Problem durumu: Eğitimde üst düzey hedeflerin öğrencilere kazandırılması amaçlanır. Bu hedefler Bloom taksonomisinde sentez düzeyinin kapsamı içindedir. Sentez düzeyinde öğrencinin özgün, bilinenin dışında, yeni bir kuram, çözüm önerisi, model vb. ortaya koyması beklenir. Yaratıcılık pek çok bilim adamı, düşünür tarafından ele alınıp incelenmiştir. Bunlardan Guilfort yaratıcılığı yeni düşünceler oluşturma olarak ele alır ve zekayla ilişkili olduğunu ileri sürer. Bunun yanı sıra yaratıcılığı problem çözme yeteneği olarak düşünenler de vardır. Thurstonea göre yaratıcılık düşünsel açıdan kuramsal bir çerçeve oluşturmalı, bu kuramsal çerçeve uygulanmalı ve uygulama sonucunda sorun çözülmelidir. Kuramsal çerçeve düşün, sanat, bilim vb. yaşamın tüm alanlarıyla ilgili olabilir. Torrance, yaratıcılığı bir bilimsel araştırma sürece gibi düşünür. Onun basamaklarını sırasıyla belirler. Önce sorunun fark edilmesini, yani duyarlı olmayı ve eksik yanlarının saptanmasını ister. Sonra denenceler kurulmasını, yani tahmini çözümlerde bulunulmasını, denencelerin test edilmesini, eğer bu denenceler uygun değilse onarılmasını, ya da yenilerinin kurulmasını ve tekrar test edilmesini ve bu işin sorunun çözümüne kadar sürdürülmesini savunur. Bu süreç, bir bakıma Deweyin bilimsel araştırma mantığını içerir, ama Torrance bu sürecin yalnız bilim adamlarıyla ilgili olmadığını, aynı zamanda düşünürlerin, sanatkarların da bu süreci kullandıklarını belirtir. Yaratıcı düşünme sürecini başka türlü ele alanlar da vardır. Yaratıcılığın aşamalarını Mott dört basamak olarak belirler. Birinci basamak hazırlık, ikincisi kuluçka, üçüncüsü buluş (ilham), dördüncüsü ise denetlemedir. Kültürel ortamla yaratıcılık arasındaki ilişki, bazı araştırmacılar ve düşünürler tarafından ele alınmıştır. Ayrıca kişinin zeka düzeyinin, parasal ödüllerin, sıcak esnek ve yaratıcı etkinliklerin yoğun olduğu ortamların kişinin ıraksak (divergent) düşünme ölçümlerindeki yeterliğini yükselttiğini; bazıları ise bunların yaratıcılığı düşürdüğünü ileri sürmüşlerdir. Araştırmanın Amacı: Uygulanmakta olan ilköğretim yetişeği, öğrencilerin yaratıcı düşünme becerisini anlamlı derecede etkilemekte midir? Bu konuda öğrencilerin görüşleri nedir? Türk eğitim Sistemi 2005 yılından itibaren yapılandırmacılık anlayışına göre yetişeklerini düzenledi ve ilköğretimden itibaren uygulamaya koydu. Bu eğitim anlayışının temel amaçlarından biri, bireyleri üst düzey kazanımlarla donatmaktır. Bu üst düzey kazanımlar arasında yaratıcı düşünme de vardır. Araştırmanın Yöntemi: Araştırmada, nicel araştırmanın tarama modeli ile nitel araştırmanın yarı yapılandırılmış odak grup görüşmesi kullanıldı. Nitel veriler üzerinde betimsel veri analizi yapıldı. Öğrencilerin sınıf düzeyine göre Torranceın yaratıcı düşünme testi A formunun akıcılık, esneklik, özgünlük, süsleme bölümlerinden aldıkları puanlarla toplam puanları iki uzmanca belirlendi. Bu puanlar arasında anlamlı bir farkın olup olmadığı t testiyle yoklandı. Bu araştırmada evren ve örneklem saptanmasına gidilmedi. Uygun durum çalışma grubu kullanıldı. Araştırma Ankarada Çankaya ilçesinde bir ilköğretim okulunun üçüncü sınıfından sekizinci sınıfa kadar olan toplam 172 öğrenci üzerinde yapıldı. Araştırmanın Bulguları: Sınıf düzeyi ve cinsiyete göre akıcılık, esneklik, özgünlük, süsleme ve toplam puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Beşinci sınıfların akıcılık, esneklik, özgünlük, süsleme ve toplam puanları, diğer sınıflara göre en yüksektir. Buna karşın tüm alanlarda en düşük puan ise, altıncı sınıf öğrencilerine aittir. Akıcılık, esneklik, özgünlük, süsleme ve toplam puanlar üçüncün sınıftan beşinci sınıfa doğru yükselmekte, altıncı sınıfta en düşük düzeye inmekte, yedide tekrar yükselmekte ve sekizde yeniden düşmektedir. Bu verilere dayanarak uygulanmakta olan ilköğretim yetişeğinin yaratıcılıkla ilgili becerileri istenilen düzeyde gerçekleştirdiği söylenemez; çünkü beşinci sınıfa doğru yükselen yaratıcılık puanları, beşinci sınıftan itibaren anlamlı derecede düşmüştür. Bu konuda en yüksek puan alan beşinci sınıf öğrencileri ve en düşük puanı alan altıncı sınıf öğrencileri arasından şans yoluyla seçilen üçer öğrenciyle odak grup görüşmesi yapılmıştır. Beşinci sınıf öğrencileriHayal ediyorum. Resimlerden ilham alıyorum. Çok fazla değişiklik yapıyorum. Kafamı kullandım. Beyin fırtınası yaptık. Tartıştık. Merak ettim. Zevk aldım. Hoşuma gitti. gibi düşüncelerini belirtmişledir. Altıncı sınıf öğrencileri ise Yapmayın derler. Hadi canım bu olmaz. Vay canına bu da çok abartılı olmuş. Bunu yapmak çok zor. demişlerdir. Bu yanıtlardan da anlaşılacağı gibi beşinci ve altıncı sınıflar arasındaki anlamlı farkın ailenin, öğretmenlerin tutumlarından, eğitim ortamında kullanılan öğrenme-öğretme yöntemlerinden, öğrencinin duyuşsal alandaki gelişmelerinden kaynaklandığı söylenebilir. Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri: Sınıfların akıcılık, esneklik, özgünlük, süsleme ve toplam puan ortalamalı arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Bu bulgular bazı araştırma sonuçlarıyla da desteklenmektedir. Sınıf düzeyi ile yaratıcılık arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu vurgulanmıştır Ayrıca yaş ve cinsiyetle de yaratıcılık arasında anlamlı bir ilişkiden söz edilebilir. Yaratıcılık puanlarının düştüğü dönemlerde heyecanlılık, anlayışlık puanlarında da düşüşler olmaktadır. Yükseldiği dönemlerde de yaratıcılık puanlarının buna paralel olarak arttığı saptanmıştır. Yapılan odak grup görüşmesinde de öğrenciler Zevk alıyorum. Merak ediyorum. Hoşuma gidiyor. Farklı bir şey istiyorlar diyerek, bu görüşleri desteklemişlerdir. Beşinci sınıf öğrencilerinin dört alandaki ve toplam yaratıcılık puanlarındaki anlamlı fark; arkadaşlarının, ailelerinin, öğretmenlerinin yaratıcılıkla ilgili ürünlerini, görüşlerini desteklemeleriyle de açıklanabilir. Nitekim yapılan bazı araştırmalarda ailenin, anne-babanın, öğretmenin, çevrenin yaratıcı davranışlara ödül vermesi, pekiştirmesi, bu tür etkinlikleri artırdığını göstermektedir. Öğretmenlerin, Anne-babal