Yıl: 2012 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 157 - 175 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru

Öz:
Bu çalışmada ulus-devlet olgusuyla ortaya çıkan modern bölgesel sınırların ulus inşa etme projesinde nasıl işlevsel bir rol oynadığı sosyolojik bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Xx. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren İslam dünyasında özellikle de Ortadoğu’da ulus-devletlerin kurulmasıyla birlikte dini toplumsal bir tasavvur ve aidiyet duygusu olan ümmet yerine, ulusal bölgesel kimlikler ikame edilerek bu kimlikler sınırlar aracılığıyla pekiştirilmiştir. Bu süreçte sınırlar hem sert ve geçilmez engeller hem de söylem ve semboller olarak ulus-devletlerin işlevsel aygıtları haline gelerek etnik ve seküler cemaati somutlaştıran/bedenleştiren bir rol üstlenmiştir. Ancak günümüzde ulus-devlet sisteminin zayıflamasıyla birlikte sınırların artık çoğunlukla köprüler olarak işlev görmeye başladığı söylenebilir. Dolayısıyla sınırların yapısındaki bu esnemelerin ulus-ötesi bir Müslüman kimliğin oluşmasına imkân tanıdığını söylemek mümkündür.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar

Borders, territorial identities and imagination of the ummah

Öz:
In this article, the functional role of modern territorial borders which emerges as a nation state phenomenon in the project of nation-building is discussed from a sociological approach. From the first quarter of twentieth century, with the emergence of nation-states in Islamic World, especially in the Middle East, the national-“territorial identities” have substi- tuted with the concept of “ummah “which has a religious social imagination and a sense of belonging, and, these identities were consolidated via borders. In this process, the borders, both as hard and impassable barriers and as discourse and symbols, have become the functional instrument for nation-states. So, they have undertaken the role in concretising the ethnic and secular communities. However, with the weakening of the nation-state system in our days, it can be argued that the borders function mostly as bridges. Thus, it is also possible to say that this flexibility in the structure of the borders enables the emergence of a transnational Muslim identity.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abushouk, A. İbrahim (2003), ‚Muslim Unity: Lessons from History‛, International Journal of Muslım Unity, Vol. 1, No: 1. 1-20.
  • Ackleson, Jason M. (1999) ‚Discourses of İdentity and Territoriality on the US-Mexico Border‛, Geopolitics, 4: 2, 155–179.
  • Aktay, Yasin, (2005), ‚Hilafet Sonrası Şartlarda İslamcılığın Öz-Diyar Algısı‛, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: İslamcılık, (2. Baskı), (Editör: Yasin Aktay), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Anderson, Benedict (2007), Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, (4. Baskı), (Çeviren: İ. Savaşır), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Anderson, Malcolm (1996), Frontiers: Territory and State Formation in the Modern World, Oxford: Polity Press.
  • Aydın, Mustafa, (2011), Güncel Kültürde Temel kavramlar, İstanbul: Açılım Kitap.
  • Balibar, Etienne ve Wallerstein, Immanuel (2007), Irk, Ulus, Sınıf, (4. Baskı)(Çeviren: Nazlı Ökten), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Bauman, Zygmunt (2009), Sosyolojik Düşünmek (6. Baskı), (Çeviren: Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bourdieu, Pierre (2006), Pratik Nedenler: Eylem Kuramı Üzerine, (2. Baskı), (Çeviren: H. U. Tanrıöver), İstanbul: Hil Yayın.
  • Bulaç, Ali (1998), Modern Ulus Devlet (2. Baskı), İstanbul: İz Yayıncılık.
  • Davutoğlu, Ahmet (2002), ‚İslam Dünyasının Siyasi Dönüşümü: Dönemlendirme ve Projeksiyon‛, Divan, 1-50.
  • Diener, Alexander C. and Hagen, Joshua (2010), Borderlines and Borderlands: Political Oddities at the Edge of the Nation-State, New York: Rowman & Littlefield Publishers.
  • El Fadl, Khaled Abou (2003), ‚The Unbounded Law of God and Territorial Boundaries‛ (Edited by: A. Buchanan, M. Moore), States, Nations, and Borders: The Ethics of Making Boundaries, Cambridge, Cambridge University Press. 214-227.
  • Giddens, Anthony (2008), Ulus, Devlet ve Şiddet (2. Baskı), (Çeviren: Cumhur Atay), İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Hashmi, Sohail H. (2003), ‚Political Boundaries and Moral Communities: Islamic Perspectives‛ (Edited by: A. Buchanan, M. Moore), States, Nations, and Borders: The Ethics of Making Boundaries, Cambridge, Cambridge University Press. 181-213.
  • Karpat, Kemal H. (2009). Osmanlı’dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji, (Çeviren: Güneş Ayas), İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Malkki, Liisa (1992), National Geographic: The Rooting of Peoples and the Territorialization of National Identity Among Scholars and Refugees, Cultural Anthropology, Vol. 7, No. 1, 24-44.
  • Newman, David and Paasi, Anssi (1998). Fences and Neighbours in the Postmodern World: Boundary Narratives in political Geography, Progress in Human Geography, 22, 186-207.
  • Paasi, Anssi (1997). ‚Geographical Perspectives on Finnish National İdentity‛, GeoJournal, 43, 41–50.
  • Prescott, J.V.R., Triggs, Gillian D. (2008), International Frontiers and Bounda- ries: Law, Politics and Geography, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden.
  • Rooke, Tetz (2006), Tracing the Boundaries: From Colonial Dream to National Propaganda (Editör: Inga Brandell), State Frontiers: Borders and Boundaries in the Middle East, London: I.B. Tauris.
  • Sack, Robert D. (2009). Introduction, Human Territoriality: Its Theory and History, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Sayyid, S., (2000), Fundamentalizm Korkusu: Avrupamerkezcilik ve İslamcılığın Doğuşu, (Çev: E. Ceylan ve N. Yılmaz), Ankara: Vadi yayınları.
  • Sayyid, S., (2005), İslamcılık ve Postkolonyal Durum, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: İslamcılık, (2. Baskı), (Editör: Yasin Aktay), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Smith, Anthony D. (2002), Küreselleşme Çağında Milliyetçilik, (Çeviren: Derya Kömürcü), İstanbul: Everest Yayınları.
  • Soja, Edward W. (1971), The Political Organization of Space, Resource Paper No: 8.
  • Tekin, Ferhat (2012), Sosyolojik Açıdan Sınır: Hakkâri Örneği, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
APA TEKİN F (2012). Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. , 157 - 175.
Chicago TEKİN Ferhad Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. (2012): 157 - 175.
MLA TEKİN Ferhad Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. , 2012, ss.157 - 175.
AMA TEKİN F Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. . 2012; 157 - 175.
Vancouver TEKİN F Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. . 2012; 157 - 175.
IEEE TEKİN F "Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru." , ss.157 - 175, 2012.
ISNAD TEKİN, Ferhad. "Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru". (2012), 157-175.
APA TEKİN F (2012). Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 9(3), 157 - 175.
Chicago TEKİN Ferhad Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 9, no.3 (2012): 157 - 175.
MLA TEKİN Ferhad Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, vol.9, no.3, 2012, ss.157 - 175.
AMA TEKİN F Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi. 2012; 9(3): 157 - 175.
Vancouver TEKİN F Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi. 2012; 9(3): 157 - 175.
IEEE TEKİN F "Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru." Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 9, ss.157 - 175, 2012.
ISNAD TEKİN, Ferhad. "Sınırlar, bölgesel kimlikler ve ümmet tasavvuru". Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 9/3 (2012), 157-175.