TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ
Yıl: 2018 Cilt: 19 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 515 - 540 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-09-2019
TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ
Öz: 1975 yılının Mart ayı sonunda kendilerini “Milliyetçi Cephe” olarak tanımlayan Adalet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi, Milli Selamet Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi’nden oluşan partiler bir araya gelerek Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel’in başbakanlığında 1970’li yılların en uzun sürecek koalisyonunu kurmuşlardır. Anadolu’da milliyetçiliğin yükselmesinde büyük rol oynayan Milliyetçi Cephe, ilk olarak 1975 yılında iktidara gelmiş, 1977’de II. Milliyetçi Cephe ve 1979 yılında da Örtülü Milliyetçi Cephe olarak adlandırılan ve sağ partiler tarafından desteklenen Adalet Partisi’nin iktidara gelmesiyle üç dönem ülkeyi yönetmiştir. Milliyetçi Cephe Hükümetleri döneminde iç politikada tam bir kargaşa ortamı hüküm sürmekte; çatışmalar, öğrenci olayları, ekonomik bunalımlar ve hükümetteki uyum sorunları devam etmekteydi. Kıbrıs meselesi ve Türkiye‐ABD ilişkilerinde ABD’nin uyguladığı silah ambargosu, TürkiyeYunanistan ilişkilerindeki Ege sorunu ve Türkiye‐AET ilişkilerinin yeniden düzenlenmesi bu dönemin önemli dış politika sorunlarının temel unsurları olarak yer almaktaydı. Makalede Milliyetçi Cephe Hükümetleri dönemindeki önemli iç ve dış politik sorunlar döneme ait gazetelerden ve belli başlı telif ve tetkik eserlerden yararlanılarak değerlendirilecektir.
Anahtar Kelime: Konular:
THE PERIOD OF NATIONALIST FRONT GOVERNMENTS IN THE TURKISH POLITICAL LIFE
Öz: At the end of March in 1975, the political parties such as Justice Party, Republican Trust Party, National Welfare Party and National Action Party calling themselves “nationalist front” formed together the long‐living coalition of 1970’s with Süleyman Demirel as PM. National front which played a crucial role in boosting the nationalism in Anatolia first came to power in 1975, for a second time in 1977 and last of all in 1979 as it is called covert‐nationalist front whose support is originated from nationalist parties. The rule nationalist‐front governments witnessed full scale turmoil in domestic politics while conflicts, student uprisings, economic stagnation and governmental problems engulfed the entire country. Cyprus problem and American arms embargo regarding the Turkish‐American relations, Aegean problem concerned on Turkish‐Greek relations and regulation of relationship between Turkey and EEC were of the leading issues during this period. This paper aims at evaluating the domestic and foreign developments during National Front governments through newspapers of pertaining era along with primary and secondary sources.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Darbe ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu Raporu, Ankara, 2012.
- Akşam, 14 Şubat 1975.
- Akşam, 22 Temmuz 1977.
- Akşam, 27 Nisan 1971.
- Akşam, 22 Mayıs 1971.
- Cumhuriyet, 10 Ekim 1971.
- Cumhuriyet, 27 Ekim 1971.
- Cumhuriyet, 15 Mayıs 1972.
- Cumhuriyet, 2 Mayıs 1977.
- Günaydın, 6 Haziran 1977.
- Günaydın, 1 Aralık 1971.
- Hürriyet, 12 Mart 1971.
- Hürriyet, 18 Mart 1971.
- Hürriyet, 18 Mart 1971.
- Hürriyet, 24 Mart 1971.
- Hürriyet, 28 Mart 1972.
- Hürriyet, 31 Mart 1972.
- Hürriyet, 19 Temmuz 1974.
- Hürriyet, 20 Temmuz 1974.
- Hürriyet, 21 Temmuz 1974.
- Hürriyet, 31 Temmuz 1974.
- Hürriyet, 14 Ağustos 1974.
- Hürriyet, 15 Ekim 1973.
- Hürriyet, 26 Aralık 1973.
- Hürriyet, 1 Ocak 1978.
- Milliyet, 17 Ağustos 1974.
- Milliyet, 22 Mart 1971.
- Milliyet, 16 Temmuz 1974.
- Milliyet, 5 Kasım 1972.
- Milliyet, 19 Mart 1971.
- Milliyet, 27 Nisan 1977.
- Milliyet, 25 Mayıs 1977.
- Milliyet, 18 Nisan 1978.
- Milliyet, 2 Şubat 1979.
- Milliyet, 12 Eylül 1980.
- Tercüman, 14 Mayıs 1975.
- Tercüman, 13 Nisan 1975.
- Tercüman, 8 Şubat 1974.
- Yeni İstanbul, 6 Mayıs 1972.
- Yeni İstanbul, 3 Temmuz 1980.
- Ahmad, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye, (Çev. Ahmet Fethi), Hil Yayın, İstanbul, 1994.
- Akıncı, Abdulvahap, “Türkiye’nin Darbe Geleneği: 1960 ve 1971 Müdahalele‐ ri’’, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 9, S. 1, 2014. Akşin, Sina, Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi, İmaj Yayınevi, Ankara, 2004.
- Akşin, Sina, Türkiye Tarihi‐4 Çağdaş Türkiye 1908‐1980, Cem Yayınevi, İstanbul, 2005.
- Aydın, Suavi, Taşkın, Yüksel, 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi, İletişim Yayın‐ ları, 3. Baskı, İstanbul 2015.
- Birand, Mehmet Ali, Dündar, Can, Çaplı, Bülent, 12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi, İmge Kitabevi, Ankara, 2000.
- Gönlübol, Mehmet, Sar, Cem, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919‐1990), Siyasal Kitabevi, 8. Baskı, Ankara, 1993, s. 589‐592.
- Hale, William, Türkiye’de Ordu ve Siyaset, (Çev. Ahmet Fethi), I. Baskı, Alfa Ba‐ sımevi, İstanbul 2014.
- Karpat, Kemal H., Osmanlı’dan Günümüze Asker ve Siyaset, Timaş Yayınları, İstanbul, 2010.
- Kayalı, Kurtuluş, Ordu ve Siyaset 27 Mayıs‐12 Mart, İletişim Yayınları, İstanbul, 1994.
- Türk Dış Politikası(1919‐1980), C. I, Editör: Baskın Oran, İletişim Yayınları, 18. Baskı, İstanbul 2013.
- Yetkin, Çetin, Türkiye’de Askeri Darbeler ve Amerika, Kilit Yayınları, 5. Basım, Ankara, 2011.
- Akıncı, Türker, “Birinci Milliyetçi Hükümeti ve İzmir Basını’’, Dokuz Eylül Üni‐ versitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Basılmamış Yüksek Li‐ sans Tezi, İzmir 2010.
- Kırkpınar, Dilek, “12 Eylül Askeri Darbesi’nin Gençliğin Üzerine Etkileri’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri Ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2009.
- Köse, Serdar, “Türk Demokrasi Hayatında 12 Mart 1971 Muhtırası”, Afyon Koca‐ tepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar 2010. Ansiklopedi Maddeleri
- Erdilek, Neşe, “Hükümetler ve Programları”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansik‐ lopedisi, İletişim Yayınları, C. 4, Yayın Kurulu: Murat Belge, Seyfettin Gürsel, Mete Tunçay ve Bülent Özükan, İstanbul 1983, ss. 967‐1046.
- ‐Tunçay, Mete, “Siyasal Gelişmenin Evreleri”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansik‐ lopedisi, İletişim Yayınları, C. 7, Yayın Kurulu: Murat Belge, Seyfettin Gürsel, Mete Tunçay ve Bülent Özükan, İstanbul 1983, ss. 1967‐1990.
| APA | kaya y, inan k (2018). TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. , 515 - 540. |
| Chicago | kaya yakup,inan kadriye TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. (2018): 515 - 540. |
| MLA | kaya yakup,inan kadriye TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. , 2018, ss.515 - 540. |
| AMA | kaya y,inan k TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. . 2018; 515 - 540. |
| Vancouver | kaya y,inan k TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. . 2018; 515 - 540. |
| IEEE | kaya y,inan k "TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ." , ss.515 - 540, 2018. |
| ISNAD | kaya, yakup - inan, kadriye. "TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ". (2018), 515-540. |
| APA | kaya y, inan k (2018). TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(19), 515 - 540. |
| Chicago | kaya yakup,inan kadriye TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 19, no.19 (2018): 515 - 540. |
| MLA | kaya yakup,inan kadriye TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.19, no.19, 2018, ss.515 - 540. |
| AMA | kaya y,inan k TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 19(19): 515 - 540. |
| Vancouver | kaya y,inan k TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 19(19): 515 - 540. |
| IEEE | kaya y,inan k "TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ." Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19, ss.515 - 540, 2018. |
| ISNAD | kaya, yakup - inan, kadriye. "TÜRK SİYASAL YAŞAMINDA MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ". Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 19/19 (2018), 515-540. |
