Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler

YILMAZ, Karabulutlu Elanur; OKANLI, Ayşe; ERDEM, Neşe

Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler

Ayşe OKANLI, (Atatürk Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği ABilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Neşe ERDEM, (Muğla Üniversitesi, Fethiye Sağlık Yüksek Okulu, Muğla, Türkiye)

Karabulutlu Elanur YILMAZ (Atatürk Üniversitesi, Erzurum Sağlık Yüksek Okulu, Erzurum, Türkiye)

Anadolu Psikiyatri Dergisi

21 6

Yıl: 2008 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 156 - 161 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler

Öz:

Amaç: Bu çalışma hemodiyaliz hastaların duygu kontrol düzeyini ve duygu kontrolünü etkileyen etkenleri değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın evrenini düzenli hemodiyaliz tedavisi gören 216 hasta oluşturmuştur. Çalışma 18 yaş ve üzerinde olan, iletişim kurabilen, en az 6 aydır düzenli hemodiyaliz tedavisi gören, psikiyatrik hastalığı bulunmayan ve gönüllü katılmak isteyen 183 hasta ile yapılmıştır. Verilerin toplanma-sında bilgi formu ve Courtauld Duygu Kontrol Ölçeği kullanılmıştır. Veriler yüzde, t testi, ANOVA ve Kruskal-Wallis analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Duygu Kontrol Ölçeği ortalama toplam puanı 51.02+/-10.4 bulunmuştur. Hastaların cinsiyeti, eğitim düzeyi ve mesleği öfke kontrolü, kaygı kontrolü, mutsuzluk kontrolü ve toplam puan üzerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık oluşturmuştur. Sonuç: Araştırma sonuçları hemodiyaliz hastalarının olumsuz duyguları ifade etmek için desteklenmeleri gerektiğini göstermiştir.

Anahtar Kelime: Psikolojik testler Renal diyaliz Varyans analizi Duygular Formlar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Erek E, Serdengeçti K, Süleymanlar G. Registry Nephrology, Dialysis and Transplantation in Turkey. istanbul, The Turkish Society of Nephrology,2005.
2. Sağduyu A, Şentürk V, Sezer S, Emiroğlu R, Özel S. Hemodiyalize giren ve böbrek nakli yapılan hastalarda ruhsal sorunlar, yaşam kalitesi ve tedaviye uyum. Türk Psikiyatri Dergisi 2006;17:22-31.
3. Bahar A, Savaş HA, Yıldızgördü E, Barlıoğlu H. Hemodiyaliz hastalarında anksiyete, depresyon ve cinsel yaşam. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007;8:287-292.
4. Güler Ö, Yüksel Ş, Acartürk G, şemül HM, Özbulut Ö, Çölbay M, ve ark. Hemodiyaliz tedavisi alan son dönem böbrek yetmezliği hastalarında psikososyal değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007; 8:173-178.
5. Özçürümez G, Tanrıverdi N, Zileli L. Kronik böbrek yetmezliğinin psikiyatrik ve psikososyal yönleri. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14:72-80.
6. Arenas MD, Ude, FA, Ferrer AR, Zito JP, Gil MT, Carretón MA, et al. Emotional distress and healthrelated quality of life in patients on hemodialysis: The clinical value of COOP-WONCA charts. J Nephrol 2007; 20:304-310.
7. Küçük L. Diyaliz hastalarında sık karşılaşılan ruhsal sorunlar. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2005; 14:166-170.
8. Sayın A, Mutluay R, Sindel S. Quality of life in hemodialysis, peritoneal dialysis, and transplantation patients. Transplantation Proceedings 2007; 39:3047-3053.
9. Acaray A, Pınar R. Kronik hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2004; 8:1-11.
10. Özaltın G, Barlas G. Psikiyatrik konsültasyon liyezon hemşireliğinde bir ön eğitim hazırlığı olgu sunumu. IV. Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi Kongresi Tam Metin Kitabı 1996-1997, s.311-316.
11. Özkan S. Kronik böbrek hastalığı ve diyalizde psikiyatrik morbidite. Psikiyatrik Tıp Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi. istanbul, Roche Yayınları, 1993, s.187-190.
12. Şentürk A, Tamam L, Levent BA. Kronik böbrek yetmezliğinde uygulanan tedavilerin psikiyatrik etkileri ve tedavisi. ARŞİV 2000; 9:49-65.
13. Ornstein PH. Conceptualization and treatment of rage in self psychology. J Clin Psychol 1999; 55:283-293.
14. Goleman D. Duygusal Zeka. BS Yüksel (Çev.), İstanbul, Varlık Yayınları, 1999.
15. Sağduyu A, Erten Y. Hemodiyalize giren böbrek hastalarında ruhsal bozukluklar. Türk Psikiyatri Dergisi 1998; 9:13-22.
16. Terakye G. Hasta Hemşire ilişkileri. Beşinci baskı, Ankara, Zirve Ofset, 1998.
17. Doğan S, Güler H, Kelleci M. Hastaların öfkeli davranışları karşında hemşirelerin yaklaşımları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001; 5:26- 32.
18. Wolcott DL. Psychiatric aspects of renal dialysis and organ transplantation. Psychiatr Med 1991; 9:623-640.
19. Batmaz M, Özhan F, Soydan M, Dursun S, Özdilli K, Sabuncu N. Sürekli hemodiyaliz yapılan hastalarda öfke duygusu ve ifadesinin değerlendirilmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2005:11-16.
20. Watson M, Greer S. Development of questionnaire measure of emotional control. J Psychosom Res 1983; 27:299-305.
21. Okyayuz ÜH. Toronto aleksitimi ölçeği ile Courtauld duygu kontrol ölçeğinin Türk örnekleminde kullanabilirlik koşullarının araştırması. Türk Psikiyatri Dergisi 1993; 4:18-24.
22. Brody LR, Hall JA. Gender and emotion. M Lewis, JM Haviland (ed.), Handbook of Emotions. New York, Guildford Press, 1993, s.447-460.
23. MacGeorge EL. Gender differences in attributions and emotions in helping contexts. Sex Roles 2003; 48:175-182.
24. Cordova MJ, Davis JG, Golant M, Kronnenwetter C, Chang V, McFarlin S, et al. Mood disturbance in community cancer support groups. The role of emotional suppression and fighting spirit. J Psychosom Res 2003; 55:461-467.
25. Erkek N, Özgür G, Babacan Gümüş A. Hipertansiyon tanısı alan hastaların sürekli öfke ve öfke ifade tarzları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 10:9-18.
26. Kassinove H, Tafrate RC. Anger Management: The Complete Treatment Guidebook for Practitioners. Third edition, Impact Publishers, Atascadero, California, 2003.
27. Kassinove H, Sukhodolsky DG. Anger disorder: Basic science and practice issues. Kassinove H (Ed.), Anger Disorder: Definition, Diagnoses and Treatment. First ed., Braun-Brumfield, USA, 1995.

APA	OKANLI A, ERDEM N, YILMAZ K (2008). Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. , 156 - 161.
Chicago	OKANLI Ayşe,ERDEM Neşe,YILMAZ Karabulutlu Elanur Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. (2008): 156 - 161.
MLA	OKANLI Ayşe,ERDEM Neşe,YILMAZ Karabulutlu Elanur Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. , 2008, ss.156 - 161.
AMA	OKANLI A,ERDEM N,YILMAZ K Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. . 2008; 156 - 161.
Vancouver	OKANLI A,ERDEM N,YILMAZ K Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. . 2008; 156 - 161.
IEEE	OKANLI A,ERDEM N,YILMAZ K "Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler." , ss.156 - 161, 2008.
ISNAD	OKANLI, Ayşe vd. "Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler". (2008), 156-161.

APA	OKANLI A, ERDEM N, YILMAZ K (2008). Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9(3), 156 - 161.
Chicago	OKANLI Ayşe,ERDEM Neşe,YILMAZ Karabulutlu Elanur Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. Anadolu Psikiyatri Dergisi 9, no.3 (2008): 156 - 161.
MLA	OKANLI Ayşe,ERDEM Neşe,YILMAZ Karabulutlu Elanur Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, vol.9, no.3, 2008, ss.156 - 161.
AMA	OKANLI A,ERDEM N,YILMAZ K Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2008; 9(3): 156 - 161.
Vancouver	OKANLI A,ERDEM N,YILMAZ K Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2008; 9(3): 156 - 161.
IEEE	OKANLI A,ERDEM N,YILMAZ K "Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler." Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9, ss.156 - 161, 2008.
ISNAD	OKANLI, Ayşe vd. "Hemodiyaliz hastalarında duygu kontrolü ve etkileyen faktörler". Anadolu Psikiyatri Dergisi 9/3 (2008), 156-161.