Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri

BERK ALBACHTEN, ÖZLEM; MERİÇ, Arzu

Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri

ÖZLEM BERK ALBACHTEN, (Muğla Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Mütercim Tercümanlık Bölümü, Muğla, Türkiye)

Arzu MERİÇ (Muğla Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Mütercim Tercümanlık Bölümü, Muğla, Türkiye)

Çeviribilim ve Uygulamaları

56 0

Yıl: 2005 Cilt: 0 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 27 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri

Öz:

Bu çalışmanın amacı, kaynak ve erek odaklılık çerçevesinde şekillenen ve makrostratejiler olarak adlandırılan iki genel çeviri yaklaşımıyla, bu yaklaşımlar doğrultusunda çeviri süreci sırasında uygulanan ve mikrostratejiler olarak adlandırılan çeşitli çeviri işlemlerini incelemektir. Bu amaçla, ilk olarak kaynak ve erek odaklılık yaklaşımları ve makrostratejilerin belirlenmesinde etkili olan unsurlar ele alınmıştır. Daha sonra, çevirmenin çeviri sürecinde uyguladığı belli başlı stratejiler irdelenmiştir. Birbirleriyle olan benzerlik ve farklılıkların altı çizilerek söz konusu stratejilerin kaynak ve erek odaklılık bağlamındaki yerleri tartışılmıştır. Bu çerçevede son olarak, mikrostratejilerin uygulandıkları yerlere ve kullanım sıklıklarına bağlı olarak neden olabilecekleri çeviri hataları gösterilmiştir.

Anahtar Kelime: çeviribilim çeviri stratejileri çeviri tekniği serbest çeviri kaynak odaklı yaklaşım lafzi tercüme erek odaklı çeviri yaklaşımı uyarlama hata

Konular: Dil ve Dil Bilim

Öz:

The aim of this paper is to analyse two main translation macrostrategies, namely the source- and target oriented approaches, and to discuss various translation strategies or microstrategies, applied during the translation process following these macrostrategies. To this end, the paper begins examining the source and target oriented approaches and the factors determining the macrostrategies. Then, some commonly used strategies by translators during the translation process are analysed. Examining their position within the source-target dichotomy, the effects of these strategies and the similarities and differences between them are underlined. Within this framework, some translation errors resulting from the misuse of microstrategies are discussed.

Anahtar Kelime: free translation source oriented approach literal translation target oriented translation approach adaptation error translation studies translation strategies translation technique

Konular: Dil ve Dil Bilim

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

BAKER, Mona 1992 In Other Words. London & New York: Routledge
BENJAMIN, WALTER 2004"Çevirmenin Görevi", (çev). Ahmet Cemal, Çeviri(bilim) Nedir? Başkasının Bakışı İçinde, (yay. haz.) Mehmet Rifat. İstanbul: Dünya, 33-47
BERK, Özlem 2005Kuramlar İşığında Açıklamalı Çeviribilim Terimcesi. İstanbul: Multilingual
BERK, Özlem 2001"Ulusların ve Ulusal Kimliklerinin Oluşturulmasında Çevir Yöntemlerinin Rol ve İşlevi", Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimle, Dergisi 4,49-66.
DELISLE, Jean, LEE-JAHNKE, Hannelore ve CORMIER, Monique C. (yay. haz.) 1999Translation Terminology. Amsterdam: John Benjamins
EVEN-ZOHAR, Itamar 2004"Yazınsal Çoğuldizge İçinde Çeviri Yazının Durumu", (çev.) Salih; Paker, Çeviribilim Nedir? Başkasının Bakışı içinde, (yay.haz.) Mehme Rifat. İstanbul: Dünya, 191-201
EVEN-ZOHAR, itamar 2000"The Position of Translated Literature within the Literary Polysystem' The Translation Studies Reader içinde, (yay. haz.) Lawrence Venut: London & New York: Routledge, 192-197.
JANDL, Ernst 1997 Daha İyisi Saksofon: Seçme Şiirler, (çev.) Tevfık Turan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınlan.
KARADAĞ, Ayşe Banu (basımda)"Fantastik Anlatı Çevirisinde 'Çevirmenin Sesi'". Litera 17.
KEYES, Daniel 1996 Algernon'a Çiçekler, (çev.) Ekrem Düzen. Ankara: Ark Yayınları
KITTEL, Harald ve POLTERMANN, Andreas 2001"German Tradition", Routledge Encyclopedia of Translation Studies içinde, (yay. haz.) Mona Baker. London: Routledge, 418-428.
KURULTAY, Turgay 1985"Çeviri Yöntemi Üzerine Düşünceleriyle F. Schleiermacher", Dün ve Bugün Çeviri 1, 191-217.
MUNDAY, Jeremy 2001 Introducing Translation Studies: Theories and Applications. London & New York: Routledge
NEWMARK, Peter 1988 A Textbook of Translation. Hemel Hempstead: Prentice Hall
REISS, Katharina 2000a Translation Criticism: Potential and Limitations, (çev.) E. F. Rhodes. Manchester: St. Jerome
REISS, Katharina 2000b "Type, Kind and Individuality of Text", The Translation Studies Reader içinde, (yay. haz.) Lawrence Venuti. London & New York: Routledge, 160-171
REISS, Katharina 1988 "Metne Bağımlı Çeviri Stratejileri", (çev.) Güzide Refığ, Metis Çeviri 3, 72-82
REISS, Katharina 1971 Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik: Kategorien und Kriterien für eine sachgerechte Beurteiiung von Übersetzungen. München: Max Hueber Verlag
REISS, Katharina & VERMEER, Hans J.1984 Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie. Tubingen: Niemeyer
SCHLEIERMACHER, Friedrich "On the Different Methods of Translating", (çev.) Waltraud Bartscht, Theories of Translation: An Anthology of Essays from Dryden to Derrida, (yay. haz.) Rainer Schulte ve John Biguenet. Chicago & London: The University of Chicago Press, 36-54
SHUTTLEWORTH, Mark ve COWIE, Moire (yay.haz.) 1997 Dictionary of Translation Studies. Manchester: St. Jerome
TOURY, Gideon 1995 Descriptive Translation Studies and Beyond. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins
TOURY, Gideon 1985'A Rationale for Descriptive Translation Studies', The Manipulation of Literature: Studies in Literary Translation içinde, (yay. haz.), Theo Hermans. London: Croom Helm, 16-41
TOURY, Gideon 1980 In Search of a Theory in Translation. Tel Aviv: Porter Institute for Poetic and Semiotics.
VENUTI, Lawrence 1995 The Translator's Invisibility: A History of Translation. London & New York: Routledge.
VERMEER, Hans J. 2000"Skopos and Commission in Translational Action", (çev.) Andrew Chesterman, The Translation Studies Reader içinde, (yay. haz.) Lawrence Venuti. London & New York: Routledge, 221-232.

APA	BERK ALBACHTEN Ö, MERİÇ A (2005). Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. , 27 - 44.
Chicago	BERK ALBACHTEN ÖZLEM,MERİÇ Arzu Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. (2005): 27 - 44.
MLA	BERK ALBACHTEN ÖZLEM,MERİÇ Arzu Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. , 2005, ss.27 - 44.
AMA	BERK ALBACHTEN Ö,MERİÇ A Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. . 2005; 27 - 44.
Vancouver	BERK ALBACHTEN Ö,MERİÇ A Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. . 2005; 27 - 44.
IEEE	BERK ALBACHTEN Ö,MERİÇ A "Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri." , ss.27 - 44, 2005.
ISNAD	BERK ALBACHTEN, ÖZLEM - MERİÇ, Arzu. "Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri". (2005), 27-44.

APA	BERK ALBACHTEN Ö, MERİÇ A (2005). Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. Çeviribilim ve Uygulamaları, 0(15), 27 - 44.
Chicago	BERK ALBACHTEN ÖZLEM,MERİÇ Arzu Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. Çeviribilim ve Uygulamaları 0, no.15 (2005): 27 - 44.
MLA	BERK ALBACHTEN ÖZLEM,MERİÇ Arzu Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. Çeviribilim ve Uygulamaları, vol.0, no.15, 2005, ss.27 - 44.
AMA	BERK ALBACHTEN Ö,MERİÇ A Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. Çeviribilim ve Uygulamaları. 2005; 0(15): 27 - 44.
Vancouver	BERK ALBACHTEN Ö,MERİÇ A Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri. Çeviribilim ve Uygulamaları. 2005; 0(15): 27 - 44.
IEEE	BERK ALBACHTEN Ö,MERİÇ A "Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri." Çeviribilim ve Uygulamaları, 0, ss.27 - 44, 2005.
ISNAD	BERK ALBACHTEN, ÖZLEM - MERİÇ, Arzu. "Kaynak ve Erek Metinler Arasındaki Çizgide Çeviri Stratejileri". Çeviribilim ve Uygulamaları 15 (2005), 27-44.