Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi
Yıl: 2010 Cilt: 0 Sayı: 27 Sayfa Aralığı: 371 - 402 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi
Öz: Atatürk’ün Macarlarla tanışıklığı, Osmanlı İmparatorluğunun son dönemlerinde gelişme kaydeden Türk-Macar dostluk ortamında olmuştur. Tarih bilimine ilgisi dolayısıyla Macar tarihini de iyi bilen Atatürk, Cumhuriyet kurulduktan sonra, Macaristan ile dostluk ilişkilerini geliştirmiş, her alanda Macar uzmanlardan yararlanmıştır. Kültürel ilişkilerin iyice arttığı bu dönemde Atatürk, oluşturmaya çalıştığı tarih tezi ile ilgili olarak Macar bilginlerden yararlandığı gibi, Macar dili ve tarihinin Türk dili ve tarihi ile bağlantılarının bilimsel olarak ortaya konulması, Macaristan’da uzun bir geçmişi olan Türkoloji çalışmalarına paralel olarak Türkiye’de Hungarolojinin gelişmesi, Türk dili ve tarihine katkı sağlaması için Hungaroloji Enstitüsünü kurdurmuştur. Atatürk’ün Macar tarihini de ilgilendiren tarih tezi, Macarlar tarafından ilgi ve hayranlıkla karşılanmıştır. Bu çalışmada özellikle Macar kaynaklarına dayanılarak Atatürk’ün tarih tezi ve Macarlara bakış açısı ile Macarların Atatürk’ün tarih alanında yaptığı çalışmalara bakış açıları ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Hungarians and Turkish thesis of history
Öz: Atatürk first came into contact with Hungarians during the developing relationships in the last periods of Ottoman State when the Turkish and Hungarian friendship made a big stride. Due to his interest in the science of history, Atatürk, who knew the Hungarian history well, made efforts to improve the friendship between Hungary and Turkey following the foundation of The Turkish Republic, and made use of the Hungarian experts in almost every field. In a period of fast development in cultural relationships between Turkey and Hungary, Atatürk not only got help from Hungarian scientists for the thesis of history he had been working on but also got the Hungarian Institute established to scientifically uncover the relationships between Hungarian Language and History and Turkish Language and History, and to promote the studies of Hungarian Language in Turkey parallel to the studies of Turkish Language in Hungary and to contribute to Turkish Language and History. Hungarians received Atatürk’s thesis of history that also relates to Hungarian history with The present study aims to present Atatürk’s thesis of history and his view of Hungarians and Hungarians’ perception of the works done by Atatürk in the field of history based largely on Hungarian sources.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- I.Arşiv Belgeleri
- Magyar Országos Széchényi Könyvtar, (Macar Milli Széchenyi Kütüphanesi): Kézirattár, Dosszie: 121/322
- Magyar Országos Lévéltar (MOL: Macar Milli Arşivi ): K 63, 32/1, II./1932.1, K 63 1934, 32/7, K 63 1935-32/7.
- II. Kitaplar
- FLESCH, István; Atatürk és Kora, Musztafa Kemál Atatürk Függetlenségi Háborúja és Kormányzása, Corvina Kiadó, 2004.
- KEREKESHÁZY, József; Az Igazi Kemál Egy Köztársaság Születése, Terebess Kiadó, Budapest, 2000, s.198-2003.
- ÖNEN, Nizam; İki Turan Macaristan ve Türkiye’de Turancılık, İletişim Yayınları, I.Baskı, İstanbul, 2005.
- RÁSONYI, Laszló; Doğu Avrupa’da Türklük, Hazırlayan: Yusuf Gedikli, Selenge Yayınları, İstanbul 2006.
- TURAN, Şerafettin; Atatürk’ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Kitaplar, Türk Tarih Kurumu, 3.Baskı, Ankara, 1999.
- III. Makaleler
- BAŞTAV, Şerif; “Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde Rásonyi Anma Töreni (23 Ocak 2001)”, Makaleler 3, Berikan Yayınevi, s.477-482.
- BAŞTAV, Şerif; ‘’Macaristan’da İstiklal Reform Hareketleri ve Kossuth’’ Türk-Macar Münasebetleri, Türk-Macar Dostluk Derneği Yayınları No:5, Orun Matbaası, Ankara, s.54-90.
- BAŞTAV, Şerif; “Türk-Macar Münasebetlerinde Hungorolojinin Yeri”, Türk-Macar Münasebetleri, Türk-Macar Dostluk Derneği Yayınları No:5,Orun Matbaası, Ankara,s.3-15.
- ÇOLAK, Melek; “19. Yüzyıl Sonu- 20. Yüzyıl Başlarında Türk-Macar Yakınlaşması”, Toplumsal Tarih, Sayı: 89, Cilt.15, Mayıs 2001,s.4-10.
- ÇOLAK, Melek, “Atatürk Döneminde Kültürel, Siyasi ve Ekonomik Bakımdan Türk-Macar İlişkileri (1919-1938)”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, Güz 2000,s.61-72.
- ÇOLAK, Melek, “Atatürk’ün Macar Bahçıvanı János Máthé’nin Anılarında Ankara”, Hacettepe Üniversitesi, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl:4, Sayı:7, Bahar 2008,s.181-193.
- ÇOLAK, Melek, “Macar Gyula Germanus’un Çanakkale Savaşı ile İlgili Anıları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt:XXIII, Mart-Temmuz-Kasım 2007, Sayı:67-68- 69,s.133-144.
- ÇOLAK, Melek, “Türk-Macar İlişkileri ve Macaristan’da Türk İmajı (XIX. Yüzyıl Sonları- XX. Yüzyılın İlk Yarısı)”, Symposium International d’Imagologie, Uluslararası İmgebilim Sempozyumu, 26-28 Avril 2004 Muğla, Tome: II, Muğla 2006,s.215-231.
- ÇOLAK, Melek, “Türk-Macar İlişkileri ve Macaristan’ın Türk İnkılabına Bakışı (1919- 1938)”, Beşinci Uluslararası Atatürk Kongresi 8-12 Aralık 2003-Ankara Bildirileri, Cilt:II, Ankara, 2005,s.1253-1266.
- GÜNGÖRMÜŞ, Naciye; “Hungarológia Törökországban” Congressus Oktavus Internatıonalis Fenno-Ugristoum Jyväskylä 10-15.8.1995, Moderatores Jyväskylä 1995, Hungarologische Beiträge; jväskylä, 1995,s.23-34.
- GÜNGÖRMÜŞ, Naciye, “Magyar Tudósok Szerepe a Török Nyelvújítási Mozgalomban”, Nemzetközi Magyar Filológiai Tarsaság, III. Nemzetközi Hungarológiai Kongresszus, Szeged 1991, Augusztus 12-16, s.1295-1301.
- GYÖRFFY, István “A Török Nép Jövője”, Györffy István Írasái a Balkánról és Törökországal, a szerzö sajat fotográfiáival, Terobess Kiadó, 2001,s.89-90.
- HAZAI, György; “Gyula Németh”, Németh Armağanı, T.T.K. Basımevi, Ankara 1962,s.1-14.
- “Hírek: A Turáni Tarsáság”, Turán, I-IV, XV évf., 1932,s.46.
- “Hírek: A Magyar Tudományos Akadémia”, Turán, VI. évf. I-II. évnegyed, 1923,s.60.
- MÓRICZ Péter, “Az Ujtörök Történetírási Mozgalom”, Turán, I-IV, XV. évf., 1932, s.1-6.
- MÓRICZ Péter, “Gazi Musztafa Kemal és a Török Köztársaság Alkotásai””,Turán, I-IV, XVI. évf., 1933,s.7-15.
- NÉMETH, Gyula; “Az Ujjaszületett Törökország”, Törökök és Magyarok, II. Cilt, Budapest 1990, s.178-183.
- NÉMETH, Gyula, “Törökök és Magyarok”, Törökök és Magyarok I, Budapest 1990, s.176- 178.
- KURTCEPHE, İsrafil; “Atatürk’ün Tarih Anlayışı ve Türk Tarih Tezi”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı I, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2004,s.217-225.
- SU, Kamil, “Atatürk Bir Tarih Dersinde”, Belleten, Cilt: XLV/1, Sayı:177, Ocak 1981,s.419-436.
| APA | Colak-Atmaca M (2010). Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. , 371 - 402. |
| Chicago | Colak-Atmaca Melek Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. (2010): 371 - 402. |
| MLA | Colak-Atmaca Melek Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. , 2010, ss.371 - 402. |
| AMA | Colak-Atmaca M Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. . 2010; 371 - 402. |
| Vancouver | Colak-Atmaca M Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. . 2010; 371 - 402. |
| IEEE | Colak-Atmaca M "Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi." , ss.371 - 402, 2010. |
| ISNAD | Colak-Atmaca, Melek. "Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi". (2010), 371-402. |
| APA | Colak-Atmaca M (2010). Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(27), 371 - 402. |
| Chicago | Colak-Atmaca Melek Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.27 (2010): 371 - 402. |
| MLA | Colak-Atmaca Melek Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.27, 2010, ss.371 - 402. |
| AMA | Colak-Atmaca M Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2010; 0(27): 371 - 402. |
| Vancouver | Colak-Atmaca M Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2010; 0(27): 371 - 402. |
| IEEE | Colak-Atmaca M "Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi." Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.371 - 402, 2010. |
| ISNAD | Colak-Atmaca, Melek. "Atatürk, Macarlar ve Türk tarih tezi". Türkiyat Araştırmaları Dergisi 27 (2010), 371-402. |
