Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös
Yıl: 2009 Cilt: 0 Sayı: 55 Sayfa Aralığı: 33 - 55 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös
Öz: Atatürk’ün çağdaşı bir devlet adamı olan ve Macaristan’da 1932 yılında iktidara gelen Macar Başbakanı Gyula Gömbös, revizyonist bir politika izlemiş, Almanya ve İtalya ile anlaşmıştır. Atatürk’ün hayranı olan Gömbös, 1933 yılında Balkanlarda Türk - Bulgar yakınlaşmasını sağlamak için Türkiye’yi ziyaret etmiştir.Gömbös bu ziyaret sonunda, gelişmekte olan Türk-Macar kültürel ve ekonomik ilişkilerini sağlamlaştırmasına rağmen, siyasi bağlamda Türkiye’nin desteğini alamamıştır.Bu çalışmada Gömbös’ün iktidara gelişi, izlediği politika, Atatürk ve devrimlerine olan hayranlığı ve Türkiye’yi ziyareti çerçevesinde her iki ülke arasında cereyan eden kültürel, ekonomik ve siyasi ilişkiler, özellikle Macar Milli Arşivi’nde (MOL) bulunan belgelere ve Macarca kaynaklara dayanılarak incelenmiştir.
Anahtar Kelime: Atatürk and Hungarian Prime Minister, Gyula Gömbös
Öz: The Hungarian Prime Minister, Gyula Gömbös, who was contemporary to Atatürk and came to power in 1932, pursued a revisionist policy and signed agreements with Italy and Germany. An admirer of Atatürk, Gömbös visited Turkey in 1933 to establish closer relations between Turkey and Bulgaria in the Balkans. With this visit, though Gömbös fortified already improving Turkish- Hungarian cultural and economic relations, he could not obtain the political support of Turkey. In this study, based principally on the documents found in Hungarian National Archive (HNA) and Hungarian sources, Gömbös' coming to power, policies he followed, his admiration for Atatürk's revolutions and cultural, economic, and political relations developing within the context of his visit to Turkey are investigated.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1ARŞİVLER
- I.I. BCA (Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi): Muamelat Genel Müdürlüğü Fonu.
- I.II.MOL (Magyar Orszâgos Leveltâr: Macar Milli Arşivi): K 63.
- II.KİTAP ve MAKALELER
- Bethlen Istvân Emlekirata 1944, Zrînyi Katonai Kiadö, Budapest, 1988.
- Csepanyi, Dezsö; A Gömbös Kormâny Szcociâl Politikâja, 1935-1936, Szeged, 1966.
- Çolak, Melek; "Bir Macar Çocuğun Anılarının Işığında Atatürk ve Türk-Macar İlişkileri¬ne Bakış", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt:XXI, Sayi:63, Kasım 2005, s.937- 960.
- Çolak, Melek; "Bir Macar Çocuğun Anılarında Atatürk", İlke, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Atatürk'ün Doğumunun 125. Yılı ve Cumhuriyetimi¬zin 83. Yılı Özel Sayısı, 2006, s.95-105.
- Çolak, Melek; "Macaristan'da Revizyonizm ve Balkan Paktı Çerçevesinde Türkiye- Macaristan ilişkileri (1923-1938)", Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, İs¬tanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, Sayi:8, Yıl:4, 2005, s.1-14.
- Çolak, Melek; "Türk-Macar İlişkileri ve Macaristan'ın Türk İnkılabına Bakışı (1919- 1938)", Beşinci Uluslararası Atatürk Kongresi, 8-12 Aralık 2003-Ankara, Bildiriler, Cilt:II, Ankara 2005, s. 1253-1266.
- Dagobert von Mikusch; Kamâl Atatürk, Gazi Musztafa Kemâl Fel Evszâzad Törökorszâg Törtenelmeböl, Budapest, 1937.
- Erenyi, Tibor, Jânos Kende, Lajos Varga; Fel Evszâzad A Szociâldemokrâcia Törtenete Magyarorszâgon 1868-1919, Politikatörteneti IntĞzet, 1990.
- Flesch, Istvân; Atatürk es Kora, Musztafa Kemâl Atatürk Függetlensegi Hâboruja es Kormânyzâsa, Corvina Kiado, 2004.
- "Gömbös Gyula Keleti Ütja es a Rodostöi Ünnepseg", Turan, XVI. evfolyam, 1933, s.27- 31.
- Horthy, Miklös; Emlekirataim, Budapest 1990.
- Kânya, Sândor; Gömbös Kiserlete Totalis Fasisztâ Diktatûra Megteremtesere, Akademiai Kiado, Budapest, 1968.
- Kerekeshâzy, Jözsef; Az Igazi Kemâl, Egy Köztârsasâg Születese, Terebess Kiado, Buda¬pest, 2000.
- Magyar Ûetrajzi Lexikon, Elsö Kötet, Akademiai Kiado, Budapest, 1967.
- Magyarorszâg Törtenete 1918-1975, Szerzök: Balogh Sândor, Gergely Jenö, Izsâk Lajos, Föglein Gizella, Mâsodik Kiadös, Tankönyvkiadö, Budapest, 1988.
- Nemez, Dezsö; A Bethlen-Kormâny Külpolitikâja 1927-1931-ben, Az "Aktîv Külpolitikâja" Kifejlödese es Kudarca, Kossuth Könyvkiadö, 1964.
- Ördögh, Piroska; A Szakszervezetek Antifasiszta Tevekenysege a Gömbös-Kormâny İdejen, Akademiai Kiado, Budapest, 1977.
- "Rethly Antal Levele a Török Meteorologiai Szolgâlata Megszervezeseröl", Az Idöjârâs, 1926, s.39-43.
| APA | Colak-Atmaca M (2009). Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. , 33 - 55. |
| Chicago | Colak-Atmaca Melek Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. (2009): 33 - 55. |
| MLA | Colak-Atmaca Melek Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. , 2009, ss.33 - 55. |
| AMA | Colak-Atmaca M Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. . 2009; 33 - 55. |
| Vancouver | Colak-Atmaca M Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. . 2009; 33 - 55. |
| IEEE | Colak-Atmaca M "Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös." , ss.33 - 55, 2009. |
| ISNAD | Colak-Atmaca, Melek. "Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös". (2009), 33-55. |
| APA | Colak-Atmaca M (2009). Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. Erdem, 0(55), 33 - 55. |
| Chicago | Colak-Atmaca Melek Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. Erdem 0, no.55 (2009): 33 - 55. |
| MLA | Colak-Atmaca Melek Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. Erdem, vol.0, no.55, 2009, ss.33 - 55. |
| AMA | Colak-Atmaca M Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. Erdem. 2009; 0(55): 33 - 55. |
| Vancouver | Colak-Atmaca M Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös. Erdem. 2009; 0(55): 33 - 55. |
| IEEE | Colak-Atmaca M "Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös." Erdem, 0, ss.33 - 55, 2009. |
| ISNAD | Colak-Atmaca, Melek. "Atatürk ve Macar Başkanı Gyula Gömbös". Erdem 55 (2009), 33-55. |
