Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 231 - 240 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği

Öz:
Araştırmanın amacı Psikoşiddetin (Mobbing) Etkileri Ölçeği'ni (PEÖ) geliştirmek ve geçerlik, güvenirlik analizlerini yapmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu Sakarya'da görev yapan 509 öğretmen oluşturmaktadır. Yapılan faktör analizi sonucunda toplam varyansın % 57'sini açıklayan, 29 madde ve 3 alt boyuttan oluşan bir ölçme aracı elde edilmiştir. Bu alt boyutlar sırasıyla örgütsel davranış, bireysel etkiler ve öğrenilmiş güçlülüktür. Ölçeğin faktör yükleri .32 ile .92 arasında değişmektedir. İç tutarlılık güvenirlik katsayıları örgütsel davranış için .95, bireysel etkiler için .94 ve öğrenilmiş güçlülük için .81 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test güvenirlik katsayıları ise örgütsel davranış için .82, bireysel etkiler için .89 ve öğrenilmiş güçlülük için .88 olarak bulunmuştur. Madde analizi sonucunda alt ölçeklerin arasındaki korelasyonlarının .53 ile .89 arasında değiştiği görülmüştür. Bulgulara dayanarak PEÖ'nün örgütlerde kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

A scale of mobbing impacts

Öz:
The aim of this research was to develop the Mobbing Impacts Scale and to examine its validity and reliability analyses. The sample of study consisted of 509 teachers from Sakarya. In this study construct validity, internal consistency, test-retest reliabilities and item analysis of the scale were examined. As a result of factor analysis for construct validity three factors emerged which named organizational behavior, individual effect, and learned resourcefulness consisting of 29 items which accounted for the 57 % of the total variance. The internal consistency reliability coefficients were .92 for organizational behavior, .83 for individual effect, and .63 for learned resourcefulness. The findings also demonstrated that item-total correlations ranged from .32 to .92. Test-retest reliability coefficients were .53 and .89 for three subscales, respectively. According to these findings the Mobbing Impact Scale can be named as a valid and reliable instrument that could be used in the field of organization.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1984). The effect of samp ling error on convergece, improper solutions and goodness-of fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analy sis. Psychometrika, 49, 155-173.
  • Bahçe, Ç. (2007). Mobbing oluşumunda örgüt kültürünün rolü: bir örnek uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Björkqvist, K., Österman, K., & Hjelt-Bäck, M. (1994). Agres sion among university employees, Agressive Behavior, 20, 173- 184.
  • Blase, J., & Blase, J. (2003). The phenomenology of principal mistreatment: teachers’ perspectives. Journal of Educational, 41 (4), 367-422.
  • Bren, A., & McNamara, P. M. (2004, June). An investigation into workplace bullying and organisational culture in healthcare within an Irish hospital setting. Paper presented at The Fourth International Conference On Bullying and Harassment in The Workplace. London, UK.
  • Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Kahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği’nin Türkçe Formu nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4, 207-239.
  • Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and prog rammings. London: Lawrence Erlbaum Assocatiates, Publis hers.
  • Casimir, M. M. (2002). Administrative mobbing at the univer sity of Toronto: The trial, degradation and dismissal of a pro fessor during the presidency of J. Robert. Canadian Journal of Education, 27 (4), 521.
  • Cusanck, S. (2000). Workplace bullying: Iceberg in sight, soun dings needed. The Lancet, 356, 2118.
  • Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing. İşyerinde duygusal saldırı ve mücadele yöntemleri. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Davenport, N., Schwartz, R. D. ve Elliott, G. P. (2003). İşyerinde duygusal taciz (çev. O. C. Önertoy). İstanbul: Sistem Yayınları.
  • Dilman, T. (2007). Özel hastanelerde çalışan hemşirelerin duy gusal tacize maruz kalma durumlarının belirlenmesi. Yay ıml an mamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilim leri Enstitüsü, İstanbul.
  • DiMartino, V. (2003,October). Relationship between work stress and workplace violence in the health sector. Paper presented at the Symposium of Workplace Violence In the Health Sector, Geneva.
  • Dökmen, Ü. (2008). Yaşama yerleşmek. İstanbul: Remzi Kitabevi. Einarsen, S. (1999). The nature and causes of bullying at work. International Journal of Manpower, 20 (1-2), 16-27.
  • Einarsen, S., Raknes, B. I., & Matthiesen, S. M. (1994). Bull ying and harassment at work and their realtionship to work environment quality -an exploratory study. Europen Work and Organizational Psychologist, 4, 381-401.
  • Eriksen, W., & Einarsen, S. (2004). Gender minority as a risk factor of exposure to bullying at work: The case of male as sistant nurses. Europen Journal of Work and Organizational Psychology, 13 (4), 473-492.
  • Ertürk, A. (2005). Öğretmen ve okul yöneticilerinin okul orta mında maruz kaldıkları yıldırma eylemleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Field, T. (1996). Bullying at work. Retrieved 9 September, 2007 from ww.bullyoffline.org/workbully/index.htm.
  • Fineman, S., Sims, D., & Gabriel, Y. (2005). Organizing and or ganizations. London: Sage.
  • Gökçe, A. T. (2006). İş yerinde yıldırma: Özel ve resmi ilköğretim okulu öğretmen ve yöneticileri üzerinde yapılan bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bi limler Enstitüsü, Ankara.
  • Gücenmez, S. (2007). Psikolojik şiddet ve psikolojik şiddetle mü cadele aracı olarak çalışan ilişkileri yönetimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Güneş, N. (2006). Anadolu Üniversitesi öğretim elemanlarının duygusal tacize ilişkin görüşleri ve deneyimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ens titüsü, Eskişehir.
  • Hoel, H. (2004, June). Violence and harassment in European workplaces: Trends and political responses. Paper presented at The Fourth International Conference On Bullying and Harass ment in The Workplace, London, UK.
  • Işık, E. (2007). İşletmelerde mobbing uygulamaları ile iş stresi ilişki sine yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıl dız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kılıç, S. T. (2006). Mobbing (işyerinde psikolojik şiddet) sanayi sektöründe yaşanan mobbing uygulamaları, kişisel etkileri, ör gütsel ve toplumsal maliyetleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Lewis, D. (2004). Bullying at work: The impact of shame among university and college lecturers. British Journal of Guidance & Counselling, 32 (3), 281-299.
  • Lewis, S. E., & Orford, J. (2005). Women’s experiences of work place bullying: changes in social relationship. Journal Of Com munity & Applied Social Psychology, 15, 29-47.
  • Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psycho logy, 5 (2), 165-184.
  • Leymann, H., & Gustafsson, A. (1996). Mobbing at work and the development of post-traumatic stres disorders. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2), 251-275.
  • Lorenz, K. (2008). İşte insan. Saldırganlığın doğası üzerine (çev. V. Atayman ve E. T. Güney). İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
  • Lynch, J., & O’Moore, M. (2004, June). Workplace bullying: Psychological effects, coping strategies and personality constructs of recipients of bullying behaviours. Paper presented at The Fo urth International Conference On Bullying and Harassment in The Workplace, London. UK.
  • Mikkelsen, E. G. (2004, June). Coping with exposure to bullying at work – results from an interview study. Paper presented at The Fourth International Conference On Bullying and Harassment in The Workplace, London, UK.
  • Mikkelsen, E. G., & Einarsen S. (2002). Relationships between exposure to bullying at work and psychological and psychoso matic health complaints: The role of state negative affectivity and generalized self-efficacy. Scandinavian Journal of Psycho logy, 43, 397-405.
  • Namie, G., & Namie, R. (2003). The bully at work –what you can do to stop. USA: Sourcebooks İnc. Retrieved 23 December, 2006 from www.amazon.com.
  • Sheehan, M., Barker, M., & Rayner, C. (1999). Applying strate gies for dealing with workplace bullying. International Journal of Manpower, 20 (1-2), 50-56.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-74.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (1996). Using multivariate sta tistics. New York, NY: Harper Collins College Publishers.
  • Tezbaşaran, A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. An kara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • The Harvard Mental Health Letter. (2001). Bullies and their victims. The Harvard Mental Health Letter, 4-6.
  • Tınaz, P. (2006). İşyerinde psikolojik taciz. İstanbul: Beta Basım.
  • Vartia, M. (1996). The sources of bullying -psychological work environment and organizational climate. Europen Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2), 203-214.
  • Vickers, M. (2006). Writing what’s relevant: workplace incivi lity in public administration-a wolf in sheep’s clothing. Admi nistrative Theory & Praxis, 28 (1), 69-88.
  • Yaman, E. (2007). Üniversitelerde bir eğitim yönetimi sorunu olarak öğretim elemanının maruz kaldığı informal cezalar: Nitel bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniver sitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Yaman, E. (2008). Üniversiteler ve etik: Baskılar ya da psikolo jik şiddet. İş Ahlâkı, 1, 81-97.
  • Yaman, E. (2009). Yönetim psikolojisi açısından işyerinde psiko şiddet. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Yaman, E. (2010). Psikoşiddete (mobbinge) maruz kalan öğ retim elemanlarının örgüt kültürü ve iklimi algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, 567-578.
  • Yaman, E., Vidinlioğlu, Ö. ve Çitemel, N. (2010). İşyerinde psi koşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok şeymi bek liyor? Psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine. Uluslararası İnsan Bilimleri, 7 (1), 1136-1151.
  • Yavuz, H. (2007). Çalışanlarda mobbing (psikolojik şiddet) algı sını etkileyen faktörler: SDÜ tıp fakültesi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniver sitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Zapf, D. (1999). Organisational, work group related and perso nel causes of mobbing/bullying at work. International Journal of Manpower, 20 (1-2), 70-85.
  • Zapf, D., & Einarsen S. (2001). Bullying in the workplace: Re sent trends in research and practice- an introduction. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10 (4) 369-373.
APA YAMAN E (2012). Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. , 231 - 240.
Chicago YAMAN Erkan Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. (2012): 231 - 240.
MLA YAMAN Erkan Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. , 2012, ss.231 - 240.
AMA YAMAN E Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. . 2012; 231 - 240.
Vancouver YAMAN E Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. . 2012; 231 - 240.
IEEE YAMAN E "Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği." , ss.231 - 240, 2012.
ISNAD YAMAN, Erkan. "Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği". (2012), 231-240.
APA YAMAN E (2012). Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 231 - 240.
Chicago YAMAN Erkan Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12, no.1 (2012): 231 - 240.
MLA YAMAN Erkan Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.12, no.1, 2012, ss.231 - 240.
AMA YAMAN E Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(1): 231 - 240.
Vancouver YAMAN E Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(1): 231 - 240.
IEEE YAMAN E "Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, ss.231 - 240, 2012.
ISNAD YAMAN, Erkan. "Psikoşiddetin (Mobbing) etkileri ölçeği". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12/1 (2012), 231-240.