Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi

Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 179 - 200 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi

Öz:
Bu çalışmanın alanını, 17. yüzyıl Klâsik Türk şairlerinden ve Sebk-i Hindî’nin en önemlitemsilcilerinden Nâ’ilî’nin “âfitâb” redifli gazelinin, öncelikle klâsik şerh metodu ile ardından da yapısalcılık açısından incelenmesi oluşturacaktır. Klâsik Türk edebiyatı metinlerinin modern metotlarla incelenmesi, içinde bulunduğumuz kültürel konum ve bu metinlerin günümüz insanı tarafından anlaşılarak okunması ve böylece sadece tarihin malı olmaktan kurtulması açısından çok önemlidir. Bu çalışmada, belirlenen plân çerçevesinde, öncelikle Nâ’ilî’nin gazeli klâsik şerh metoduyla açılacak, ardından da gazelin yapısal açıdan taşıdığı özellikler, biçimle öz arasında bulunan ilişkiler belirtilecektir. Klâsik yöntemle yapılan açıklamalarda, gazelin biçim ve özünde gizli kalan başka yönlerinin de ortaya konulup şairin dünyasını, bugünün okurlarına sunma hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda Nâ’ilî’nin gazeli şekil, anlam ve yapısal uyum açılarından ortaya konulacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

A study of Nâ’ilî’s gazelle “afitâb” in terms of interpretation and structuralism

Öz:
The analysis of a gazelle by Nâ’ilî, who is one of the most remarkable Classical Turkish poets in the 17th century and leading representatives of Sebk-i Hindî, in terms of classical interpretation method first and structuralism correspondingly will consist the scope of this study. In our current cultural context, reading, comprehending and analyzing the texts in Classical Turkish Literature with modern methods is very important to modern Turkish scholars/people in order to prevent these texts from remaining merely historical works. In this study, within the determined plan, Nâ’ilî’s gazelle will be examined with classical interpretation method primarily and then structural properties of gazelle and the relation between the style and the essence will be indicated. In the explanations given in classical method, it is aimed to reveal the hidden aspects of the poem in style and essence and to present the poet’s world to today’s readers. In this frame, the style, meaning and structural consistence of Nâ’ilî’s gazelle will be presented.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • BAYRAV, Süheyla, (1998), Yapısal Dilbilim, Multilingual Yay., İstanbul.
  • BEYATLI, Yahya Kemal, (1984), Edebiyata Dair, İstanbul.
  • CANPOLAT, Hülya, (2006), Sa’dî’nin Gülistân Ön Sözüne Yapılan Türkçe Şerhlerin Karşılaştırılmalı İncelenmesi, Ege Üniversitesi, Doktora Tezi, İzmir.
  • DOĞAN, Muhammet Nur, (1999), “Metin Şerhi Üzerine”, Osmanlı Dîvân Şiiri Üzerine Metinler, hzl. Mehmet Kalpaklı, YKY, İstanbul.
  • EAGLETON, Terry, (1996), Edebiyat Kuramı, çev. Tuncay Birkan, Ayrıntı Yay, İstanbul.
  • ERDEM, Mehmet Dursun, (2003), “Dilbilimsel Eleştiri”, Hece Eleştiri Özel Sayısı, Hece Yay., Mayıs-Haziran-Temmuz, Özel Sayı: 6, Ankara.
  • ERKAL, Abdulkadir, (2009), Dîvân Şiiri Poetikası (17. Yüzyıl), Birleşik Yay., Ankara.
  • GÜRER, Abdulkadir, (1987), Hâfız Dîvânı’nın Türkçe Tercüme ve Şerhleri, Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • HORATA, Osman, (2002), “Necâtî Bey’den Bâkî’ye Döne Döne”, Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara.
  • İNALCIK, Halil, (2006), “Klâsik Edebiyat Menşei: İranî Gelenek, Saray İşret Meclisleri ve Musâhib Şairler”, Türk Edebiyatı Tarihi, KTB Yay., Ankara 2006, s. 221- 282.
  • İPEKTEN, Halûk, (1986), Nâ’ilî, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. Ankara.
  • İPEKTEN, Halûk, (2007), Nâ’ilî (Hayatı Sanatı Eserleri), Akçağ Yay., Ankara.
  • KUŞEYRÎ, Abdulkerim b. Havazin, (1981), er-Risâle, çev. Süleyman Uludağ, İstanbul.
  • MORAN, Berna, (1999), Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yay. İstanbul.
  • ERTEK, Yasemin, (1994), Sûdî-i Bosnavî’nin Şerh-i Dîvân-ı Hâfız’ı, Ege Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
  • NÂ’İLÎ, (1990), Dîvân, hzl. Halûk İpekten, Akçağ Yay., Ankara, 341 s.
  • PALA, İskender, (2003), Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü, L&M Yay., İstanbul 2003.
  • PIAGET, Jean, (1999), Yapısalcılık, çev. Ayşe Şirin Okyayuz Yener, Doruk Yay., Ankara.
  • ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ, (1994), Ahmed Paşa’nın Güneş Kasidesi Üzerine Düşünceler, Enderun Kitabevi, İstanbul.
  • UÇAR, Şahin, “Mânâ ve Mazmun”, Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı.
  • ULUDAĞ,Süleyman, (2005), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yay., İstanbul.
  • VARDAR, Berke, (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Multilingual Yay., İstanbul.
  • YÜCEL, Tahsin, (2005), Yapısalcılık, Can Yay., İstanbul.
APA UÇAN EKE N (2011). Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. , 179 - 200.
Chicago UÇAN EKE NAGEHAN Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. (2011): 179 - 200.
MLA UÇAN EKE NAGEHAN Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. , 2011, ss.179 - 200.
AMA UÇAN EKE N Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. . 2011; 179 - 200.
Vancouver UÇAN EKE N Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. . 2011; 179 - 200.
IEEE UÇAN EKE N "Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi." , ss.179 - 200, 2011.
ISNAD UÇAN EKE, NAGEHAN. "Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi". (2011), 179-200.
APA UÇAN EKE N (2011). Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(30), 179 - 200.
Chicago UÇAN EKE NAGEHAN Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.30 (2011): 179 - 200.
MLA UÇAN EKE NAGEHAN Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.30, 2011, ss.179 - 200.
AMA UÇAN EKE N Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2011; 0(30): 179 - 200.
Vancouver UÇAN EKE N Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2011; 0(30): 179 - 200.
IEEE UÇAN EKE N "Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi." Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.179 - 200, 2011.
ISNAD UÇAN EKE, NAGEHAN. "Nâ’ilî’nin “afitâb” redifli gazelinin şerhi ve yapısalcılık açısından incelenmesi". Türkiyat Araştırmaları Dergisi 30 (2011), 179-200.