Yıl: 2011 Cilt: 48 Sayı: 562 Sayfa Aralığı: 89 - 99 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları

Öz:
Bu çalışma; tüketicilerin gıda satın almadan evde tüketimine kadar her aşamadagıda güvenliğini sağlamaya yönelik tutum ve davranışlarını değerlendirmek ama cıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Soru formu kullanılarak 154 tüketici üzerinde yapılan çalışmada; tüketicilerin çoğunluğunun (% 76,0) gida satın alırken ambalajinin hasarlı olup olmadığına; raf ömrüne; yaklaşık yarısının satış reyonlarındaki personelin el/tırnaklarının temiz olup olmadığına her zaman dikkat ettikleri; % 62,3’ünün et, tavuk, balık vb.yi alışverişin en sonunda aldığı; büyük çoğunluğunun bu gıdaları satın alınca eve kadar taşımak için soğutucu kaplar kullanmadiği belirlenmiştir. Son kullanma tarihi geçmiş yiyecekleri tüketicilerin çoğunluğunun asla kullanmadığı; % 87,0’sinin yemek hazırlamaya başlamadan önce her zaman ellerini yıkadığı; % 38,3’ünün dondurulmuş et, tavuk, balık vb. yi oda ısısında çözdürdüğü; yarısından fazlasının çiğ veya pişmiş yiyecekler için farklı kesme tahtası ve biçak kullanmadiği saptanmıştır. “Tarladan sofraya” yaklaşımı düşünüldüğünde tüketiciler gıda güvenliği zincirinin en önemli öğelerinden biridir. Bu zincirde tüketicilere düşen en önemli görev gıda güvenliğini olumsuz etkileyen etmenler ile ilgili bilinçli olmak ve gıdaların satın alinmasindan tüketimine kadar her aşamada hijyen ve sanitasyon kurallarina uymaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat İşletme Finans

Consumer attitudes and behavior toward food safety from purchase to consumption

Öz:
This study was planned and carried out to investigate consumers’ behavior andattitudes toward food safety in any process starting from food purchase throughto consumption at home. A questionnaire was conducted with 154 consumersand found that they always pay attention to food safety. Most of the consumers(76,0 %) check when buying food if the packaging is damaged or not. Approxi mately half of the consumers check if sales counter personnel have clean hands/ nails. It found that 62,3% of consumers buy meat, chicken, fish etc. at the end of their purchases. Most of them do not use refrigerated containers after purchase when transferring it to their homes. Most of the consumers never use food beyond its expiry date. 87,0% of consumers always wash their hands before starting to prepare a meal. 38,3 % of consumers de-frost frozen meat, chicken, fish etc. at room temperature. Over half of the consumers use a different cutting board and knife for raw and uncooked food.The consumers are one of the most important parts of the food safety chain when the “From field to table” approach is taken into account. The most important role of consumers in this chain is to be aware of the factors affecting food safety in anegative way and to obey the rules of hygiene and sanitation in all the phases of food delivery, from purchase to consumption.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANONİM (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı-TKB); (2004), “5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” 05.06.2004 Tarih ve 25483 Sayılı Resmi Gazete.
  • ANONİM; (2010), “İstatistiklerle Türkiye 2010”. Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara. Erişim tarihi, 10.05.2011.www.tuik.gov.tr
  • ATASEVER, Mustafa; (2000), “Besin İşyerlerinde: Hijyen, Be sinlerin Hazırlanması ve Muhafazası”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11(2), ss. 117-122.
  • BOSİ, B. Tülay, ÇAMUR, Derya ve GÜLER, Çağatay; (2007); “Hacettepe Üniversitesi’nde Çalışan Bazı Personelin Gıda Satın Alırken Dikkat Ettikleri Özelliklerin ve Gıda Katkı Mad deleri Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Saptanması”. Beslenme ve Diyet Dergisi, 35 (1), ss. 10-17.
  • BREWER, M. S. and ROJAS, M.; (2008), “Consumer Attıtudes Toward Issues In Food Safety”. Journal of Food Safety, 28, pp. 1–22.
  • BREWER, M.S. and PRESTAT, C. J.; (2002), “Consumer Attıtudes Toward Food Safety Issues”. Journal of Food Safety, 22, pp. 67-83.
  • BRIGGS, R.; (2000), “Food Purchasing and Preperation”, Lon don, Chassel.
  • GÜN, İlhan ve ORHAN, Hikmet; (2011), “Süt ve Ürünleri Tüketi cilerinin Etiket Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi”. Iğdır Üniversi tesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), ss. 45-51.
  • JEVŠNIK, M., HIEBEC, V. and RASPOR, P.; (2008), “Con sumers’ Awareness of Food Safety From Shopping to Eating”. Food Control, 19, pp. 737–745.
  • KARABUDAK, Efsun, BAS, Murat ve KIZILTAN, Gül; (2008), “Food Safety in the Home Consumption of Meat In Turkey”. Food Control, 19, ss. 320-327.
  • PETERS-TEXEIRA, Angela and BADRIE, Neela; (2005), “Consumers’ Perception of Food Packaging In Trinidad, West Indies and its Related İmpact on Food Choices”. International Journal of Consumer Studies, 29 (6), pp. 508–514.
  • REDMOND, C. Elizabeth and GRIFFITH, J. Christopher; (2004), “Consumer Attıtudes and Perceptions Towards Micro bial Food Safety In The Domestic Kitchen”. Journal of Food Safety, 24, pp. 169-194.
  • RIMALL, Arbindra, FLETCHER, Stanley, M., McWATTERS, K.H., MISRA, Sukant K. and DEOTHAR, S. (2001). “Percep tion of Food Safety and Changes In Food Consumption Hab its: A Consumer Analysis”. International Journal of Consumer Studies, 25, pp. 43-52.
  • TOPUZOĞLU, Ahmet, HIDIROĞLU, Seyhan, AY, Pınar, ÖN SÜZ, Fatih ve İKİIŞIK, Hatice; (2007), “Tüketicilerin Gıda Ürün leri İle İlgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları”. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), ss. 253-258.
  • World Health Organization-WHO. (2002), “WHO Global Strat egy for Food Safety”. Erişim tarihi, 01 Mayıs 2008, http://www. who.int/foodsafety/publications/general/en/strategy_en.pdf
  • YAMAN, Melek ve ÖZGEN, Leyla; (2007), “Üniversite Öğrencilerinin Yurtlarındaki Besin Hijyeni Yaklaşımları ve Besin Hazırlama Uygulamaları”. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanat lar Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), ss. 28-38.
APA Bekar A, Kılıç B (2011). Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. , 89 - 99.
Chicago Bekar Aydan,Kılıç Burhan Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. (2011): 89 - 99.
MLA Bekar Aydan,Kılıç Burhan Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. , 2011, ss.89 - 99.
AMA Bekar A,Kılıç B Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. . 2011; 89 - 99.
Vancouver Bekar A,Kılıç B Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. . 2011; 89 - 99.
IEEE Bekar A,Kılıç B "Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları." , ss.89 - 99, 2011.
ISNAD Bekar, Aydan - Kılıç, Burhan. "Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları". (2011), 89-99.
APA Bekar A, Kılıç B (2011). Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 48(562), 89 - 99.
Chicago Bekar Aydan,Kılıç Burhan Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 48, no.562 (2011): 89 - 99.
MLA Bekar Aydan,Kılıç Burhan Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, vol.48, no.562, 2011, ss.89 - 99.
AMA Bekar A,Kılıç B Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2011; 48(562): 89 - 99.
Vancouver Bekar A,Kılıç B Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2011; 48(562): 89 - 99.
IEEE Bekar A,Kılıç B "Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları." Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 48, ss.89 - 99, 2011.
ISNAD Bekar, Aydan - Kılıç, Burhan. "Tüketicilerin alişverişten sofraya gıda güvenliğine yönelik tutum ve davranışları". Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 48/562 (2011), 89-99.