XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler

MENEKŞE, METİN

XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler

Metin MENEKŞE (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Muğla, Türkiye)

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

15 0

Yıl: 2013 Cilt: 14 Sayı: 0 Sayfa Aralığı: 195 - 229 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler

Öz:

Bu çalışmada, kırsal veya kentsel yerleşim birimlerinin sosyo-ekonomik dokusunu en iyi gösteren unsurların başında gelenmeslekler, Eskişehir örneğinde ele alınmıştır. Çalışmanın anakaynağını, 1844-1845 yıllarında kaydı tutulan 31 adet Eskişehir Temettuât defteri oluşturmaktadır. Fertlerin sosyal ve ekonomik durumları hakkında önemli bilgiler sunan bu defterlerde, hanereisinin mesleği ile ilgili bilgiler de yazılmıştır. Bu bilgilerden hareketle ortalama 80 adet meslek tespit edilmiş ve bunlar kendi içinde tasnife tabi tutulmuştur. Neticede, XIX. yüzyıl ortalarında Eskişehir’in meslekî yapısının, sosyal ve ekonomik açıdan ortaya konulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Sosyal Çalışma Kültürel Çalışmalar Beşeri Bilimler Sosyoloji İktisat

Professions in Eskişehir in the Mid 19th Century in Terms of Social and Economical Aspects

Öz:

This study represents the important professions of the urban and rural regions of Eskişehir. The main sources of the study are the thirty one different Eskişehir Temettuat records from the period 1844-1845. These records include the social and economic situations of the people residing there. The information also on these records are regarding homeowners in Eskişehir during this period. According to these records there were eighty different professions which are classified in this study. As a result, the social and economic features of the professions in Eskişehir have been studied in this article.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Sosyal Çalışma Kültürel Çalışmalar Beşeri Bilimler Sosyoloji İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arşiv Belgeleri
Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), Maliye Nezareti, Varidat Muhasebesi, Temettuât Kalemi Defter- leri (ML. VRD. TMT. d.. no: 7833.; no: 7834.; no: 7835; no: 7836.; no: 7837.; no: 7838.; no: 7839.; no: 7840.; no: 7841.; no: 7842.; no: 7843.; no: 7844.; no: 7845.; no: 7846.; no: 7847.; no: 7848.; no: 7849.; no: 7850.; no: 7851.; no: 7852.; no: 7853.; no: 7854.; no: 7855.; no: 7856.; no: 7857.; no: 7859.; no: 7860.; no: 7861.; no: 7862.; no: 7858.; no: 16023.
Diğer Kaynaklar
Adıyeke, N. (2000). Temettuat Sayımları ve Bu Sayımları Düzenleyen Nizamname Örnekleri’, OTAM, Sayı: 11, Ankara, s. 769-787.
Albek, S. (1991). Dorylaion’dan Eskişehir’e, Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı, No:89, Eskişehir.
Arseven, C. E. (1966). Sanat Ansiklopedisi, Cilt III, MEB Yayınları, İstanbul.
Ayverdi, İ. (2011). Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı Yayınları, İstanbul. Bilim, C. (1999). Deniz Köpüğü, Lületaşı, OTAM, S. 8, Ankara, s. 89-97.
Çadırcı, M. (1993). Tanzimat Dönemi’nde Çıkarılan Men’-i Mürûr ve Pasaport Nizamnameleri, TTK Belgeler, Cilt XV, Sayı: 19, Ankara.
Çadırcı, M. (1970). Türkiye’de Muhtarlık Teşkilatının Kurulması Üzerine Bir İnceleme, Belleten, XXXIV/135, TTK Yayınları, Ankara, s. 409-412.
Çadırcı, M. (1997). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyo-Ekonomik Yapısı, TTK Yayınları, Ankara.
Demir, İ. (1999). Temettü Defterlerinin Önemi ve Hazırlanış Sebepleri, Osmanlı, Cilt VI, Ankara, s. 315–317.
Doğru, H. (1992). XVI. Yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, AFA Yayınları, İstanbul.
Güneş, İ., Yakut, K. (2007). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Heyet (1982). Eskişehir, Yurt Ansiklopedisi, Cilt IV, Anadolu Yayınları, İstanbul, s. 2814 2850.
Ser Mühendis Kenan Bey (1329). Lületaşı Madeninin Tarz-ı İmalatı, Ticaret ve Ziraat Mecmuası, Dersaadet, s. 4-26.
Kütükoğlu, M. S. (1995). Osmanlı Sosyal ve İktisâdi Tarihi Kaynaklarından Temettü Defterleri, Belle- ten, Cilt LIX, Sayı: 225, Ankara, s. 395-413.
Menekşe, M. (2012). Temettuat Defterlerine Göre XIX. Yüzyıl Ortalarında Eskişehir Kazası’nın Sosyo-Ekonomik Yapısı, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla.
Merçil, E. (2000). Türkiye Selçukluları’nda Meslekler, TTK Yayınları, Ankara.
Oğuzoğlu, Y., Emecen, F. (1995). Eskişehir, DİA., Cilt XI, Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, s. 398-401.
Ortaylı, İ. (2011). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), TTK Yayınları, Ankara.
Özçelik, S. (2005). XIX. Yüzyıl Ortalarında Acıpayam ve Çevresi ( Temettuat Defteri İncelemesi), Fakülte Kitabevi, Isparta.
Özçelik, S. (2005). XIX. Yüzyılda Honaz Kazası’nda Sosyal ve Ekonomik Hayat (Temettuat Defterlerine Göre), Fakülte Kitabevi, Isparta.
Öztürk, S. (2011). Temettüat Tahrirleri, Akademik Araştırmalar Dergisi, S. 4–5, İstanbul, s. 537-590.
Parlatır, İ. (2011). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınevi, Ankara.
Sertoğlu, M. (1986). Osmanlı Tarih Lûgatı, Enderun Kitabevi, İstanbul.
Şahin, İ., Emecen, F. (1988). XV. Asrın İkinci Yarısında Tokat Esnafı, Osmanlı Araştırmaları, Cilt VII, İstanbul, s. 287-301.
Şahin, H. (2009). Eskişehir Kırsalında Ekonomik ve Sosyal Yapı: 1844/1845, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.
Texier, C. (2002). Küçük Asya Çoğrafyası, Tarihi ve Arkeolojisi, Cilt II, (Çev.: Ali Suat), Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı Yayınları, Ankara.
Ünal, M.A. (2011). Osmanlı Tarih Sözlüğü, Paradigma Yayıncılık, İstanbul.
Yazıcı, A. (1997). XIX. Yüzyılda Eskişehir’in Ekonomik Durumu, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.

APA	MENEKŞE M (2013). XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. , 195 - 229.
Chicago	MENEKŞE METİN XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. (2013): 195 - 229.
MLA	MENEKŞE METİN XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. , 2013, ss.195 - 229.
AMA	MENEKŞE M XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. . 2013; 195 - 229.
Vancouver	MENEKŞE M XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. . 2013; 195 - 229.
IEEE	MENEKŞE M "XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler." , ss.195 - 229, 2013.
ISNAD	MENEKŞE, METİN. "XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler". (2013), 195-229.

APA	MENEKŞE M (2013). XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(0), 195 - 229.
Chicago	MENEKŞE METİN XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, no.0 (2013): 195 - 229.
MLA	MENEKŞE METİN XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.14, no.0, 2013, ss.195 - 229.
AMA	MENEKŞE M XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 14(0): 195 - 229.
Vancouver	MENEKŞE M XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 14(0): 195 - 229.
IEEE	MENEKŞE M "XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, ss.195 - 229, 2013.
ISNAD	MENEKŞE, METİN. "XIX. Yüzyıl ortalarında Eskişehir’de sosyal ve ekonomik açıdan meslekler". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14/0 (2013), 195-229.