İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi

Yıl: 2013 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 39 - 72 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi

Öz:
Modern devlet yönetiminde sosyal devlet anlayışının daha fazla öne çıkartılmasıyla birlikte, devlete yeni görevler yüklenmekte, idarenin sosyal hayat içindeki büyüklüğü artmakta ve buna bağlı olarak da idari eylem ve işlemlerin uygulama alanları genişleyerek, birey ile devlet arasındaki uyuşmazlıklar da artmaktadır. İletişim olanakları ve teknolojik gelişmeler ile birlikte idare daha hızlı karar alabilmekte ve gelişen olanaklar vasıtasıy- la bu kararların re’sen icrasını daha etkin ve süratli bir şekilde sağlayabil- mektedir. İdarenin bu gelişmesi karşısında, ancak idari yargı makamları nezdinde açılan iptal davaları ile haklarını arayabilen bireylere yargısal denetim sürecinde idare karşısında yeterli koruma sağlayan, güçlü ve bas- kın bir idari yapı karşısında daha etkili sonuçlar verebilen bir koruma ted- biri sisteminin gerekliliği her geçen gün kendisini daha da fazla hissettir- mektedir. İptal davasının yargılama sonucunda kendisinden beklenen işlevi gerçekleştirebilmesi için, yargılama sürecinde de yönetilenlerin haklarının idareye karşı daha etkin ve süratli sonuç veren bir yargısal korunma tedbiri ile güvenceye alınması zorunludur. Bahsedilen anlamda bir yargısal ko- runma tedbirini bireylere sunan ve iptal davasına oldukça önemli bir işlev- sellik sağlayan yürütmenin durdurulması kavramı 2577 sayılı Kanun’un 27. maddesinde bir yargı yetkisi olarak idari yargı hâkimine tanınmıştır. Ancak bu yargı yetkisinin anlam ifade etmesi ve iptal davasının hukuki ve fiili sonuçlarına birlikte hizmet edebilmesi için idari yargı hâkimi tarafın- dan, davacı tarafın talebine bağlanmadan şartların oluştuğunun tespiti ha- linde talebe bağlı kalınmaksızın, doğrudan kullanılması gereken bir yetki- dir. Zira yürütmenin durdurulması yetkisi iptal davasından ayrı ve onun dışında bir kavram ya da olgu değil, iptal kararı yetkisinin içinde algılan- ması gereken ve onun tabii bir uzantısı olarak iptal kararının sonucunda etkin bir yargısal denetimin gerçekleştirilmesine özgülenmesi gereken bir yetkidir. İdarenin yargısal denetimi ancak zamanında alınmış ve bütün sonuçlarıyla birlikte uygulanabilir bir yargı kararı ile mümkün olduğundan bu amacın gerçekleşmesinde oldukça önemli bir rol oynayan yürütmenin durdurulması kavramı idarenin yargısal denetiminin etkinliği bağlamında yeniden tartışılması gerekmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

An alternate view to the protective remedies in the judicial review of administrative acts: court's power to grant a stay of execution on its own initiative

Öz:
As the social state approach is brought further to the forefront of modern state administration, new duties are charged to the state and the government’s role in social life expands. Accordingly, administrative ac- tions and procedures also expand, resulting in increased conflict between the individual and the state. Thanks to developments in communication and technology, administrative agencies may adopt decrees quicker, and these decrees may become legally effective more rapidly. As a result, there a system is needed which ensures adequate protection to those individuals who claim their rights with the revocation of the administrative disposition that they filed before the judicial authorities or in the process of judicial review. For the revocation of the administrative disposition to perform the functionality that is expected from it as a result of the judgment, it is ob- ligatory for the rights of the governed to be assured with a more effective and rapid judicial protection measure. To achieve this purpose, this study examines the concept of stay of execution that presents the aforementioned judicial protection measure to the individuals and ensures a critical func- tion of the revocation of the administrative disposition which is also placed among our administrative jurisdiction legislation., This concept is assessed from a perspective different than the current implementation. In practice, a motion for stay of execution is granted only based upon the requirement of the plaintiff. In this study, in order to provide more effec- tive judicial protection to the governed, as well as to obtain judgments in full, this study questions whether a stay of execution may be adopted by the Court’s own initiative.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Apalak, Şevket, İdari Davalarda Yürütmenin Durdurulması, Sayıştay Dergisi, 31. sayı, s. 11 vd.
  • Çağlayan, Ramazan, İdari Yargı Kararlarının Sonuçları ve Uygu- lanması, Asil Yayınları, 2004.
  • Demirkol, Selami, İdari Yargılama Usulünde Savunmaya Kadar Ka- bul Olgusu, İstanbul Barosu Dergisi 2010/1, s. 83 vd.
  • Erkut, Celal, Kamu Kudreti Ayrıcalıkları ve Tutuk Adalet Anlayışı, İstanbul, Yenilik Basımevi, 2004.
  • Gözübüyük / Dinçer, İdari Yargılama Usulü, Ankara, Turhan Kitabevi, 1996.
  • Gözübüyük, A. Şeref, Yönetsel Yargı, Ankara, Turhan Kitabevi, 1999.
  • Gözübüyük, A.Şeref, Yönetsel Yargı, Ankara, Turhan Kitabevi, 2002.
  • Günday, Metin, İdari Yargıda Yürütmenin Durdurulması Kararı ve Uygulamada Karşılaşılan Bazı Sorunlar , www.danistay.gov.tr, erişim tari- hi 28.04.2012.
  • Kalabalık, Halil, İdari Yargılama Hukuku, İstanbul: Değişim Yayın- ları, 2003.
  • Kandil, Hamit Ali, İdari Yargıda Yürütmenin Durdurulması, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
  • Karagül, Yusuf, Vergi Yargısında Yürütmeyi Durdurma İsteminde Bulunmayı Gerektiren Davalar, Şartları ve Sonuçları,Yaklaşım Dergisi, 2003, Ağustos, s.128 vd.
  • Kıvanç, H. Hakan, Vergi Yargısında Yürütmenin Durdurulması, E- Yaklaşım Dergisi, 2007, s. 53 vd.
  • Onar, Sıddık, Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları C.3. İstanbul, İsmail Akgün Matbaası, 1966.
  • Ömerbaş, Nurben, İdari Yargılama Usulünde Hızlandırıcı Mekaniz- malar, İdari Yargı Sempozyumu, 2009, www.danistay.gov.tr, Erişim Tari- hi:24.04.02011.
  • Özay, İl Han, Yargısal Korunma, 2. Bası. İstanbul, Alfa Yayınları, 2001.
  • Özbudun, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara,Yetkin Yayınları, 2009.
  • Özyörük, Mukbil, İdare Hukuku Ders Notları (Çoğaltılmış), Ankara, 1982.
  • Toktaş, Nihat, Yürütmenin Durdurulması İstemleri Hakkında Veri- len Kararlara İtiraz ve Usulü. Yaklaşım Dergisi, 2007, Nisan, s. 172 vd.
  • Toprak, Aydın, Vergi Yargısında Yürütmenin Durdurulması, İstan- bul: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bi- limler Enstitüsü, 2006.
  • Ünlü, Ufuk, Yürütmenin Durdurulması Üzerine Bir İnceleme; 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hak- kında Kanun, Yaklaşım Dergisi, 2011, Nisan, s. 219 vd.
  • Yaşar, Nuri, İdari Yargı Kararlarının Etkinleştirilmesi Arayışında İdari Yargı İdari Yargıç ve Yargısal Emir, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2002.
  • Yenice, Kazım / Esin, Yüksel, Açıklamalı - İçtihatlı - Notlu İdari Yargılama Usulü, Ankara,1983.
APA TAZEGÜL İ, GÜLLÜ Y (2013). İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. , 39 - 72.
Chicago TAZEGÜL İsmail,GÜLLÜ Yavuz İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. (2013): 39 - 72.
MLA TAZEGÜL İsmail,GÜLLÜ Yavuz İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. , 2013, ss.39 - 72.
AMA TAZEGÜL İ,GÜLLÜ Y İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. . 2013; 39 - 72.
Vancouver TAZEGÜL İ,GÜLLÜ Y İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. . 2013; 39 - 72.
IEEE TAZEGÜL İ,GÜLLÜ Y "İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi." , ss.39 - 72, 2013.
ISNAD TAZEGÜL, İsmail - GÜLLÜ, Yavuz. "İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi". (2013), 39-72.
APA TAZEGÜL İ, GÜLLÜ Y (2013). İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1), 39 - 72.
Chicago TAZEGÜL İsmail,GÜLLÜ Yavuz İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10, no.1 (2013): 39 - 72.
MLA TAZEGÜL İsmail,GÜLLÜ Yavuz İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.10, no.1, 2013, ss.39 - 72.
AMA TAZEGÜL İ,GÜLLÜ Y İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2013; 10(1): 39 - 72.
Vancouver TAZEGÜL İ,GÜLLÜ Y İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2013; 10(1): 39 - 72.
IEEE TAZEGÜL İ,GÜLLÜ Y "İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi." Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10, ss.39 - 72, 2013.
ISNAD TAZEGÜL, İsmail - GÜLLÜ, Yavuz. "İdarenin yargısal denetiminde yürütmenin durdurulması kavramına farklı bir bakış: mahkemenin re'sen yürütmenin durdurulması kararı verme yetkisi". Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (2013), 39-72.