"TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?

Yıl: 2017 Cilt: 15 Sayı: 177 Sayfa Aralığı: 4317 - 4346 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

"TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?

Öz:
21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Türkiye'nin hükûmet sisteminde bir farklılaşma söz konusu olmuştur. Bu anayasa değişikliği ile Türkiye, yüz yıldan biraz fazla bir zamandır hükûmet sistemi olarak benimsediği ve uyguladığı parlamenter hükûmet sistemini terk etmiş; bunun yerine başkanlık hükûmeti sistemine benzer bir hükûmet sistemini kabul etmiştir. Bilindiği gibi başkanlık hükûmeti sisteminin en özgün biçiminin uygulandığı devlet, Amerika Birleşik Devletleri'dir. Anılan devlet uygulamasıyla Türkiye'de kabul edilen hükûmet sisteminin karşılaştırılması durumunda, iki sistem arasında önemli farklılıkların olduğu göze çarpmaktadır. Bu farklılıklar her iki sistemin, aynı hükûmet sistemi başlığı altında incelenmesini güçleştirecek boyuttadır. Esasında her iki sistem arasındaki farklılıklar derinlemesine incelendiğinde, Türkiye'de kabul edilen sistemin tamamen kendine özgü; diğer deyişle "Türkiye Modeli Hükûmet Sistemi" olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler İktisat

"TURKEY MODEL PRESIDENCY GOVERNMENT SYSTEM" OR "PRESIDENCY GOVERNMENT SYSTEM" IS A REAL PRESIDENTIAL GOVERNMENT SYSTEM?

Öz:
The Law on the Amendment of the Constitution of the Republic of Turkey dated 21 January 2017 numbered 6771 and there was a change in the government system of Turkey. With this amendment of the constitution, Turkey has abandoned the parliamentary government system which it has adopted and applied for a little more than a hundred years as the government system; adopted a government system similar to the presidential government system. As it is known, the most specific form of the presidential government system is the United States of America. If this government practice is compared with the accepted government system in Turkey, there is a big difference between the two systems. These differences will make it difficult for both systems to be examined under the same government system heading. In fact, when the differences between the two systems are examined in depth, it is clear that the accepted system in Turkey is completely unique; in other words, it is "Turkey Modeled Government System".
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • ABDULLAYEV, Natig (2009). "Demokrasi Ve İstikrar Açısından Parlamenter Ve Başkanlık Hükümet Şekli Karşılaştırması", İstanbul Üniversitesi Siyasal bilgiler Fakültesi Dergisi, S. 41, ss. 251-268.
  • ALACA, Fatma (2012). Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sisteminin Türkiye' de Uygulanabilirliği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü). Ak Parti (2013). Türkiye Başkanlık Sistemini Konuşuyor, Ar-Ge Başkanlığı, Ankara.
  • ARMAĞAN, Servet (2013). "Memleketimizde Başkanlık Sistemi Aleyhine Bazı Düşünceler", Yeni Türkiye, S. 51, ss. 600-608.
  • ATAY, Faruk (2013). "Adalet Ve Kalkınma Partisi'nin Başkanlık Sistemi Önerisi Üzerine Bir Değerlendirme, Alternatif Politika, Y. 5, S. 3, ss. 266-294.
  • BAHÇECİ, Barış (2008). Karşılaştırmalı Hukukta Ve Türkiye de Devlet Başkanının Veto Yetkisi, Ankara, Yetkin Yayınları.
  • BAŞGİL, Ali Fuad (1960). Esas Teşkilat Hukuku, Türkiye Siyasi Rejimi ve Anayasa Prensipleri, İstanbul, Baha Matbaası, Fasikül 1-2.
  • BOYUNSUZ, Şule Özsoy (2013). "Başkanlık Sisteminin Anayasal, Kurumsal, Davranışsal Dinamikleri Ve Türkiye İçin Başkanlık Sistemi Tercihi", Yeni Türkiye, S. 51, ss. 416-430.
  • BURAN, Hasan (2009). "Siyasal Rejim Sınıflamalarının Yeniden Gözden Geçirilmesi Üzerine", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y. 14, S. 1, ss.69-97.
  • DENİZ, Şadiye (2005). Türkiye'de Parlamenter Sistem ve Hükü- met Sistemi Tartışmaları, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • DOĞRU, Derya (2011). Hükümet Sistemleri Açısından 2007 Anayasa Değişikliği ve Bu Değişikliğin Türk Parlamenter Sistemine Olası Etkileri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • DUVERGER, Maurice (1974). Siyasal Rejimler, Teoman Tunçdo- ğan (çev.), İstanbul. ERDOĞAN, Mustafa (2013). "Başkanlık Sistemi, Demokrasi ve Türkiye", Yeni Türkiye, S. 51, ss. 542-547.
  • EREN, Emrah Karaca (2002). "Başkanlık Sisteminin Türk Parti Sistemi Açısından Türkiye'de Uygulanabilirliği", Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 3, ss.135-162.
  • EROĞUL, Cem (2006). Çağdaş Devlet Düzenleri: İngiltere, Amerika, Fransa, Almanya, 7. Bası, Ankara, Kırlangıç Kitabevi.
  • EVCİMEN, Günsev (1992). "Başkanlık Hükümeti Sistemi: Ratıo Polıtıca'sı Ve Türkiye", Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, Prof.Dr. Gündüz Ökçün'e Armağan, S. 47, ss.1-18.
  • GÖNENÇ, Levent (2005). "Türkiye'de Hükümet Sistemi Değişikliği Tartışmaları Olanaklar ve Olasılıklar Üzerine Bir Çalışma Notu", Başkanlık Sistemi, Edt. Teoman Ergül, Ankara, TBB Yayınları, ss.1-13.
  • GÜNGÖR, Emre (2004). Türk Parlamenter Sistemine Getirilen Eleştiriler Işığında Başkanlık Sistemi Senaryolarının Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • İBA, Şeref (2003). "Türkiye'de Başkanlık Ya da Yarı-Başkanlık Rejimi Uygulanmalı mıdır?", Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. XXVII/240, ss.189-206.
  • KUZU, Burhan (2012). Her Yönü İle Başkanlık Sistemi, 2. Baskı, İstanbul, Babıâli Kültür Yayıncılığı.
  • ONAR, Erdal (2005). "Türkiye' nin Başkanlık ve Yarı-başkanlık Sistemine Geçmesi Düşünülmeli midir?'', Başkanlık Sistemi, Edt. Teoman Ergül, Ankara, TBB Yayınları, ss. 71-104.
  • ÖZBUDUN, Ergun (2005). "Başkanlık Sistemi Tartışmaları", Başkanlık Sistemi, Edt. Teoman Ergül, Ankara, TBB Yayınları, ss.106-111.
  • PELTASON, Jack Walter (2004). Amerika Hakkında, Amerika Birleşik Devletleri Anayasası Açıklamalı, A.B.D. Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Bilgi Programları Bürosu.
  • Sabah (2015a). "Cumhurbaşkanı Erdoğan Başkanlık Sistemi İhtiyaçtır Dedi", (17 Ocak 2015).
  • Sabah (2015b). "Başkanlık Sistemi Ak Parti'nin Seçim Beyannamesine Giriyor", (29 Ocak 2015).
  • SARTORİ, Giovanni (1997). Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisli- ği, Ankara, Yetkin Yayınları.
  • SHUKOROV, Tarkan (2003). Hükümet Sistemlerinin Çeşitli Açı- lardan Değerlendirilmesi Ve Bu Değerlendirme Işığında 1993 Tarihli Rusya Federasyonu Anayasasının Getirdiği Hükümet Sistemi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • TOSUN, Gülgün Erdoğan ve Tanju TOSUN (1999). Türkiye'nin Siyasal İstikrar Arayışı Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemleri Türkiye İçin Bir Değerlendirme, İstanbul, Alfa Yayınları.
  • ULUŞAHİN, Nur (1990). Anayasal Bir Tercih Olarak Başkanlık Sistemi, Ankara, Yetkin Yayınları.
  • USLU, Ferhat (2017). Anayasa Hukuku (Anayasa Hukuku Genel Esaslar ve Türk Anayasa Hukuku Derslerinin Bazı Konuları), Ankara, Adalet Yayınevi.
  • ÜSKÜL, M. Zafer (2013). "Başkanlık Sistemi Neden", Yeni Türkiye, S. 51, ss. 530-537.
  • VALENZUELA, Arturo (1993). "Latin America: Presidentialism in Crisis", Journal of Democracy, Vol. 4, No 4, ss. 3-16.
  • YAŞIN, Cem (1997). Başkanlık Sistemi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • YAZICI, Serap (2002). Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemleri, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
  • YAZICI, Serap (2005). "Başkanlık Sistemleri: Türkiye İçin Bir Değerlendirme", Başkanlık Sistemi, Edt. Teoman Ergül, Ankara, TBB Yayınları, ss.125-142.
  • YAZICI, Serap (2013). "Başkanlık Sistemine Geçiş Gerekli mi?", Yeni Türkiye, S. 51, ss. 538-541.
  • YAVUZ, Bülent ve Hasan TUNÇ (2009). "Avantaj ve Dezavantajlarıyla Başkanlık Sistemi", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 81, ss. 1-39.
  • YÜCEL, Bülent (2009). Parlamenter Hükümet Sisteminin Rasyonelleştirilmesi Ve Türkiye Örneği, Ankara, Adalet Yayınevi.
  • YÜZBAŞI, Firdes (2015). Bir Demokratik Hükümet Sistemi Olarak Yarı-Başkanlık Sistemi, Ankara, Adalet Yayınevi.
APA Uslu F, YÜZBAŞI F (2017). "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. , 4317 - 4346.
Chicago Uslu Ferhat,YÜZBAŞI Firdes "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. (2017): 4317 - 4346.
MLA Uslu Ferhat,YÜZBAŞI Firdes "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. , 2017, ss.4317 - 4346.
AMA Uslu F,YÜZBAŞI F "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. . 2017; 4317 - 4346.
Vancouver Uslu F,YÜZBAŞI F "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. . 2017; 4317 - 4346.
IEEE Uslu F,YÜZBAŞI F ""TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?." , ss.4317 - 4346, 2017.
ISNAD Uslu, Ferhat - YÜZBAŞI, Firdes. ""TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?". (2017), 4317-4346.
APA Uslu F, YÜZBAŞI F (2017). "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. Legal Hukuk Dergisi, 15(177), 4317 - 4346.
Chicago Uslu Ferhat,YÜZBAŞI Firdes "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. Legal Hukuk Dergisi 15, no.177 (2017): 4317 - 4346.
MLA Uslu Ferhat,YÜZBAŞI Firdes "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. Legal Hukuk Dergisi, vol.15, no.177, 2017, ss.4317 - 4346.
AMA Uslu F,YÜZBAŞI F "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. Legal Hukuk Dergisi. 2017; 15(177): 4317 - 4346.
Vancouver Uslu F,YÜZBAŞI F "TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?. Legal Hukuk Dergisi. 2017; 15(177): 4317 - 4346.
IEEE Uslu F,YÜZBAŞI F ""TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?." Legal Hukuk Dergisi, 15, ss.4317 - 4346, 2017.
ISNAD Uslu, Ferhat - YÜZBAŞI, Firdes. ""TÜRKİYE MODELİ BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ" YA DA "CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ" GERÇEK BİR BAŞKANLIK HÜKÛMETİ SİSTEMİ MİDİR?". Legal Hukuk Dergisi 15/177 (2017), 4317-4346.