Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler
Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 2 Suplementary Sayfa Aralığı: 1573 - 1591 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler
Öz: Bu çalışma ilköğretim sosyal bilgiler ve din kültürü ve ahlak bilgisi (DKAB) öğretim programlarının değerlere yaklaşımını ve bu programlarda yer alan değerlerin yeniliğe açıklık-muhafazakârlık, bireyselcilik- toplumsalcılık, milliyetçilik-evrenselcilik, öz genişletimcilik-öz aşkıncılık gibi farklı açılardan ağırlığını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla programlar ve ilgili literatüre dayanarak programların değerlere genel yaklaşımı belirlenmiş, Schwartz'ın değerler teorisi esas alınarak değer kategorileri oluşturulmuş ve kategorisel içerik analizi tekniğiyle programlar taranmıştır. Oluşturulan değer kategorilerinde Schwartz'ın değerler teorisinin esas alınmasının nedeni bu teorinin eğitim sistemimizde son yıllarda yaşandığı belirtilen yerel ve küresel değerler arasındaki ilişkileri belirleme açısından önemli imkânlar sunmasıdır. Sonuç olarak programların ikisinin de son yıllarda yapılan değişikliklerle geleneksel değerlerden evrensel değerlere doğru yönelen bir eğilim gösterdiği, bu eğilimin programların içeriğine yansıması yönünden sosyal bilgiler programlarının DKAB programlarından daha önde olduğu belirlenmiştir
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: Bu çalışma ilköğretim sosyal bilgiler ve din kültürü ve ahlak bilgisi (DKAB) öğretim programlarının değerlere yaklaşımını ve bu programlarda yer alan değerlerin yeniliğe açıklık-muhafazakârlık, bireyselcilik- toplumsalcılık, milliyetçilik-evrenselcilik, öz genişletimcilik-öz aşkıncılık gibi farklı açılardan ağırlığını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla programlar ve ilgili literatüre dayanarak programların değerlere genel yaklaşımı belirlenmiş, Schwartz’ın değerler teorisi esas alınarak değer kategorileri oluşturulmuş ve kategorisel içerik analizi tekniğiyle programlar taranmıştır. Oluşturulan değer kategorilerinde Schwartz’ın değerler teorisinin esas alınmasının nedeni bu teorinin eğitim sistemimizde son yıllarda yaşandığı belirtilen yerel ve küresel değerler arasındaki ilişkileri belirleme açısından önemli imkânlar sunmasıdır. Sonuç olarak programların ikisinin de son yıllarda yapılan değişikliklerle geleneksel değerlerden evrensel değerlere doğru yönelen bir eğilim gösterdiği, bu eğilimin programların içeriğine yansıması yönünden sosyal bilgiler programlarının DKAB programlarından daha önde olduğu belirlenmiştir
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Arslan, M. (2007). Türk eğitim sisteminde değerler sorunu ve eğitim programlarına yansıması. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Ş. Aslan ve M. Zengin (Ed.), Değerler eğitimi uluslararası sempozyumu kitabı içinde (s. 634-656). İstanbul: Dem Yayınları.
- Doğan, İ. (2007). Türk eğitim sisteminde değerler sorunu. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Ş. Aslan ve M. Zengin (Ed.), Değerler eğitimi uluslararası sempozyumu kitabı içinde (s. 615-633). İstanbul: Dem Yayınları.
- Duriez, B., Fontaine, J. R. J. ve Luyten, P. (2003). Dindarlık hayatımızı hâlâ etkiliyor mu? Çeşitli dindarlık tiplerine göre değer yapılarının farklılaşmasını destekleyen yeni deliller (çev. V. Uysal). Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 1, 25-42.
- Erden, M. (t.y.). Sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Alkım Yayınları.
- Ertürk, E. (2006). Ders itaplarında toplum, yurttaşlık, vatanseverlik ve ekonomi anlayışının dönüşümü: 1997 ve 2004 ilköğretim sosyal bilgiler ders kitapları üzerine bir içerik analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul.
- Kaymakcan, R. (2007a). Yeni ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi programı inceleme ve değerlendirme raporu. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi ve Myra Yapım.
- Kaymakcan, R. (2007b). Gençlerin dine bakışı: Karşılaştırmalı Türkiye ve Avrupa araştırması. İstanbul: Dem Yayınları.
- Keskin, Y. (2008). Türkiye’de sosyal bilgiler öğretim programlarında değerler eğitimi: Tarihsel gelişim, 1998 ve 2004 öğretim programlarının etkinliğinin araştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Lickona, T. (1991). Education for character: How school teach respect and responsibility. Newyork: Bantam Books.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2004a). Sosyal bilgiler programı ve kılavuzu (4-5). http://ttkb.meb.gov.tr/program.aspx?tur=ilk ogretim&lisetur=&sira=derse&ders=Sosyal%20Bilgiler adresinden 18.09.2011 tarihinde edinilmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2004b). Sosyal bilgiler programı ve kılavuzu (6-7). http://ttkb.meb.gov.tr/program.aspx?tur=ilk ogretim&lisetur=&sira=derse&ders=Sosyal%20Bilgiler adresinden 18.09.2011 tarihinde edinilmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2010a). Talim terbiye kurulu başkanlığı ilk ders genelgesi. Sayı: 2010/53.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2010b). İlköğretim (4.5.6.7 ve 8. sınıflar) din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Yazar.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2010c). 18. Milli eğitim şurası kararları. http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2010/ ttkb/18Sura_kararlari_tamami.pdf adresinden 11.10.2011 tarihinde edinilmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2010d). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program.aspx?tur =ilkogretim&lisetur=&sira=derse&ders=Vatanda%c5%9fl% c4%b1k%20ve%20Demokrasi%20E%c4%9fitimi adresinden 18.09.2011 tarihinde edinilmiştir.
- Özensel, E. (2004). Türk gençliğinin değerleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: theoretical advances and empirical tests in 20 countries. In M. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology (vol. 25, pp.1-65). New York: Academic Press.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
- Yiğittir, S. ( 2010). İlköğretim öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 8 (19), 207-223.
| APA | KAYMAKCAN R, MEYDAN H (2012). Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. , 1573 - 1591. |
| Chicago | KAYMAKCAN Recep,MEYDAN Hasan Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. (2012): 1573 - 1591. |
| MLA | KAYMAKCAN Recep,MEYDAN Hasan Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. , 2012, ss.1573 - 1591. |
| AMA | KAYMAKCAN R,MEYDAN H Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. . 2012; 1573 - 1591. |
| Vancouver | KAYMAKCAN R,MEYDAN H Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. . 2012; 1573 - 1591. |
| IEEE | KAYMAKCAN R,MEYDAN H "Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler." , ss.1573 - 1591, 2012. |
| ISNAD | KAYMAKCAN, Recep - MEYDAN, Hasan. "Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler". (2012), 1573-1591. |
| APA | KAYMAKCAN R, MEYDAN H (2012). Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2 Suplementary), 1573 - 1591. |
| Chicago | KAYMAKCAN Recep,MEYDAN Hasan Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12, no.2 Suplementary (2012): 1573 - 1591. |
| MLA | KAYMAKCAN Recep,MEYDAN Hasan Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.12, no.2 Suplementary, 2012, ss.1573 - 1591. |
| AMA | KAYMAKCAN R,MEYDAN H Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(2 Suplementary): 1573 - 1591. |
| Vancouver | KAYMAKCAN R,MEYDAN H Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(2 Suplementary): 1573 - 1591. |
| IEEE | KAYMAKCAN R,MEYDAN H "Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, ss.1573 - 1591, 2012. |
| ISNAD | KAYMAKCAN, Recep - MEYDAN, Hasan. "Yerel-Evrensel İkileminde İlköğretim DKAB ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12/2 Suplementary (2012), 1573-1591. |
