IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY
Yıl: 2017 Cilt: 10 Sayı: 32 Sayfa Aralığı: 159 - 178 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY
Öz: Eğitimin ideolojik niteliği ulus devletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte ön plana çıkmış, homojen bir toplum yaratmak adına da özellikle ahlak eğitimi önem kazanmıştır. Cumhuriyet Türkiyesi'nde de ulus devlet oluşturma sürecinde gerekirse ahlak eğitiminin karşısında bilgi eğitiminden ödün verilebileceği vurgulanmış ve ahlak eğitimi sistemli bir şekilde ilk defa 1943 İkinci Maarif Şûrası'nda ele alınmıştır. Bu doğrultuda, şûrada irdelenen önemli konulardan biri, başka bir ideolojik kurum olan aile olmuştur. Bu makalenin amacı, İkinci Maarif Şûrası ahlak eğitimi komisyonu görüşmelerinde, şûrada kabul edilen Türk Ahlakının İlkeleri'ni içeren ahlak raporunda ve bu doğrultuda basılmış olan ders kitaplarında yer verilen aile mevzusunu dönemin devlet-aile ilişkisi içinde değerlendirmektir
Anahtar Kelime: Konular:
Genç Türkiye’nin İdeolojik Kurumları: Ahlak Eğitimi ve Aile
Öz: Ideological aspect of education has come to prominence upon emerge of nation state; moral education gained significance in the name of creating a homogenous society. In the Republican Turkey era, it was emphasized that when necessary science education could be sacrificed against moral education in the process of foundation of nation state; and moral education was first taken into consideration systematically at the Second Educational Council held in 1943. In this way, one of the issues addressed in the educational council meeting was yet another ideological institution, family. The objective of the present study is to consider family phenomenon in the light of statefamily relationship of the relevant period as it was addressed in the morals report comprised of “Türk Ahlakının İlkeleri” (Principles of Turkish Morals) and associated text books prepared based on the sessions of Morals Education Commissions held during the Second Educational Council
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ACUN, Fatma, “Görsel Verilerde Kadın İmajı (1923-1960)”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı, 16, (Aralık 2007), pp.91-112.
- AHMAD, Feroz, Modern Türkiye’nin Oluşumu, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2012.
- AKYÜZ, Hüseyin, Eğitim Sosyolojisinin Temel Kavram ve Alanları Üzerine Bir Araştırma, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1992.
- ARAR, İsmail, Hükümet Programları: 1920-1965, İstanbul, 1968.
- ARAT, Zehra F., “Kemalizm ve Türk Kadını”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998, pp.51-70.
- ARTEL, Tarık, “Ahlâk, Terbiye, Bilgi”, Yeni Sabah, (20 Şubat 1943), p.1 and 2.
- ASLANER, Nilgül, Milli Eğitim Şûraları ve Eğitim Politikaları (1939-1946), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2008.
- Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Hazırlayanlar: Ali Sevim, İzzet Öztoprak, M. Akif Tural, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006.
- BAKACAK, Ayça Gelgeç, “Cumhuriyet Dönemi Kadın İmgesi Üzerine Bir Değerlendirme”, Atatürk Yolu Dergisi Sayı, 44, (Güz 2009), pp.627-638.
- BAŞAR, Erdoğan, “Hasan-Âli Yücel ve Türk Eğitim Yönetiminde Ortak Aklın Kullanımı”, Hasan-Âli Yücel, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, 2011, pp.265-282.
- BELGE, Murat, Militarist Modernleşme: Almanya, Japonya ve Türkiye, İletişim Yayınları, İstanbul, 2012.
- CEVİZCİ, Ahmet, Felsefe Ansiklopedisi, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2002.
- ÇILGIN, Alev Sınar, “Genç Cumhuriyet’in Ütopyası: Gürbüz Türk Çocuğu”, U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:5, Sayı, 6, (2004), pp.97-119.
- DOĞAN, Mehmet Can, ‘“Yücel” Dergisinin Fikrî ve Edebî Tahlili”’, Gazi Türkiyat, Sayı, 3, (Güz 2008), pp.97-114.
- DOĞAN, Murat, “Türk Medenî Kanunu’nun Evliliğin Genel Hükümleri Bakımından Getirdiği Yenilikler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.52 Sayı, 4, (2003), pp.93-129.
- DURKHEIM, Emile, Ahlak Eğitimi, Dokuz Eylül Yayınları, İzmir, 2004.
- ELMACI, İrfan, “Tarık Artel ve Türkçe Kimya Terminolojisi”, Erdem Dergisi, Sayı, 68, (2015), pp.23-34.
- ERGİL, Doğu, “İdeoloji Üzerine Düşünceler”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.38, Sayı, 1, (1983), pp.69-95.
- ERGİN, Osman, Türk Maarif Tarihi, C.5, Eser Matbaası, İstanbul, 1977.
- ERSOY, Adem, İkinci Maarif Şûrası’nda Alınan Kararlar ve Dönemin Aydınlarının Görüşleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2007.
- FINDIKOĞLU, Ziyaeddin F., “Milliyetçilik Gayesi ve Topyekûn Terbiye”, Tasviri Efkâr, (4 Nisan 1943), p.2.
- GÖÇER, Feyyat, Değişme Sürecinde Devlet ve Eğitim, Tek Ağaç, Ankara, 2005.
- GÜN, Ömer, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın Çalışmaları (1946-1973), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2007.
- GÜNDÜZ, Mustafa, Ahlâk Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara, 2010.
- Halil Fikret Kanat Yaşamı ve Hizmetleri, Hazırlayan: Cahit Kavcar, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara, 2002.
- İÇSEL, Pakize, ve İçsel, Nazım, Aile Bilgisi ve Ev İdaresi, İlkokul IV, Mürettibiye Basımevi, İstanbul, 1937.
- İkinci Maarif Şûrası, T.C. Maarif Vekilliği, 1943.
- İNAN, Afet, Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1975.
- İNÖNÜ, İsmet, Eğitim-Öğretim Üzerine, Hazırlayan: İlhan Turan, İnönü Vakfı, Ankara, 2006.
- KAPLAN, İsmail, Türkiye’de Milli Eğitim İdeolojisi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2013.
- KEÇİÇİ, Denada, “The Concept of The Family and Its Function”, Academic Journal of Business, Administration, Law and Social Sciences, Vol.2, No.2, (July 2016), pp.150-154.
- KOCATÜRK, Utkan, Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999.
- “Maarif Şûrası”, Yeni Sabah, (17 Şubat 1943), p.1.
- “Maarif Şûrası Çalışmalarına Devam Ediyor”, Vakit, (17 Şubat 1943), p.1.
- “Maârif Şûrâsı Dün Başvekil Ş. Saracoğlunun Bir Nutku İle Açıldı”, Tasviri Efkâr, (16 Şubat 1943), p.1 and 2.
- “Maârif Şûrası, Dün Başvekilin Nutku İle Açıldı”, Vatan, (16 Şubat 1943), pp.1-2.
- “Maarif Şûrası Dün Komisyonlar Halinde Çalışmalarına Devam Etti”, Ulus, (17 Şubat 1943), p.1 and 4.
- “Maarif Şûrası İlk Toplantısını Yaptı”, Tan, (16 Şubat 1943), p.1 and 2.
- OKÇABOL, Rıfat, “Hasan-Âli Yücel: Bilime Bakışı ve 1946 Üniversite Reformu”, Hasan-Âli Yücel, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, 2011, pp.415-439.
- OSKAY, Ünsal, “Popüler Kültür Açısından ‘İdeoloji’ Kavramına İlişkin Yeni Yaklaşımlar”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.35, Sayı, 1, (1980), pp.197-253.
- ÖZ, Ayhan, “Heyet-i İlmiye Toplantıları ve Millî Eğitim Şûralarında Din Eğitimi”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.16, Sayı, 29, (2014), pp.129-156.
- POLOMA, Margaret M., Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev: Hayriye Erbaş, Gündoğan Yayınları, Ankara, 1993.
- SAFA, Peyami, “Aile ve Mektep Meselesi”, Tasviri Efkâr, (21 Şubat 1943), p.1 and 2.
- SAFA, Peyami, “Şûradan İntibalar: İnkılâbımız Bir Manivelâ, Dayandığı Nokta İse Millettir”, Tasviri Efkâr, (18 Şubat 1943), pp.1-2.
- SAĞ, Vahap, “Tarihsel Süreç İçerisinde Türk Kadını ve Atatürk”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.2, Sayı, 1 pp.9-23.
- SANDER, Oral, Siyasal Tarih: İlkçağlardan 1918’e, İmge Kitabevi, Ankara, 2009.
- SARIKAYA, Makbule, “Gürbüz Çocuk Yarışmaları”, Atatürk Dergisi, C.1, Sayı, 1, (2012), pp.201-224.
- ŞERİFSOY, Selda, “Aile ve Kemalist Modernizasyon Projesi, 1928- 1950”, Vatan Millet Kadınlar, İletişim Yayınları, İstanbul, 2000, pp.155- 188.
- ŞİMŞEK, Ufuk ve diğerleri, “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Politikalarının İdeolojik Temelleri”, Turkish Studies, Volume 7/4, (Fall 2012), pp.2809-2823.
- ŞİRİN, Funda Selçuk, “İktidar ve Çocuk”, Turkish Studies, C.8, Sayı, 8, (Yaz 2013), pp.1275-1284.
- TAŞKIRAN, Tezer, Türk Ahlâkının İlkeleri: İlkokullar İçin, Maarif Vekâleti, İstanbul, 1943.
- TAŞKIRAN, Tezer, Türk Ahlâkının İlkeleri: Ortaokullar İçin, Maarif Vekâleti, İstanbul, 1943.
- TEZCAN, Mahmut, Eğitim Sosyolojisi, Feryal Matbaası, Ankara, 1996.
- TEZCAN, Mahmut, Sosyolojiye Giriş, Feryal Mat., Ankara, 1995.
- TOPRAK, Zafer, Türkiye’de Popülizm 1908-1923, Doğan Kitap, İstanbul, 2013.
- “Türk Cemiyeti Ahlâkı”, Ulus, (18 Şubat 1943), p.1 and 3.
- UNAT, Faik Reşit, Türkiye Eğitim Sisteminin Gelişmesine Tarihi Bir Bakış, Ankara, 1964.
- YİĞİT, Ali Ata, İnönü Dönemi Eğitim ve Kültür Politikası, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 1992.
- YILMAZ, Ahmet, “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e: Kadın Kimliğinin Biçimlendirilmesi”, ÇTTAD, IX/20-21, (2010/Bahar-Güz), pp.191-212.
| APA | KUMBALI S (2017). IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. , 159 - 178. |
| Chicago | KUMBALI Serhat IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. (2017): 159 - 178. |
| MLA | KUMBALI Serhat IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. , 2017, ss.159 - 178. |
| AMA | KUMBALI S IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. . 2017; 159 - 178. |
| Vancouver | KUMBALI S IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. . 2017; 159 - 178. |
| IEEE | KUMBALI S "IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY." , ss.159 - 178, 2017. |
| ISNAD | KUMBALI, Serhat. "IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY". (2017), 159-178. |
| APA | KUMBALI S (2017). IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. Tarih Okulu Dergisi, 10(32), 159 - 178. |
| Chicago | KUMBALI Serhat IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. Tarih Okulu Dergisi 10, no.32 (2017): 159 - 178. |
| MLA | KUMBALI Serhat IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. Tarih Okulu Dergisi, vol.10, no.32, 2017, ss.159 - 178. |
| AMA | KUMBALI S IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. Tarih Okulu Dergisi. 2017; 10(32): 159 - 178. |
| Vancouver | KUMBALI S IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY. Tarih Okulu Dergisi. 2017; 10(32): 159 - 178. |
| IEEE | KUMBALI S "IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY." Tarih Okulu Dergisi, 10, ss.159 - 178, 2017. |
| ISNAD | KUMBALI, Serhat. "IDEOLOGICAL INSTITUTIONS OF THE YOUNG TURKEY: MORAL EDUCATION AND FAMILY". Tarih Okulu Dergisi 10/32 (2017), 159-178. |
