BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ

Yıl: 2017 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 63 - 92 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ

Öz:
Balkanlaştırma, sinemadaki temsiliyle, sınırları belirsiz bir coğrafyaya dair tahayyülün Batı merkezli bakış açısından ideolojik bir yeniden üretim alanı oldu. Bu bağlamda oryantalizmle de ilişkilendirilerek onun bir türevi olarak da okundu. Fakat Balkanlaştırma bakış açısı, öz-Balkanlaştırma ve öz-egzotikleştirme pratikleriyle içeriden de desteklenen ve üretilen bir temsil biçimi doğurdu. Bu belirsiz bölgenin bileşenlerinden biri olarak Hırvatistan'ın sineması, oldukça hızlı dönüşümlere sahne olan toplumsal ve politik bir arkaplanda, ulus devletleşme ve Avrupalılaşma sürecinde, savaş sonrası travmalarıyla yüzleşirken, yeni ulusal özneleri tanımlamaya / inşa etmeye başladı. Bu yüzleşmenin önemli bir bölümü yakın geçmişin öteki'leri üzerinden kendini tanımlama halinde gerçekleşirken, bir bölümü de yeni sistemle ve süregelen kapitalist-ataerkil toplumsal yapıyla oldu. Bu araştırma kapsamında 2000-2015 arası Hırvatistan sinemasında karşı- mıza çıkan yeni öznellik biçimleri öz/Balkanlaştırma, kendini yok eden özne, alt-üst ötekilik, gelenek ve modern arasında bir başka öteki olarak kadın özneler, geç-modernitede projeye dönüşen özne vb. kavramsallaştırmalar içinde incelenmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Film, Radyo, Televizyon

From Balkanization to Europeanization: An Analysis of Subjectivity in Croatian Cinema

Öz:
From Balkanization to Europeanization: An Analysis of Subjectivity in Croatian CinemaBalkanization and its cinematographic representation became an ideological reproduction space from the western perspective of imagining a geography with indeterminate borders. In this context, it is seen as a derivative of Orientalism. But this perspective of Balkanization generated a representation that was supported and reproduced from inside through self-Balkanization and self-exoticism. Croatian cinema, in the context of this undefined region, constructed new national subjects while facing post-war trauma in a process of nationalization and Europeanization, while the sociological and political background became the scene of rapid and succesive transformations. A significant part of this confrontation consists of self-determination over the other of recent past and the rest is of a new system and a continual capitalist-patriarchal social structure. In this article, the new subjectivity forms in Croatian cinema between 2000-2015 are analyzed in terms of concepts such as self-Balkanization, self-destructive subject, upper and lower others, woman subjects as another other between tradition and modern, and subject transformed into project in late-modernity
Anahtar Kelime:

Konular: Film, Radyo, Televizyon
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Angelopoulos, T. (Yönetmen) (1995). To vlemma tou Odyssea [Film]. Yunanistan, Fransa, İtalya, Almanya, Birleşik Krallık, Federal Yugoslavya Cumhuriyeti, Bosna Hersek, Arnavutluk, Romanya: Paradis Films, Basic Cinematografica, Istituto Luce, Th. Angelopoulos Productions, vd.
  • Brešan, V. (Yönetmen). (2008). Nije Kraj [Film]. Hırvatistan, Sırbistan: HRT, Interfilm, Vans.
  • Demir, H. (2017). Birinci ve İkinci Yugoslavya’da Hırvat Sorunu. (Yayınlanmamış doktora tezi) Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Grlić, R. (Yönetmen). (2006). Karaula [Film]. Hırvatistan, Slovenya, Sırbistan, Bosna-Hersek vd.: Refresh Production vd.
  • Han, B.C. (2016). Şiddetin Topolojisi (Çev. D. Zaptçıoğlu). İstanbul: Metis.
  • Iordanova, D. (2007). Balkan Sineması, Alevler İçinde Sinema (Çev. B. Erdoğan). İstanbul: Agora.
  • Jameson, F. (2011). Siyasal Bilinçdışı (Çev. Y.Alogan, M. Varlık). İstanbul: Ayrıntı.
  • Jelčić, B. (Yönetmen). (2013) Obrana i Zaštita [Film]. Hırvatistan: Zdenka Gold / Spiritus movens.
  • Jurić, Z.; Dević, G. (Yönetmen). (2009). Crnci [Film]. Kinorama, HTV. Kakogiannis, M. (1964). Alexis Zorbas [Film]. Yunanistan, ABD: 20th Century Fox.
  • Kiseljak, M. (2012). Recite Aljazeeri: Slavoj Žižek [TV Program]. Slavoj Žižek’le söyleşi, Al Jazeera Balkans. https://www.youtube.com/watch?v=cDaE8LkO6AU
  • Kovačević, N. (2013). Re-Worlding The Balkans: Films of Voyage to the European Union. European Journal of English Studies, 17:2, 188- 200.
  • Kusturica, E. (1995). Underground [Film]. Yugoslavya Federal Cumhuriyeti, Fransa, Almanya, Bulgaristan, Çekya, Macaristan: CiBy 2000, Pandora Filmproduktion, Novofilm, Barrandov Studios, vd.
  • Manchevski, M. (Yönetmen). (1994). Before The Rain [Film]. Makedonya, İngiltere, Fransa: Aim, British Screen Productions, European Co-production Fund, vd.
  • Matanić, D. (Yönetmen). (2002). Fine Mrtve Djevojke [Film]. Hırvatistan: Alka-Film Zagreb.
  • Matanić, D. (Yönetmen). (2010). Majka Asfalta [Film]. Hırvatistan: HRT, Kinorama.
  • Mršić, T. (Yönetmen). (2013). Kauboji [Film]. Hırvatistan: Kabinet.
  • Pavičić, J. (2011). From a Cinema of Hatred to a Cinema of Consciousness: Croatian Film after Yugoslavia. Kinokultura, Special Issue 11. http://www.kinokultura.com/specials/11/pavicic.shtml
  • Said, E.W. (2014). Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları (Çev. B. Ülner). İstanbul: Metis.
  • Schmidt, B. (Yönetmen). (2006). Put Lubenica [Film]. Hırvatistan: HRT
  • Schmidt, B. (Yönetmen). (2012). Ljudožder Vegetarijanac [Film]. Hırvatistan: Telefilm, Croatian Radiotelevision.
  • Simić, M. (2011). Gender in Contemporary Croatian Film, Kinokultura, Special Issue 11. http://www.kinokultura.com/specials/11/simic. shtml
  • Sönmez, S. (2014). Filmlerle Hatırlamak Toplumsal Travmaların Sinemada Temsil Edilişi. İstanbul: Metis.
  • Sviličić, O. (Yönetmen). (2007). Armin [Film]. Hırvatistan, Bosna-Hersek: HRT, Refresh Production vd.
  • Šerbedžija, D. (Yönetmen). (2010). Sedamdeset i Dva Dana [Film]. Hırvatistan, Sırbistan: HRT, Interfilm, Lijeni Film, Vans.
  • Tardozzija, A. (Yönetmen). (2011). Fleke [Film]. Hırvatistan: Kinoteka.
  • Todorova, M. (1997). Imagining the Balkans.New York: Oxford University Press.
  • Vitez, I.-G. (Yönetmen). (2010). Šuma Summarum [Film]. Hırvatistan: Propeler Film, Kinorama.
  • Vojković, S. (2008). De/re-construction of subjectivity in contemporary Croatian cinema: becoming European. New Review of Film and Television Studies. 6:1, 83-95.
  • Žižek, S. (2001). The Fragile Absolute: Or, why is the Christian Legacy Worth Fighting For? London & New York: Verso.
APA SAYILGAN Ö (2017). BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. , 63 - 92.
Chicago SAYILGAN Özge Baydaş BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. (2017): 63 - 92.
MLA SAYILGAN Özge Baydaş BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. , 2017, ss.63 - 92.
AMA SAYILGAN Ö BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. . 2017; 63 - 92.
Vancouver SAYILGAN Ö BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. . 2017; 63 - 92.
IEEE SAYILGAN Ö "BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ." , ss.63 - 92, 2017.
ISNAD SAYILGAN, Özge Baydaş. "BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ". (2017), 63-92.
APA SAYILGAN Ö (2017). BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, 8(2), 63 - 92.
Chicago SAYILGAN Özge Baydaş BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi 8, no.2 (2017): 63 - 92.
MLA SAYILGAN Özge Baydaş BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, vol.8, no.2, 2017, ss.63 - 92.
AMA SAYILGAN Ö BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi. 2017; 8(2): 63 - 92.
Vancouver SAYILGAN Ö BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ. sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi. 2017; 8(2): 63 - 92.
IEEE SAYILGAN Ö "BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ." sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, 8, ss.63 - 92, 2017.
ISNAD SAYILGAN, Özge Baydaş. "BALKANLAŞTIRMADAN AVRUPALILIĞA: HIRVATİSTAN SİNEMASINDA YENİ ÖZNELLİK BİÇİMLERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ". sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi 8/2 (2017), 63-92.