Yıl: 2014 Cilt: 12 Sayı: 46 Sayfa Aralığı: 136 - 163 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM

Öz:
Türkiye'de liberal muhafazakar elitlerce uygulanan inşaat odaklı birikim politikaları kentler üzerinde büyük etkiler yaratmıştır. Devasa gayrimenkul ve altyapı yatırımları özellikle 2000'li yıllardan beri sermaye birikiminin temelini oluşturmuştur. İnşaat sektörünün önündeki yasal, sosyal, mekansal ve kurumsal "engellerin" radikal ayıklanması mekanın temizlenmesinin yolunu açmış ve artan oranda otoriterleşen politikalarla ayrıcalıklı sınıflar lehine büyük bir kaynak aktarımı yapılmıştır. Bu süreç 1980'lerde başlamış ve liberal muhafazakar hükümetin yüksek bir oy oranı ile iktidara geldiği 2002 yılında yoğunlaşmıştır. Söz edilen büyük ölçekli yatırımlar ulusal ve/veya uluslararası özel emlak sektörü yatırımcıları ve onlarla işbirliği yapan belediyeler ve doğrudan Başbakanlığa bağlı TOKİ gibi kamu kuruluşları tarafından gerçekleştirilmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da sürecin temel aktörlerinden biri olmuştur. Bu yatırımlar sonucu sermaye birikimi, emlak sektöründeki büyük sermaye grupları ve finans sektörleri lehine hızlanmıştır. Makalede, yasal düzenlemelerin mekanın yatırımcılar için engellerden arındırılmasında oynadığı rolün analizi amaçlanmaktadır. Başka bir ifadeyle sosyal mekanın üretimi ve yeniden üretimi yoluyla sermaye birikimi için yeni kaynaklar yaratılması ve paylaşılmasında devlet--sermaye arasındaki pervasız işbirliğinin rolü incelenecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji

Reckless Accumulation Through Spatial Investments Via Illegitimate Regulations

Öz:
Construction—led growth policies implemented by the new liberal/conservative elites have had dramatic effects on cities in Turkey. Huge real estate and infrastructural investments have been at the core of the capital accumulation model especially since the 20005. Radical abolishment of the “obstacles” in front of the construction sector such as legal, social, spatial and institutional, paved the way for space clearance and massive resource transfer in favour of privileged classes under increasingly authoritarian policies. The process that started in 1980 intensified especially since 2002 when the liberal/conservative government has taken the power with significant majority. These large—scale projects have been implemented by the national and/or international private real estate firms in alliance with the public bodies such as municipal authorities, the Mass Housing Administration (TOKl) which is directly linked to the Prime Ministry. Ministry of Environment and Urban Planning have been one of the main actors of the process. Capital accumulation accelerated in favor of large capital groups in real estate and finance sectors in consequence With these investments. This article aims at analysing the role of the legal regulations in clearing the space from the “obstacles” for the real estate investors, in other words, the role of recless state—capital alliance in creating new sources of capital accumulation and sharing it through the production and reproduction of social space.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alıca, S.S.G. “Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı’nın Doğa Koruma Mevzuatı Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 3, 183—216, (2012).
  • Atılgan, G., Türkiye’de Toplumsal SınıHar (1923—2010), l920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, der: Bülent Duru, Faruk Alpkaya, Phoenix, Ankara, (2012).
  • Bartu, C. A. ve Kolluoğlu, B., Emerging Spaces of Neo Liberalism: Gated Town and Public Housing Project in Istanbul, New Perspectives on Turkey, 39, 5-46, (2008)
  • Bauman, Z., Küreselleşme, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, Çev. Abdullah Yılmaz, (20 2).
  • ÇHD, Çağdaş Hukukçular Derneği, http://ekindusu.com/user/docs/hak/ kentsel_donusum.htm, erişim: 13.01.2014.
  • Doğan, A. E. “Kenti Azmanlaştırarak Birikim: Yeni Büyükşehir Yasasına Harvey’in Çerçevesinden Bakmak”, http://e—haya1et.net/indeX.php/ makale—sections—614/170—oenemli—makaleler/kenti—azmanlast—rarak— birikim—yeni—bueyueksehir—yasas—na—harvey—in—cercevesinden—bakma, Eylül 17, 2013, Erişim: 31.01.2014.
  • Ekinci, O., Kaçak Yapılaşma ve Arazi Stoku, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, İş Bankası ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, 191—198, (1998).
  • Eraydın, A. ve Altay, D., Kentsel Arsa Üretimini Yönlendiren Yeni Düzenlemeler ve Yönetişim Biçimleri: Eleştirel Değerlendirme, Konut Sempozyumu, TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul Büyükkent Şubesi, 221— 250, (2009).
  • Erder, S. ve İncioğlu, N., “AKP Döneminde Yerelleşme ve Yeniden Merkezileşme Bağlamında Yeni Büyükşehir Yasası Yerel Siyasette 2004’ten Beri Ne Oldu?”, Birikim, s.296, 23-31, (2013).
  • Harvey, D., The Urban Process Under Capitalism: Framework for Analysis, Urbanisation and Urban Planning In Capitalist Society, Eds: Michael D., Scott A.S., Methuen Co.&Ltd., London, 116-121, (1981)
  • ---------- The New Imperialism, Oxford University Press, New York, (2003).
  • ---------- Sermaye Muamması, Sel Yayınları, (2010).
  • Işık, T. http://www.radikal.com.tr/turkiye/cevre_ve_sehircilik_bakanligina_ super_yetkiler_verildi— 1413 87, Erişim: 04.02.2014.
  • Kadak, Ş., Sabah, 28.10.2013, http://www.sabah.com.tr/ Ekonomi/2013/10/28/150—bin—insaat—sirketi—olmaz, Erişim: 02.02.2014.
  • Öztürk, Ö., Türkiye’de Büyük Sermaye Grupları: Finans Kapitalin Oluşumu ve Gelişimi, Sosyal Araştırma Vakfı, İstanbul, (2010).
  • Sönmez, M., İstanbul’un İki Yüzü 1980’den 2000’e Değişim, Arkadaş Yayınevi, Ankara, (1996).
  • Şengül, T., Türkiye’nin Kentleşme Deneyiminin Dönemlenmesi, l920’den Günümüze Türkiye ’de Toplumsal Yapı ve Değişim, der. Bülent Duru, Faruk Alpkaya, Phoenix, Ankara, (2012).
  • Taş, D., Sabah, http://WWW.sabah.com.tr/Ekonomi/2012/05/17/yatirimin— krali—evmis, 17.05.2012. erişim: 05.02.2014.
  • TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, Çevre Durum Raporu 2009. http://Www. cmo.org.tr/yayinlar/kitap_g0ster.php?k0du=107, erişim; 13.02 2014.
  • TMMOB Şehir Plancıları Odası Haber Bülteni, Kasım/Aralık 2012, sayı 219. http:/!www.Spo.org.tr/resimler/ekler/4eaf30fe146a007_ek.pdf), erişim: 04.02.2014.
  • TMMOB, http ://WWW.tmmob. org.tr/genel/bizden_detay. php ?k0d=9269, erişim: 04.02.2014.
  • TOBB, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, http://www.t0bb.org.tr/Sayfalar/ AnaSayfa.ast, erişim: 05.05.2012.
  • TOKİhaber,http://WWW.tokihaber.com.tr/haber/ D%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%20resmen%20 ba%C5%9Flad%C4%B1, erişim, 20.05.2013.
  • TÜİK, Türkiye İstatistik Enstitüsü, Yapı İzin İstatistikleri 2010.
  • Türkün, A. ve Yapıcı, M., Kentsel Dönüşüm ve Yasaların Araçsallaşan Rolü, İktisat Dergisi, 499, 48—58, (2008).
  • YAYED, http://www.yayed.0rg/id287—incelemeler/buyuksehir—kanunu—ne— getirmektedirphp, 03.02.2014
  • Yılmaz, C., INTES, Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası, Dünyayı İnşa Edenler Dergisi, Ağustos 2011
APA PURKIS S (2014). HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. , 136 - 163.
Chicago PURKIS Semra HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. (2014): 136 - 163.
MLA PURKIS Semra HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. , 2014, ss.136 - 163.
AMA PURKIS S HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. . 2014; 136 - 163.
Vancouver PURKIS S HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. . 2014; 136 - 163.
IEEE PURKIS S "HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM." , ss.136 - 163, 2014.
ISNAD PURKIS, Semra. "HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM". (2014), 136-163.
APA PURKIS S (2014). HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. Eğitim Bilim Toplum, 12(46), 136 - 163.
Chicago PURKIS Semra HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. Eğitim Bilim Toplum 12, no.46 (2014): 136 - 163.
MLA PURKIS Semra HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. Eğitim Bilim Toplum, vol.12, no.46, 2014, ss.136 - 163.
AMA PURKIS S HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. Eğitim Bilim Toplum. 2014; 12(46): 136 - 163.
Vancouver PURKIS S HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM. Eğitim Bilim Toplum. 2014; 12(46): 136 - 163.
IEEE PURKIS S "HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM." Eğitim Bilim Toplum, 12, ss.136 - 163, 2014.
ISNAD PURKIS, Semra. "HUKUKA AYKIRI YASALAR YOLUYLA MEKAN ÜZERİNDEN PERVASIZ BİRİKİM". Eğitim Bilim Toplum 12/46 (2014), 136-163.