Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 186 - 207 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18026/cbayarsos.532411 İndeks Tarihi: 10-01-2020

ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Öz:
Bu araştırmada “Etkili Sosyal Bilgiler Öğretmeni Algısı”öğretmen görüşleri doğrultusunda incelenmiştir. Araştırmada nitelaraştırma desenlerinden olgu bilim kullanılmıştır. Araştırmanınçalışma grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında devlet okullarındagörev yapan toplam 13 (7 kadın-6 erkek) sosyal bilgiler öğretmenioluşturmuştur. Çalışma grubunun belirlenmesinde maksimum çeşitlilikörnekleme tekniği kullanılmış ve çeşitli mesleki kıdeme sahipöğretmenlere ulaşılmıştır. Görüşme tekniği ile veriler toplanmış,görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmış, etkili sosyal bilgileröğretmenlerinin “ders içinde”, “ders dışında” ve “okul dışında” sahipoldukları özellikler, öğretmen algıları doğrultusunda tespit edilmiştir.Öğretmenlerin görüşlerine göre etkili sosyal bilgiler öğretmeninin“model olan”, “gündemden haberdar”, “bireysel farklılıklara vurguyapan”, “siyaset ve vatandaşlık bilgisi ile demokrasi kültürüne sahip”,“yol gösteren”, “lider olan” özelliklere sahip olduğu belirlenmiştir. Etkilisosyal bilgiler öğretmeni algısı, alanyazında ifade edilen “etkiliöğretmen” özellikleriyle örtüşmektedir. Ancak öğretmen görüşlerinegöre “ülke, millet, tarih sevgisi” ve kullanılan yöntemlerinörneklendirilmesi konuları öğretmenler tarafından bazı nedenler ifadeedilerek detaylı bir şekilde ele alınamamaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

TEACHERS’ PERCEPTION OF “EFFECTIVE SOCIAL STUDIES TEACHER”: A QUALITATIVE RESEARCH

Öz:
In this study, “Effective Social Studies Teacher Perception” was examined in line with teacher views. In this research, the phenomenology, a kind of qualitative research design was used. The study group consisted of 13 (7 female-6 male) social studies teachers working in public schools at the 2017-2018 academic year. The maximum diversity sampling technique was used to determine the study group and reached to the teachers with various vocational seniority. Interview was used as data collection technique and at interviews, semi-structured interview form was used. Analyzing the data content analysis was used and the characteristics of effective social studies teachers “in-class”, “out of class” and “out of school” were determined according to teachers’ perceptions. According to the teachers’ views, social studies teachers have the characteristics of “being model”, “aware of the agenda”, “emphasizing individual differences”, “having a culture of democracy and knowledge of politics and citizenship”, “guiding” and “being a leader”. The perception of effective social studies teacher coincides with the characteristics of “effective teacher” in the literature. However, according to the teachers’ views, the subjects such as the “country, nation, history love” and the methods used are not covered in detail by the teachers expressing some reasons.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
  • Ceylan, V. K. ve Gündoğdu, K. (2018), “Bir Olgu Bilim Çalışması: Kodlama Eğitiminde Neler Yaşanıyor”, Eğitim Teknolojisi Kuram Ve Uygulama, 8(2), 1-34.
  • Dilekmen, M. (2008), “Etkili Eğitim İçin Etkili Öğretmenlik”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 214-220.
  • Erden, M. (1998), Öğretmenlik Mesleğine Giriş, 1. Baskı, Alkım Yayınları, İstanbul.
  • Erişen, Y. (2002), “Öğretmen Yetiştirilen Kurumlarda Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretmenlik Özellikleri”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
  • Ekiz, D. (2003), Eğitimde Araştırma Yöntem Ve Metodlarına Giriş, 1. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
  • Glesne, C. (2011), Becoming Qualitative Researchers: An Introduction, 4. Baskı, Pearson, Boston.
  • Gültekin, E. (2016), Ortaokul 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi “Adım Adım Türkiye” Ünitesinden Bulunan Kavramların Kazandırılmasına İlişkin Öğretmen Görüşleri, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
  • Karagöz, O. (2009), İstanbul İli Anadolu Yakası Ataşehir İlçesinde Bulunan Resmi Ve Özel İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Etkili Öğretmen Rollerine Yönelik Algıları Nasıldır?, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  • Karakelle, S. (2005), “Öğretmenlerin Etkili Öğretmen Tanımlarının Etkili Öğretmenlik Boyutlarına Göre İncelenmesi”, Eğitim Ve Bilim, 30(135),1-10.
  • Keçe, M. (2013), “Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yer Alan Tarih Konuları: Öğretmen Görüşlerine Dayalı Nitel Bir Araştırma”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 343-361.
  • Kurtoğlu, M. ve Seferoğlu, S. (2013), “Öğretmenlerin Teknoloji Kullanımı İle İlgili Türkiye Kaynaklı Dergilerde Yayımlanmış Makalelerin İncelenmesi”, Journal Of Instructional Technologies &Teacher Education, 2(3), 1-10.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018), İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Ve Kılavuzu, Talim Ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
  • Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). T.C. Resmi Gazete Tarih: 24/6/1973 Sayı: 14574. 25 Şubat 2019 Tarihinde Http://Mevzuat.Meb.Gov.Tr/Html/Temkanun_0/Temelkanun_0. Html Adresinden Erişildi.
  • Okut, L. (2009), İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Eğitime İlişkin İnançlarına Göre Etkili Öğretmen Özellik Ve Davranışlarına Sahip Olma Dereceleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • Özkan, M. ve Arslantaş, İ. (2013), “Etkili Öğretmen Özellikleri Üzerine Sıralama Yöntemiyle Bir Ölçekleme Çalışması”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 311-330.
  • Özdemir Ş. ve Olcay T. (2012), Okul Müdürleri Ve Öğretmenlerin Etkili Öğretmen Niteliklerine İlişkin Algıları (Zeytinburnu-Bakırköy Örneği), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  • Patton, M. C. (2014), Nitel Araştırma Ve Değerlendirme Yöntemleri, (3. Baskıdan Çeviri Ed. M Bütün, Ve S. B. Demir), Pegem Akademi, Ankara.
  • Sağır Eyicil, N. (2011), Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Sınıf İçi Etkili Öğretmenlik Davranışlarının Değerlendirilmesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş.
  • Sullıvan, P. A. ve Mcdonough, A. (2002), “Teachers Differ İn Their Effectiveness, Proceedings”, Proceedings Of The 26th Annual Conference On Psychology Of Mathematics Education (Vol.4, S.249- 255).
  • Şahin, A. (2011), “Öğretmen Algılarına Göre Etkili Öğretmen Davranışları”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 239-259.
  • Şen, Ş. ve Erişen, Y. (2002), “Öğretmen Yetiştiren Kurumlarda Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretmenlik Özellikleri”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2016), “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
APA ALDAN KARADEMİR Ç, akgül a (2019). ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. , 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
Chicago ALDAN KARADEMİR ÇİĞDEM,akgül aysun ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. (2019): 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
MLA ALDAN KARADEMİR ÇİĞDEM,akgül aysun ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. , 2019, ss.186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
AMA ALDAN KARADEMİR Ç,akgül a ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. . 2019; 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
Vancouver ALDAN KARADEMİR Ç,akgül a ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. . 2019; 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
IEEE ALDAN KARADEMİR Ç,akgül a "ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA." , ss.186 - 207, 2019. 10.18026/cbayarsos.532411
ISNAD ALDAN KARADEMİR, ÇİĞDEM - akgül, aysun. "ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA". (2019), 186-207. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.532411
APA ALDAN KARADEMİR Ç, akgül a (2019). ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(3), 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
Chicago ALDAN KARADEMİR ÇİĞDEM,akgül aysun ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.3 (2019): 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
MLA ALDAN KARADEMİR ÇİĞDEM,akgül aysun ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.3, 2019, ss.186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
AMA ALDAN KARADEMİR Ç,akgül a ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(3): 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
Vancouver ALDAN KARADEMİR Ç,akgül a ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(3): 186 - 207. 10.18026/cbayarsos.532411
IEEE ALDAN KARADEMİR Ç,akgül a "ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA." Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.186 - 207, 2019. 10.18026/cbayarsos.532411
ISNAD ALDAN KARADEMİR, ÇİĞDEM - akgül, aysun. "ÖĞRETMENLERİN “ETKİLİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” ALGISI: NİTEL BİR ARAŞTIRMA". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/3 (2019), 186-207. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.532411