MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI
Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 493 - 518 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18026/cbayarsos.599333 İndeks Tarihi: 10-01-2020
MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI
Öz: Türkler ve Macarlar arasındaki temaslar, tarihin çok eskidönemlerinde başlamıştır. Bu iki millet, Osmanlı’nın Balkanlar’da veAvrupa’da ilerlediği dönemde düşman olsalar da, XIX. yüzyıldanitibaren iki millet arasında kardeşlik duygularının geliştiğigörülmüştür. I. Dünya Savaşı’nda iyi bir seviyeye çıkan Türk-Macarilişkileri, Anadolu’da verilen Milli Mücadele döneminde de dostaneşekilde devam etmiştir. Türklerin, Mustafa Kemal önderliğindeAnadolu’da verdikleri Milli Mücadele, kardeş Macar halkı tarafındanyakından takip edilmiştir. Trianon Antlaşması ile topraklarının 3/2’sinikaybeden Macarlar, Türklerin bu var oluş mücadelesini emperyalistgüçlere karşı savaşan milletlere örnek olarak göstermişler ve MilliMücadele’ye büyük bir sempati ile yaklaşmışlardır. Basın yayın yoluylaMilli Mücadele’ye destek olan Macarlar, Avrupa’da Türklerin davasınınhaklılığını ortaya koyan bir ses olmuşlardır. Mustafa Kemal’den eşsizbir devlet adamı ve komutan olarak bahseden Macar kaynakları,bağımsızlığını geri kazanmak için her şeyini ortaya koyan Türkhalkının azmini Avrupa’da kanıtlaması bakımından da önemtaşımaktadır.Bu çalışmada, Türklerin büyük bir özveri göstererek Milli Mücadele’yinasıl başarıya ulaştırdıkları Macarların gözüyle aktarılacaktır. Buradaözellikle, Macar Turancılarının Türklerin haklı davası olarakgördükleri Milli Mücadele’ye verdikleri destekten, Milli Mücadele’ninMacar basınındaki yankılarından ve konunun Macar Elçilikraporlarında nasıl işlendiğinden bahsedilecektir.
Anahtar Kelime: Konular:
NATIONAL STRUGGLE FROM THE EYES OF THE HUNGARIANS AND TURKISH IMAGE
Öz: The contacts between the Turks and the Hungarians began in ancient times. Although these two nations were enemies in the period when the Ottomans advanced in the Balkans and in Europe, from the 19th century onwards, the feelings of brotherhood developed between the two nations. Turkish-Hungarian relations, which reached a good level in the First World War, continued in a friendly way during the National Struggle in Anatolia as well. The National Struggle that Turks gave in Anatolia under the leadership of Mustafa Kemal, was closely followed by the Hungarian people. The Hungarians who lost 3/2 of their territory through the Trianon Agreement have shown the Turks struggle against this existence as an example of the nations fighting against the imperialist powers and have approached the National Struggle with great sympathy. The Hungarians who supported the National Struggle through the press, were a voice in Europe that revealed the right of the Turks. Hungarian sources, referring to Mustafa Kemal as a unique statesman and commander, are important in terms of proving the determination of the Turkish people in Europe, who put forth everything to regain their independence. In this paper, it will be conveyed from the eyes of the Hungarians how Turks succeeded in achieving the National Struggle by showing great devotion. Here especially, it will be mentioned the support of the Hungarian Turanians to the National Struggle, which they see as the rightful cause of the Turks, the repercussion of the National Struggle in the Hungarian press and how the issue is handled in the Hungarian Embassy reports.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- “A Beteg Ember (Hasta Adam)”, Magyarság, Iii. Évi, 202.(510.) Szám, 6 Szerda Szepmtember 1922, S.1.
- “Háborús Hangulat A Lausennei Konferencián (Lozan Konferansı’nda Savaş Atmosferi)”, Az Est, Xiv. Évfolyam, 118. Szám, Május 27, Budapest 1923, S.1.
- Baştav Şerif, “Tarihte Türk-Macar Münasebetleri Ve Macar-Türk Akrabalığı”, Tarih Ve Toplum, S.215, (Kasım 2001), S.59-65.
- Bíró Gábor, “A Török Függetlenségi Háború A Magyar Sajtó Tükrében (Macar Basını Işığında Türk Bağımsızlık Mücadelesi),” Acta Universitatis Szegediensis, Acta Historica, 126. Tom, 2007, S.195- 204.
- Çolak Melek, “Macaristan'da Türkoloji, Turancılık Ve Türk Dünyası (Xıx. Yüzyıldan Xx. Yüzyıla)”, 15. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, Tebliğler Kitabı, (Moldova 2017), S.461-465.
- Çolak Melek, “Macar Turancıları Ve Atatürk(Macar Kaynaklarına Göre)”, Türk Yurdu, C.31, S.21, (Ekim 2010), S.77-87.
- Çolak Melek, “Türk-Macar İlişkileri Ve Macaristan'ın Türk İnkılabına Bakışı (1919-1938)”, 5. Uluslararası Atatürk Kongresi, Bildiriler, C.2, 8-12 (Aralık 2003), Ankara, S.1253-1266.
- Çolak Melek, “Atatürk Döneminde Kültürel, Siyasi Ve Ekonomik Bakımdan Türk-Macar İlişkileri (1919-1938)”, Muğla Üniversitesi Sbe Dergisi, C.1, S.2, (Güz 2000), S.61-72.
- Demirkan Tarık, Macar Turancıları, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2000.
- Dilan H. Berke, Siyasi Tarih 1914-1939, Alfa Yayınları, İstanbul 1998.
- Fekete Lajos, Az Új Törökország (Yeni Türkiye), Budapest 1939.
- Flesch István, Atatürk És Kora, Musztafa Kemál Atatürk Függetlenségi Háborúja És Kormányzása (Atatürk Ve Dönemi, Mustafa Kemal’in Bağımsızlık Mücadelesi Ve Yönetimi), Corvina Kiadó, 2004.
- Fodor Gábor, “Macar Gözüyle Osmanlı İmparatorluğu Ve Türkiye (1850-1940)”, Güney-Doğu Araştırmaları Dergisi, Y.2014-1, S.25, S.79-90.
- Hazaı György, “Musztafa Kemál Atatürk”, Világtörténet, 2. Szám, 1983, S.67-69.
- Hermann Róbert, Joó András, Mészáros Kálman, Seres István, Török Menedékjogot Kapott Magyar Emigránsok Rövid Életrajzi Összefoglalója (Türkiye'de Kendilerine Sığınma Hakkın Tanınan Macar Mültecilerinin Hayatlarından Özetler), Türk-Macar Dostluk Derneği, 2010.
- Horvát Béla, “A Turáni Eszme És A Török-Magyar Kapcsolatok Az Utolsó Évszázadban (Turan Düşüncesi Ve Son Yüzyılda Türk- Macar İlişkileri”, Turán, Xxii. Évfolyam, 6. Szám, 1939, S.119-122.
- Horvát Béla, “Kemál Atatürk”, Új Idők, Xliv. Évfolyam, 47. Szám, 20 November 1930, S.61-63.
- Jaeschke Gotthard, Kurtuluş Savaşı İle İlgili İngiliz Belgeleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2011.
- Kakuk Zsuzsa, "Türk Kültür Etkisinin Macar Dilindeki Yansımaları", Ix. Türk Tarih Kongresi, Ttk, C. Iıı, (21-25 Eylül 1981), Ankara 1989, S.1223-1225.
- Kelemen Mikes, Osmanlı’da Bir Macar Konuk Prens Rákóczi Ve Kelemen Mikes’in Türkiye Mektupları, Çev. Edit Tasnadi, Aksoy Yayıncılık, İstanbul 1999.
- “Kemal Musztafa Kiverte A Görögöket Kis Ázsiából (Mustafa Kemal Yunanlıları Küçük Asya’dan Sürüp Attı)”, Magyarság, 5 Kedd Szepmtember 1922, S.3.
- “Kemal Pasa Diadalutja Szmirna Felé, Anglia A Francia Kelepcében (Mustafa Kemal’in İzmir’e Doğru Zafer Yolu, Fransız Tuzağında İngiltere)”, Magyarság, 10 Vasárnap Szepmtember 1922, S.2.
- Magyar Külügyminisztérium Levéltára (Dışişleri Bakanlığı Arşivi) (1918-1945), Cilt.1, Der. Nagy Ferenc, Budapeşte 2003.
- Magyar Külügyminisztérium Levéltára (Dışişleri Bakanlığı Arşivi) (1918-1945), Cilt.2, Der. Nagy Ferenc Budapeşte 2007.
- “Magyarország És A Lausennei Konferencia (Macaristan Ve Lozan Konferansı)”, Budapesti Hírlap, 6 December 1922, S.6.
- “Barátsagi Szerződés Magyarország És Törökország Között (Macaristan Ve Türkiye Arasında Dostluk Anlaşması)”, Magyar Törvények 1924 Évi Törvénycikkek (Macar Yasaları 1924 Yılı Yasa Maddeleri, (1924), Codex Kiadás, Budapest, S.170-171.
- Medriczky Andor, “Kemal Atatürk A Had Vezér Az Államférfi És Az Ember (Bir Kamutan, Devlet Adamı Ve İnsan Olarak Kemal Atatürk”, Turán 1937-38, Vıı-X.Szám., Xx-Xxı. Évfolyam, S.121- 138.
- “Megegyeztek A Mudániai Előzetes Értekezleten (Ön Mudanya Konferansı’nda Anlaştılar)”, Szózat, 6 Octóber 1922, S.3.
- Müjdat Karagülmez, Atatürk Dönemi’nde Türkiye’deki Macar Elçileri Ve Türk-Macar Siyasi İlişkileri (1923-1938), Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla 2018.
- Namal Yücel, Türk-Macar İlişkileri, İskenderiye Yayınları, İstanbul 2009.
- Nesrin Gürkan, “Tarihte Macar Misafirlerimiz”, 2023, S.59, Haziran 2006, S.52-57.
- Németh Gyula, “Törökök És Magyarok (Türkler Ve Macarlar)”, Törörök És Magyarok I, Budapest 1990, S.24-26.
- Nyírı Mária, “Türklüğün Bir Kolu Olarak Macarlar Veya Türk-Macar Kardeşliği-Akrabalığı Ve Tarihsel İlişkiler Üzerine”, Çeşitli Türk Toplumları Arasındaki Dil Ve Kültür Bağı Sempozyumu, Kıbrıs Araştırma Ve Yayın Merkezi, (5-6 Ekim 1990), Lefkoşa, S.1-25.
- Ortaç Hilmi, “Macar Basınında Kurtuluş Savaşı Ve Atatürk”, Tarih Ve Toplum, C. 36, S.215, (Kasım 2001), S.8-14.
- Özkaya Yücel, “Mustafa Kemal Paşa Anadolu’da”, Mücadele Tarihi- Makaleler-, Haz. Berna Türkdoğan, Atatürk Araştırma Merkezi. Paikert Alajos, “Musztafa Kemál Pasa (Mustafa Kemal Paşa)”, Turán, Iıı. Iv Évnegyed, 25. Szám, 1922, S.138-139.
- Palotás Zoltán, A Trianoni Határok (Trianon Sınırları), Interedition, Budapest 1990.
- Saral Emre, Türkiye-Macaristan İlişkileri (1920-1945), Basılmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlke Ve İnkılapları Enstitüsü, Ankara 2016.
- Sofuoğlu Ebubekir, “Abdülmecit Ve Macar Mülteciler”, Tarih Ve Toplum, S.215, (Kasım 2001), S.279-302.
- Tasnádı Edit, “18.-19. Yüzyılda Osmanlı’da Macar Mülteciler”, Tarih Ve Toplum, C.36, S.215, (Kasım 2001), S.327-332.
- Tóth Ágnes, Magyar Lendkerekek Az Új Törökország Gépezetében, Avagy Gazdasági És Kulturális Együttműködés Törökország És Magyarország Között Az Atatürki Aranykor İdőszakában (Yeni Türkiye’nin Çarkındaki Macar Dişliler Ya Da Atatürk’ün Altın Zamanında Türkiye İle Macaristan Arasındaki İktisadî Ve Kültürel İşbirliği), Grotius E-Könyvtár. 2009.
- “Török-Magyar Barátság (Türk-Macar Dostluğu)”, Magyar Külpolitika, Xıv. Évfolyam, 10. Szám, 1933-Október, Budapest, S.11.
- “Török Barátaink (Türk Kardeşlerimiz)”, Budapesti Hírlap, Xlxııı. Évfolyam, 186. Szám, 17 Augusztus 1928, Budapest, S.1.
- Türk-Macar Münasebetleri Işığı Altında Iı. Ferenc Rákóczi Ve Macar Mülteciler Sempozyumu (31 Mayıs-3 Haziran 1976), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul-1976.
- Vukovári Gábor, “A Török Külpolitika Alapjai És Változásai (Türk Dış Politikasının Temelleri Ve Değişimleri)", Külügyi Szemle, 2. Évfolyam, 4. Szám-1975, S.39-55.
- Yağcı Sevgi Can Aksel, “Macar Basınında Türkiye: “Küçük Asya”Nın Büyük Direnişi (1920-1923)”, İlef Dergisi, 2018, 5(2), Sonbahar, S.53-84.
- Zoltán Egeseri, “A Török Nemzetépítés Atatürk Korában (Atatürk Döneminde Türk Ulus İnşası)” Világtörténet-Tanulmáynok, (2013):1, S.125-144.
| APA | KARAGÜLMEZ M (2019). MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. , 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| Chicago | KARAGÜLMEZ Müjdat MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. (2019): 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| MLA | KARAGÜLMEZ Müjdat MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. , 2019, ss.493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| AMA | KARAGÜLMEZ M MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. . 2019; 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| Vancouver | KARAGÜLMEZ M MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. . 2019; 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| IEEE | KARAGÜLMEZ M "MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI." , ss.493 - 518, 2019. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| ISNAD | KARAGÜLMEZ, Müjdat. "MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI". (2019), 493-518. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.599333 |
| APA | KARAGÜLMEZ M (2019). MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(3), 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| Chicago | KARAGÜLMEZ Müjdat MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.3 (2019): 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| MLA | KARAGÜLMEZ Müjdat MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.3, 2019, ss.493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| AMA | KARAGÜLMEZ M MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(3): 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| Vancouver | KARAGÜLMEZ M MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(3): 493 - 518. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| IEEE | KARAGÜLMEZ M "MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI." Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.493 - 518, 2019. 10.18026/cbayarsos.599333 |
| ISNAD | KARAGÜLMEZ, Müjdat. "MACARLARIN GÖZÜYLE MİLLİ MÜCADELE ve TÜRK İMAJI". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/3 (2019), 493-518. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.599333 |
