Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu

Serdar MAYDA (Ege Üniversitesi)
Antropoloji
3 1
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 27 - 34 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-12-2019

Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu

Öz:
Anchitheriinae kökeni Kuzey Amerika olan günümüzde Equidae’ye aitsoyu tükenmiş bir alt familyadır. Bu gruba ait Anchitherium günümüzdenyaklaşık 20 milyon sene önce deniz seviyesindeki global düşüşe paralelolarak Kuzey Amerika’dan Bering Boğazı boyunca Asya’ya ve oradanAvrupa’ya yayılmıştır. Orta Erken Miyosen’den (MN3) Erken GeçMiyosen’e (MN9) kadar da ilgili coğrafyada yayılım göstermiş olandönemin en yaygın üç parmaklı atıdır. Özellikle, karakteristik olarak semaniçermeyen alçak taçlı (brakyodont) ve lofodont diş yapısına sahip olmasıile nemli ve kapalı orman ortamlarına adapte olduğu düşünülmektedir. Buçalışma kapsamında Anchitheriinae üyelerinin Anadolu’daki kayıtlarınınkronolojik olarak revizyon gerçekleştirilmiştir. Başta Orta Miyosen yaşlıBursa-Paşalar ve Ankara-Çandır lokalitelerinden olmak üzere mevcuttürler ile Muğla-Çatakbağyaka, Muğla-Sarıçay, Çanakkale-Nebisuyu veKütahya-Sofça lokalitelerinde bulunan Anchitherium örnekleri öncelçalışmalardaki sistematik tayinleri göz önüne alınarak revize edilerek buçalışma kapsamında yeniden yorumlanmıştır.
Anahtar Kelime:

The Revision of Early-Middle Miocene Equidae (Perissodactyla) Records from Turkey

Öz:
The Anchitheriinae are an extinct subfamily of Equidae, whose origin is North America. The dispersal of Anchitherium from America to Asia through Bering strait is associated with the timing of a global sea-level fall around 20 Ma. It is the most common three-toed horse of the period of Early Miocene (MN3) to the Late Miocene (MN9) in the relevant geography. In particular, it is thought to have adapted to humid and closed forest environments with its low-crowned lophodont teeth without cement. In this study, chronological revision of Anchitheriinae records of Anatolia was carried out. The systematic position of materials from the Middle Miocene localities of Bursa-Paşalar and Ankara-Çandır were explained. Besides, the presence of a new taxon, recorded previously from the localities of Muğla-Çatakbağyaka, Muğla-Sarıçay, Çanakkale-Nebisuyu and Kütahya-Sofça was also discussed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abusch-Siewert S. (1983). Gebißmorphologische Untersuchungen an eurasiatischen Anchitherien (Equidae, Mammalia) unter besonderer Berucksichtigung der Fundstelle Sandelzhausen. Courier Forschungsinstitut Senckenberg, 62, 1-361.
  • Alberdi, M. T., Ginsburg, L., ve Rodriguez, J. (2004). Anchitherium aurelianense (Mammalia, Equidae) (Cuvier, 1825) from the Orleanian (Miocene) of France. Geodiversitas, 26(1), 115-155.
  • Alberdi M.T., ve Rodríguez J. (2012). Anchitherium Meyer, 1844 (Perissodactyla, Equidae) de Sansan. S. Peigne ve S. Sen (Ed.) içinde. Mammifères de Sansan. Muséum national d’Histoire naturelle, Paris, 203, 487–533.
  • Alpagut, B., Mayda, S., Kaya, T., Demirel, A., van den Hoek Ostende, L.W., Kanık, D., Şarbak, A., Güler, G., Joniak, P., Pelaez-Campomanes, P., Kesici, S. D., Halaçlar, K., Bilgin, M., Tan, A., ve Karakütük, S. (2016). 32 Years of Excavation in Paşalar Site Turkey, The Richest Hominoid Locality of The World. XIV EAVP Meeting, 6-10 July, 2016, Haarlem, The Netherlands, 171.
  • Atalay, Z. (1981). Çankırı (Ankara) Orta Miyoseninde Anchitherium aurelianense Cuvier’in bulunması hakkında. TJK Bülteni, 24, 75-77.
  • Bernor, R. L., ve Sen, S. (2017). The Early Pliocene Plesiohipparion and Proboscidipparion (Equidae, Hipparionini) from Calta, Turkey (Ruscinian Age, c. 4.0 Ma). Geodiversitas, 39(2), 285-314. 10.5252/g2017n2a7
  • Boulbes, N., Mayda, S., Titov, V. V., ve Alcicek, M. C. (2014). The Late Villafranchian large mammals from the Denizli Basin travertines (Southwest Anatolia, Turkey). Anthropologie, 118(1), 44-73. 10.1016/j.anthro.2014.01.001
  • Colbert, E. H. (1939). A new anchitheriine horse from the Tung Gur formation of Mongolia. Amer Mus Novitates, 1019, 1-9.
  • Daxner-Hoeck, G., ve Bernor, R. L. (2009). The early Vallesian vertebrates of Atzelsdorf (Late Miocene, Austria) 8. Anchitherium, Suidae and Castoridae (Mammalia). Annalen des Naturhistorischen Museums in Wien A Mineralogie Petrologie Geologie Palaeontologie Archaeozoologie Anthropologie Praehistorie, 111A, 557-584.
  • Demirel, F. A., ve Mayda, S. (2014). A new Early Pleistocene mammalian fauna from Burdur Basin, SW Turkey. Russian Journal of Theriology, 13(2), 55-63. 10.15298/rusjtheriol.13.2.01
  • Fejfar, O., Dvorak, Z., & Kadlecova, E. (2003). New record of Early Miocene (MN3a) mammals in the open brown coal pit Merkur, north Bohemia, Czech Republic. Deinsea, 10, 163-182.
  • Forsten, A. (1982). The Taxonomic Status of the Miocene Horse Genus Sinohippus. Palaeontology, 25, 673-679. Forsten, A. (1990). Anchitherium from Pasalar, Turkey. Journal of Human Evolution, 19(4-5), 471-478. 10.1016/0047-2484(90)90059-K
  • Forsten, A. (1991). Size Trends in Holarctic Anchitherines (Mammalia, Equidae). Journal of Paleontology, 65(1), 147-159. 10.1017/S0022336000020266
  • Güleç, E. ve Geraads, D. (2003). Anchitherium from the Middle Miocene Hominoid Locality of Çandir (Turkey), Geology and Vertebrate Paleontology of the Middle Miocene Hominoid Locality Çandir (Central Anatolia, Turkey), Courier Forschungsinstitut Senckenberg, 240, 211-215.
  • Hernández Fernández, M., Salesa, M. J., Sánchez, I. M. ve Morales, J. (2003). Paleoecología del género Anchitherium von Meyer, 1834 (Equidae, Perissodactyla, Mammalia) en España: evidencias a partir de las faunas de macromamíferos, Coloquios de Paleontología, 1, 253-280.
  • Iñigo, C. (1997). Anchitherium corcolense nov. sp., a new anchitherine (Equidae, Mammalia) from the early Aragonian site of Córcoles (Guadalajara, Spain). Geobios, 30, 848-865. 10.1016/S0016-6995(97)80186-6
  • Janis, C. (1976). The evolutionary strategy of the Equidae and the origins of rumen and caecal digestion. Evolution, 30, 757-774. 10.1111/j.1558-5646.1976.tb00957.x
  • Kaya, T. (1986). Çanakkale ve çevresi Perissodactyla fosilleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Kaya, T. (1987). Middle Miocene Anchitherium and Aceratherium found in Tire (Izmir). Journal of Faculty of Sciences Ege University, Series B, 9(1),11-16.
  • Kaya, T. (1989). Alçıtepe (Gelibolu Yarımadası) yöresi memeli faunaları: Perissodactyla bulguları. Geological Bulletin Turkey, 32, 79-89.
  • Kaya, T., ve Mayda, S. (2011) 35 Milyon Yıldan Günümüze Batı Anadolu, Aktüel Arkeoloji Dergisi, 19, 110-118.
  • Kaya, T., Tuna, V., ve Geraads, D. (2001). A new late Orleanian/Early Astaracian mammalian fauna from Kultak (Milas-Mugla), Southwestern Turkey. Geobios, 34(6), 673-680. 10.1016/S0016-6995(01)80028-0
  • Kaya,T.T., Mayda, S., ve Alpagut, B. (2015). Anadolu Orta Miyosen Hominoid Lokalitelerindeki Anchitherium (Equidae-Perissodactyla) Bulguları ve Revizyonu. 68. Türkiye Jeoloji Kongresi, Ankara. 06-10 Nisan 2015, Ankara, 482-483.
  • Kostopoulos, D. S., ve Sen, S. (1999). Late Pliocene (Villafranchian) mammals from Sarikol Tepe, Ankara, Turkey. Mitteilungen der Bayerischen Staatssammlung fur Palaontologie und Historische Geologie, 165-202.
  • Ostende, L. W. V., Mayda, S., Oliver, A., Madern, A., Herandez-Ballarin, V., ve Pelaez-Campomanes, P. (2015). Aliveri revisited, a biogeographical appraisal of the early Miocene mammals from the eastern Mediterranean. Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments, 95(3), 271-284. 10.1007/s12549-015-0199-7
  • Lüttig. G., ve Steffens, P. (1976). Explanatory notes for the paleographic Atlas of Turkey from the Oligocene to the Pleistocene. Bundesanstalt fur Geowissenechaften und Rohstoffe.
  • Mayda, S. (2004). A new Pleistocene fauna from Western Anatolia (Manisa-Turgutlu-Asağı Çobanisa). 5th International Symposium on Eastern Mediterranean Geology, Thessaloniki, Greece, 14-20 April 2004, Vol. 1, s. 333-334.
  • Mayda, S., Kaya, T. ve Aiglstorfer, M. (2016). Revisiting the Middle Miocene (MN7/8) fauna of Çatakbağyaka (Muğla, SW Turkey), RCMNS Workshop on the Role of Anatolia in Mediterranean Neogene Palaeobiogeography, Ege University, Izmir, 16-18 September, 2016.
  • Mayda, S., Alçiçek, M. C., Kaya, T., Demirel, A., Halaçlar, K. ve Kanık, D. (2016). Systematic, Biostratigraphic And Paleobiogeographic Reevaluation of The Mammalian Faunas From The Turkish Villafranchian Localities of Kamisli, Gulyazi and Y. Sogutonu. XIV EAVP Meeting, 6-10 July, 2016, Haarlem, The Netherlands. s.40.
  • MacFadden, B. J. (1992). Fossil horses: systematics, paleobiology, and evolution of the family Equidae. Cambridge England, New York: Cambridge University Press.
  • MacFadden, B. J. (2005). Fossil horses and rate of evolution. Science, 307(5716), 1728-1730. 10.1126/science.1105458
  • Miyata, K., ve Tomida, Y. (2010). Anchitherium (Mammalia, Perissodactyla, Equidae) from the Early Miocene Hiramaki Formation, Gifu Prefecture, Japan, and Its Implication for the Early Diversification of Asian Anchitherium. Journal of Paleontology, 84(4), 763-773. 10.1666/09-128.1
  • The NOW Community (2019). New and Old Worlds Database of Fossil Mammals (NOW). Licensed under CC BY 4.0. (Erişim Tarihi: 12.01.2019, http://www.helsinki.fi/science/now/)
  • Ozansoy, F. (1961). Hyaena şenyüreki Ozansoy, Üst Pliosen (Orta Sinap) Hyaena’sı ve Türkiye Pliosen sisteminde Hyaena genusunun dikey dağılışı. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 57, 93-116.
  • Ozansoy, F. (1969). Sur la longevite des faunes a Hipparion et les faunes de vertebres fossiles dans la region de la Mer Egee Anatolienne. The Bulletin of the Mineral Research and Exploration, 72, 130-134.
  • Pavlovic, M. B. (1969). Miozän-Säugetiere des Toplica-Beckens.-paläontologisch-stratigraphische Studie. Geološki Anali Balkanskoga Poluostrva, 44, 269-394.
  • Rotgers, C., Alba, D. M., Robles, J. M., Casanovas-Vilar, I., Galindo, J., Berto, J. V., ve Moya-Sola, S. (2011). A new species of Anchitherium (Equidae: Anchitheriinae) from the Middle Miocene of Abocador de Can Mata (Valles-Penedes Basin, NE Iberian Peninsula). Comptes Rendus Palevol, 10(7), 567-576. 10.1016/j.crpv.2011.06.003
  • Salesa, M. J., Sánchez, I. M., ve Morales, J. (2004). Presence of the Asian horse Sinohippus in the Miocene of Europe. Acta Palaeontologica Polonica, 49(2), 189-196.
  • Sánchez, I. M., Salesa, M. J., ve Morales, J. (1998). Revision Sistematica del Genero Anchitherium Meyer 1834 (Equidae; Perissodactyla) en Espanã Spain. Estudios Geologicod, 54(1-2), 39-63. 10.3989/egeol.98541-2204
  • Saraç, G. (2003). Türkiye Omurgalı Fosil Yatakları. MTA Raporu: 10609.
  • Sickenberg, O., Becker-Platen, J., Benda, L., Berg, D., Engesser, B., Gaziry, W., Heissig, K., Humermann, K. A., Sondaar, P. Y., Schmidt-Kittler, N.,Staesche, U., Steffens, P., ve Tobien, H. (1975). Die Gliederung des höheren Jungtertiärs und Altquartärs in der Türkei nach Vertebraten und ihre Bedeutung für die internationale Neogen-Stratigraphie. Geologisches Jahrbuch, Reihe B, 15, 167.
  • Sondaar, P. Y., Staesche, U. (1975). Anchitherium in der Türkei. Geologisches Jahrbuch, Reihe B, 15, 137-138.
  • Tleuberdina, P., ve Forsten, A. (2001). Anchitherium (Mammalia, Equidae) from Kazakhstan, Central Asia. Geobios, 34(4), 449-456. 10.1016/S0016-6995(01)80008-5
  • Unay, E. ve Bruijn, H. (1984). On some Neogene rodent assemblages from both sides of the Dardanelles, Turkey. Newsletter on Stratigraphy, 13(3), 119-132. 10.1127/nos/13/1984/119
  • Ye, J., Wu, W.-Y., & Meng, J. (2005). Anchiterium from the Middle Miocene Halamagai Formation of northern Junggar Basin, Xinjiang. Vertebrata PalAsiatica, 43(2), 100-109.
  • Zhai, R. J. (1962). On the generic character of “Hyohippus zitteli”. Vertebrata PalAasiatica, 6(1), 48-56.
APA MAYDA S (2019). Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. , 27 - 34.
Chicago MAYDA Serdar Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. (2019): 27 - 34.
MLA MAYDA Serdar Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. , 2019, ss.27 - 34.
AMA MAYDA S Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. . 2019; 27 - 34.
Vancouver MAYDA S Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. . 2019; 27 - 34.
IEEE MAYDA S "Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu." , ss.27 - 34, 2019.
ISNAD MAYDA, Serdar. "Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu". (2019), 27-34.
APA MAYDA S (2019). Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. Antropoloji, 0(37), 27 - 34.
Chicago MAYDA Serdar Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. Antropoloji 0, no.37 (2019): 27 - 34.
MLA MAYDA Serdar Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. Antropoloji, vol.0, no.37, 2019, ss.27 - 34.
AMA MAYDA S Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. Antropoloji. 2019; 0(37): 27 - 34.
Vancouver MAYDA S Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu. Antropoloji. 2019; 0(37): 27 - 34.
IEEE MAYDA S "Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu." Antropoloji, 0, ss.27 - 34, 2019.
ISNAD MAYDA, Serdar. "Türkiye’nin Erken-Orta Miyosen Equidae (Perissodactyla - Tek Toynaklılar) Bulguları ve Genel Revizyonu". Antropoloji 37 (2019), 27-34.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 9:35

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları