Yıl: 2019 Cilt: 2 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 51 - 74 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-04-2020

ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON

Öz:
Yunan felsefesinin anlaşılması söz konusu olduğunda filozofların kullandıkları kavramların açık kılınması hayati önem taşımaktadır. Buna karşılık söz konusu açıklık genelde Sokrates öncesi, özelde Anaximandros felsefesi için güçtür. Bu güçlüğün nedeni ondan kalan fragmanların yetersizliği ve kopukluğu olduğu kadar, onu yorumlayanların genelde Aristotelesçi perspektifte kalmalarıdır. Çalışmada söz konusu yorumlardan doğan dört problem üzerinde durulmuştur: a) Anaximandros apeironu Aristotelesçi perspektiften okunduğu anlamda bir arkhe kabul etmiş midir? Yahut kavramın bir başka anlamı söz konusu olabilir mi? b) Yukarıdaki ihtimali devam ettirmek suretiyle apeironu yorumlarken Aristotelesçi anlayışın dışına çıkmak mümkün müdür? c) Khaos ve apeiron arasında nasıl bir ilişki veya kopuş vardır? Bu soruya ek olarak Yunan felsefesinde geleneksel olarak ifade edilen mitos-logos kopuşunun merkezine Anaksimandros’u yerleştirmek mümkün müdür? d) Apeironu siyasi içeriklerini dikkate alarak değerlendirmek mümkün müdür? Yukarıdaki problemlere bağlayıcı bir yanıt getirmek, kesinliğe ulaşılmasını sağlayacak fragmanların yetersizliğinden mümkün görünmemektedir. Bu nedenle her bir probleme getirilen yanıtlar ele alınmış ve bu yanıtların apeironun mümkün yorumlarından hareketle nasıl temellendirildiği gösterilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Felsefe

APEIRON IN ANAXIMANDER’S PHILOSOPHY

Öz:
When it comes to understanding Greek philosophy, it is of vital importance to clarify the concepts used by philosophers. But the desired clarity is hard to achieve in general for pre-Socratic, and in particular for Anaximander’s philosophy. The reason for this difficulty is the fact that the interpreters attach to an Aristotelian perspective as well as the inadequacy and disjointedness of the surviving fragments. This study focuses on four problems arising from these interpretations: a) Did Anaximander take apeiron as an arche in common with the Aristotelian perspective? Or could there be some other meaning of it? b) Is it possible, in interpreting apeiron, to go beyond this Aristotelian understanding by maintaining the abovementioned possibility? c) What is the relationship or rupture between khaos and apeiron? In addition to this question, is it possible to place Anaximander at the centre of the mythos-logos break that is traditionally stated in Greek philosophy? d) Is it possible to evaluate apeiron by taking into consideration its political implications? A binding response to the afore-mentioned problems does not seem feasible due to the lack of fragments to give precision. For this reason the responses to each of these problems are discussed and it is tried to show how these responses are based on the possible interpretations of apeiron.
Anahtar Kelime:

Konular: Felsefe
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Aristoteles. Fizik. Çeviren Saffet Babür. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2001. -. Atinalıların Devleti. Çeviren Ari Çokona. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2018. -. Oluş ve Bozuluş. Çeviren Y. Gurur Sev. İstanbul: Pinhan Yayınları, 2019. Capelle, Wilhelm. Sokrates’ten Önce Felsefe I. Çeviren Oğuz Özügül. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1994. Cornford, Francis M. “A Ritual Basis for Hesiod’s Theogony”. The Unwritten Philosophy and Other Essays içinde. 95-116. Editör W. K. C. Guthrie. Cambridge: Cambridge University Press, 1950. Deleuze, Gilles ve Guattari, Felix. Felsefe Nedir?. Çeviren Turhan Ilgaz. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2011. Denkel, Arda. Düşünceler ve Gerekçeler: Felsefe Yazıları I. İstanbul: Göçebe Yayınları, 1997. Drozdek, Adam. In the Beginning was the Apeiron: Infinity in Greek Philosophy. Stuttgart: Franz Steiner Verlag, 2008. Erhat, Azra. “Giriş”. Hesiodos, Eseri ve Kaynakları içinde. 1-102. Hazırlayanlar Sabahattin Eyuboğlu, Azra Erhat. Çevirenler Sabahattin Eyuboğlu, Azra Erhat. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1977. Finkelberg, Aryeh. “Anaximander’s Conception of the Apeiron”. Phronesis. sayı 38/3 (1993): 229-256. Freeman, Kathleen. Ancilla to the Presocratic Philosophers. Cambridge: Harvard University Press, 1848. Gomperz, Heinrich. “Problems and Methods of Early Greek Science”. Journal of the History of Ideas. cilt 4, sayı 2 (1943): 161-176. Graham, Daniel W. The Texts of Early Greek Philosophy. Cambridge: Cambridge University Press, 2010. Guthrie, William K. C. Yunan Felsefesi Tarihi I, Çeviren Ergün Akça. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2011. Herakleitos. Fragmanlar. Çeviren Cengiz Çakmak. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2005.
  • Hesiodos. “Theogonia”. Hesiodos Eseri ve Kaynakları içinde. 103-140. Hazırlayanlar Sabahattin Eyuboğlu, Azra Erhat. Çevirenler Sabahattin Eyuboğlu, Azra Erhat. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1977. Hippolytus. Refutation of All Heresies. Çeviren M. David Litwa. Atlanta: SBL Press, 2016. Homeros. Odysseia. Çevirenler Azra Erhat, A. Kadir. İstanbul: Can Yayınları, 2005. -. İlyada. Çevirenler Azra Erhat, A. Kadir. İstanbul: Can Yayınları, 2005. Jaeger, Verner. İlk Yunan Filozoflarında Tanrı Düşüncesi. Çeviren Güneş Ayas. İstanbul: İthaki Yayınları, 2011. Kahn, Charles H. Anaximander and the Origins of Greek Cosmology. New York: Columbia University Press, 1960. Karasmanis, Vassilis. “Continuity and Incommensurability in Ancient Greek Philosophy and Mathematics”. Socratic, Platonic and Aristotelian Studies: Essays in Honor of Gerasimos Santas içinde. 389-399. Editör Georgios Anagnostopoulos. Dordrecht: Springer, 2011. Karatani, Kojin. İzonomi ve Felsefenin Kökenleri. Çeviren Ahmet N. Bingöl. İstanbul: Metis Yayınları, 2012. Kenny, Anthony. Antik Felsefe. Çeviren Serdar Uslu. İstanbul: Küre Yayınları, 2011. Kirk, Geoffrey. S. “Some Problems in Anaximander”. The Classical Quarterly. cilt 5, sayı 1/2 (1955): 21-38. Laertios, Diogenes. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri. Çeviren Candan Şentuna. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2007. Nietzsche, Friedrich. Platon Öncesi Filozoflar. Çeviren Nur Nirven. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2018. Peters, Francis E. Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü. Çeviren Hakkı Hünler. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2004. Preus, Anthony. Historical Dictionary of Ancient Greek Philosophy. Maryland: The Scarecrow Press, 2007. Rovelli, Carlo. Miletli Anaksimandros ya da Bilimsel Düşüncenin Doğuşu. Çeviren Atakan Altınörs. İstanbul: Bilge Kültür Sanat, 2014.
  • Russell, Bertand. Batı Felsefesi Tarihi: Antik Çağ. Çeviren Muammer Sencer. İstanbul: Kitaş Yayınları, 1969. Seligman, Paul. The Apeiron of Anaximander. London: The Athlone Press, 1962. Thorley, John. Athenian Democracy. New York: Routledge, 2004. Vernant, Jean-Pierre. Yunan Düşüncesinin Kaynakları. Çeviren Hüsen Portakal. İstanbul: Cem Yayınevi, 2002. -. Myth and Thoughts Among the Greek. Çevirenler Janet Lloyd, Jeff Fort. New York: Zone Books, 2006. Vlastos, Gregory. “Cornford’s Principium Sapientiae”. Studies in Presocratic Philosophy Vol. I içinde. 42-55. Editörler David J. Furley, R. E. Allen. New York: Humanities Press, 1970.
APA ÇÖTOK T, Kara Ö (2019). ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. , 51 - 74.
Chicago ÇÖTOK Tufan,Kara Özge ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. (2019): 51 - 74.
MLA ÇÖTOK Tufan,Kara Özge ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. , 2019, ss.51 - 74.
AMA ÇÖTOK T,Kara Ö ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. . 2019; 51 - 74.
Vancouver ÇÖTOK T,Kara Ö ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. . 2019; 51 - 74.
IEEE ÇÖTOK T,Kara Ö "ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON." , ss.51 - 74, 2019.
ISNAD ÇÖTOK, Tufan - Kara, Özge. "ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON". (2019), 51-74.
APA ÇÖTOK T, Kara Ö (2019). ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, 2(13), 51 - 74.
Chicago ÇÖTOK Tufan,Kara Özge ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi 2, no.13 (2019): 51 - 74.
MLA ÇÖTOK Tufan,Kara Özge ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, vol.2, no.13, 2019, ss.51 - 74.
AMA ÇÖTOK T,Kara Ö ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi. 2019; 2(13): 51 - 74.
Vancouver ÇÖTOK T,Kara Ö ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON. Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi. 2019; 2(13): 51 - 74.
IEEE ÇÖTOK T,Kara Ö "ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON." Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, 2, ss.51 - 74, 2019.
ISNAD ÇÖTOK, Tufan - Kara, Özge. "ANAXİMANDROS’UN FELSEFESİNDE APEIRON". Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi 2/13 (2019), 51-74.