Yıl: 2018 Cilt: 17 Sayı: 34 Sayfa Aralığı: 65 - 96 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-06-2020

TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER

Öz:
Serbest piyasa ekonomisine sahip ülkelerde işletmelerin ticarî faaliyetlerini sürdürmesinde önemli bir fonksiyona sahipolan reklamlar, bir yandan da planlı ekonomilerde bireylerin ihtiyaç duydukları ürünlerin neler olduğunun tespitinde büyükrol oynamaktadır. Reklamların özellikle tüketiciler üzerinde yarattığı etki dikkate alınarak reklamların denetimininöneminin arttığını ve hatta bu çerçevede 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 65. maddesi iletoplanması öngörülen Reklam Konseyi gibi yeni bir kurumun ihdas edildiğini de görmekteyiz. Aynı şekilde reklam veren,reklam ajansları, mecra kuruluşları ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi ve kurumlar ile ticarî uygulamada bulunanların uymasıgereken ilkeleri ve inceleme esaslarını belirlemek üzere 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ilgilihükümlerine dayanılarak çıkarılan “Ticarî Reklam ve Haksız Ticarî Uygulamalar Yönetmeliği” 10 Ocak 2015 tarihliResmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe girmiş olup, bu tarihten önce yürürlükte olan “Ticarî Reklam veİlanlara İlişkin İlkeler ve Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik”i yürürlükten kaldırmıştır. Aynı şekilde 02.11.2011 tarihliResmi Gazete’de yayınlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik deyürürlüğe girdiği tarihten itibaren Radyo ve Televizyon Yayınlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik’i yürürlüktenkaldırmıştır.Biz de bu çalışma ile söz konusu yasal gelişmelerin, reklam verenler ile tüketicilerin karşılıklı çatışan menfaatleriarasındaki dengeyi korumaya elverişli olup olmadıklarını ve sınırları emredici hükümler ile tespit edilmiş olan etikstandartlara uygunluğun sağlanıp sağlanmadığı meselelerini denetim organlarının verdiği kararlar ışığında incelenmeyiamaç edindik.
Anahtar Kelime:

LEGAL BOUNDRIES AND DEVELOPMENTS IN ADVERTISING ODIT IN THE FIELD OF CONSUMER LAW

Öz:
In countries with a free market economy, advertising that have an important function in maintaining the commercial activities of enterprises plays an important role in determining the products that individuals need in planned economies. We also see that the importance of advertising control has been increased by taking into account the impact of the advertisements on the consumers, and even within this framework a new institution such as the Advertising Council have been created, which is expected to be convened with Article 65 of the Law No. 6502 on Consumer Protection. Similarly, in order to determine the principles and review principles that should be complied with by advertisers, advertising agencies, media agencies and all persons and institutions related to advertising and those in commercial practice "Commercial Advertising and Unfair Commercial Practices Directive" based on the relevant provisions of the Law on the Protection of Consumers, No. 6502, published January 10, 2015 the Official Gazette entered into force on the same date and has abolished the Directive on the Principles and Implementation Principles for Commercial Advertising and Publicity. In the same way, the Regulation on the Procedures and Principles of Broadcasting Service, which was published in the Official Gazette dated 02.11.2011 and entered into force on the same date, repealed the Regulation on the Principles and Procedures of Radio and Television Broadcasts from the date of entry into force In this study, we aimed to examine whether these legal developments are suitable to protect the balance between the conflicting interests of advertisers and consumers and whether the compliance with the ethical standards determined by the mandatory provisions is ensured in the light of the decisions of the supervisory bodies.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANTON; Susanne; Ethik in der Werbung, Diplomica, Hamburg, 2002.
  • BARLAS/OĞUZMAN; Medeni Hukuk, Vedat Kitabevi, İstanbul, 2012.
  • BÜYÜKYAY, Yusuf; “Hekimin Reklam Yasağı”, e-akademi, Kasım–2003, S:21 (http://www.e-akademi.org / makaleler/ ybuyukay-6.htm
  • DERYAL, Yahya; “Organ ve Doku Nakli Hizmetlerinde Reklâm Yasağı”, 1. Uluslararası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongresi, Bildiri Kitabı, İstanbul 2007, s.289- 301.
  • EROĞLU, Ender Canan; “Aldatıcı Reklamlar”, ABD, 2005-2, s.15-33.
  • GEHMLICH, Kerstin; Werbung und Ethik, Diplomica, Hamburg, 2007.
  • GOLSER, Karl; Ethik Der Werbung, Vorlesung, 2006, https://www.inf.unibz.it/
  • HÖSCHELE/WEGMANN; Wie weit darf Werbung gehen?, Grin Verlag, Nordestedt, 2005.
  • İNAL/BAYSAL; Reklam Hukuku ve Uygulaması, On iki Levha, İstanbul, 2008.
  • KAPTAN, S. S.; Advertising, New Concepts, Sarup&Sons, New Delhi, 2002
  • KARPAT AKTUĞLU, Işıl; “Tüketicinin Bilgilendirilmesi Sürecinde Reklam Etiği”, Küresel İletişim Dergisi, S:2, Güz-2006, s.1-20.
  • KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip; Borçlar Hukuku- Genel Bölüm, C:1, 6.bs., İstanbul, 2014.
  • KULA DEMİR, Nesrin; “Kültürel Değişimlerin Reklamlarda Kadın ve Erkek RolModellerine Yansıması”, FÜSBD, C:16, S:1, 2006, s. 285-304.
  • NIEDERASTROTH, Markus; Der deutsche Werberat – eine Erfolgsstory für die Ethik in der Werbung?, Ethos-2009, (http://www.ethoswirtschaft.de/downloads/pdf/_Baustein_ Werberat.pdf).
  • ÖZDEMİR, Semih Sırrı; Haksız Rekabet Kavramı Açısından Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar, On iki Levha, İstanbul, 2013.
  • ŞAHİN, Aybüke; “Erkeklerin Reklamlarda Cinsel Obje Olarak Kullanımı- Biscolata Reklamlarının İncelenmesi”, http://www.slideshare.net/aybukesahin/erkeklerinreklamlarda-cinsel-obje-olarak-kullanm Son erişim: 05.11.2018.
  • TOPÇUOĞLU, Metin; “Türk Ticaret Kanunu ve Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Açısından Haksız Ticari Uygulamalar”, TAAD, Yıl:7, Sayı:24 (Ocak 2016).
  • YAŞAR, Ali; Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Bakımından Televizyon Reklamlarının Hukuki Niteliği ve Televizyon Reklamları Üzerinde Hak Sahipliği, On iki Levha, İstanbul, 2011.
  • ZİYLAN; Çetin; “Türkiye’de Reklam Düzenlemeleri, Denetimi, Kurumlar ve İşleyiş”, Uluslararası Reklam Hukuku Sempozyumu 8-9 Mayıs 2008, On iki Levha, İstanbul, 2009, s.1-19.
APA KIRKBESOGLU N (2018). TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. , 65 - 96.
Chicago KIRKBESOGLU NAGEHAN TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. (2018): 65 - 96.
MLA KIRKBESOGLU NAGEHAN TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. , 2018, ss.65 - 96.
AMA KIRKBESOGLU N TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. . 2018; 65 - 96.
Vancouver KIRKBESOGLU N TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. . 2018; 65 - 96.
IEEE KIRKBESOGLU N "TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER." , ss.65 - 96, 2018.
ISNAD KIRKBESOGLU, NAGEHAN. "TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER". (2018), 65-96.
APA KIRKBESOGLU N (2018). TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(34), 65 - 96.
Chicago KIRKBESOGLU NAGEHAN TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.34 (2018): 65 - 96.
MLA KIRKBESOGLU NAGEHAN TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.34, 2018, ss.65 - 96.
AMA KIRKBESOGLU N TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 17(34): 65 - 96.
Vancouver KIRKBESOGLU N TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 17(34): 65 - 96.
IEEE KIRKBESOGLU N "TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER." Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.65 - 96, 2018.
ISNAD KIRKBESOGLU, NAGEHAN. "TÜKETİCİ HUKUKU ÇERÇEVESİNDE REKLAM DENETİMİNDE YASAL SINIRLAR VE GELİŞMELER". Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/34 (2018), 65-96.