Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden

YILMAZ, rabia; Kapucu, Gizem; Kocatepe, Metin

Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden

Gizem KAPUCU, (Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Mali Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

RABİA YILMAZ, (Türk-Alman Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Mali Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Metin KOCATEPE (Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Mali Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Vergi Dünyası Dergisi

8 0

Yıl: 2019 Cilt: 1 Sayı: 453 Sayfa Aralığı: 76 - 93 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-06-2020

Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden

Öz:

Yargı harcı, kişilerden yargılama hizmeti karşılığı alınan bir mali yükümlülüktür. Devletintemel ve kurucu unsuru olan adaleti sağlama görevi, bu hizmetten bir karşılık alınmasını ve bunabağlı olarak yargı harcının meşruiyeti sorununu ortaya çıkarmaktadır. Makalenin amaçlarındanbirisi bu meşruiyet sorununu araştırmak iken diğeri ise meşru bir dayanak bulabilen/bulduğuvarsayılan yargı harçlarının hukuki sınırının ne olduğu ve nasıl belirlenmesi gerektiğidir. Bu noktada öncelikle yargı harçlarının müdahale alanından hareket edilip hukuk devleti ilkesi kapsamında araştırma ve değerlendirme yapılacaktır. Yargı harçları özelinde şekli hukuk devleti ilkesi,“yasallık ilkesi” ile “belirlilik ve açıklık ilkesi”ne odaklanılarak ele alınırken, maddi hukuk devleti ilkesi ise “eşitlik ilkesi” uyarınca incelenmiştir. Nihayetinde cevabı aranan asıl soru, yargıharçlarının bütün bu tartışmalar çerçevesinde Anayasa’ya uygun olup olmadığıdır.

Anahtar Kelime:

Judgment Fee is Constitutional? - In Terms of the Principle of Legality and The Principle of Equality -

Öz:

Judgment fee is a financial obligation received from persons for judicial service. The duty to provide justice, which is the basic and constitutive element of the state, raises the question of the legitimacy of the existence in return for this service and of the existence of the judgment fee accordingly. One of the aims of the article is to investigate this legitimacy problem and also article looks for the legal boundary of judgment fees, which can find a legitimate bases /supposed to find a legitimate basis, and the determination of these fees. In that point, firstly research will be conducted within the scope of the rule of law. The procedural rule of law are handled in the scope of judgment fee by focusing on “the principle of legality” and “the principle of certainty and explicitness”, on the other hand substantive rule of law are investigated according to “the principle of equality”. In the end, the main question is whether the judgment fees are in accordance with the Constitution within the framework of all these discussions.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Bibliyografik

- AKGÜL YILMAZ Gülay. Kamu Maliyesi, 4. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2013.
- AKYOL ASLAN Leyla. “Anayasa Mahkemesinin 14.01.2010 Tarihli Kararı Çerçevesinde Yargı Harçlarına İlişkin Bazı Sorunlar ve Güncel Gelişmeler”, Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S.1, 2011, ss.32–52.
- ALANGOYAYavuz/YILDIRIM Kamil/DERENYILDIRIM Nevhis. Medeni Usul Hukuku Esasları, 7. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2009.
- ALTAY Asuman. Kamu Maliyesi, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2017.
- ARSLAN Ramazan/YILMAZ Ejder/TAŞPINAR AYVAZ Sema. Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
- ARTANTAŞ Onur Çağdaş. Kamu Hizmeti ve Bedel, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2016.
- AYAZ Garip. “Anayasa Mahkemesi Kararları Çerçevesinde Mali Güce Göre Vergilendirme İlkesi”, Vergi Dünyası Dergisi, S.191, 1997.
- BAĞDATLI Selahattin. Hukuk Sözlüğü [AB Hukuku Terimleri Sözlüğü İlaveli], Der’in Yayınları, İstanbul, 2011.
- BAŞARAN YAVAŞLAR Funda. “Anayasa Temelinde ‘Benzeri Mali Yükümlülük’ Kavramı”, Vergi Sorunları Dergisi, S.118, Temmuz/1998.
- BAŞARAN YAVAŞLAR Funda. “Vergilendirme Yoluyla Temel Hak ve Özgürlüklere Müdahalede Sınır”, İlhan ULUSAN ve Bahri ÖZTÜRK (Ed.), Kamunun Önderliği ve Bireysel Özerklik Sempozyumu Kamu Hukuku, Özel Hukuk ve Ceza Hukuku Alanlarında içinde (147-201), Seçkin Yayınları,Ankara, 2009.
- BAŞARAN YAVAŞLAR Funda. Gelir Vergilendirmesinin Temelleri, Seçkin Yayınları, İstanbul, 2011.
- BAŞARAN YAVAŞLAR Funda. “Hukuki Güvenlik İlkesinin Bir Alt İlkesi Olarak Vergi Hukukunda Yasallık İlkesi”, Ece GÖZTEPE (Ed.), Hukuk Güvenliği içinde, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2013, ss.189-238.
- BAŞARAN YAVAŞLAR Funda. 20 Soruda Türkiye’de Temel Vergi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
- BAYRAKLI Hasan Hüseyin. Genel Vergi Hukuku, 6. Baskı, Afyon, 2017.
- BERKSOY İrem. Vergi Güvenliğinin İki Boyutu: Yasallık İlkesi Karşısında Meşru Güven İlkesi, Journal of Life Economics, C.3 , S.1 , Ocak 2016, ss. 71 – 92.
- BİLİCİ Nurettin/ÜSTÜN Ümit Süleyman. Damga Vergi ve Harçlar, Savaş Yayınevi, Ankara.
- ÇAĞAN Nami. “Demokratik Sosyal Hukuk Devletinde Vergilendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.37, S.1, 1980.
- ÇAĞLAYAN Ramazan. İdare Hukuku Dersleri, Adalet Yayınevi, 4. Baskı, Ankara, 2016.
- ÇOMAKLI Şafak Ertan/AYRANGÖL Zülküf. Savaş Yayınevi, Ankara, 2016
- ÇOMAKLI Şafak Ertan/GÖDEKLİ Mehmet. Vergilemede Anayasal Prensipler, Savaş Yayınları, Ankara, 2011.
- DEMİRKOL Selami. “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Işığında ‘Adil Yargılanma Hakkı’”, “AİHM ve Anayasa Mahkemesi Işığında İdari Yargı Kararları” konulu meslek içi eğitim semineri, 25-27 Aralık 2015, (http://www.danistay.gov.tr/ upload/3_adilyargilamahakki.pdf, E.T. 10.07.2018).
- DOĞRU Osman. “Siz Hala Yargı Harcı Ödüyor musunuz?”, Legal Hukuk Dergisi, Kasım, S.59, 2007.
- EDİZDOĞAN Nihat/ÇETİNKAYA Özhan/ GÜMÜŞ Erhan. Kamu Maliyesi, Ekin Kitabevi, 8. Baskı, Bursa, 2017.
- ERDEM Metin/ŞENYÜZ Doğan/TATLIOĞLU İsmail. Kamu Maliyesi, 13. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa, 2016.
- ERMENEK İbrahim. “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Sonra Yargılama Giderlerine İlişkin Olarak Ortaya Çıkan Bazı Güncel Sorunlar ve Usul Ekonomisi İlkesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.4, S.2, ss.215-230.
- EVREN Çınar Can. “Bir Danıştay Kararı Üzerine Kamu Hizmetinde Bedel Sorunu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XI, S. 1-2, 2007.
- GERÇEK Adnan. Kamu Alacaklarının Tahsil Hukuku, 5. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa, 2017.
- GÖZLER Kemal. Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, 12. Baskı, Bursa, 2011.
- GÖZLER Kemal/KAPLAN Gürsel. İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, 19. Baskı, Bursa, 2017.
- GÜNEŞ Gülsen. Verginin Yasallığı İlkesi, 4. Basım, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2014.
- GÜNDAY Metin. İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, 10. Baskı, Ankara, 2015.
- FURTUN İdris Hakan. “Yargı Harçlarından Elde Edilen Hâsılatın Yargısal Hizmetlere Tahsis Edilmesi”, Uluslararası Yargı Reformu Sempozyumu 2-3 Nisan 2012, Dumat Ofset, Ankara.
- KANETİ Selim. Vergi Hukuku, Özdem Kardeşler Matbaası, İstanbul, 1986/1987.
- KARAHANOĞULLARI Onur. Kamu Hizmeti, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002.
- KARAKOÇ Yusuf. “Vergi Gelirlerinin Kamu Giderlerinin Karşılığı Olması İlkesi” MÜHF Hukuk Araştırmaları Dergisi Mehmet Akif Aydın’a Armağan Özel Sayı, C.21, S.2, 2015.
- KURU Baki. Hukuk Muhakemeleri Usulü Cilt V, 6. Baskı, Demir Yayıncılık, İstanbul, 2001.
- LANG Joachim. Vergi Adaletinin Anayasal Temelleri, (Çev. BAŞARAN, Funda), 13. Maliye Sempozyumu, Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama MerkeziYayın No:12, İstanbul, 2000,ss.3-64.
- MUTLUER Kamil. Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, 3. Baskı, Ankara, 2011.
- NADAROĞLU Halil. Kamu Maliyesi Teorisi, Beta Yayınları, 11. Baskı, 2000.
- OKTAR Ateş. “Vergi Benzeri Mali Yükümlülükler, Ek Mali Yükümlülükler ve Bir Totolojik Düzenlemenin Analizi”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları 37. Seri, 1996/1997.
- OKTAR Ateş. Vergi Hukuku, Türkmen Kitabevi, 11. Baskı, İstanbul, 2016.
- ONAR Sıddık Sami. İdare Hukukunun Umumi Esasları, C.1, Hak Kitabevi, 3. Baskı, İstanbul, 1966.
- ÖNCEL Muallâ/KUMRULU Ahmet/ÇAĞAN Nami. Vergi Hukuku, 26. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2017.
- ÖNER Erdoğan/DEĞİRMENCİ Cenker. Damga Vergi ve Harçlar Bilgisi, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara, 2016.
- ÖZAY İlhan. Günışığında Yönetim, Alfa Yayınları, İstanbul, 2002.
- PEHLİVAN Osman. Vergi Hukuku, Celepler Matbaası, Trabzon, 2018.
- PINAR Burak. Yargı ve İcra Harçları, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2009.
- SARIASLAN Osman. “Vergi Yargılamasında Harç Sorunu”, TAAD, S.27, Y.7, Temmuz/2016.
- SAYAR Nihad. Amme Maliyesi, 3. Baskı, İstanbul, 1966.
- ŞENYÜZ Doğan/YÜCE Mehmet/GERÇEK Adnan. Vergi Hukuku, 9. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa,2018.
- ŞİŞMAN Gülden. “Demokratik Ülkelerin Anayasalarında Yasallık, Mali Güce Göre Vergilendirme ve Eşitlik İlkelerinin Vergi Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.17, S.2, Ocak/2009, ss.31-48.
- ÜSTÜNDAĞ Saim. Medeni Yargılama Hukuku, 4. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 1989.
- YAŞAR Recep. “Yargı İşlemlerinde Harç Uygulaması: Genel Bütçeye Dahil İdarelerin Yargısal İşlemleri Yargı Harçlarından İstisna(mı?)”, Vergi Dünyası Dergisi, S.428, 2017, ss.143-158.
- YILDIRIM Turan/YASİN Melikşah/KAMAN Nur/ÖZDEMİR Eyüp/ÜSTÜN Gül/OKAY TEKİNSOY Özge. İdare Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul, 2011.

APA	Kapucu G, YILMAZ r, Kocatepe M (2019). Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. , 76 - 93.
Chicago	Kapucu Gizem,YILMAZ rabia,Kocatepe Metin Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. (2019): 76 - 93.
MLA	Kapucu Gizem,YILMAZ rabia,Kocatepe Metin Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. , 2019, ss.76 - 93.
AMA	Kapucu G,YILMAZ r,Kocatepe M Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. . 2019; 76 - 93.
Vancouver	Kapucu G,YILMAZ r,Kocatepe M Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. . 2019; 76 - 93.
IEEE	Kapucu G,YILMAZ r,Kocatepe M "Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden." , ss.76 - 93, 2019.
ISNAD	Kapucu, Gizem vd. "Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden". (2019), 76-93.

APA	Kapucu G, YILMAZ r, Kocatepe M (2019). Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. Vergi Dünyası Dergisi, 1(453), 76 - 93.
Chicago	Kapucu Gizem,YILMAZ rabia,Kocatepe Metin Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. Vergi Dünyası Dergisi 1, no.453 (2019): 76 - 93.
MLA	Kapucu Gizem,YILMAZ rabia,Kocatepe Metin Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. Vergi Dünyası Dergisi, vol.1, no.453, 2019, ss.76 - 93.
AMA	Kapucu G,YILMAZ r,Kocatepe M Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. Vergi Dünyası Dergisi. 2019; 1(453): 76 - 93.
Vancouver	Kapucu G,YILMAZ r,Kocatepe M Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden. Vergi Dünyası Dergisi. 2019; 1(453): 76 - 93.
IEEE	Kapucu G,YILMAZ r,Kocatepe M "Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden." Vergi Dünyası Dergisi, 1, ss.76 - 93, 2019.
ISNAD	Kapucu, Gizem vd. "Yargı Harçları Anayasa’ya Uygun Mu? (I) -Yasallık İlkesi ve Eşitlik İlkesi Yönünden". Vergi Dünyası Dergisi 1/453 (2019), 76-93.