Yıl: 2007 Cilt: 16 Sayı: 62 Sayfa Aralığı: 30 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması

Öz:
Bu çalışmada Muğla İli Dalaman İlçesindeki, Dalaman Çayı üzerinde kurulu olan Bereket hidro-elektrik santrali baraj göllerinin, su kalitesinin ve balık faunasının belirlenerek, çevresel etkilerin ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Balık örnekleri elektro-þoker cihazı kullanılarak toplanmış olup, su analizleri ise tespit edilen 4 istasyondan 1 yıl süresince her ay hazır kitler kullanılarak ve portatif cihazlarla arazide belirlenmiştir. Çalışma sonucunda fiziko-kimyasal veriler (minimum-maksimum); su sıcaklığı (13,0- 29,8oC), pH (7,74-8,60), elektriksel iletkenlik (502-837 mS cm-1), klorür (0,1-1,8 mg L-1), çözünmüş oksijen (4,05-9,80 mg L-1), nitrat (0,12-2,80 mg L-1), toplam sertlik (13,5- 19,0odH) ve fosfat (ALA-0,05 mg L-1) aralığında tespit edilmiştir. Fiziko-kimyasal verilerin değerlendirilmesiyle Bereket hidro-elektrik santrali baraj göllerinde seçilen istasyonların su kalite sınıfları Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine göre; sıcaklık, pH, klorür, fosfat değerleri bakımından 1 sınıf, çözünmüş oksijen bakımından 2 sınıf, nitrat değeri bakımından müsaade edilen sınırlar içinde ve toplam sertlik bakımından da "yumuşak sular" olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda balık faunası olarak, Capoeta capoeta bergamae, Leuciscus cephalus, Anguilla anguilla, Barbus plebejus escherichi ve Cyprinus carpio türleri tespit edilmiştir. Bereket hidro-elektrik baraj göllerinin ekolojik olarak değerlendirilmesi sonucunda ise önemli bir kirlilik probleminin bulunmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelime: tatlısu balıkları akarsular Barbus plebejus escherichi Capoeta capoeta Leuciscus cephalus fauna Dalaman Çayı fizikokimyasal özellikler su kirliliği Muğla su kalitesi tanımlama Cyprinus carpio

Konular: Biyoloji Su Kaynakları Çevre Bilimleri Limnoloji Ekoloji

Investigation of physico-chemical parameters and fish fauna of bereket hydro-electric plant dam lakes on Dalaman River

Öz:
The Bereket hydro-electric plant dam lakes, established on the Dalaman Stream in Dalaman town of Mugla, both meets the electricity need of the province and also irrigation need of the arable lands in the province; particularly, during summer season. This study was carried out to show environmental impact by determining the water quality and the fish fauna of the lake. Fish samples were obtained by means of electro-shocker, water analyses were performed on the field on water samples taken every month throughout a year from four stations by using ready made kits. Physico-chemical data were measured as following (minimum-maximum respectively); water temperature (13.0-29.8oC), pH (7.74-8.60), conductivity(502-837 mS cm-1), chloride (0.1-1.8 mg L-1), dissolved oxygen (4.05-9.80 mg L-1), nitrate (0.12-2.80 mg L-1), total hardness (13.5-19.0odH) and phosphate (ALA-0.05 mg L-1). The physico-chemical data were evaluated and the water quality classes of the chosen stations in Bereket hydro-electric plant dam lakes were determined. By evaluating the physico-chemical data, according to the Water Pollution Control Regulation, the water quality classes of the chosen stations in Bereket hydro-electric plant dam lakes were determined as; 1. Class in respect to the temperature, pH, chloride, phosphate; 2. class in respect to the dissolved oxygen; acceptable in respect to the nitrate and "soft water" in respect to total hardness. At the end of the study, Capoeta capoeta bergamae, Leuciscus cephalus, Anguilla anguilla, Barbus plebejus escherichi and Cyprinus carpio species were detected in the dam lake. As a result of the ecological evaluation of the Bereket hydro-electric plant dam lake, it was found that there are no significant pollution problems.
Anahtar Kelime: Capoeta capoeta Leuciscus cephalus fauna Dalaman Stream physicochemical properties water pollution Mugla water quality descriptions Cyprinus carpio freshwater fishes streams Barbus plebejus escherichi

Konular: Biyoloji Su Kaynakları Çevre Bilimleri Limnoloji Ekoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alaş A (1998) Kayaboğazı (Tavşanlı-Kütahya) Baraj Gölünde Yaþayan Leuciscus cephalus L.1758 ve Tinca tinca (L.,1758)'nın Biyo-Ekolojisi Üzerine Bir Araþtırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Anonymous (1988) Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliði. 19919 sayılı Resmi Gazete, 04.09.1988.
  • Anonymous (1992) Türkiye'deki Barajlar ve Hidroelektrik Santraller, DSİ, Ankara.
  • Anonymous (2002) Dalaman Çayı Aşağı Dalaman Havzası Enerji Projesi HES (Hidro Elektrik Santrali) Çevresel Etki Deðerlendirmesi Nihai Raporu, Ankara.
  • Aras S, Bircan R, Aras M (1995) Genel Su Ürünleri ve Balık Üretimi Esasları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Yayın No: 173, Erzurum.
  • Balık S (1979) Batı Anadolu Tatlısu Balıklarının Taksonomisi ve Ekolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, İlmi Raporlar Serisi No: 236, İzmir.
  • Barlas M (1995) Akarsu Kirlenmesinin Biyolojik ve Kimyasal Değerlendirilmesi ve Kriterleri. In: Doğu Anadolu Bölgesi I. ve II. Su Ürünleri Sempozyum Kitabı, 23-25 Haziran 1993, Erzurum, 465-479.
  • Barlas M, Yılmaz F, Dirican S, Yorulmaz B (2000) Yuvarlakçay'ın (Köyceğiz-Muğla) Balık Faunası'nın İncelenmesi. In: Doğu Anadolu Bölgesi IV. Su Ürünleri Sempozyumu, 28-30 Haziran 2000, Erzurum, 423-436.
  • Barlas M, Dirican S, Özdemir N (2001) Tersakan Çayı Balık Faunası. In: XI. Ulusal Su Ürünleri Sempozyomu, 04-06 Eylül 2001, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay, 309-318.
  • Geldiay R, Balık S (1996) Türkiye Tatlı Su Balıkları. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No:46, Ders Kitabı II. Baskı, İzmir.
  • Gül A (1994) Kapulukaya Baraj Gölü'nde Yaþayan Stizostedion lucioperce (L., 1758) ve Leuciscus cephalus (L.,1758)'un Biyo-Ekolojileri Üzerine Bir Araþtýrma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Höll K (1979) Wasser (Untersuchung, Beurteilung, Aufbereitung, Chemie, Bakteriologie, Virologie, Biologie). 6. Auflage, de Gruyter, Berlin.
  • Klee O (1990) Wasser Untersuchen: Einfache Analysenmethoden und Beurteilungskriterien. 1. Auflage, Quelle and Meyer, Wiesbaden.
  • Özdemir N, Barlas M, Özdemir N (1998) Dalaman Kapukargın Köyünde Bulunan Kocagöl'ün Limnolojik Açıdan İncelenmesi. In: Doğu Anadolu Bölgesi III. Su Ürünleri Sempozyumu, 10-12 Haziran 1998, Erzurum, 89-102.
  • Tanyolaç J (1993) Limnoloji (Tatlı Su Bilimi). Hatipoğlu Yayınevi, Ankara.
  • Yılmaz F (1997) Porsuk Baraj Gölü'nde Yaþayan Cyprinus carpio L.1758 ve Tinca tinca (L.,1758)'nın Biyo-Ekolojisi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yılmaz F, Öðretmen F, Dirican, S, İmamoğlu, Ö (2001) Mumcular Barajı (Bodrum-Muğla) Fiziko- Kimyasal Özellikleri ve Balık Faunasının Araştırılması. Muðla Üniversitesi Araştırma Fon Saymanlığı Projesi No:2000-01, Muğla.
APA Özdemir N, YILMAZ F, YORULMAZ B (2007). Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. , 30 - 36.
Chicago Özdemir Nedim,YILMAZ FEVZİ,YORULMAZ Bülent Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. (2007): 30 - 36.
MLA Özdemir Nedim,YILMAZ FEVZİ,YORULMAZ Bülent Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. , 2007, ss.30 - 36.
AMA Özdemir N,YILMAZ F,YORULMAZ B Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. . 2007; 30 - 36.
Vancouver Özdemir N,YILMAZ F,YORULMAZ B Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. . 2007; 30 - 36.
IEEE Özdemir N,YILMAZ F,YORULMAZ B "Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması." , ss.30 - 36, 2007.
ISNAD Özdemir, Nedim vd. "Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması". (2007), 30-36.
APA Özdemir N, YILMAZ F, YORULMAZ B (2007). Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. Ekoloji, 16(62), 30 - 36.
Chicago Özdemir Nedim,YILMAZ FEVZİ,YORULMAZ Bülent Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. Ekoloji 16, no.62 (2007): 30 - 36.
MLA Özdemir Nedim,YILMAZ FEVZİ,YORULMAZ Bülent Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. Ekoloji, vol.16, no.62, 2007, ss.30 - 36.
AMA Özdemir N,YILMAZ F,YORULMAZ B Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. Ekoloji. 2007; 16(62): 30 - 36.
Vancouver Özdemir N,YILMAZ F,YORULMAZ B Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması. Ekoloji. 2007; 16(62): 30 - 36.
IEEE Özdemir N,YILMAZ F,YORULMAZ B "Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması." Ekoloji, 16, ss.30 - 36, 2007.
ISNAD Özdemir, Nedim vd. "Dalaman Çayı üzerindeki bereket hidro-elektrik santrali baraj gölü lsuyunun bazı fiziko-kimyasal parametrelerinin ve balık faunasının araştırılması". Ekoloji 16/62 (2007), 30-36.