Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme
Yıl: 2006 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 97 - 119 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme
Öz: Bazı istisnalar dısında bürokrasinin temel bir araç olarak asli degil, yardımcı nitelikte hizmet vermesi konusunda hemen hemen ortak bir görüs birligi vardır. Ancak siyasal sistemlerdeki farklılıklar, bürokrasilerin yapı, isleyis ve rollerinde de farklılıklara neden olmaktadır. Bürokrasilerin siyasi iktidarla iliskilerinin siyasal sistemlere göre farklılıklar göstermelerinin nedenlerinin incelenmesi gereklidir. Siyasi iktidarı kullanımında baskanlık sistemindeki gibi sahısların ön plana çıkması veya parlamenter sistemlerde oldugu gibi kurumların ön plana çıkması, iktidarların bürokrasi ile iliskilerinin belirlenmesinde önemli etken olmaktadır. Türkiye’de baskanlık sisteminin uygulanması tartısmaları hemen hiç gündemden düsmemektedir. Ancak bir ülkedeki baskanlık veya parlamenter rejimin degismesi süreci, çok önemli ve karmasık bir yapısal degisimi gerektirir ve sonuçların önceden kestirilmesi mümkün degildir. Özellikle siyasi iktidar ve bürokrasi iliskileri açısından bu iki rejim incelendiginde çok önemli temel ve karakteristik farklılıklar göstermektedir. Bu bakımdan baskanlık sistemi tartısmalarına mutlaka bilimsel zenginlik kazandırmak gereklidir
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ARSLAN, Rıza (2004) Türkiye’ye Siyasi Model, Seçkin Yayınları, Ankara
- AYDEMIR, Sevket Süreyya, (1990) ihtilalin Mantıgı, Remzi Kitabevi, 4. Baskı, İstanbul.
- BASGIL, Ali Fuat, (1966) 27 Mayıs ihtilali ve Sebepleri, (Çev: Ali Sebük ve i. Hakkı Akın),Yagmur Yayınevi, İstanbul
- BERKMAN, Ümit (1975) “Administrative Reform of Bureaucratic Reform: The Choice fort he Underdeveloped Countries”, ODTÜ Gelisme Dergisi, S. 9/1975: 15-23.
- ÇAM, Esat (1993) Devlet Sistemleri, Der Yayınları, İstanbul
- ÇEVIKBAS, Rafet. (1992) “Batılı Ülkelerde Kamu Yönetiminin isleyisi ve Siyasal ktidarla Olan İliskisi”, Türk dare Dergisi, S. 364:158-175.
- DUVERGER, M. (1995) Siyasal Rejimler, (Çev: Teoman Tunçdogan), iletisim Yayınları, İstanbul.
- ERYILMAZ, Bilal (1992) Tanzimat ve Yönetiminde Modernlesme, isaret Yayınları, İstanbul.
- ERYILMAZ, Bilal (2002) Bürokrasi ve Siyaset. Bürokratik Devletten Etkin Yönetime, Alfa Yayınları, İstanbul.
- ECCLES, James R. (1981) The Hatch Act and the American Bureacracy, Vantage Press,
- FINDLEY, Carter V. (1980) Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire: The Sublime Porte, 1798-1922, Princeton University Press, Princeton.
- GÖZLER, Kemal (2004) Anayasa Hukukuna Giris, Ekin, Bursa.
- GÜNAYDIN, Gökhan (2002) “Türkiye’de Bagımsız idari Otoriteler”, Kamu Yönetimi Dünyası, S.10: 4-16.
- HEPER, Metin (1973) Modernlesme ve Bürokrasi, Türk Sosyal Bilimler Dernegi Yayınları, Ankara
- HEPER, Metin (1989) "Motherland Party Govemments and Bureaucracy in Turkey, 1983-1989", international Journal of Policy and Administration. V 2, N:4: 457-468.
- HUBER, John D.; Shipan, Charles R. Ve Pfahler, Madelaine (1998) The Influence of Divided Government on Policy-Making and Bureaucraticx Autonomy, Annuall Meeting of the American Political Science Association, Boston.
- INGRAHAM, Patricia W. (1995) The Foundation of Merit: Public Service in American Democracy. John Hopkins University Pres, London
- İNALCIK, Halil (1964) Türk idare Teskilatı Tarihi, SBF Çogaltılmıs Ders Notları, Ankara.
- INGRAHAM, Patricia W. ve Ban, Carolyn. (1984) Legislating Bureaucratic Change: The Civil Service Reform Act of 197, State University of New York Pres, New York.
- NSEL, Ahmet (1990) Türkiye Toplumunun Bunalımı, Birikim Yayınları, İstanbul.
- KAMU YÖNETİMİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ, (1982) Hizmete Özel, Basbakanlık Basımevi, Ankara.
- KENNETH, J. Meier (1992) Politics and the Bureaucracy, Policymaking in Fourth Branch of Government, Brooks/Cole, California.
- KUZU, Burhan (1996) "Türkiye çin Baskanlık Hükümeti", Liberal Düsünce, 1996/2: 13-42.
- KUZU, Burhan (1987) Yürütme Organının Düzenleyici islem yapma Yetkisi ve Güçlendirilmesi Egilimi, Filiz Kitabevi, İstanbul.
- KÜÇÜKÖMER, idris (1994) Düzenin Yabancılasması, Baglam Yayınları, İstanbul.
- LIJPHART A. (1984) Democracies, Yale University Press, New Haven
- LIJPHART A. (1989) "Democratic Political Systems: Types, Cases, Causes, Consequences." Journal of Theoretical Politics, N: 1/1989.
- LPSET, Martin Seymour ve Rokan, Stein. (1990) “Cleavage Structures, Party Systems, and Voter Alinments”, The West European Party System, Oxford University Pres, New York.
- MCCARTY, Nolan ve Razaghian, Rose (1998). The Division of Bureaucratic Control: A Model pof Executiver Appointments and Legislative Oversight, Presented at the Annual Meeting of the Midwest Political Science Association, Chicago.
- MCCUBBİNS M. (1984) "Congressional Oversight Overlooked: Police Patrols vs. Fire Alarms", American Journal of Political Science, 28/1984: 48-63.
- MCCUBBNS M. Ve Page, T. (1987) "A Theory of Congressional Delegation", Congress: Structure and Policy, (Ed: M. McCubbins ve T. Sullivan), Cambridge University Press, Cambridge.
- MERİKOSKİ, V (1971) “The Politization of Public Administiration”, Academia Scientiarum Fennica, Helsinki, (Çeviren ve özetleyen: Cahit Tutum), AİD, Cilt:4, Sayı:4: 21-38.
- MOYNIHAN, Daniel Patrick (1980) Counting Our Blessings, Atlantic/Little Brown, Boston
- NISKANEN, William A. (1971) Bureaucracy and Representative Government, Aldine/Atherton, Chicago.
- NORMAN J. Ornstein (1984) Vital Statistic on Congress, American Enterprise Institute,Washington.
- ÖZ, Esat (1991) Tek Parti Yönetimi ve Siyasal Katılım, Gündogan Yayınları, Ankara
- PETERS, B. Guy (1994) "Are Parlamentary Regimes Becoming More Presidential?", Presidential Government: An Evaluation, (Ed: K. Von Mettenheim), Johns Hopkins University Press, Baltimore 1994
- PETERS, Guy (1995) “Are European Parliamentary Regimes Becoming More Presidential?" Ed: Kurt von Mettenheim, Parliamentary and Presidential Regimes, Baltimore: Johns Hopkins University Pres: 146- 186
- PETERS, Guy (2001) Rebuilding the Village? Or is It a Merely a Camp Ground? NISPACE Conference, Riga, Latvia, May, 2001
- RICHARDSON J. J. (1982) Policy Styles in Western Europa, Allen and Unwin, London.
- RIPLEY, Ranndall B. Ve Grace, A. Franklin (1991) Congress, the Bureaucracy and Public Policy,Pacific Grove Brooks/Cole, California.
- ROOS, L L. Ve Roos N P. (1971) Managers of Modernization, (Organization and Elites in Turkey, 1950-1969), Harvard University Press, Cambridge
- ROSENBLOOM David R. (1997) "The U.S. Constitutional Separation of Powers and Federal Administration", Modern System of Government: Exploring Role of Bureaucracy and Politician, (Ed: Ali Farazmand), Sage Publications, London
- ROWAT, Donald C (1987) "West Germany", Public Administration in Developed Democracies, A Comperative Study, Ed: Donald C. Rowat, Marcel Dekker Inc, New York.
- PFIFNER, James (1987) "Political Appointees and Career Executives: The Democracy-Bureaucracy Nexus in the Third Century." Public Administration Review, N:47:57-65.
- SHAW, S. J. Ve Shaw, E. K. (1983) Osmanlı mparatorlugu ve Modern Türkiye, E Yayınları,stanbul.
- SOYSAL, Mümtaz (1969) Anayasaya Giris, SBF Yayınları, Ankara.
- STEFFANI, Winfried (1987) “instutionen der Demokratie Verwaltung, Medien”, Politikwissenschaft, Band:2, Der Demokratische Verfassung, Ed: Klaus Von Beyme, Ernst-Otto Czempiel, Peter Graf KielMansegg, Peter Schmog Verlag, Sturttgart: 11-58.
- SAYLAN, Gencay (1991) "Cumhuriyet Dönemi Bürokrasisi", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, iletisim Yayınları, İstanbul.
- TORTOP, Nuri; ispir, Eyüp G.; AYKAÇ, Burhan (2002) Yönetim Bilimi, Yargı yayınevi, Ankara.
- TOSUN, Gülgün E. ve Tosun, Tanju (1999) Baskanlık ve Yarı Baskanlık Sistemleri, Alfa Yayınları, İstanbul
- TUNCAY, Mete (1973) Türkiye Cumhuriyetinde Tek Parti Yönetiminin Kurulması (1923- 1931), Yurt Yayınları, Ankara.
- TURAN, İlter (2003) “Türk Bürokrasisinde Süreklilik ve Degisim”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed: Aykaç, Burhan; Durgun, Senol; Yayman, Hüseyin, Yargı Yayınevi, Ankara: 121-144.
- TUTUM, Cahit (1976) "Yönetimin Siyasallasması ve Partizanlık", AİD, C:9. S.4: 38-54.
- VAN RIPER, Paul P. (1958) The History of the United Civil Service, New York 1958
- WEAVER, R Kent (1988) Automatic Government: The Politics of Indexation, Brookings Institution, Washington 1988.
- THE CONSTITUTION OF THE UNİTED STATES, http://usinfo.state.gov/usa/infousa/facts/funddocs/consteng.htm (20.2.2005) TC HÜKÜMETLERİ (2005) www.tbmm.gov.trambar. ( 20.2.2005)
| APA | TATAROĞLU M (2006). Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. , 97 - 119. |
| Chicago | TATAROĞLU Muhittin Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. (2006): 97 - 119. |
| MLA | TATAROĞLU Muhittin Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. , 2006, ss.97 - 119. |
| AMA | TATAROĞLU M Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. . 2006; 97 - 119. |
| Vancouver | TATAROĞLU M Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. . 2006; 97 - 119. |
| IEEE | TATAROĞLU M "Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme." , ss.97 - 119, 2006. |
| ISNAD | TATAROĞLU, Muhittin. "Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme". (2006), 97-119. |
| APA | TATAROĞLU M (2006). Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 97 - 119. |
| Chicago | TATAROĞLU Muhittin Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13, no.1 (2006): 97 - 119. |
| MLA | TATAROĞLU Muhittin Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.13, no.1, 2006, ss.97 - 119. |
| AMA | TATAROĞLU M Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2006; 13(1): 97 - 119. |
| Vancouver | TATAROĞLU M Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2006; 13(1): 97 - 119. |
| IEEE | TATAROĞLU M "Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme." Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, ss.97 - 119, 2006. |
| ISNAD | TATAROĞLU, Muhittin. "Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme". Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13/1 (2006), 97-119. |
