• ÖZ

Ülkelerin kalkınmaları çerçevesinde sınıflandırılmaları için sadece iktisadi büyümenin dikkate alınmasının yeterli olmayacağı düşüncesi doğrultusunda Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından 1990 yılından itibaren İnsani Gelişmişlik Endeksi verileriyle de kalkınmaları sınıflandırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, İnsani Gelişmişlik Endeksi değişkenleri ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programında kullanılan sınıflama dikkate alınarak seçili ülkelerin diskriminant ve kümeleme analizleriyle sınıflandırılmasını yapmaktır. Ayrıca, birleşmiş milletler kalkınma programındaki sınıflandırma ile çalışmada kullanılan diskriminant ve kümeleme analizlerinden elde edilen sınıflandırmaları kıyaslamak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Türkiye’nin de üyesi olduğu İslam İş Birliği Teşkilatı’na üye 52 ülkenin 8 insani gelişmişlik değişkeni kullanılmıştır. Bu değişkenler toplam nüfus, kentsel nüfus, cep telefonu abonelik sayısı kişi başına gayri safi milli gelir, sağlık harcamaları, ihracat ve ithalatın GSYİH oranı, doğumda yaşam beklentisi, kadınların parlamentodaki payı olmak şeklindedir. Araştırma sonucunda, Diskriminant Analiziyle yapılan sınıflandırmanın Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın İnsani Gelişme Endeksindeki sınıflandırma baz alındığında %90,38 düzeyinde örtüştüğü tespit edilmiştir. Ayrıca Kümeleme Analizi doğrultusunda İslam İş Birliği Teşkilatı (İİT)’ye üye ülkelerin iki veya dört kümeye ayrılabilecek kümeler oluşturulduğu saptanmıştır.

• ÖZ

İşyerinde çalışanın hiçbir iş yapmadan boş olarak oturmaktan sıkılması boreout sendromunu ifade etmektedir. İşgörenler bu sıkılma neticesinde özellikle mesai saatleri içerisinde sanal ortamda vakit geçirmek isteyebilirler yani sanal kaytarma davranışı gösterebilirler. Sanal kaytarma olumsuz olarak algılansa da boreout sendromunun olumsuz etkilerinin azaltılmasında faydalı olabilir. Bu durum sonucunda üretkenlik karşıtı iş davranışlarında da azalma gözlenebilir. Bu çalışmada amaç; boreout sendromunun üretkenlik karşıtı iş davranışı üzerine etkisinde sanal kaytarmanın aracılık rolünü tespit etmektir. Nicel araştırma yöntemine göre tasarlanan araştırma verileri Kayseri ilinde faaliyet gösteren bir tekstil işletmesinin çalışanlarından (n= 270) elde edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre, boreout, sanal kaytarma ve üretkenlik karşıtı iş davranışını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca boreoutun üretkenlik karşıtı iş davranışı üzerine etkisinde sanal kaytarmanın aracılık rolü oynadığı belirlenmiştir.

• ÖZ

Araştırmanın temel amacı plansız satın alma davranışlarının satın alma sonrası pişmanlık ve webrooming davranışına etkisini inceleyerek tüketicilerin satın alma sonrası pişmanlığın etkisiyle webrooming davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediklerini belirlemektir. Nicel bir araştırma tasarımı kullanılan bu çalışma kapsamında kolayda örnekleme tekniği ile veriler toplanmış, çevrim içi anket formu üzerinden 594 kişiye ulaşılmış, bunlardan 588’i geçerli olarak kabul edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analiziyle geçerlik ve güvenilirliklerinin test edilmesinin ardından değişkenler arasındaki ilişkilere yönelik oluşturulan yapısal eşitlik modeli test edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, satın alma sonrası pişmanlığın plansız satın alma davranışı ile webrooming niyeti ve webrooming davranışı arasında aracılık etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tüketicilerin webrooming niyetinin davranışa dönüştüğü görülmüştür. Ayrıca niyet ve davranışın da webrooming’den algılanan faydadan etkilendiği tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçları plansız satın alma davranışının satın alma sonrası pişmanlığa etkisi olduğunu göstermiştir. Çalışmada satın alma sonrası pişmanlığın webroominge etkisi iki alt boyut ile incelenmiş; sonuç pişmanlığının webrooming niyetini etkilediği, webrooming davranışını ise etkilemediği görülmüştür. Diğer taraftan, süreç pişmanlığının webrooming niyeti ve webrooming davranışı üzerinde de etkisi gözlemlenmemiştir. Ayrıca satın alma sonrası pişmanlığın plansız satın alma davranışı ile webrooming arasındaki ilişkide aracılık etkisi de saptanamamıştır.

• ÖZ

24 Ocak 1980 kararları ile Türkiye ekonomisinde başlayan serbestleşme hareketleri Türk lirasının 4.4.1990 tarihinde konvertibilite kazanmasının yolunu açmıştır. Ancak iktisadi, siyasi ve toplumsal açıdan bir dönüm noktası olan 2001 Şubat krizine kadar sürekli değişen koalisyon hükümetleri, ekonomik krizler, depremler ve sıra dışı olaylar nedeniyle konvertibilitenin olumlu etkileri Türkiye ekonomisine yansımamıştır. Bu nedenle zaman zaman konvertibilite ilanının zamanlaması eleştirilmiştir. 2001 krizinin etkilerinin 2002 yılı başlarında geçmeye başlaması ve 3 Kasım 2002’den sonra siyasi istikrarın ekonomik istikrara dönüşmesinden dolayı Türk lirası güçlenmiş ve konvertibilite daha anlamlı hale gelmiştir. Bu çalışma; 1987:2-2001:4 ve 2002:1-2019:2 dönemleri için kurulan iki model yardımıyla Türkiye’de bankalarda tutulan yabancı mevduatın toplam mevduatlar içindeki payının bir önceki döneme göre değişim hızı ile temsil edilen Türk lirasının itibarı ve talebi ve seçilmiş makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkileri Autoregressive Distributed Lag Modeli ve Error Correction Model ile incelemekte ve karşılaştırmaktadır. Yapılan ampirik analizlerden çıkan anlamlı sonuçlara göre; 1987:2-2001:4 ve 2002:1-2019:2 dönemlerinde Türkiye’de bankalarda tutulan yabancı mevduatın toplam mevduatlar içindeki payının bir önceki döneme göre değişim hızını etkileyen iktisadi kriz yaşanma sıklığı, seçilmiş makroekonomik değişkenler ve değişkenlerin etki yönleri hem kısa hem de uzun dönemde farklılık göstermektedir.

• ÖZ

Dollarization is evaluated under two subheadings in the literature: full dollarization and partial dollarization. In full dollarization, the country ultimately uses its currency and uses another currency. In contrast, partial dollarization corresponds to the axis dislocation of foreign currencies in asset purchases to protect the purchasing power of economic units in a country due to the devaluation of the domestic currency in a high inflation situation. From this point of view, Turkey has practised the concept of partial dollarization during periods of high inflation and sudden shocks over the years, and studies in this area have maintained their continuity. Therefore, there is strong evidence in the literature that there is a relationship between dollarization and inflation or the exchange rate. Based on the fact that the relationship may change over time, time-varying Granger causality analysis was used in this study. Unit root, non-linear unit root, and CMS break unit root tests were applied in this context. In this study, which investigates the asymmetric causality relationship between the dollarization index obtained by the ratio of the total foreign currency deposits in the banking sector (including the deposits of natural domestic persons) t o the M 2 m oney s upply and t he U SDTRY nominal exchange rate, the monthly data of 12.2012 – 10.2021 were used. According to the findings obtained from the analysis, there is causality between the exchange rate and dollarization in Turkey, but it is not continuous. Depending on the cyclical fluctuations, the pass-through effect from USDTRY to Dollarization index and from Dollarization index to USDTRY has been determined in different periods. When the causality is decomposed, it is concluded that the variable-time Granger causality results. At the same time, dollarization is the cause of USDTRY in political tensions and uncertainty cases. USDTRY is the cause of dollarization in financial tensions and economic uncertainty cases.