Melek KALKAN, Mehmet E. SARDOĞAN
Melek KALKAN, Mehmet E. SARDOĞAN
Amaç: Bu çalışmanın amacı, İnsan İlişkileri Becerilerine dayalı bir eğitim programının grup üyelerinin sosyal beceri düzeylerine olan etkisini araştırmaktır. Yöntem: Araştırmanın deney ve kontrol grubu toplam 70 kişiden oluşmuştur. Araştırmada kontrol gruplu ön-test ve son-test modeli kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına Sosyal Beceri Envanteri ön-test ve son-test olarak uygulanmıştır. Bulgular: Genel olarak sonuçlar insan ilişkileri beceri eğitiminin grup üyelerinin sosyal beceri düzeylerine olumlu yönde etkilediğini göstermiştir (p<.01). Benzer şekilde, insan ilişkileri beceri eğitiminin, duyuşsal anlatımcılık, duyuşsal duyarlık, duyuşsal kontrol ve sosyal anlatımcılık düzeyleri üzerinde etkili olduğu gözlenmiştir (p<.01). Ancak, insan ilişkileri beceri eğitimi, sosyal becerinin diğer alt boyutları olan, sosyal duyarlık ve sosyal kontrol düzeyleri üzerinde etkili olmamıştır (p>.01). Tartışma: Sonuç olarak, sosyal beceri düzeyi düşük bireylere gerekli psikolojik destek verilmelidir.
|
Amaç: Bu çalışmada tıkınırcasına yeme bozukluğu (TYB) olan ve olmayan şişmanların aleksitimik özettiklerinin ve ruhsal belirtilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Şişmanlık yakınması nedeni ile baş vuran otuzaltı hasta ve otuzyedi normal kilolu birey Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu (TYB) DSM-IV ölçütleri, Bulimiya Araştırma Testi, Toronto Aleksitimi Ölçeği ve SCL-90-R ölçeği ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Otuzaltı hastanın sekizi TYB ölçütlerini karşılamıştır. TYB olan şişman hastalarda SCL-PSDI, SCL-PST, SCL-somatizasyon, SCL-obsessif kompulsif ve kişiler arası alt skorlarında TYB olmayan şişmanlara ve kontrol grubuna göre anlamlı yükseklik bulunmuştur. Toronto aleksitimi ölçeği puanları TYB olan ve olmayan şişmanlar arasında farklılık göstermemiştir. Tartışma: TYB olan şişman hastalar TYB olmayanlardan ve kontrol grubundan daha fazla ruhsal belirtiler göstermekle birlikte aleksitimik özellikleri birbirinden farklı değildir.
|
Banu CANGÖZ, Ümit ATEŞKAN
Banu CANGÖZ, Ümit ATEŞKAN
Amaç: Örtük belleğin yaş ile ilişkisi, son yirmi yılda, insan belleği ile ilgili araştırmalarda en çok odaklanılan konulardan biri olmuştur. Örtük bellek geçmiş olayların otomatik ve bilinçsiz olarak hatırlanmasına karşılık kullanılan bir terimdir. Araştırmanın ana amacı yaşın örtük bellek performansına etkisini incelemektir. Yöntem: Bu araştırmada, genç (20-27yaş) ve yaşlı (65 yaş ve üstü) yetişkinlerde, bilgi işleme düzeyi (imgeleme ve okuma), eğitim düzeyi (5/8 yıl -15 yıl ve üstü) ve test türü değişkenlerinin (kelime kökü tamamlama ve anagram çözme) örtük bellek testi puanları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Örtük belleği ölçmek amacıyla kullanılan testlerden kelime kökü tamamlama algısal bileşenleri, anagram çözme testi ise kavramsal bileşenleri daha fazla olan testlerdir. Bulgular: Araştırma bulgularına göre, eğitim düzeyi ve test türü değişkenlerinin örtük bellek testi puanları üzerindeki temel etkisi ile yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerinin ortak etkisi anlamlı düzeyde bulunmuştur. Yaşın temel etkisinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olmaması, genç ve ileri .yaşlı grup arasında örtük bellek testi puanları açısından fark olmadığını göstermiştir. Tartışma: Bulgular ışığında, yaşlılarla gençler örtük bellek testlerinden alınan puanlar açısından benzer bir örüntü sergilemiştir. Bulgular algısal ve kavramsal örtük bellek testleri arasındaki ayrımı açıklamaya çalışan yaklaşımlar çerçevesinde tartışılmıştır.
|
Amaç: Bu çalışmada Dört Sistem Endişe Envanteri'nin (DSEE) Obsesif Kompulsif Bozukluk'ta (OKB) ilaç tedavisine yanıtın izlenmesinde uygunluğu araştırılmıştır. Yöntem: OKB tanısı alan 16 hasta çalışmaya alınmıştır. Kullanılan ilaçların dozları OKB tedavisinde önerilen doza kadar yükseltilmiş ve tedaviye 12 hafta devam edilmiştir. Hastalara tedavinin başlangıcında ve 12. haftasında Yale-Brown Obsesyon Kompulsiyon Ölçeği (Y-BOCS) ve DSEE uygulanmıştır. Bulgular: Tedavinin başlangıcındaki ve 12. haftasındaki DSEE toplam ve alt sistem puanları arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p> 0.05). Tedavinin Y-BOCS puanlarında anlamlı farklılıklar yarattığı saptanmıştır (p<0.05). Y-BOCS toplam puanı, obsesyon ve kompulsiyon alt ölçeklerinin puanları ile DSEE toplam ve alt sistemlerinin puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Tartışma: DSEE'nin OKB hastalarında üaç tedavisinin yarattığı hastalığın şiddetindeki azalmayı göstermede ve tedaviye yanıtı izlemede uygun bir ölçek olmadığı sonucuna varılmıştır.
|
Kemal YAZICI, Özlem PATA, Aylin YAZICI, Atıl AKTAŞ, Şenel TOT
Kemal YAZICI, Özlem PATA, Aylin YAZICI, Atıl AKTAŞ, Şenel TOT
Amaç: Bu çalışmada, menopoz döneminde hormon yerine koyma sağaltımı (HYS) amaçlı kullanılan östrojen ve tibolonun, yaşam kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmaya Mersin Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine başvuran doğal yoldan menopoza girmiş kadınlar alınmıştır. Denekler rastgele iki gruba ayrılarak bir gruba 17$\beta$-östradiol diğer gruba ise tibolon tedavisi verilmiştir. Tüm hastalar sağaltım öncesinde ve 3 aylık sağaltım sonrasında SF-36 yaşam kalitesini değerlendirme ölçeği ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya alınan 70 hastanın 46'sı çalışmayı tamamlamıştır. Östrojen kullanan hasta grubu (n=23) ile tibolon kullanan hasta grubunun (n=23) yaş ortalamaları, eğitim düzeyleri ve meslek dağılımları farklı değildi. Tibolon grubunda menopoz süresi daha uzundu. Östrojen kullanan hastaların mental sağlık, vitalite ve sosyal fonksiyonlarında istatistiksel olarak anlamlı bir iyileşme saptanırken, tibolon kullanan hastalarda fiziksel rol kısıtlılığı ve sosyal fonksiyonda istatistiksel olarak anlamlı iyileşme saptandı. Tartışma: Bu çalışmada, HYS'nın menopoz hastalarının yaşam kaliteleri üzerine olumlu etkileri olduğu, bu olumlu etkinin östrojen ve tibolon kullanan gruplarda farklı alanlarda gözlendiği saptanmıştır.
|
Kurtman ERSANLI, Melek KALKAN
Kurtman ERSANLI, Melek KALKAN
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Evlilik ilişkisini Geliştirme Programının evli çiftlerin evlilik ilişkilerini değerlendirmelerine etkisini araştırmaktır. Yöntem: Araştırmanın deney ve kontrol grubu toplam 28 evli çiftten oluşmaktadır. Bu araştırmada kontrol gruplıı ön-test ve son-test modeli kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına, Birtchnell Eş Değerlendirme Ölçeği ön-test ve son-test olarak uygulanmıştır. Deney ve kontrol gruplarının ön-test ve son-test puanları ortalamaları arasındaki farklılığın önemli olup olmadığını saptama amacı ile kovaryans analizi tekniği kullanılmıştır. Bulgular: Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının evli çiftlerin evlilik ilişkilerini değerlendirmelerine olumlu yönde etkileri olduğu saptanmıştır.Tartışma: Elde edilen bulgular literatür ışığında yorumlanmış ve önerilerde bulunulmuştur.
|
F. Neslihan İNAL EMİROĞLU, Hüray FİDANER
F. Neslihan İNAL EMİROĞLU, Hüray FİDANER
Freud'un psikanalitik kuramının öğrenilmesinde önceleri bazı güçlükler olmuştur. Nesne ilişkileri kuramı, psikanalitik kuramdan doğmuştur. Öte yandan temel öğelerin şekillendirilmesi ve güçlük yaşanan alanların teorik açıklamaları kişiler arası ilişkiler ve nesne ilişkileri teoristleri tarafından yapılmıştır. Freud'un özgün modeli de bu eleştiriler sonucu anlam kazanabilmiştir. Nesne ilişkileri kuramı; her yeni kuramcı tarafından büyük ölçüde eleştirilmiş ve pek çok yeni katkıda bulunulmuştur. Biz insan gelişimi ile ilişkin olarak nesne ilişkileri kuramına göz atmak istedik.
|
Nursu MEMİK ÇAKIN, M.Emin ÖNDER
Nursu MEMİK ÇAKIN, M.Emin ÖNDER
Bipolar bozukluk yaygın ve yaşam boyu süren ruhsal bir rahatsızlıktır. Tek başına görülebileceği gibi, daha sıklıkla diğer psikiyatrik ya da organik hastalıklarla birlikte de görülmektedir. Yakın zamana kadar bipolar bozuklukların genel toplumda yaygınlığının %1 olduğuna inanılmaktaydı. Ancak son çalışmalarda özellikle de DSM-IV kriterleri katı bir şekilde göz önüne alınmadığında, bipolar spektrum bozukluğu yaygınlığının % 5-7' ye kadar çıktığı görülmüştür. intihar riskinin yüksek olduğu ve eştanı hastalıkların sık eşlik ettiği bipolar spektrum bozulduğunu tanımak ve doğru tedavi edebilmek için bipolar spektrum bozukluğunu ayrıntılı olarak bilmek önemlidir. Bu yazının, karşılaştığımız hastalarda bipolar spektrum bozukluklarını akla getirmek ve bu yönden de hastayı değerlendirmek açısından yararlı olabileceği düşünülmüştür.
|
M. Hakan TÜRKÇAPAR
M. Hakan TÜRKÇAPAR
Aaron Beck ve Albert Ellis modern kognitif terapinin kurucuları ve en etkileyici şahsiyetleridir. Beck ve Ellis'in ruhsal bozuklukların kognitif terapisine ilişkin l950lerin sonuna doğru sundukları ilk çalışmaların ardından neredeyse 40 yıl geçmiştir. Her ikisi de daha önceden eğitimini aldıkları klasik psikanalize karşı bir tepki göstermekteydiler. Ellis ve Beck'in ve onları takip edenlerin çalışmaları sonunda 1980'lerin Kognitif Devrimi doğmuştur. Kognitif terapinin gücü doğuşundan itibaren ampirik temele olan vurgusundan gelmektedir. Kognitif terapi zengin araştırma literatürü ve altta yatan kuramın sürekli gelişimiyle son yılların en başarılı psikoterapi hareketi olmuştur. Bu gözden geçirme yazısında kognitif terapinin kısa tarihçesi ve temel kuramı sunulmuştur. Ayrıca teorinin klinik uygulamalarına da kısmen değinilmiştir.
|
Asena AKDEMİR, Olga GÜRİZ, Akfer KARAOĞLAN
Asena AKDEMİR, Olga GÜRİZ, Akfer KARAOĞLAN
Bipolar bozukluğun tedavisindeki ilerlemelere rağmen, varolan tedaviler her zaman etkin değildir ya da tedaviye uyumsuzluğa yol açan yan etkilerle birliktedir. Lityum, valproat ve karbamazepin gibi duygudurum düzenleyicilerin yanı sıra nöroleptikler de bipolar bozukluğun akut ve idame tedavisinde yaygın olarak kullanılmışlardır. Ne var ki, klasik antipsikotiklerle ortaya çıkan yan etkiler bipolar bozukluk tedavisini daha da karmaşık bir hale getirmiştir. Klasik antipsikotik ajanların kullanımına ilişkin bu sorunlar güz önüne alındığında, atipik antipsikotik ajanlar düşük yan etki riski taşımalarından ötürü tipik antipsikotik ajanların çekici bir alternatifi haline gelebilirler. Bu makalede, bipolar bozukluk tedavisi ve özellikle atipik antipsikotik ajan ketiapinin tedavideki yeri literatür ışığında gözden geçirilmiştir.
|
