Okumayı anlamlandırmanın ilk aşaması kelime tanımadır. Öğrenci, okuma metninde geçen kelimeleri
tanırsa okuma onun için anlamlı hâle gelecektir. İlkokullarda öğrenciler farklı kelime tanıma düzeylerine
sahip olmalarına rağmen aynı okuma parçalarını okumaktadırlar. Bu da okuma değerlendirme
çalışmalarında öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkları dikkate almayıp grupla değerlendirmenin
yapılmasına neden olmaktadır. Bu araştırmada öğrencilerin kelime tanıma düzeylerinin belirlenmesi ve
okuma parçalarının öğrencilerin düzeylerine göre seçilmesi açısından katkı sağlayacak bir aracın
geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bireysel bir değerlendirme aracı olarak tasarlanan envanterlerden Kelime
Tanıma Envanteri-1’de (KTE-1) yer alan kelimeler öğrencilerin ilkokuma yazma sürecinde karşılaştıkları
6 seviye ses grubundan oluşan kelimelerden; Kelime Tanıma Envanteri-2’de (KTE-2) yer alan kelimeler
ise ders kitaplarında geçen ve sınıf içi uygulamalarında öğrendikleri kelimelerden oluşmuştur. Tasarım ve
geliştirme araştırma modelinin Tip 1 geliştirme araştırması türü kullanılarak yapılan araştırmanın çalışma
grubunu uygun örnekleme yöntemiyle seçilmiş toplam 85 (%52 kadın, %48 erkek) ilkokul birinci sınıf
öğrencisi oluşturmaktadır. Kelimelerin uygunluğu için içerik geçerliğine bakılmış, iç ve dış geçerliğine
olası etki eden etkenlere yönelik önlemler alınmıştır. İç tutarlıklarının güvenirliğini ortaya koymak için
KTE-1 ve KTE-2’nin güvenirlik katsayısı hesaplaması yapılmış; KTE-1’in tüm listelerinin Cronbach Alpha
güvenirlik katsayısının .986; KTE-2’nin ise .970 olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar, KTE-1 ve KTE2’nin geçerlik ve güvenirliğinin yüksek düzeyde olduğunu ortaya koyması, hata türü ve kelime türü
arasında yüksek düzeyde ilişki bulunması, kelimeyi doğru okuma ve okuma hızları arasında doğru orantı
olması ve tüm bu özelliklerin her iki envanterde de tutarlılık göstermesi envanterlerin iyi bir ölçme aracı
olma özelliğine sahip olduğunu göstermektedir. KTE uygulanması sonucunda, öğrencilerin kelime tanıma
düzeyleri belirlenerek kelime tanıma becerilerinin değerlendirilmesine ve bireysel ihtiyaçlarına uygun olan
okuma çalışmaları yapılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir
|
Bu çalışmada, 1999 yılında Sam Mendes yönetmenliğinde çekilen Amerikan Güzeli (American Beauty)
filminin ana karakterleri Lester Burnham, Carolyn Burnham, Jane Burnham ve Albay Frank Fitts’in genel
davranışları ve önemli görülen söylemleri Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi ve Bilişsel Terapi’nin bazı kavram
ve görüşleri açısından incelenmiştir. Bu çalışma betimsel bir çalışma olup, yöntem olarak doküman analizi
kullanılmıştır. Sonuç olarak, bu kişilerin mantıksız inanç, düşünce ve davranışlarının fazlalılığı nedeniyle bireysel,
aile ve toplumsal yaşantılarının olumsuz etkilendiği görülmüştür. Her iki ekol açısından bakıldığında, tüm
karakterlerin mantıksızlığa yatkınlıkları aile bireyleri, arkadaşları, kitle iletişim araçları ve içinde yaşadıkları
toplum tarafından beslenmiştir. Ruh sağlığı alanında eğitim alan ve çalışan bireylere her iki ekolün kuramsal
öneminin fark ettirilmesi, derinlemesine bir anlatımının yapılabilmesi için bu çalışmada olduğu gibi film analizi
yönteminin kullanılmasının ve insanların gerçek dünyalarına, kimlik arayışlarına, anlamsızlığa, yabancılaşmaya,
ruhsal sorunlara odaklanan filmlerin psikolojik analizlerinin yapılmasının alana önemli katkılar sağlayacağı
düşünülmektedir.
|
Psikolojik sözleşme çalışanlar ve örgütler arasında yazılı olmayan beklentileri ifade etmektedir. Bu araştırmada, okul yöneticilerinin psikolojik sözleşme algılarını incelemeye yönelik “psikolojik sözleşme algısı ölçeği” geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Ölçeğin geçerliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizinden (DFA) yararlanılmıştır. Ölçeğin açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve nihai uygulaması için veriler üç farklı çalışma grubundan toplanmıştır. Faktör analizi sonucunda 20 maddeden; işlemsel, ilişkisel ve dengeli sözleşme boyutlarından oluşan Okul Yöneticilerinin Psikolojik Sözleşme Algısı Ölçeği geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçek Bolu ilinde görev yapan 249 ilkokul, ortaokul ve lise okul yöneticisine uygulanmıştır. Ölçeğin güvenirliği için Cronbach’s Alpha değerleri hesaplanmış ve işlemsel sözleşme boyutunda ,70; ilişkisel sözleşme boyutunda ,85; dengeli sözleşme boyutunda ,95 ve toplam psikolojik sözleşme ölçeğinde ,88 olarak bulunmuştur. Bolu ilinde görev yapan 249 okul yöneticisinden elde edilen verilerle betimsel analiz yapılmış ve okul yöneticilerinin psikolojik sözleşmeye ilişkin ilişkisel sözleşme, dengeli sözleşme ve toplam psikolojik sözleşme algılarının “katılıyorum” düzeyinde olduğu ve işlemsel sözleşme algılarının ise “kararsızım” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir.
|
Bu araştırmanın amacı, lise müdürlerinin ders denetimi uygulamalarının liselerde derslere giren alan öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Bu amaca yönelik olarak Siirt il merkezinde yer alan ve tesadüfi yolla belirlenen 9 lisede görev yapan 50 öğretmenle mülakat yapılmıştır. Araştırma nitel olarak desenlenmiş betimsel bir araştırmadır. Öğretmenlerden detaylı veri toplamak için yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Yapılandırılmış görüşme formu soruları alan yazın ve mevcut uygulamalara bağlı olarak hazırlanıp öğretmen ve okul yöneticileri ile yapılan ön görüşmelerde düzenlenmiştir. Ders denetimi kapsamında öğretmenlerin derste gözlemlenmesini uygun bulup bulmadıkları konusunda öğretmenlerin büyük çoğunluğu (50 farklı görüşte 23 evet, 11 kısmen evet denildi) akademik gereklilik ve liyakat sahibi kişilerle yapılması koşuluyla denetim amacıyla gözlemlenmeyi uygun ve gerekli bulmuşlardır. Fakat öğretmenlerin yaklaşık üçte birlik kısmı (N:50, f: 14) denetleyici liyakatsizliği, denetimin baskı unsuru olarak kullanılması, sınıf ortamının gizliliğini ihlal etmesi, denetlemeye ihtiyacın olmaması, denetlemenin öğretmene güvensizlik göstergesi olarak görülmesi gibi sebeplerle ders denetimi kapsamında gözlemlenmenin uygun olmadığını belirtmişlerdir.
|
Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarının ve matematik özyeterliklerinin cinsiyet, sınıf, okul, aylık gelir ve yazılı puanı değişkenlerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma Kayseri ili Kocasinan ilçesinde bulunan A ortaokulu Kayseri ili İncesu ilçesinde bulunan B ortaokulu ve Kayseri ili Melikgazi ilçesinde bulunan C ortaokulu olmak üzere Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı üç farklı ortaokulda yapılmıştır. Araştırmaya 2019-2020 eğitim-öğretim yılı birinci döneminde okuyan 262 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Baykul (1990) tarafından geliştirilen Matematik Dersine Yönelik Tutum Ölçeği ve Umay (2001) tarafından geliştirilen Matematik Öz Yeterlik Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programıyla Mann Whitney U analizi, Kruskal-Wallis analizi, Tek Yönlü Varyans analizi (ANOVA) ve Spearman Brown analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin matematik öz-yeterliklerinin cinsiyet, sınıf, okul, aylık gelir ve yazılı puanı değişkenlerine göre istatistiksel anlamda bir farklılık bulunmamıştır. Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarında ise sınıf, okul ve aylık gelir değişkenine göre istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur ancak cinsiyet ve yazılı puanı değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır. Spearman Brown analizi sonucunda matematiğe yönelik tutum ile matematik öz-yeterlik arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.
|
Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin dil öğrenme sürecinde dili daha etkin ve kalıcı bir şekilde öğrenebilmesi için çeşitli dil öğrenme stratejileri mevcuttur. Dil öğrenme stratejileri öğrenenlerin öğrenme sürecini kolaylaştırdığı gibi aynı zamanda bu süreçteki öğrenilenlerin kalıcı olmasını da sağlar. Bu nedenle öğrenenlerin dil öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerinin belirlenmesi ve bu konu hakkında bilgilendirilmesi dil öğrenme süreci için önemlidir. Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kullandıkları dil öğrenme stratejilerinin belirlenmesini ve bu stratejilerin çeşitli değişkenlerle olan ilişkisinin ortaya konulmasını amaçlayan bu araştırmada "betimleyici tarama modeli" kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında çeşitli Yabancılara Türkçe Öğretim Merkezlerinde eğitim öğretim gören B1 ve B2 seviyesindeki 269 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada Oxford (1990) tarafından geliştirilen Cesur ve Fer (2007) tarafından İngilizceden Türkçeye çevrilen Dil Öğrenme Stratejileri Envanteri ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler Spss 21.000 programında t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yardımıyla çözümlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dil öğrenme stratejilerini kullanma sıklığının yüksek seviyede olduğu ve öğrenenlerin en fazla üstbilişsel ve sosyal stratejileri, en az da hafıza stratejilerini kullandığı belirlenmiştir. Araştırmanın bir başka alt problemi olan Türk televizyon kanallarını izleme değişkeninde de istatistiki olarak anlamlılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
|
Lisansüstü eğitim akademik, ekonomik, politik ve sosyolojik katkılar sunan önemli bir yükseköğretim düzeyidir. Bu çalışma lisansüstü eğitim alan öğrencilerin örgüt iklimi algıları ile ilişkili faktörleri ve onların lisansüstü deneyimlerini inceleyerek lisansüstü eğitimin yapı ve süreçlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışmada karma yöntem deseni kullanılmıştır. Çalışmanın nicel boyutu nedensel karşılaştırma, nitel boyutu ise olgu-bilim deseni üzerine kuruludur. Nicel kısımda örgüt iklimi ile ilişkili faktörler test edilmişken nitel kısımda ise lisansüstü öğrencilerin deneyimleri irdelenmiştir. Nicel kısımda bağımlı değişken örgüt iklimi algısı, bağımsız değişkenler ise cinsiyet, medeni durum, yaş, akademik alan, program düzeyi ve dönemdir. Nitel kısımda ise temalar akademik, sosyal, kültürel ve yönetimsel alanlardaki deneyimlerle ilgilidir. Çalışmanın evreni araştırma üniversitelerindeki lisansüstü öğrenciler olup örneklem ise bu evrenden seçilen lisansüstü öğrencidir. Nicel veri 442 öğrenciden toplanırken nitel veri ise aynı örneklem içinde yer alan sekiz öğrenciden toplanmıştır. Çalışmada lisansüstü eğitimde örgüt iklimi ölçeği, yarı-yapılandırılmış görüşme formu ve dokümanlar veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Nicel veriler tek ve çift yönlü varyans analizi ile incelenirken nitel veri ise içerik analizine tabi tutulmuştur. Akademik alan, medeni durum, yaş ve program düzeyinin örgüt iklimi algılarında anlamlı farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir. Akademik deneyimler ile sosyoekonomik deneyimlerin kültürel deneyimler ile yönetimsel deneyimlere göre nispeten daha olumlu olduğu görülmüştür. Lisansüstü eğitimde yapı ve süreç değişkenlerinin girdi, süreç, çıktı ve geribildirim öğeleri ile açıklanabildiği ortaya çıkmıştır. Lisansüstü eğitimin bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilmesi önerilmektedir.
|
Bu çalışma, 3-6 yaş grubu çocuklarına yönelik olarak yerli ve yabancı yazarlar tarafından yazılmış olan resimli öykü kitaplarının resim ve metin kısımlarında, temel matematik becerilerine ne oranda yer verildiğini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. İncelenen kitaplar, 2005-2017 yılları arasında yayımlanmış, 3-6 yaş çocuklarına yönelik, kitapların metin ve/veya resim kısmında temel matematik becerilerine yer verilen toplam 147 kitaptan oluşmuştur. Elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Matematik becerileri açısından bakıldığında öykü kitaplarının metin kısımlarının %18,88’inde, resim kısımlarının ise %34,22’sinde bu becerilere yer verildiği bulunmuştur. Resimli öykü kitaplarının metin kısımlarında geçen temel becerilerinin dağılımlarına bakıldığında en çok sayma, karşılaştırma ve sıralama becerilerine rastlanırken en az birebir eşleme ve gruplama becerilerine yer verildiği belirlenmiştir. Resimli öykü kitaplarının resim kısımlarında geçen temel matematik becerilerinin dağılımlarına bakıldığında ise en fazla sayma, karşılaştırma ve sıralama becerilerine rastlanırken en az birebir eşleme ve gruplama becerilerine yer verildiği belirlenmiştir. İncelenen dokuz kitapta çocukların gelişimsel özelliklerine uygun olmayan şiddet içerikli metin ve resimlere rastlanmıştır. Bu sonuç, çocukların yüksek yararı düşünüldüğünde onların gelişimini olumsuz etkileyecek herhangi bir durumla karşılaşmamaları konusunda oldukça hassas davranılması ve bu bağlamada sorumluluğu olan bütün paydaşların bilinçli olması gerektiğini ortaya koymaktadır.
|
Bu çalışmanın amacı Düşünce Kontrol Yeteneği Ölçeği’nin (DKYÖ-25 ve DKYÖ-8) Türk kültürüne uyarlamak ve ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırma, üç farklı çalışma grubunda yer alan ve yaşları 18 ile 44 arasında değişen toplam 656 (204+255+201) yetişkin katılımcıdan oluşmaktadır. İlk çalışmada, açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre 25 maddelik DKYÖ’nün orijinalinde olduğu gibi Türkçe formunun da tek boyuta sahip olduğu ve toplam varyansın %42.49’unu açıkladığı görülmüştür. Yapılan DFA sonucu ölçeğin uyum iyiliği değerleri χ²/sd=2.91, RMSEA= .066, CFI= .92, GFI= .93, IFI= .93, NFI= .93, RFI= .94 ve SRMR= .042 şeklinde hesaplanmıştır. Madde faktör yükleri ise .31 ile .69 arasında sıralanmaktadır. Eşdeğer ölçek (ölçüt) geçerliği çalışmasında DKYÖ-25 ile Tekrarlayıcı Düşünme Ölçeği arasında p<01 önem düzeyinde r=-.62, DKYÖ ile Bilişsel esneklik (alternatifler) ve Bilişsel esneklik (kontrol) arasında p<01 önem düzeyinde sırasıyla r=.53; .65 pozitif ilişkiler bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlık katsayısı .93 olarak tespit edilmiştir. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .37 ile .70 arasında hesaplanmıştır. İkinci çalışmada, AFA’ya göre 8 maddelik DKYÖ’nün tek boyutlu olduğu ve bu tek boyutu ölçeğin toplam varyansın %55’ini açıkladığı tespit edilmiştir. Ölçeğin doğrulayıcı faktör analizine göre ölçeğin uyum iyiliği değerleri χ²/sd=1.98, CFI= .97, GFI= .93, IFI= .97, NFI= .95, RFI= .93 ve SRMR= .048 şeklinde bulunmuştur. Ayrıca madde faktör yükleri .58 ile .77 arasında değişmektedir. Ölçeğin iç tutarlık katsayısı .88 şeklinde hesaplanmıştır. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .56 ile .71 arasında değişmektedir. Tüm bu sonuçlar, Düşünce Kontrol Yeteneği Ölçeği’nin Uzun ve Kısa sürümünün Türk yetişkinlerde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.
|
Bu araştırmanın amacı ilkokullarda okutulan 1, 2, 3 ve 4. sınıf matematik ders ve çalışma kitaplarındaki ünite değerlendirme sorularını, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nden yararlanarak analiz etmek, ünite değerlendirme sorularının üst düzey bilişsel becerileri karşılayıp karşılamadığını, öğrencilerin bilişsel gelişimine uygun olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda hedeflenen olgu ve olgular hakkında bilgi içeren kitaplar belge (doküman) incelemesi deseni kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığı tarafından, 2017- 2018 yılında okutulan ilkokul matematik ders ve öğrenci çalışma kitaplarında bulunan 444 ünite değerlendirme sorusu oluşturmaktadır. Veriler, betimsel analize tâbi tutulmuştur. Araştırma sonuçları; incelenen ünite değerlendirme sorularının üst bilişsel bilgi haricindeki basamaklara çeşitli oranlarda dağıldığını, 1 ve 2. sınıf ders kitaplarındaki soruların tamamının alt düzey bilişsel becerileri ölçtüğünü, 3 ve 4. sınıf ders kitaplarındaki soruların büyük bir bölümünün alt düzey bilişsel becerileri ölçtüğünü, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nin bilişsel süreç boyutunun düzeyleri (alt-üst) ve ders kitaplarının düzeyleri (sınıf) arasındaki ilişkinin anlamlı olduğunu ortaya koymuştur
|
