Bu makalede, tarafımızdan daha önce doktora tezi olarak sunulan Bütünsel Yaklaşımyöntemi kullanılarak “Erîke Hadisi” diye adlandırılan ve Hz. Peygamber’e nispet edilenْم ”َّن هللاَ لَُظ ُّن أِري َكتِ ِه, قَ ْد يََِكئًا َعلَى أَحدُ ُكْم ُمتََّيَ ْح َس ُب أَِن أرآقَُْما فِي َهذَا الِالَّ koltuğuna biriniz Sizden ” “يُ َحِ ر ْم َشْيئًا إyaslanmış bir halde, Allah’ın bu Kur’an’da haram kıldığı şeylerden başkasını haram kılmadığını mı zannediyor?” şeklindeki sözlerin lafız veya mana olarak yer aldığı rivayetlerUygulama Kapsamı kabul edilerek bir Kurgu yapılmıştır. Bu Kurgu neticesinde Hz. Peygamber’in Ḫayber Gazvesi sırasında ordusuyla ilk fethettiği kalelerden birinin sakinleriolan Yahudilerle, hurma ve diğer meyvelerin senelik mahsulünün yarısı karşılığındacanları ve mallarının emniyette olacağına dair bir anlaşma yaptığı, ancak bu anlaşmadansonra ordu içinde açlık çeken bazı sahabilerin Yahudilere ait ehlî eşekleri kesip pişirmeye başladıkları, onların evlerine, soğan ve sarımsak tarlalarına girerek yağmaladıkları(nuhbe), kadınlarla mutʿa yapmaya çalıştıkları ve muhtemelen aralarında çıkan anlaşmazlıklardan dolayı bazı kadınları darp ettikleri için Yahudilerin Hz. Peygamber’e budurumdan şikayet ettikleri tespit edilmiştir. Şikayetin haklı olduğunu yerinde müşahedeeden Hz. Peygamber, haram olduğunu söyleyerek ehlî eşek etlerinin pişirildiği kazanların içindekileri döktürmüş ve bir münadi aracılığıyla Müslümanların bir araya toplanmalarını emretmiştir. Bu sırada, Kur’an’da böyle bir haram olmadığına dair kendisine yöneltilen itirazlarla karşılaştığı anlaşılan Hz. Peygamber, toplanan sahabeye bir konuşmayapmıştır. Bu konuşmasında, fethedilen kalenin sahibi olan Yahudilerle bir anlaşmayaptığını, onların canları ve mallarına dokunulmayacağına dair kendilerine teminatverdiğini hatırlattıktan sonra o Yahudilerin evlerine izinsiz girmenin, mallarını rızalarıolmadan almanın Allah’a ve ahiret gününe inanan bir kimseye helal olmayacağını söylemiştir. Bu tespitler neticesinde, Hz. Peygamber’in Ḫayber’de ehlî eşek etini haram kılması, mutʿayı yasaklaması ve soğan-sarımsak yiyenleri uyarmasının, sahabeden bu fiilleriişleyenlerin Ḫayber’de bazı Yahudilerle yaptığı anlaşmaya aykırı davranmalarındankaynaklanan mukayyet idari kararlar olduğu, bu sebeple bütün ehlî eşeklerin etinindeğil, o gün Ḫayber’de anlaşma yapılan Yahudilere ait ehlî eşeklerin etlerinin haramkılındığı, mutʿanın genel olarak değil, oradaki kadınlarla yapılmasının yasaklandığı, herzaman soğan-sarımsak yiyenlerin değil, mezkur Yahudilerin soğan ve sarımsaklarınıyağmalayarak yiyenlerin uyarıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
