Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar

NAHCİVAN, Nursen Ö.; BIYIKLI, Kadriye

Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar

Kadriye BIYIKLI, (İl Sağlık Müdürlüğü, Karaman, Türkiye)

Nursen Ö. NAHCİVAN (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Sağlık ve Toplum

28 0

Yıl: 2007 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 95 - 108 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar

Öz:

Bu araştırma, huzurevinde yaşayan yaşlılarda düşme sıklığını belirlemek, demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçların düşme ile ilişkisini incelemek amacıyla planlanmış tanımlayıcı-kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırma İstanbul'da Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağlı 5 huzurevinde yaşayan 182 yaşlı birey ile yapılmıştır. Veriler, anket formu, Standardize Mini-Mental Test ve Barthel İndeksi ile toplanmış ve analizinde sayı, yüzdelik, ortalama, ki-kare ve lojistik regresyon testleri kullanılmıştır. Yaş ortalaması 76.35 ±8.18 olan yaşlılarda bir yıllık düşme sıklığı % 33 bulunmuştur. Düşmenin % 53.3'ü bina içinde, % 4O'ı bina dışında, %52.9'u düz bir zeminde, % 22.2 'si merdiven inip çıkarken, % 64.2'siyürüme sırasında gerçekleşmiştir. Sağlıksorunu olanların oranı % 62 olup, % 24.2'si ilaç kullanmaktadır. Sosyal güvencesi olmayan, kardiyovasküler hastalığı, artriti ve uyku sorunu olan, ilaç kullanan ve fonksiyonel yönden bağımlı olanlarda düşme sıklığı anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Bulgular huzurevindeki yaşlılarda düşme prevalansının yüksek, sosyal güvencesiz ve fonksiyonel yönden bağımlı olanların düşme yönünden riskli olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime: Risk faktörleri Demografi Düşme kazaları Huzur evi

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik

Facrors related to falls in a sample of older people living in rest home; demographic characteristics, health problems and use of medicines

Öz:

This study aimed to determine frequency of falling risks of the old people living in nursing home, demographic characteristics, and relation of health problems and medicines used with falling is cross-sectional-descriptive research. It was conducted with 182 old people living in 5 rest homes attached to Social Services and Child Protection Authority in İstanbul. Data was collected, an interview form, Standardized Mini-Mental Test and Barthel index and analizedfrequency, mean, chi-square and logistics regression tests. Annual falling frequency was found as 33 % that the mean age of the older people was 76.35 ± 8.18. 53.3 % of the falls occurred inside the building, 40% outside the building and 6.7% both inside and outside the building. 52.9% of the fallings occurred an a flat floor, %22.2 when climbing up and down the stairs; and 64.2% while walking. 24.2% of the old people take medicines and 62 % of old people has at least a health problem. Findings indicate that falling prevalence of a group of old people living in rest home is high, not having social security and being dependant in terms of functionality are effective on falling.

Anahtar Kelime: Demography Accidental Falls Housing for the Elderly Risk Factors

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Barnett, D.C. (2003) Factors Associated with Falls in Community-Dwelling İndividuals Age 90 Years or Older. Callifornia State University Long Beach, umi:microfilm number:1415974
2. Tinetti, M.E., Baker, D.I., McAway, G., Claus, E.B., Garrett, P., Gottschalk, M., Koch, M.L., Trainor, K., Horwitz, R.I. (1994) A Multifactorial intervention to reduce the risk of falling among elderly people living in the community. N Eng J Med, 331:821-827.
3. Graham, J., Nunn, A. (1996) Static and Dynamic Assessment and Minimisation of Risk Factors for Falls in Older People. The Alfred Healthcare Group of the Eastren Helathcare Network. http://monash.edu.au/rehabtech/research/reports/falls.pdfhtm(erişim:21.04.2004)
4. Akyol, A.D. (2004) Yaşlılarda Düşme Nedenlerinin ve Koruyucu Önlemlerin İncelenmesi. 1.Uluslararası Katılımlı Evde Bakım Kurs Kitabı, Editör: Prof.Dr.Çicek Fadıloğlu,Yard.Doç.Dr. Gül Erten, Ege Üniversitesi Basımevi Bornova, İzmir.
5. Chang, J.T., Morton, S.C., Rubenstein, L.Z., Mojica, W.A., Maglione, M., Suttorp, M.J., Roth, E.A., Shekelle, P.G. (2004) İnterventions for the prevention of falls in older adults: systematic review and meta-analysis of randomised clinical trials. BMJ, 328:676-682. htm (erişim:06.01.2005)www.bmj.com/cgi/content/full/328/7441/680
6. Przybelski, R.J., Shea, T.A. (2001) Falls in the Geriatrik Patient. Wisconsin Medical Journal, 100(2):53-56.
7. American Geriatrics Society( AGS). (2001) American Academy of Orthopaedic Surgeons Panel on Falls Prevention. Guideline for the prevention of falls in older persons. J Am Geriatr Soc , 49;664-672. http://www.bgs.org.uk/acrobat%20files/JGS49115.pdf. htm(erişim:11.11.2004)
8. Daal, J.O., Van Lieshout, J.J. (2005) Falls and Medications in the Elderly. Netherland The Journal of Medicine, 63(3):91-96.
9. Kırımlı, E. (2002) Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Düşme Sıklığı ve Buna Etki Eden Nedenler. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği ABD, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
10. Rubenstein, L.Z., Josephson, K.R., Robbins, A.S. (1994) Falls in nursing homes. Annals of Internal Medicine, 121(6):442-51.
11. Health Evidence Network. (2004) What are the main risk factors for falls amongst older people and what are the most effective interventions to prevent these falls? How should interventions to prevent falls be implemented?. htm(erişim:23.10.2005) http://www.euro.who.int/eprise/main/WHO/Progs/HEN/Syntheses/Fallsrisk/20040318_1
12. Kallin, K. (2004) Falls in Older People in Geriatric Care Settings Predisposing and Precipitating Factors. Department of Community Medicine and Rehabilitation, Geriatric Medicine, Umeå University, 2004. http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m0689/is_1_53/ai_112592267/printhtm(erişim:28.04.2005)
13. McElhinney, J., Koval, K.J., Zuckerman, J.D. (1998) Falls and the Elderly.The American Academy of Orthopedic Surgens, 2(1): 60-65.
14. Huang, H-C., Gau, M-L., Kernovan, G. (2003) Asessing Risk of Falling in older Adults. Public Helath Nursing, 20(5):399-411.
15. Kaya, A.Ç. (2002) Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Antihipertansifler ile Analjezik ve Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçların Kullanımı. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği ABD, Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul.
16. Tinetti, M.E. (2003) Preventing Falls in Elderly persons. N Eng J Med, 348(1):42-49.
17. Saut, V. (2003) Farklı Yaş gruplarındaki geriatriklerde yürüyüş parametrelerinin ve fiziksel uygunluğun değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara .
18. Sleeper, R., Fernandez, C.R. (2000) Psikotropic drugs and falls: new evidence pertianing to serotonin reuptake inhibitors. Pharmacotherapy, 20(3):308-317. http://www.medscape.com/viewarticle/409522_printhtm(erişim:24.01.2005)
19. Karataş, G.K., Maral, I. (2001) Ankara Gölbaşı İlçesinde Geriatrik Popülasonda 6 Aylık Dönemde Düşme Sıklığı ve Düşme için Risk Faktörleri. Turkish Journal of Geriatrics, 4(4):152-158.
20. Arıoğlu, S., Cankurtaran, M. (2004) Yaşlı Hastanın Değerlendirilmesi. YG Kutsal. Geriatri (21-31).Ankara, Güneş Kitapevi.
21. Smith, M.C., Maurer, F.A. (1995) Community Health Nursing Theory and Practice. WB Saunders Co, Philadelpfia.
22. Akın, B., Emiroğlu, O.N. (2003) Evde Yaşayan Yaşlılarda Mobilitede Yetiyitimi ve İlişkili Faktörlerin İncelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 6(2);59-67.
23. Erdil, F., Çelik, S.Ş., Baybuğa, M.S. (2004). Yaşlılık ve Hemşirelik Hizmetleri. Yaşlılık Gerçeği, Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ankara.
24. Sümbüloğlu, K., Sümbüloğlu, V.(2002) Bioistatistik. Hatipoğlu Yay, Ankara
25. Aoyogi, K., Ross, P.D., Davis, J.W., Wasnich, R.D., Hayashi, T., Takemoto, T-I. (1998) Falls Among Community-Dwelling Elderly in Japan. 13(9);1468-1474. http://www.jbmr-online.com/fulltext/01309/14680/JBMR0130914680.html htm(erişim:14.12.2004)
26. Küçükdeveci AA, Yavuzer G, Tennant A, Süldür N, Sonel B, Arasıl T. Adaptation of modified Barthel Index for use in physical medicine and rehabilitation in Turkey. Scand J Rehabil Med 2000; 32; 29: 87–92.
27. Güngen, C., Ertan, T., Eker, E., Yaşar, R. (2002) Standardize Mini Mental Test’in Türk Toplumunda Hafif Demans Tanısında Geçerlik ve Güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi , 13(4):273-281.
28. Oktik, N. (2004) Huzurevinde Yaşam ve Yaşam Kalitesi. Muğla Üniversitesi Yayınları no:52. Muğla
29. Schoenfelder DP, Rubenstein LM. (2004) An Exercise Program to Improve Fall-Related Outcomes in Elderly Nursing Home Residents. Applied Nursing Research.17(1):21-31. http://www.appliednursingresearch.org/article/PIIS0897189703001071/abstracthtm(erişim:03.05.2005)
30. Ucuzal, M. (2004) Yaşlı Hastalarda ameliyat Sonrası Bilişsel Değişiklikler. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Cerrahi Hemşireliği ABD,Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
31. Yeşilbalkan, U.Ö., Karadakovan, A. (2005) Narlıdere Dinlenme ve Bakımevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerdeki Düşme Sıklığı ve Düşmeyi Etkileyen Faktörler. Turkish Journal of Geriatrics, 8 (2); 72-77.
32. Özcan, A.,Donat, H., Gelecek, N., Özdirenci, M., Karadibak, D. The Relatinship between risk factors for falling and the quality of life in older adults. BMC Public Health, 5:90, Erişim:02.02.2006 www.biomedicentral.com/1471-2458/5/90
33. Gücüyener, D., Uğur, C., Uzuner, N., Özdemir, G. (2000) The importance of falls in stroke patients. Annals of Saudi Medicine, 20(3-4):322-323. http:// www.kfshrc.edu.sa/annals/203_204/99-328R.PDFrişim:09.04.2005) htm(e
34. Honeycutt, P.H., Ramsey, P. (2002) Factors Contributing to falls in elderly Men Living in the Community. Geriatrics Nursing, 23(5):250-257.
35. Butler, M., Kesre, N., Todd, M. (2004) Circumstances and Consequences of Falls in Residential Care: the New Zealand Story. N Z Med J. 117 (1202). htm (erişim: 17 Nisan 2006) http:www.nzma.org.nz/journal/117- 1202/1076/.
36. Tinetti, M.E., Speechley, M. (1989) Prevention of falls among the elderly.N Eng J Med.;320(16);1055-1059.
37. Özdemir, L., Akdemir, N., Akyar, İ. (2005) Hemşireler için Geliştirilen Yaşlı Değerlendirme Formu ve Geriatrik Sorunlar. Turkish Journal of Geriatrics, 8 (2; 94-100.
38. Gemalmaz, A., Dişçigil, G., Başak, O. (2004) Huzurevi Sakinlerinin Yürüme ve Denge Durumlarının Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 7(1):41-44.
39. Kalkan, O. (1997) Gemlik Eğitim ve Araştırma Bölgesinde 65 Yaş ve Üzeri Nüfusun Sağlık Sorunları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı ABD, Uzmanlık tezi, Bursa.
40. Kesioğlu, P., Bilgiç, N., Pıçakçıefe, M., Uçku, R. (2003) İzmir Çamdibi-1 No’lu Sağlık Ocağı Bölgesi Yaşlılarda Yetersizlik ve Kronik Hastalık Prevalansı. Turkish Journal of Geriatrics, 6(1):27-3.
41. Kısacık, A. Sivas İl Merkezinde İkamet Eden 60 yaş ve üzeri Yaşlıların Demografik, Ekonomik, Sosyal ve Duygusal Durumları. http://www.sosyalhizmetuzmani.org/yasliarastirmasi.htm htm(erişim:13.12.2004)
42. Uncu, Y., Özçakır, A., Sadıkoğlu, G., Alper, Z., Özdemir, H., Bilgel, N (2002) Bursa Huzurevi Yaşlılarının Sosyo-demografik Özellikleri ve Sağlık Taraması Sonuçları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 28(3):65-69.
43. Berberoğlu, U., Gül, H., Eskiocak, M., Ekuklu, G., Saltık, A (2002) & ark. Edirne Huzurevi’nde Kalan Yaşlıların Kimi Sosyo-Demografik Özellikleri ve Katz İndeksine Göre Günlük Yaşam Etkinlikleri. Turkish Journal of Geriatrics, 5(4):144-149.
44. Diker, J. (2000) Körfez 6 no’lu sağlık ocağı ile yüzbaşılar sağlık ocağı bölgelerinde 65 yaş üzerindeki kişilerde kronik hastalıklar ve ilaç kullanımı. Turkish Journal of Geriatrics, 3(3):91-97.
45. Çivi, S., Tanrıkulu, Z.M. (2000) Yaşlılarda Bağımlılık ve Fiziksel Yetersizlik Düzeyleri ile Kronik Hastalıkların Prevalansını Saptamaya Yönelik Epidemiyolojik Çalışma. Turkish Journal of Geriatrics, 3(3):85-90.
46. Turhanoğlu, A.D., Saka, G., Karabulut, Z., Kılınç, Ş., Ertem, M. (2000) Diyarbakır İl Merkezinde Yaşayan 55 Yaş ve Üzeri Bireylerde Özürlülük ve Kronik Hastalık Sıklığı. Turkish Journal of Geriatrics, 3(4):146-150.
47. Gostynski, M., Ajdacic-Gross, V., Heusser-Gretler, R., Gutzwiller, F., Michel, J.P, Herrmann, F. (2001) Dementia, depression and activity of daily living as risk factors for falls in elderly patients. Soz Praventivmed, 46(2):123-30.
48. Takazawa, K., Arisawa, K. (2005) Relationship between the type of urinary incontinence and falls among frail elderly women in Japan. J Med Invest. 52(3-4):165-71.
49. Chu, L.W., Chi, I., Chiu, A.Y. (2005) Incidence and Predictors of Falls in the Chinese Elderly. Ann Acad Med Singapore, 34(1):60-72.
50. Atabek, T. (1994) Yaşlılarda Kazaların Önlenmesi. Hemşirelik Bülteni, 8(31); 62-67.
51. Brassington, G.S., King, A.C., Bliwise, D.L. (2000) Sleep problems as a risk factor for falls in a sample of community-dwelling adults aged 64-99 years. J Am Geriatr Soc, 48(10):1234-40. http://www.pubmed.com htm(erişim:14.12.2005)
52. Cotter, V.T. (2005) Restraint free care in older adults with demantia. Keio J Med , 54(2):80-84.
53. Horikawa E, Matsui T, Araı H, Seki T, Iwasaki K, Sasaki H. Risk of Falls in Alzheimer’s Disease: A Prospective Study. İnternal Medicine,July 2005;44(7):717-721.
54. Köse, N., Cuvalcı, S., Ekici, S., Otman, A.S., Karakaya, A.G (2005) The Risk Factors of Fall and their Correlation with Balance, Depression, Cognitive İmpairment and Mobility Skills in Elderly Nursing Home residents. Saudi Med J, 26(6):978-981.
55. Fisher, A.A., Davis, M.W., McLean, A.J., Le Couteur, D.G. (2005) Epidemiology of Falls in Elderly Semi-independent Residents in Residential Care. Australian Journal on Ageing. 24(2):98-102(5). http://www.pubmed.com htm(erişim:27.07.2005)
56. Karatosun, H. Egzersiz Nedir? http:// www.sporfizyo.com/saglik/egzersiz.htm htm(erişim: 08.08.2005)
57. Campbell, A.J., Robertson, M.C., Gardner M.M., Norton, R.N., Tilyard, M.W., Buchner D.M. (1997) Randomised Controlled Trial of a General Practice Programme of Home Based Exercise to Prevent Falls in Elderly Women. BMJ, 315: 1065-1069. http://bmj.bmjjournals.com/cgi/content/full/315/7115/1065 htm(erişim: 06.06.2005)
58. Kerem, M., Meriç, A., Kırdı, N., Cavlak, U. (2001) Ev Ortamında ve Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Değişik Yönlerden Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 4(3):106-112.
59. Arslan, Ş., Atalay, A., Kutsal, Y.G. (2000) Yaşlılarda İlaç Tüketimi. Turkish Journal of Geriatrics, 3(2);56-60.
60. Victorian Goverment Department of Human Services. (2004) Minimising the Risk of Falls &Fall-Related Injuries; Guidelines for Acute,Sub-acute and Residential Care Settings. http://www.dhs.vic.gov.au/health/qualitycouncil/falls/tools.pdf htm(erişim:04.01.2006)
61. Ruddock, B. (2004) Medication and falls in the elderly. CRJ/RPC 137(6):17-18
62. Avorn, J., Gurwitz, J.H. (1996) Drug Use in the Nursing Home. Ann Intern Med, 123(3);195-204. http://www.annals.org/cgi/content/abstract/123/3/195 htm(erişim:30.01.2005)
63. Esengen, (2000) Huzurevinde Yaşayan Bir Grup Yaşlıda Fonksiyonel-Kognitif Değerlendirme Ve İlaç Kullanımı. Turkish Journal of Geriatrics,3(1):6-10.
64. Bıyık,A., Özgür, G., Özsoy, A.S., Erefe, İ., Emeç, A.U., Özer, M. ve ark. (2002) Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Fiziksel Sağlık Sorunları ve Hastalıklarına Yönelik İlaç Kullanma Davranışları. Turkish Journal of Geriatrics,5(2):68-74,2002.

APA	BIYIKLI K, NAHCİVAN N (2007). Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. , 95 - 108.
Chicago	BIYIKLI Kadriye,NAHCİVAN Nursen Ö. Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. (2007): 95 - 108.
MLA	BIYIKLI Kadriye,NAHCİVAN Nursen Ö. Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. , 2007, ss.95 - 108.
AMA	BIYIKLI K,NAHCİVAN N Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. . 2007; 95 - 108.
Vancouver	BIYIKLI K,NAHCİVAN N Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. . 2007; 95 - 108.
IEEE	BIYIKLI K,NAHCİVAN N "Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar." , ss.95 - 108, 2007.
ISNAD	BIYIKLI, Kadriye - NAHCİVAN, Nursen Ö.. "Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar". (2007), 95-108.

APA	BIYIKLI K, NAHCİVAN N (2007). Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. Sağlık ve Toplum, 17(1), 95 - 108.
Chicago	BIYIKLI Kadriye,NAHCİVAN Nursen Ö. Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. Sağlık ve Toplum 17, no.1 (2007): 95 - 108.
MLA	BIYIKLI Kadriye,NAHCİVAN Nursen Ö. Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. Sağlık ve Toplum, vol.17, no.1, 2007, ss.95 - 108.
AMA	BIYIKLI K,NAHCİVAN N Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. Sağlık ve Toplum. 2007; 17(1): 95 - 108.
Vancouver	BIYIKLI K,NAHCİVAN N Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar. Sağlık ve Toplum. 2007; 17(1): 95 - 108.
IEEE	BIYIKLI K,NAHCİVAN N "Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar." Sağlık ve Toplum, 17, ss.95 - 108, 2007.
ISNAD	BIYIKLI, Kadriye - NAHCİVAN, Nursen Ö.. "Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda düşme ile ilişkili faktörler: Demografik özellikler, sağlık sorunları ve kullanılan ilaçlar". Sağlık ve Toplum 17/1 (2007), 95-108.