Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma

SÜRAL ÖZER, Pınar; URTEKİN EKER, Gülden

Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma

Pınar SÜRAL ÖZER, (Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, İzmir, Türkiye)

Gülden URTEKİN EKER (İskenderun Demir ve Çelik Fabrikası, Hatay, Türkiye)

Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

17 5

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 107 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma

Öz:

Bu çalışmanın amacı, örgütsel adalet algılarını; dağıtım, işlemsel, kişilerarası ve bilgisel olmak üzere dört boyutta inceleyerek, adalet algılarının iş doyumu ile ilişkilerini sorgulamaktır. Araştırma, İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.’de çalışan 670 beyaz yakalı çalışan ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma survey yöntemi ile tasarlanmış ve anket tekniği kullanılmıştır. Örgütsel adalet algıları Colquitt’in (2001) 20 değişkenli, iş doyumu ise Brayfield ve Rothe’nin (1951) 18 değişkenli ölçekleriyle ölçülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre, örgütsel adalet algılarının dört boyutlu olduğu doğrulanmıştır. Dört adalet algısı boyutunun da iş doyumu ile ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Kişilerarası adalet ve dağıtım adaletinin iş doyumu üzerinde etkileri olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelime: iş tatmini bölüşümsel adalet iskenderun sosyal adalet işlemsel adalet örgütsel adalet

Konular: İş Davranış Bilimleri

A Research on the Relationship Between Organizational Justice Perception Dimensions and Job Satisfaction

Öz:

The purpose of this study is to divide organizational justice perceptions into four dimensions as distributive justice, procedural justice, interpersonal justice, informational justice and interrogate the relations between each other and especially the relation between job satisfaction and the different dimensions of organizational justice. This research is applied on 670 white-collar personnel who work in İskenderun Iron and Steel Company. Survey method and questionnaire technics are used to determine the organizational justice perceptions and job satisfaction. Organizational justice was measured using a 20-item instrument designed by Colquitt (2001) and to assess the participants’ job satisfaction, an 18-question scale developed by Brayfield and Rothe (1951) was used. As a result, it is proved that organizational justice is divided into four dimensions. Besides, it is revealed that there are relations between these four dimensions and the job satisfaction of the participants. Especially, it is established that interpersonal and distributive justice perceptions have effects on the job satisfaction of the participants.

Anahtar Kelime: iskenderun social justice procedural justice organizational justice job satisfaction distributive justice

Konular: İş Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ARDIÇ, Kadir; Türker BAŞ; (2000), “Kamu ve Vakıf Üniversitelerindeki Aka-demik Personelin İş Tatmini Düzeyinin Karşılaştırılması”, İnternet Adresi: www.bilgiyonetimi.org, Erişim Tarihi: 23.08.2005, ss. 1-8.
AYDINLI, Halil İbrahim; (2005), “İş Doyumunu Etkileyen Değişkenler ve Bir Uygulama”, Üçüncü Sektör Kooperatifçilik, 149, Nergiz Matbaası, Ankara, ss. 62-84.
BEUGRE, Constant D.; (2002), “Understanding Organizational Justice and Its Impact on Managing Employees: An African Perspective”, Journal of Human Resource Management, 13(7), ss. 1091-1104.
BRAYFIELD Arthur H. ve Harold F. ROTHE; (1951), “An Index of Job Satisfaction”, Journal of Applied Psychology, 35(5), ss. 307-311.
COHEN-CHARASH, Yochi ve Paul E. SPECTOR; (2001), “The Role of Justice in Organizations: A Meta Analysis”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), ss. 278-321.
COLQUITT, Jason A.; (2001), “On The Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of a Measure”, Journal of Applied Psychology, 86(3), ss. 386-400. COLQUITT, Jason A., Donald E., CONLON, Christopher O.L.H. PORTER, Michael J WESSON ve Yee K. NG; (2001), “Justice at the Millenium: A Meta Analytic Review of 25 Years of Organizational Justice Research”, Journal of Applied Pschology, 86(3), ss. 425-445.
DAILEYL, Robert C. ve Delaney J. KIRK; (1992), “Distributive and Procedural Justice As Antecedents of Job Dissatisfaction and Intent to Turnover” Human Relations, 45(3), ss. 305-317.
DIEKMANN, Kristina A., Zoe I. BARSNESS ve Harris SONDACK; (2004), “Uncertainty, Fairness Perceptions, and Job Satisfaction: A Field Study”, Social Justice Research, 7(3), ss. 237-255.
FOLGER, Robert; (1987), “Distributive and Procedural Justice in the Workplace”, Social Justice Research, 1, ss. 143-159.
FOLGER, Robert ve Mary A. KONOVSKI; (1989), “Effects of Procedural and Distributive Justice on Reactions to Pay Raise Decisions”, Academy of Management Journal, 32(1), ss. 111-130.
FRANZ, Cheryl; (2004), A Cross Cultural Study of Employee Empowerment and Organizational Justice, Wayne State University, Detroit, Michigan, ss. 1-158.
GREEN, Jutta; (2000), Job Satisfaction of Community College Chairpersons, Doctor of Philosophy in Educational Leadership and Policy Studies, Blacksburg, Virginia, ss. 1-92.
GÜLTEKİN, Vahdet (Yazı Kurulu Başkanı); (1983), Hayat Ansiklopedisi, Doğan Kardeş Yayınları, 1. Cilt, Hakan Ofset, İstanbul.
HARTMAN, Sandra J., Augusta C. YRLE ve William P. GALLE; (1999), “Procedural and Distributive Justice: Examining Equity in A University Setting”, Journal of Business Ethics, 20(4), ss. 337-351.
İŞBAŞI, Janset Özen; (2001), “Çalışanların Yöneticilerine Duydukları Güvenin ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Vatandaşlık Davranışının Oluşumundaki Rolü”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, Ekim 1(1), ss. 51-90.
İŞCAN, Ömer Faruk ve Atılhan NAKTİYOK; (2004), “Çalışanların Örgütsel Bağdaşımlarının Belirleyicileri Olarak Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Adalet Algısı”, İnternet Adresi: www.politics.ankara.edu.tr/dergi, Erişim Tarihi: 07.11.2005, ss. 1-14.
KONOVSKY, Mary A.; (2000), “Understanding Procedural Justice and Its Impact on Business Organizations”, Journal of Management, 26 (3), ss. 489-511
KONOVSKY, Mary A. ve Russel CROPANZANO; (1991), “Perceived Fairness of Employee Drug Testing as a Predictor of Employee Attitudes and Job Performance”, Journal of Applied Pschology, 76, ss. 698-707.
LECK, Joanne D., David M. SAUNDERS ve Micheline CHARBONNEAU; (1996), “Affirmative Action Programs: An Organizational Justice Perspective”, Journal of Organizational Behavior, 17(1), ss. 79-89.
LEE, Cyntia ve FARH, Jiing-Liho; (1999), “The Effects of Gender in Organizational Justice Perception”, Journal of Organizational Behavior, 20(1), ss. 133-143.
NIEHOFF, Brian P. ve Robert H. MOORMAN; (1993). “Justice as A Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior”, Academy of Management Journal, 36(3), ss. 527-556.
ÖZMEN, Timurcanday Ömür N., Yasemin ARBAK ve Pınar Süral ÖZER; (2006), “Değerler ve Adalet”, 14. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F İşletme Bölümü Yönetim ve Organizasyon Anabilim Dalı, İstanbul, ss. 161-162.
PLOYHART, Robert E. ve Ann Mary RYAN; (1997), “Toward an Explanation of Applicant Reactions: An Examination of Organizational Justice and Attribution Frameworks”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 72 (3), ss. 308-335.
ROBİNSON, Karen L.; (2004), The Impact of Individiual Differences on The Relationship Between Employee Perceptions of Organizational Justice and Organizational Outcome Variables, A Dissertation Presented to the Faculty of the California School of Organizational Studies, Alliant International University, San Diego, ss. 1-156.
SCHAPPE, Stephen P.; (1998), “The Influence of Job Satisfaction, Organizational Commitment, and Fairness Perceptions on Organizational Citizenship Behavior”, Journal of Psychology, 132, ss. 277-290.
SWEENEY, Paul D. ve Dean B. McFARLIN; (1997), “Process and Outcome: Gender Differences in the Assesment of Justice”, Journal of Organizational Behavior, 18, ss. 83-98.
WASTI, S. Arzu; (2001), “Örgütsel Adalet Kavramı ve Tercüme Bir Ölçeğin Türkçe”de Güvenirlik ve Geçerlik Analizi”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1, ss. 33-50.
WELBOURNE, Theresa M, David B. BALKIN ve Luis R. GOMEZ MEJIA; (1995) “Gainsharing and Mutual Monitoring: A Combined Agency-Organizational Justice Interpretation”, Academy of Management Journal, 38, ss. 881-899.
YILDIRIM, Fatma; (2002), Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık ve Örgütsel Adalet İlişkisi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Anabilim Dalı, Ankara, ss. 1-161.
YILDIZ, Neziha, Nuray YOLSAL, Pınar AY ve Aysu KIYAN; (2003), “İstanbul Tıp Fakültesi”nde Çalışan Hekimlerde İş Doyumu”, İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 66(1), İnternet Adresi: http://www.istanbul.edu.tr/istanbultip/mecmua/fakmecmua/sayi1-3/05, Erişim Tarihi:24.08.2005, ss. 1-10.

APA	SÜRAL ÖZER P, URTEKİN EKER G (2007). Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. , 107 - 125.
Chicago	SÜRAL ÖZER Pınar,URTEKİN EKER Gülden Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. (2007): 107 - 125.
MLA	SÜRAL ÖZER Pınar,URTEKİN EKER Gülden Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. , 2007, ss.107 - 125.
AMA	SÜRAL ÖZER P,URTEKİN EKER G Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. . 2007; 107 - 125.
Vancouver	SÜRAL ÖZER P,URTEKİN EKER G Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. . 2007; 107 - 125.
IEEE	SÜRAL ÖZER P,URTEKİN EKER G "Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma." , ss.107 - 125, 2007.
ISNAD	SÜRAL ÖZER, Pınar - URTEKİN EKER, Gülden. "Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma". (2007), 107-125.

APA	SÜRAL ÖZER P, URTEKİN EKER G (2007). Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(28), 107 - 125.
Chicago	SÜRAL ÖZER Pınar,URTEKİN EKER Gülden Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 0, no.28 (2007): 107 - 125.
MLA	SÜRAL ÖZER Pınar,URTEKİN EKER Gülden Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.0, no.28, 2007, ss.107 - 125.
AMA	SÜRAL ÖZER P,URTEKİN EKER G Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2007; 0(28): 107 - 125.
Vancouver	SÜRAL ÖZER P,URTEKİN EKER G Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2007; 0(28): 107 - 125.
IEEE	SÜRAL ÖZER P,URTEKİN EKER G "Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma." Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0, ss.107 - 125, 2007.
ISNAD	SÜRAL ÖZER, Pınar - URTEKİN EKER, Gülden. "Örgütsel Adalet Algısı Boyutları ve İş Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma". Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 28 (2007), 107-125.