Yıl: 2008 Cilt: 0 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 119 - 142 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları

Öz:
Türkiye’de nitelikli öğretmen yetiştirme konusu geçmişten günümüze Türk Milli Eğitiminin önde gelen sorunlarından biri olmuştur. Çünkü öğretmen yetiştirmek, geleceğin insanlarını yetiştirecek olan uzmanları yetiştirmektir. Nitelikli öğretmen yetiştirme sorununun daha iyi anlaşılması için geçmişten günümüze tarihi bir süreç içerisinde öğretmen eğitiminin incelenmesi ve değerlendirilmesi önemli görülmektedir. Öğretmen yetiştirme sorunu tarihi süreç içerisinde hep var olagelmiştir. Nitelikli öğretmen yetiştirmek için zaman zaman köklü çözümler düşünülmüş, öğretmen yetiştiren yeni kuruluşlar oluşturulmuş, bazen de geçici önlemlere başvurulmuştur. Türkiye’nin değişen ve gelişen toplumsal yapısı içerisinde, öğretmenlere önem verildiği ve onların, toplumu çağdaş uygarlık düzeyine çıkaracak uzmanlar olarak görüldüğü ve bunun da uygulamalara yansıdığı anlaşılmaktadır. Türkiye’de öğretmen yetiştirme sorununun daha iyi anlaşılması için geçmişten günümüze tarihi bir süreç içersinde öğretmen eğitiminin de kısaca incelenmesi ve bu konunun önemi hakkında bilgi verilmesi gereklidir. Öğretmen yetiştirme sorunu tarihi süreç içerisinde hep var olagelmiştir. Türk eğitim tarihi bize öğretmen yetiştirmenin çok önemli ve eski bir tarihi geçmişi olduğunu göstermektedir. Öğretmen yetiştirme sorununun tarihi seyrini, Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyet dönemi olarak iki dönem halinde ele almak mümkündür. Bu çalışmada, Türk Eğitim Sistemi açısından çok önemli bir gelişim sürecinin başlangıcı kabul edilen çağdaş anlamda ilk öğretmen okulu “Darülmuallimin”den günümüze kadar olan gelişim sürecine yer verilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sanat

Searching for Quality in the Training of Primary School Teachers in Turkey

Öz:
The issue of traning qualified teachers has been one of the top priorities of the Turkish National Education. because teacher training means training experts who are going to educate the future students. It is important to explore and evaluate teacher education systems from past to modern times in order to understand the issue of quality teacher training. The issue of teacher training has always been a concern throughout history. In order to train qualified teachers radical solutions have been thought from time to time, new institutions have been established and sometimes permanent pracautions have been taken. Within the changing and improving sociatal structure of Turkey, it is understood that teachers are given importance and they are seen as experts to carry the public to modern civilisation level. In order to understand the issue of teacher training in Turkey better, one needs to investigate the historical development of teacher training. The issue of teacher training has always been a concern throughout history. The Turkish educational history shows that teacher training is very important and has a long historical background. It is possible to consider the historical development of teacher training in two periods; before the republic and during the republic. In this study, the development from the first teacher training school in the modern sense “Darülmuallimin”, which is accepted as the starting point of a very important process from the view of the Turkish educational system, to present is discussed.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akhun, İ. (1987). “Mesleki ve Teknik Eğitimin Niteliği ile Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Ankara: Hacettepe Üniversitesi ve Özel Yükseli Koleji Eğitimde Kalite Sempozyumu.
  • Akyüz, Y. (l978), Türkiye’de Öğretmenlerin Toplumsal Değişmedeki Etkileri (1848–1940). Ankara: Doğan Basımevi.
  • Akyüz, Y. (1990); “Darülmuallimin İlk Nizamnamesi(1851), Önemi ve Ahmet Cevdet Paşa” Millî Eğitim Dergisi. Mart 1990, Sayı:95, S.3–20.
  • Akyüz, Y. (1991). Öğretmen Yetiştirme Tarihimizde Nitelik Arayışına İki Örnek. İstanbul: Eğitimde Arayışlar 1. Sempozyumu.
  • Akyüz, Y. (2001); “Tarihsel Seyir İçinde Öğretmen Yetiştirmede Kalite”, “Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimde Kalite Paneli”. Milli Eğitim Bakanlığı, Gazi Üniversitesi, ODTÜ, Hacettepe Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi. Ankara:2001.
  • Akyüz, Y. (2007). Türk Eğitim Tarihi (11. baskı). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
  • Aydın, R. (2007), “Türkiye’de Eğitimle İlgili Yapılan Bilimsel Toplantılarda ve Millî Eğitim Şûralarında Ele Alınan Öğretmen Sorunları ile Millî Eğitim Bakanlığı’nın Politika ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi (1980– 2004)”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara:2008.
  • Bülbül, A. S. (1981). Öğretmenin Değişen Rolü: Nitelik ve Verimlilikle İlgili Bazı Sorunlar. İstanbul: Eğitim, Bilim ve Sanat Dergisi.
  • Celkan, H, Y. (1998). “Öğretmen Yetiştirme Modelinde Yeni Bir Boyut”, Millî Eğitim Dergisi. Sayı:137.
  • Dilaver, H. H. (1994). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme ve İstihdam Şartları. (1. baskı). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları no: 2775.
  • Doğanay, A. (1985). İki Yıllık Eğitim Enstitülerinin Eğitim Yüksekokullarına Dönüştürülmesinin Program ve Öğretim Açısından Yarattığı Sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Duman, T. (1991). Türkiye’de Orta Öğretime Öğretmen Yetiştirme (Tarihi Gelişim). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Duman, T. (1987). “Öğretmen Yetiştirmenin Sosyal ve Kültürel Temelleri”, “Öğretmen Yetiştiren Yüksek Öğretim Kurumlarının Dünü-Bugünü-Geleceği Sempozyumu”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim, Gazi Mesleki Eğitim ve Teknik Eğitim Fakültesi: Ankara:1987.
  • Eke, K. (l983). “Başöğretmenimiz Atatürk’ün Eğitim İlkeleri”, Çağdaş Eğitim. 8,83.
  • Gözütok, F. D. (1993). Okulda Dayak. Ankara: 72 Ofset.
  • Gürkan, T. (1993). İlkokul Öğretmenlerinin Öğretmenlik Tutumları ile Benlik Kavramları Arasındaki İlişki. Ankara: Sevinç Matbaası.
  • Hacıoğlu, F. (1991). “Öğretmenlik Uygulamalarında Öğretmen Adaylarının Değerlendirilmeleri”, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi I. Eğitim Kongresi.
  • Kaptan, S., Uçan, A., Adıgüzel, M, Bakış, A. Y. ve Aydın, S. (1980). Öğretmen Yetiştirme Üzerine Bir Araştırma. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi Eğitim Bölümü.
  • Kavcar, C. (1987). “Yüksek Öğretmen Okulunun Öğretmen Yetiştirmedeki Yeri”, “Öğretmen Yetiştiren Yüksek Öğretim Kurumlarının Dünü-Bugünü- Geleceği Sempozyumu”.Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim, Gazi Mesleki Eğitim, Teknik Eğitim Fakültesi. Ankara:1987.
  • Kavcar, C. (1999). “Nitelikli Öğretmen Sorunu”, “Öğretmen Eğitiminde Çağdaş Yaklaşımlar Sempozyumu”. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı:11, Yıl: 1999. İzmir.
  • Kaya, Y. K. (1984). İnsan Yetiştirme Düzenimiz: Politika-Eğitim-Kalınma (4. basım). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Döner Sermaye İşletmesi Tesisleri.
  • Kaya, Y. K. (1989). İnsan Yetiştirme Düzenimize Yeni Bir Bakış: Eğitimde Model Arayışı (1.basım). Ankara: Bilim Yayınları.
  • Koçer, H. A. (1967). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Problemi. Ankara.
  • Köseoğlu, K. (1994). İlköğretime Öğretmen Yetiştiren Kurumlarda Öğretim Elemanı Yeterliklerinin Değerlendirilmesi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Küçükahmet, L. (1987). “Öğretmen Yetiştirme Düzenimizin XI. Milli Eğitim Şurası Kararları Işığında Değerlendirilmesi”, “Öğretmen Yetiştiren Yüksek Öğretim Kurumlarının Dünü-Bugünü Sempozyumu”. Gazi Üniversitesi Eğitim, Mesleki Eğitim ve Teknik Eğitim Fakültesi. Ankara:1987.
  • Küçükahmet, L. (1993). Öğretmen Yetiştirme Programları ve Uygulamaları. Ankara.
  • Kütük, M. (1992). Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin Yükseköğretime İlişkin Yönelimleri, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Milli Eğitim Bakanlığı XI. Milli Eğitim Şurası (1982). Öneriler-Konuşmalar- Kararlar. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Özalp, O. (2000). Cumhuriyetin İlk Yıllarından Beri Kimler Öğretmen Olmuştur. Çağdaş Eğitim. (263).
  • Saracaloğlu, S. A. (1991). Bir Öğretmen Yetiştirme Model Önerisi. İstanbul: Eğitimde Arayışlar 1. Sempozyumu.
  • Senemoğlu, S. (1992). “İngiltere’de İlköğretime Öğretmen Yetiştirme ve Türkiye ile Karşılaştırılması – Türkiye’de İlköğretime Öğretmen Yetiştirmenin Geliştirilmesi İçin Bazı Öneriler”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (8), 143–156.
  • Sözer, E. (1989). Türk Üniversitelerinde Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin Öğretmenlik Davranışlarını Kazandırma Yönünden Etkililiği. (Yayımlanmamış doktora tezi), Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Şahin, H. (1999). Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Programlarının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Şahinkesen, A. (1989). Ortaöğretim Kurumlarında Görevli Öğretmenlerin Süreçler Yönünden Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22 (1), 101–133.
  • Tekışık, H.H.(1982).”Öğretmen Yetiştirme ve Öğretmenlik Mesleğinin Sorunları”, Çağdaş Eğitim Dergisi. 7,67, Mayıs 1982.
  • Tekışık, H. H. (1986); “Türkiye’de Öğretmenlik Mesleği ve Sorunları”, “Çağdaş Gelişmeler Işığında Türkiye’de Eğitim Fakültelerinin Yeri ve Rolü Uluslararası Sempozyumu”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Ankara:17-19 Kasım 1986.
  • Tekışık, H. H.(1995). “Atatürk’ün Öğretmenleri”, Çağdaş Eğitim, 20, 215, Kasım -1
  • Varış, F. (1973). Öğretmen Yetiştirme Üzerine. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, 50. Yıla Armağan, no: 36.
  • Varış, F. (1991). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara.
APA AYDIN R, Şahin H, TOPAL T (2008). Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. , 119 - 142.
Chicago AYDIN Rafet,Şahin Harun,TOPAL TEMEL Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. (2008): 119 - 142.
MLA AYDIN Rafet,Şahin Harun,TOPAL TEMEL Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. , 2008, ss.119 - 142.
AMA AYDIN R,Şahin H,TOPAL T Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. . 2008; 119 - 142.
Vancouver AYDIN R,Şahin H,TOPAL T Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. . 2008; 119 - 142.
IEEE AYDIN R,Şahin H,TOPAL T "Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları." , ss.119 - 142, 2008.
ISNAD AYDIN, Rafet vd. "Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları". (2008), 119-142.
APA AYDIN R, Şahin H, TOPAL T (2008). Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 0(2), 119 - 142.
Chicago AYDIN Rafet,Şahin Harun,TOPAL TEMEL Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 0, no.2 (2008): 119 - 142.
MLA AYDIN Rafet,Şahin Harun,TOPAL TEMEL Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.0, no.2, 2008, ss.119 - 142.
AMA AYDIN R,Şahin H,TOPAL T Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2008; 0(2): 119 - 142.
Vancouver AYDIN R,Şahin H,TOPAL T Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2008; 0(2): 119 - 142.
IEEE AYDIN R,Şahin H,TOPAL T "Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları." Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 0, ss.119 - 142, 2008.
ISNAD AYDIN, Rafet vd. "Türkiye'de İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirmede Nitelik Arayışları". Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2 (2008), 119-142.