İmadeddin Zengi ve Artuklular
Yıl: 2007 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 120 - 137 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
İmadeddin Zengi ve Artuklular
Öz: XI. yy.’da başlayan Haçlı seferleri boyunca olayların gidişatına yön veren bir çok gelişme yaşanmıştır. Haçlılar açısından bakıldığında ; Müslüman emîrlerin birbirleriyle olan çekişmelerinin yanı sıra Avrupa’dan gönderilen askerî destek, onların Ortadoğu’daki varlığı açısından belirleyici olmuştu. Müslümanlar tarafında ise ; Haçlılara karşı mücadelelerde birbiri ardına sahne alan lider güçlerin varlığı önemli rol oynamıştır. Bunlardan ilki olan Artuklular, Haçlılar karşısında İslam dünyasının toparlanmasını sağlamış ve mücadelenin liderliği üstlenmişlerdi. Artuklular sayesinde Haçlıların, bölgenin daha da içlerine nüfuz etmeleri önlenmiş, Haçlılar karşısında Müslümanlar yeni bir atılım gücü kazanmıştı. Artukluların başlattığı mücadeleyi bir ileri safhaya yani “Toparlanma safhasından, Taarruz safhasına” taşıyan kişi ise İmadeddin Zengi olmuştur.Çalışmamızda Haçlılara karşı mücadelede birbirlerine halef-selef olan bu iki gücün arasında liderliğin devirtesliminde yaşanan olaylar ele alınacaktır.
Anahtar Kelime: -
Öz: In the whole period of the Crusades which began in late XI. century, there are a lot of devolopments that they got direction to events. It looked from the Crusaders side ; internal struggles between the Muslim rulers and military supports from Europe was determined for them because of their presence in the Middle East. In the Muslim side ; presence of the leader figures who took scene following each other was important. In this position Artuqids make certain to packingup the Muslims against the Crusaders and they got accepted their leadership among the Muslims. Because of them crusaders didn’t sperad into region and Muslims world won a new progress power against the Crusaders. This action which was begun by Artuqids took forward by Zangi (from the packing up phase to attack phase) founder of the Zangid’s State. In this article we’ll relate the strife that lived transferring of leadership between these two power who had been each other predecessorsuccessor in theme of the struggle against the crusaders.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abû’l-Farac, 1987. Abû’l-Farac Tarihi, II, trk. trc. Ömer Rıza Doğrul, Ankara, TTK Yayınları.
- Alptekin, Coşkun. 1978. The Reign of Zangi, 521-541/1127-1146, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Alptekin, Coşkun. “Aksungur”, DİA, II, 296.
- Alptekin, Coşkun. “Zengi”, İA, XIII, 526-527.
- Artuk, İbrahim. 1944. Artukoğulları Tarihi, İstanbul, Gençler Kitabevi.
- Ataoğlu, Remzi. 1989, Hısn-ı Keyfa Artuklu Devleti, Ankara, basılmamış doktora tezi.
- Demîrkent, Işın. 1987. Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi (1118-1146), Ankara, TTK. Yayınları.
- Halil, İmadeddin. 1967. İmadeddin Zengi, Beyrut, Darü’l-İlmiyye.
- Hillenbrand, Carole. 1990. A Muslim Principality in Crusader Times, The Early
- Artuqid State, İstanbul, Hollanda Tarih-Arkeoloji Enstitüsü.
- İbn el-Adim, 1954. Zübdetü’l-Haleb min tarih-i Haleb, II, nşr. Sami Dehhan, Dımaşk, İnstitut Français de Damas.
- İbn el-Esir, 1979. el-Kamil fi’l-Tarih, X, XI, nşr. C.J. Torberg, Beyrut 1979, Dâru Sadır.
- İbn el-Esir, trhsz. el-Tarihü’l-bâhir fi Devleti’l-Atabekiyye, nşr. A. A. Tilimat, Kahire trhsz., Dâru’l-Kütübi’l-Hadise.
- İbn el-Ezrak, 1987. Tarih-i Meyyafarikin ve Amid-Artuklular Kısmı, nşr. Ahmed
- Savran, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- İbn Kalanisî, Zeylü Tarih-i Dımaşk, thk. Süheyl Zekkar, Dımaşk, Dâru Hassan.
- İbn Vasıl, 1953. Müferric el-kurûb, I, yay. Cemaleddin Şeyyal, Kahire.
- Merçil, Erdoğan. 1991. İlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Ankara, TTK. Yayınları.
- Runciman, Steven, 1992. Haçlı Seferleri Tarihi, I, II, trk. trc. Fikret Işıltan, Ankara, TTK. Yayınları.
- Sevim, Ali. 1990. Ünlü Selçuklu Kumandanları- Afşin, Atsız, Artuk, Aksungur, Ankara, TTK. Yayınları.
- Sevim, Ali. “Aksungur”, İA, I, 275.
- Sevim, Ali. 1961. “Timurtaş’ın Haleb Hakimiyeti”, Belleten, XXV/100, Ankara, TTK. Yayınları.
- Süryanî Mikhael, TTK Kütüphanesi. Süryanî Patrik Mikhael Vekayinâmesi, II. kısım (1042-1195), Trk. trc. H. D. Andresyan.
- Turan, Turan. 1993. Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi, İstanbul, Boğaziçi Yayınları.
- Usta, Aydın. 2000. “Artuklular”, Türkler, VI, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları.
- Usta, Aydın. 2002. “Artuklular ve Haçlılar - Haçlıların Bölgeye Gelişlerinden Belek’in Ölümüne Kadar 1098-1124”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi Prof. Dr. İsmet MİROĞLU Hatıra Sayısı, Sayı : 37 sayfa : 358 - 374, İstanbul. İÜ. Edebiyat Fakültesi Yayınları.
| APA | USTA A (2007). İmadeddin Zengi ve Artuklular. , 120 - 137. |
| Chicago | USTA AYDIN İmadeddin Zengi ve Artuklular. (2007): 120 - 137. |
| MLA | USTA AYDIN İmadeddin Zengi ve Artuklular. , 2007, ss.120 - 137. |
| AMA | USTA A İmadeddin Zengi ve Artuklular. . 2007; 120 - 137. |
| Vancouver | USTA A İmadeddin Zengi ve Artuklular. . 2007; 120 - 137. |
| IEEE | USTA A "İmadeddin Zengi ve Artuklular." , ss.120 - 137, 2007. |
| ISNAD | USTA, AYDIN. "İmadeddin Zengi ve Artuklular". (2007), 120-137. |
| APA | USTA A (2007). İmadeddin Zengi ve Artuklular. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 120 - 137. |
| Chicago | USTA AYDIN İmadeddin Zengi ve Artuklular. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9, no.2 (2007): 120 - 137. |
| MLA | USTA AYDIN İmadeddin Zengi ve Artuklular. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.9, no.2, 2007, ss.120 - 137. |
| AMA | USTA A İmadeddin Zengi ve Artuklular. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 9(2): 120 - 137. |
| Vancouver | USTA A İmadeddin Zengi ve Artuklular. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 9(2): 120 - 137. |
| IEEE | USTA A "İmadeddin Zengi ve Artuklular." Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, ss.120 - 137, 2007. |
| ISNAD | USTA, AYDIN. "İmadeddin Zengi ve Artuklular". Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/2 (2007), 120-137. |
