Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi

CEMALOGLU, NECATI; ŞAHİN ERDEMOĞLU, Dilek

Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Necati CEMALOĞLU, (Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Dilek ŞAHİN ERDEMOĞLU (Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye)

Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi

50 8

Yıl: 2007 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 465 - 484 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Öz:

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerini farklı değişkenlere göre incelemektir. Araştırmanın örneklemini Çankaya, Keçiören ve Yenimahalle ilçeleri oluşturmaktadır. Araştırmada Maslach Tükenmişlik Envanteri kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi ve tek yönlü varyans analizi (F) hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda; öğretmenlerin yaşının, duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeylerini etkilediği, dul öğretmenlerin duygusal tükenme düzeylerinin fazla olduğu, eğitim düzeyi düştükçe duyarsızlaşma ve duygusal tükenmelerde artış olduğu, kıdemli öğretmenlerin duyarsızlaşma ve duygusal tükenme düzeylerinin yüksek olduğu, ilköğretim okulu öğretmenlerinde duyarsızlaşmanın daha fazla olduğu, öğrenci sayısının, öğretmenlerin üstlerinden takdir görmelerinin, öğretmenlerin mesleki verimliliklerini değerlendirmelerinin, mesleklerini isteyerek yapmalarının, öğretmenlikten duydukları manevi doyumun duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıyı etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Işıkhan, V. (2004). Çalışma Hayatında Stres ve Başa Çıkma Yolları. Ankara: Sandal Yayınları.
2. Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel Psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi
3. Türk, A. (2004). Öğretmenlerde Tükenmişlik. Internet’ten 24 Aralık 2004’de Elde Edilmiştir: http: //www.egitim1@mynet.com
4. Akçamete, G., Kaner, S. ve Sucuoğlu, B. (2001). Öğretmenlerde Tükenmişlik İş Doyumu ve Kişilik. Ankara: Nobel Yayınları
5. Sürgevil, O. (2006). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları
6. Ersoy, F., Yıldırım, C. ve Edirne, T. (2001). Tükenmişlik Sendromu. Internet’ten 20 Ekim 2004’de elde edilmiştir: http: //www.ttb.org.tr/ STED/ sted 2001/html
7. Maslach, C. ve Zımbardo, P. G. (1982). Burnout- The Cost Of Caring. New Jersey: Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs.
8. Torun, A. (1995). Tükenmişlik, Aile Yapısı Ve Sosyal Destek İlişkileri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
9. Maslach, C. ve Jackson, S. E. (1985). The Measurement Of Experienced Burnout. Journal Of Occupational Behavior, 2. Pp. 99-131.
10. Kırılmaz, A., Çelen, Y., ve Sarp, N. (2000). İlköğretim’de Çalışan Bir Öğretmen Grubunda “Tükenmişlik Durumu” Araştırması. A.Ü. Sağlık Eğitim Fakültesi, İlköğretim-Online 2(1), 2-9. Internet’ten 12 Aralık 2004’de Elde Edilmiştir: Http:// Www. İlkogretim-Online.Org.Tr
11. Çam, O. (1992). Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik ve Güvenirliğinin Araştırılması. 7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları
12. Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Envanterinin Uygulanması. 7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, (143-154). Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları
13. Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki Tükenmişlik Görülen Psikolojik Belirtiler Ve Başaçıkma Davranışları. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
14. Sucuoğlu, B., Kuloğlu-Aksaz, N. (1996). Özürlü Çocuklarla Çalışan Öğretmenlerde Tükenmişliğin Değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi, Cilt: 10, Sayı. 36. (44-60).
15. Tuğrul, B ve Çelik, E. (2002). Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:2 Sayı:12.
16. Naktiyok, A. ve Karabey, C. N. (2005). İşkoliklik Ve Tükenmişlik Sendromu. Internet’ten 20 Aralık 2005’ de Elde Edilmiştir: http://www.iibf.atauni.edu.tr
17. Çokluk, Ö. (1999). Zihinsel ve İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerde Tükenmişliğin Kestirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
18. Dolunay, A. B. (2001). Keçiören İlçesi Genel Liseler ve Teknik- Ticaret- Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde tükenmişlik Durumu Araştırması. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
19. Gündüz, B. (2004). Öğretmenlerde Tükenmişliğin Akılcı Olmayan İnançlar Ve Bazı Mesleki Değişkenlere Göre Yordanması. 20 Aralık 2004’ De Internet’ten Elde Edilmiştir: Sosyal Bilimler Enstitüsü Tezler_DosyalarÇ_Ü_ Sosyal Bilimler Enstitüsü Tezler.Htm
20. Aslan S. H., Aslan. R. O., Alparslan. Z. N., Gürkan. S. B. ve Ünal. M. (1997). Hekimlerde Tükenmede Cinsiyetle İlişkili Etkenler. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, Sayı:2. (132-136).
21. Girgin, G. (1995). İlkokul Öğretmenlerinde Meslekten Tükenmişliğin Gelişimini Etkileyen Değişkenlerin Analizi ve Bir Model Önerisi (İzmir İli Kırsal Ve Kentsel Yöre Karşılaştırılması). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
22. Örmen, U. (1993). Tükenmişlik Duygusu Ve Yöneticiler Üzerinde Bir Uygulama. İstanbul: Marmara Üniversitesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
23. Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı: 27. (335-340).
24. Aydın, K. (2004). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri ve Tükenmişliği Etkileyen Bazı Faktörlerin İncelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
25. Dönmez, B. ve Güneş, H. (2000). İlköğretim Okulu Yöneticilerinde Tükenmişlik. Eğitim Araştırmaları Dergisi. Internet’ten 20 Kasım 2004 Elde Edilmiştir: http:// hww. Aniyayincilik.com.tr
26. Peker, R. (2002). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişliklerine Etki Eden Bazı Faktörler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: Xv, Sayı: 1. (305-318).

APA	CEMALOGLU N, ŞAHİN ERDEMOĞLU D (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 465 - 484.
Chicago	CEMALOGLU NECATI,ŞAHİN ERDEMOĞLU Dilek Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (2007): 465 - 484.
MLA	CEMALOGLU NECATI,ŞAHİN ERDEMOĞLU Dilek Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 2007, ss.465 - 484.
AMA	CEMALOGLU N,ŞAHİN ERDEMOĞLU D Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2007; 465 - 484.
Vancouver	CEMALOGLU N,ŞAHİN ERDEMOĞLU D Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2007; 465 - 484.
IEEE	CEMALOGLU N,ŞAHİN ERDEMOĞLU D "Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi." , ss.465 - 484, 2007.
ISNAD	CEMALOGLU, NECATI - ŞAHİN ERDEMOĞLU, Dilek. "Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi". (2007), 465-484.

APA	CEMALOGLU N, ŞAHİN ERDEMOĞLU D (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465 - 484.
Chicago	CEMALOGLU NECATI,ŞAHİN ERDEMOĞLU Dilek Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 15, no.2 (2007): 465 - 484.
MLA	CEMALOGLU NECATI,ŞAHİN ERDEMOĞLU Dilek Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, vol.15, no.2, 2007, ss.465 - 484.
AMA	CEMALOGLU N,ŞAHİN ERDEMOĞLU D Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 2007; 15(2): 465 - 484.
Vancouver	CEMALOGLU N,ŞAHİN ERDEMOĞLU D Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 2007; 15(2): 465 - 484.
IEEE	CEMALOGLU N,ŞAHİN ERDEMOĞLU D "Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi." Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 15, ss.465 - 484, 2007.
ISNAD	CEMALOGLU, NECATI - ŞAHİN ERDEMOĞLU, Dilek. "Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi". Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 15/2 (2007), 465-484.