İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme

Göknur UMUTLU (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye)
Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
10 0
Yıl: 2008 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 231 - 246 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme

Öz:
İşlem hacmi ve hisse senedi fiyatları birbirinden oldukça etkilenen iki önemli finansal göstergedir. Bu çalışmada 2002-2007 yılları arasında, İMKB Ulusal Tüm Endeksi’nin günlük kapanış fiyatları ve işlem hacmi verileri kullanılarak, hisse senedi fiyatları ve işlem hacmi değişimleri arasında dinamik ve nedensel bir ilişki olup olmadığı test edilmiştir. Çalışmada uygulanan Granger nedensellik testi sonucunda, fiyat değişimlerinden işlem hacmi değişimlerine doğru tek yönlü bir nedensellik bulunmuştur. VAR analizleri, fiyat ve işlem hacmi değişmelerinin geçmiş dört günlük değerlerinin, işlem hacminin gelecekteki değişimlerini etkileyebileceğini göstermektedir. Ayrıca varyans ayrıştırması ve etki-tepki fonksiyonları, fiyatlar ve işlem hacmi değişimleri üzerinde meydana gelecek herhangi bir şokun işlem hacmi değişimlerini gelecekte de dinamik olarak etkileyebileceğini ortaya koymuştur. Geçmişteki fiyat ve işlem hacmi verilerinin şu anki işlem hacmini etkilemesi ve gelecekte de fiyatların işlem hacmini etkileyebilen bir araç olarak kullanılabilmesi, Türkiye’de sermaye piyasasının etkin olmadığını kanıtlamaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

The Causal and Dynamic Relationship Between Stock Price and Trading Volume Chamges: An Empirical Study in ISE

Öz:
Trading volume and stock prices are two important financial indicators that are affected by each other. This study which covers 2002-2007 period and uses ISE National All Index daily closing prices and trading volume data, tests whether stock price changes and trading volume changes have dynamic and causal relationship. Granger causality test methodology in this study provides evidence of significant unidirectional causality from stock price changes to trading volume changes. VAR analysis shows four day lagged stock price and trading volume changes can affect trading volume changes in future. In addition variance decomposition and impulse response functions display that any shock on price and trading volume changes can affect trading volume changes in future dynamically. The influence of past stock price and trading volume data on today’s trading volume and the instrument effect of stock prices on trading volume in future argues capital markets in Turkey is not efficient.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANTONIEWICZ, Rochelle. (1992), “A Causal Relationship between Stock Returns and Volume”, Federal Reserve Board Working Paper.
  • BAŞÇI, E., ÖZYILDIRIM, S. and AYDOĞAN, K. (1996), “A Note on Price-Volume Dynamics in an Emerging Stock Market”, Journal of Banking and Finance, Vol. 20, No : 2, pp. 389-400.
  • CLARK, Peter K. (1973), “A Subordinated Stochastic Process Model with Finite Variances For Speculative Prices”, Econometrica, Vol. 41, No : 1, pp. 135-155.
  • COPELAND, Thomas E. (1976), “A Model of Asset Trading under the Assumption of Sequential Information Arrival”, Journal of Finance, Vol. 31, No : 4, pp. 135-155.
  • DELONG, J., SHLEIFER, A., SUMMERS, L. and WALDMANN, B. (1990), “Positive Feedback Investment Strategies and Destabilizing Speculation”, Journal of Finance, Vol. 45, No : 2, pp. 379-395.
  • DICKEY, D. A. and FULLER, W. A. (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, Vol. 49, No : 4, pp. 1057-1072.
  • DIMITROVA, Desislava. (2005), “The Relationship Between Exchange Rates and Stock Prices: Studied in a Multivariate Model”, Issues in Political Economy, Vol. 14.
  • ENGLE, R. F. and GRANGER, C. W. J. (1987), “Co-integration and Error-correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, Vol. 55, No: 2, pp. 255-276.
  • EPPS, T. and EPPS, M. (1976) “The Stochastic Dependence of Security Price Changes and Transaction Volumes: Implications for the Mixture of Distributions Hypothesis”, Econometrica, Vol. 44, No : 2, pp. 305-321.
  • FAMA, Eugene F. (1970), “Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work”, Journal of Finance, Vol. 25, No : 2, pp. 383-417.
  • GALLANT, A. R., ROSSI, P. E. and TAUCHEN, G. (1992), “Stock Prices and Volume”, The Review of Financial Studies, Vol. 5, No : 2, pp. 199-242.
  • GRANGER, C., and NEWBOLT, P. (1974), “Spurious Regressions in Econometrics”, Journal of Econometrics, Vol. 2, pp. 111–120.
  • GÜNDÜZ, L. and HATEMI-J, A. (2005), “Stock Price and Volume Relation in Emerging Markets”, Emerging Markets Finance and Trade, Vol. 41, No : 1, pp. 29-44.
  • HIEMSTRA, C. and JONES, J. D. (1994), “Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in the Stock Price-Volume Relation”, Journal of Finance, Vol. 49, No: 5, pp. 1639-1664.
  • İBRAHİM, Mansor H. (1999), “Macroeconomic Variables and Stock Prices in Malaysia: An Empirical Analysis”, Asian Economic Journal, Vol. 13, pp. 46-69.
  • JAIN, P. and JOH, G. (1988), “The Dependence between Hourly Prices and Trading Volume”, Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol. 23, No. 3, pp. 269-283.
  • JENNINGS, R., STARKS, L. and FELLINGHAM, J. (1981), “An Equilibrium Model of Asset Trading with Sequential Information Arrival”, Journal of Finance, Vol. 36, No. 1, pp. 143-161.
  • KARPOFF, Jonathan M. (1987), “The Relation between Price Changes and Trading Volume: A Survey”, Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol. 22, No: 1, pp. 109-126.
  • LAKONISHOK, J. and SMIDT, S. (1989), “Past Price Changes and Current Trading Volume”, The Journal of Portfolio Management, Vol. 15, No : 4, pp. 18-24.
  • MOOSSA, I.A. and AL-LOUGHANI, N. E. (1995), “Testing the Price-Volume Relation in Emerging Asian Stock Markets”, Journal of Asian Economics, Vol. 6, No : 3, pp. 407-422.
  • MUKHERJEE, T. K. and TUFTE, D. (2001), “Microeconomic Variables and Performance of The Indian Stock Market”, University of New Orleans Working Paper.
  • ÖZGEN, F. B. and GÜLOĞLU, B. (2004), “Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniği ile Analizi”, ODTÜ Gelişme Dergisi, Cilt : 31, Sayı : 1, ss. 93-114.
  • RASHID, Abdul. (2007), “Stock Prices and Trading Volume: An Assessment for Linear and Nonlinear Granger Causality”, Journal of Asian Economics, Vol. 18, No : 4, pp. 595-612.
  • ROGALSKI, Richard J. (1978), “The Dependence of Prices and Volume”, Review of Economics and Statistics, Vol. 36, pp. 268-274.
  • SAATÇIOĞLU, K. and STARKS, L. T. (1998), “The Stock Price-Volume Relationship in Emerging Stock Markets: The Case of Latin America”, International Journal of Forecasting, Vol. 14, No : 2, pp. 215-225.
  • SILVAPULLE, P. and CHOI, J. (1999), “Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in the Stock Price-Volume Relation: Korean Evidence”, The Quarterly Review of Economic and Finance, Vol. 39, No : 1, pp. 59-76.
  • SIMS, Christopher A. (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, Vol. 48, No : 1, pp. 1-48.
  • SMIRLOCK, M. and STARKS, L. (1988), “An Empirical Analysis of Stock-Price Volume Relationship”, Journal of Banking and Finance, Vol. 12, No : 1, pp. 31-41.
  • SOENEN, L. and JOHANSON, R. (2001), “The Interrelationship between Macroeconomic Variables and Stock Prices: The Case of China”, Journal of Asia-Pacific Business, Vol. 3, No : 2, pp. 67.
  • YÖRÜK, N., ERDEM, C. and ERDEM, M. S.. (2006), “Testing for Linear and Nonlinear Granger Causality in the Stock Price-Volume Relation: Turkish Banking Firms’ Evidence”, Applied Financial Economics Letters, Vol. 2, No : 2, pp. 165-171.
APA UMUTLU G (2008). İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. , 231 - 246.
Chicago UMUTLU Göknur İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. (2008): 231 - 246.
MLA UMUTLU Göknur İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. , 2008, ss.231 - 246.
AMA UMUTLU G İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. . 2008; 231 - 246.
Vancouver UMUTLU G İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. . 2008; 231 - 246.
IEEE UMUTLU G "İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme." , ss.231 - 246, 2008.
ISNAD UMUTLU, Göknur. "İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme". (2008), 231-246.
APA UMUTLU G (2008). İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 231 - 246.
Chicago UMUTLU Göknur İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10, no.1 (2008): 231 - 246.
MLA UMUTLU Göknur İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.10, no.1, 2008, ss.231 - 246.
AMA UMUTLU G İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2008; 10(1): 231 - 246.
Vancouver UMUTLU G İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2008; 10(1): 231 - 246.
IEEE UMUTLU G "İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, ss.231 - 246, 2008.
ISNAD UMUTLU, Göknur. "İşlem Hacmi ve Fiyat Değişimleri Arasındaki Nedensellik ve Dinamik İlişkiler: İMKB'de Bir Ampirik İnceleme". Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10/1 (2008), 231-246.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
03-04-2024 8:27

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları