Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi

SARIBAY, M. Kemal; TEKELİ, Tevfik; Erdem, Hüseyin

Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi

Hüseyin ERDEM, (Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

M. Kemal SARIBAY, (Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Hatay, Türkiye)

Tevfik TEKELİ (Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences

1 0

Yıl: 2008 Cilt: 24 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 15 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi

Öz:

Sunulan çalışmada Konya Merinosu ırkı koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla geç embriyonal ve erken fötal dönemde sağ (R) ve sol (L) inguinal bölgeden yapılan transabdominal ultrasonografik muayenenin (TAUM) etkinliğinin belirlenmesi amaçlandı. Bu amaçla aşım sonrası 34. günde transrektal ultrasonografik muayene (TRUM) ile 45 baş tek ve 39 baş ikiz embriyo taşıyan gebe koyun belirlendi. Toplam 84 baş gebe koyun 34 ve 50. günlerde, RTAUM ve LTAUM yoldan farklı saatlerde muayene edilerek, bulgular TRUM ve doğum kayıtları ile karşılaştırıldı. TRUM ve doğum kayıtlarına göre 34. günde tekli gebelik RTAUM ve LTAUM olarak sırasıyla % 62 (28/45) ve % 64 (29/45), 50. günde de sırasıyla % 88 (40/45) ve % 91 (41/45) oranında doğru olarak belirlendi. İkiz gebelikler ise RTAUM ve LTAUM olarak 34. günde sırasıyla % 33 (13/39) ve % 28 (11/39) oranında belirlenebilirken; 50. günde sırasıyla % 53 (21/39) ve % 46 (18/39) oranında doğru olarak belirlendi. Bulgulara göre gerek muayene günleri ve gerekse muayene bölgeleri arasında istatistiki farklılık görülmedi. Sonuç olarak ultrasonografik muayenede ikiz gebeliklerin ilk 50 günde RTAUM ve/veya LTAUM olarak yüksek oranda belirlenemediği; fötal sayımın önemli olmadığı durumlarda ise muayenelerin 34. günden itibaren transabdominal (TA) yolla yapılabileceği kanısına varıldı.

Anahtar Kelime: koyun ırkları ultrasonografi gebelik teşhisi Merinos embriyonik gelişim fetüs gelişmesi Konya

Konular: Veterinerlik

Efficiency of transabdominal ultrasonography in pregnancy diagnosis during late embryonic and early fetal stages of pregnancy in Konya merino ewes

Öz:

Objective of this study was to evaluate the efficiency of location (right ingiunal region [RIR] or left ingiunal region [LIR]) of transabdominal ultrasonography to determine pregnancy and number of embryo/fetus during late embryonic and early fetal stages of pregnancy in Konya Merino ewes. Eighty-four ewes were diagnosed as pregnant 34 days after mating by transrectal ultasonography. Of these ewes, 45 had single embryo and 39 had twin embryos. On days 34 and 50, these ewes were again examined by RIR and LIR transabdominal ultasonography. The results were compared with transrectal ultrasonography and lambing records. On day 34, 62 % (28/45) and 64% (29/45) of single pregnancies and 33 % (13/39) and 28 % (11/39) of twin pregnancies could be detected through RIR and LIR transabdomina! ultrasonography, respectively. On day 50, 88 % (40/45) and 91 % (41/45) of single and 53 % (21/39) and 46 % (18/39) of twin pregnancies were detected through RIR and LIR transabdominal ultrasonography, respectively. Data were analysed by paired simple t-test and there were no significant differences between the days 34 and 50 and locations of examinations (RIR vs LIR). In conclusion, twin pregnancies could not be diagnosed accurately by transabdominal ultasonography during the first 50 days of pregnancy. However, in case counting the embryo/fetus is not important, pregnancy diagnosis can be performed by this method starting on day 34.

Anahtar Kelime: fetal development Konya sheep breeds ultrasonography pregnancy diagnosis Merino embryonic development

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aiumlamai, S., Fredriksson, G. and Nilsfors, L. (1992). Real-time ultrasonography for determining the gestational age of ewes. Vet. Rec, 131, 560-562
Alan, M., Timurkan, H. ve Gülyüz, F. (1994). Pregnancy diagnosis by real-time ultrasonography in ewes. Tr. J. Veterinary and Animal Sciences, 18, 161-163.
Ali, A. and Hayder, M. (2007). Ultrasonographic assesment of embryonic, fetal and placental development in Ossimi sheep. Small Rum. Res., 73, 277-282
Aiosta, R.A., Vaughan, L. and Collins, CD. (1998). An abattoir of ovine reproductive tract in Ireland. Theriogenology, 50, 457-464.
Arthur, G.H., Noakes, D.E. and Pearson, H. (1989). Veterinary Reproduction and Obstetrics (Theriogenology). 6 th ed., Bailliere Tindall, London, pp 49-59
Balıkçı, E., Yıldız, A. and Gürdoğan, F. (2007). Blood metabolite concentrations during pregnancy and postpartum in Akkaraman ewes. Small Rum. Res., 67, 247-251
Boscos, CM., Samartzi, F.C., Lymberopoulos, A.G., Stefanakis, A. and Belibasaki, S. (2003). Assesmant of progesterone concentration using enzymeimmunoassay, for early pregnancy diagnosis in sheep and goats. Reprod. Dom. Anim., 38, 170-174
Bretzlaff, K., Edwards, H., Forrest, D. and Nuti, L. (1993). Ultrasonographic determination of pregnancy in small ruminants. Vet. Med., 1, 12-24.
Buckrell, B.C. (1988). Application of ultrasonography in reproduction in sheep and goats. Theriogenology, 29, 1,71-84.
Bucrell, B.C., Bonnet, B.N. and Johnson, W.H. (1986). The use of real-time ultrasound rectally for early diagnosis in sheep. Theriogenology, 25, 5, 665-673
Bulnes, A.G., Moreno, J.S. and Sebastian, A.L. (1998). Estimation of fetal development in Manchega dairy ewes by transrectal ultrasonographic measurements. Small Rum. Res., 27, 243-250
Davey, C.G. (1986). An evaluation of pregnancy testing in sheep using a real-time ultrasound scanner. AustVetJ, 63, 10, 347-348.
Dinç, D,A,, Erdem, H., Taşal, İ., Semacan, A. and Ergin, A. (2001). Early pregnancy diagnosis in ewes by means of transrectal real-time ultrasonography. Arch. Tierz., 44, 1,65-69
Doize, R, Vaillancourt, D., Carabin, H. and Belanger, D. (1997). Determination of gestational age in sheep and goats using transrectal ultrasonographic measurement of placentomes. Theriogenology, 48, 449-460
Fowler, D.G. and Wilkins J.F. (1984). Diagnosis of pregnancy and number of foetuses in sheep by realtime ultrasoning imaging. I. Effect of number foetuses, stage of gestation, operator and breed of ewe on accuracy of diagnosis. Livest. Prod. Sci., 11, 437-450.
Gearhart, M.A., Wingfield, W.E., Knight, A.P., Smith,J.A., Dargatz, D.A., Boon, J.A. and Stokes, C.A. (1988). Real-time ultrasonography for determining pregnancy status and viable fetal numbers in ewes. Theriogenology, 30, 2, 323-335.
Gonzales, R, Cabrera, R, Batista, M., Rodriguez, N., Alamo, D., Sulon, J., Beckers, J.R and Gracia, A. (2004). A comparison of diagnosis of pregnancy in the goat via transrectal ultrasound scanning, progesterone, and pregnancy-associated glycoprotein assays. Theriogenology, 62, 1108-1115
Hulet, C.V. (1973). Determining fetal numbers in pregnant ewes. J. Anim. Sci., 36, 2, 325-330
Ishwar, A.K. (1995). Pregnancy diagnosis in sheep and goats:a review. Small Rum. Res., 17, 37-44
Karen, A., Beckers, J.R, Sulon, J., Sousa, N.M., Szabados, K., Reiczigel, J. and Szenci, O. (2003). Early pregnancy diagnosis in sheep by progesterone and pregnancy-associated glycoprotein tests. Theriogenology, 59, 1941-1948
Karen, A., El Amiri, B., Beckers, J.R, Sulon, J., Taverne, M.A.M. and Szenci, O. (2006). Comparison of accuracy of transabdominal ultrasonography, progesterone and pregnancy-associated glycoproteins tests for discrimination between single and multiple pregnancy in sheep. Theriogenology, 66, 314-322
Karen, A., Kovacs, P., Beckers, J.R and Szenci, O. (2001). Pregnancy diagnosis in sheep:review of the most practical methods. A.C.T.A. Vet. Brno., 70, 115-126
Karen, A., Szabados, K., Reiczigel, J., Beckers, J.R and Szenci, O. (2004). Accuracy of transrectal ultrasonography for determination of pregnancy in sheep:effect of fasting and handling of the animals. Theriogenology, 61, 7-8, 1291-1298
Kaulfuss, K.H., May, J., Süss, R. and Moog, U. (1997). In vivo diagnosis of embryo mortality in sheep by realtime ultrasound. Small Rum. Res., 24, 141-145
Kaulfuss, K.H., Uhlich, K., Brabant, S., Blume, K. and Strittmatter, K. (1996). Real-time ultrasonic pregnancy diagnosis (B-mode) in sheep. 1. Frequent examinations during the first month of pregnancy. Tierarztliche Praxis 24, 5, 443-452.
Ley, W.B. (1985). Influence of the sire of on early embryonic loss in domestic large animals. Compend. Cont. Educ. Pract. Vet., 7, 4, 277-284.
Müler, T., Schubert, H. and Schwab, M. (2003). Early prediction of fetal numbers in sheep based on peripheral plasma progesterone concentrations and season of the year. Vet. Rec, 152, 137-138
Nancarrow, CD. (1994). Embryonic mortality in the ewe and doe. In "Embryonic Mortality in Domestic Species". Eds. Zavy,JV!.T. and Geisert, R.D., 79-97, Crd Press, Boca Raton.
Ranilla, M.J., Sulon, J., Mantecon, A.R., Beckers, J.R and Carro, M.D. (1997). Plasma pregnancy-associated glycoprotein and progesterone concentrations in pregnant Assaf ewes carrying single and twin lambs. Small Rum. Res., 24, 125-131
Rawlings, N.C., Jeffcoate, I A, Savage, N.C., Steuart, D.M.K. and Steuart, L.H.M. (1983). Pregnancy diagnosis and assesment of fetal numbers in the ewe in a commercial setting. Theriogenology, 19, 5, 665-663
Santos, M.H.B., Rabelo, M.C., Filho, C.R.A., Dezzoti, C.H., Reichenbach, H.D., Neves, J.P., Lima, P.H. and Oliveira, M.A.L. (2007). Accuracy of early fetal sex determination by ultrasonic assessment in goats. Res. Vet. Sci., 83, 251-253
Sarıbay, M.K. (2005). Koyunlarda real-time ultrasonografi ile embriyonik ölümlerin insidansının belirlenmesi. Doktora tezi, S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya
Slosarz, P., Frankowska, A. and Mis, M. (2003). Transrectal ultrasonography in diagnosing the ovulation rate in sheep. Anim. Sci. and Reports, 21, 3, 183-189
Strmsnik, L., Pogacnik, M., Kdunc, N.C. and Kosec, M. (2002). Examination of oestrus cycle and early pregnancy in sheep using transrectal ultrasonography. Slov. Vet. Res., 39, 1,47-58
Trap, M.J. and Slyter, A.L. (1983). Pregnancy diagnosis in the ewe. J. Anim. Sci., 57, 1, 1-5
Vinoles, C, Meikle, A. and Forsberg, M. (2004). Accuracy of evaluation of ovarian structures by transrectal ultrasonography in ewes. Anim. Reprod. Sci., 80, 69-79
White, I.R. and Russel, A.J.R (1984). Determination of fetal numbers in sheep by real-time ultrasonic scanning. Vet. Rec, 6, 200-202.
Wilkins, J.R (1997). Method of stimulating ovulation rate in Merino ewes may affect conception but not embryo survival. Anim. Reprod. Sci., 47, 31-42
Wurst, A.K., Dixon, A.B. and Inskeep, E.K. (2007). Lack of effect of transrectal ultrasonography with restraint on lambing rate and prolificacy in ewes. Theriogenology, 68, 1012-1016

APA	Erdem H, SARIBAY M, TEKELİ T (2008). Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. , 15 - 20.
Chicago	Erdem Hüseyin,SARIBAY M. Kemal,TEKELİ Tevfik Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. (2008): 15 - 20.
MLA	Erdem Hüseyin,SARIBAY M. Kemal,TEKELİ Tevfik Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. , 2008, ss.15 - 20.
AMA	Erdem H,SARIBAY M,TEKELİ T Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. . 2008; 15 - 20.
Vancouver	Erdem H,SARIBAY M,TEKELİ T Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. . 2008; 15 - 20.
IEEE	Erdem H,SARIBAY M,TEKELİ T "Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi." , ss.15 - 20, 2008.
ISNAD	Erdem, Hüseyin vd. "Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi". (2008), 15-20.

APA	Erdem H, SARIBAY M, TEKELİ T (2008). Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 24(1), 15 - 20.
Chicago	Erdem Hüseyin,SARIBAY M. Kemal,TEKELİ Tevfik Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences 24, no.1 (2008): 15 - 20.
MLA	Erdem Hüseyin,SARIBAY M. Kemal,TEKELİ Tevfik Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences, vol.24, no.1, 2008, ss.15 - 20.
AMA	Erdem H,SARIBAY M,TEKELİ T Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences. 2008; 24(1): 15 - 20.
Vancouver	Erdem H,SARIBAY M,TEKELİ T Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences. 2008; 24(1): 15 - 20.
IEEE	Erdem H,SARIBAY M,TEKELİ T "Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi." Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 24, ss.15 - 20, 2008.
ISNAD	Erdem, Hüseyin vd. "Geç emriyonal ve erken fötal dönemde Konya merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin değerlendirilmesi". Veteriner Bilimleri Dergisi . Eurasian Journal of Veterinary Sciences 24/1 (2008), 15-20.