Yıl: 2008 Cilt: 0 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 188 - 201 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları

Öz:
Türkiye’deki bitki sosyolojisi çalışmaları, bitki toplumlarını belirleme üzerine yoğunlaşmıştır. Bitki toplumlarının ekolojik, biyolojik ve yapısal özellikleri konularında ise pek çalışma bulunmamaktadır. Bu kapsamda, geliştirilmiş olan sayısal metotlar (ordinasyon-sınıflandırma) ve bu metotların kullanımını olanaklı kılan bilgisayar programları önemli yardımcı araçlardır. Bu metotlar ve programlar sayesinde, bitki toplumlarının sınıflandırılması ve onların ekolojik, biyolojik ve yapısal özelliklerinin ortaya konması çok kolaylaşmıştır. Bu çalışmada, tüm dünyada ve özellikle Avrupa’daki bitki sosyolojisi ve vejetasyon ekolojisi araştırmalarında yoğun olarak kullanılan ordinasyon ve sınıflandırma teknikleriyle, kapsamlı bir veri yönetim sistemi olan TURBOVEG ve bitki sosyolojisi verilerini analiz etmek ve düzenlemek amacıyla kullanılan JUICE programları tanıtılarak, uygulamaları konusunda bilgi verilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: kümeleme analizi vejetasyon bilgisayar yazılımları sınıflandırma fitososyoloji

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Numeric methods and some computer programs used in phytosocıological works

Öz:
As the phytosociological works in Turkey are examined, it can be seen that they were mainly focused on the classification of plant communities, but the number of the studies on ecologic, biologic and structural properties of the plant communities are not many. In this sense, numeric techniques (ordination and classification) and computer programs including these techniques are important assistant tools. The classification of plant communities and determination of their ecologic, biologic and structural properties is much easier today thanks to these techniques and computer programs. In this work, some knowledge were presented about ordination and classification techniques, which are widely used in vegetation science in the world and especially in Europe. TURBOVEG data base management program and JUICE program, which is used to classify and arrange the vegetation data were also presented.
Anahtar Kelime: classification phytosociology cluster analysis vegetation

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akman, Y., 1972. The vegetation of Beynam forest. Communications De la Faculté Des Sciences De L’ université D’Ankara, S. C 16/2: 29-53.
  • Akman, Y., 1974. Etude phyto – ecologique de la region de Beypazarı – Karaşar et Nallıhan. Communications De la Faculté Des Sciences De L’ université D’Ankara, S. C, p. 50-113.
  • Akman, Y., 1995. Türkiye orman vejetasyonu. AÜ. Fen Fakültesi Yayınları, 450 s., Ankara.
  • Akman, Y., İlarslan, R., 1983. The phytosociological investigation in the district of Uluhan – Mudurnu. Communications De La Faculté Des Sciences De L’ Université D’ankara, S. C, p. 54-70.
  • Akman,Y., Barbero, M., Quezel, P., 1978. Contrubution à l étude de la végétation foresttiére d’ Anatolie méditerranéenne . Phytocoenologia, 5(1): 1-79.
  • Akman, Y., Ketenoğlu, O., Geven, F., 1992. Vejetasyon Ekolojisi ve Araştırma Metotları. 341 s. Ankara.
  • Aksoy, H., 1978. Karabük, Büyükdüz Araştırma Ormanındaki orman toplumları ve bunların silvikültürel özellikleri üzerine araştırmalar. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, No 2332/237. 136 s. İstanbul.
  • Anonim, 2000. Map of Natural Vegetation of Europe. Compiled and revised by Udo Bohn, Gisela Gollub, Christoph Hettwer. Bundesamt für Naturschuts, Bonn. Anonim, 2007a. Nonmetric Multidimesional Scaling. http://www.quantlet.com/mdstat/ scripts/mva/htmlbook/mvahtmlnode100.html, 06.11.2007.
  • Anonim, 2007b. Principal Component Analysis.http://www..fon.hum.uva.nl/praat/ manual/Principal_component_analysis.html , 06.11.2007.
  • Austin, M. P., 2005. Vegetation and Environment: discontinuties and continuties. In: E. van der Maarel (ed.), Vegetation Ecology, Blackwell publishing,. p. 52-84.
  • Barnes, V., Zak, D. R., Denton, S. R., Spurr, S. H. 1997. Forest Ecology. John Wiley & Sons, 4th edition, 774 pp.
  • Box, E., O. and Fujiwara, K, 2005. Vegetation types and their broad – scale distrubution. In: E. van der Maarel (ed.), Vegetation Ecology, p. 107-128.
  • Braun–Blanquet, J., 1928. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde. Biologische Studienbücher 7.1. Ed. Berlin. X + 330 pp.
  • Braun–Blanquet, J., 1932. Plant Sociology. (transl. by G. D. Fuller and H. S. Conard), New York, xviii + 439 pp
  • Braun–Blanquet, J., 1964. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde. 3rd ed. Springer, Wien – New York. 865 pp.
  • Çetik, R., 1976. The phytosociological and ecological studies of the cedrus woodland vegetation of Çığlıkara and Bucak at Elmalı. Comm. Fac. Sc. Univ. Ankara C2:20:1-37
  • Dierschke, H. 1994. Pflanzensoziologie. Verlag Eugen Ulmer, Stutgart.
  • Duman, H., 1995. Engizek Dağı (Kahramanmaraş) vejetasyonu. Turk J Bot 19 (2):179-212
  • Ewald, J., 2003 A critique for phytosociology. Journal of Vegetation Science, 14: 291-296.
  • Ewald, J., 2004. On the status of phytosociology as a discipline. Botanical Electronic News, No. 329, 3pp.
  • Fischer, A., 1995. Forstliche Vegetationskunde. Pareys Studientexte 82, Blackwell Wissenschafts, 317 pp.
  • Hennekens, S. M., 1996. TURBO(VEG). Software package for input, processing and presentation of phytosociological data. User’s guide. Instituut voor Bos en Natuur, Wageningen and Unit of Vegetation Science, University of Lancester, 57 pp, Lancester.
  • Hennekens, S. M., Schaminee, J. H. J. 2001. TURBOVEG, a comprehensive data base management system for vegetation data. Journal of Vegetation Science, 12: 589-591.
  • Hill, M.O., 1979. TWINSPAN, a fortran program for arranging multivarite data in an ordered two-way indicator table by classification of the individuals and atributes. Cornel University, Ithaca, NY.
  • Jongman, R. G. H., Ter Braak, C. J. F., van Tongeren, O. F. 1987. Data Analysis in Community and Lanscape Ecology, Pudoc, Wageningen.
  • Kavgacı, A., 2007a. Demirköy-İğneada longoz ormanları ve çevresinin bitki toplumları ve kuruluş özellikleri. Doktora Tezi, İÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 215s. (yayınlanmamış)
  • Kavgacı, A., 2007b. Sand-dune vegetation of Igneada coast in the Thracian part of Turkey. Hacquetia, 6/2:65-76. (Basım aşamasında)
  • Kavgacı, A. Özalp, G. 2006. Ekosistem yönetiminde bitki sosyolojisinin yeri ve önemi. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Dergisi. (Basım aşamasında)
  • Ketenoğlu, O., Akman, Y. Aydoğdu, M., A. 1983. phytosociological research on the maquis formation in the west black sea region, Communications De la Faculté Des Sciences De L’ université D’Ankara, S.C, p.10-19.
  • Kılınç, M., 2005. Bitki Sosyolojisi (Vejetasyon Bilimi). Palme Yayıncılık, 284 s. Ankara.
  • Lee, B., L., 2007. Correspondance Analysis, http//forrest.psych.unc.edu/research/ vista-frames/pdf/chap11.pdf, 06/11/2007.
  • Lepš, J., Šmilauer, P., 1999. Multivariate Analysis of Ecological Data, Faculty of Biological Sciences, University of South Bohemia, 110 pp., České Budějovice Loidi, J., 2004. Phytosociology and Biodiversity: an undissocianle relationship. Fitosociologia, Vol. 41 (1) suppl. 1, p. 3-13.
  • Mayer, H., 1978. Uygulamalı orman vejetasyon bilgisi. Çeviren H. Aksoy, Orman Fakültesi Konferansları 1977, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, No 2406/252, p. 3-25.
  • Mayer, H., Aksoy, H., 1998. Türkiye ormanları (Wälder der Türkei). (Çeviren H. Aksoy ve G. Özalp) Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, No 38/2, 291 s. Bolu.
  • Mc Cune, B., Mefford, M. J., 1999. PC-ORD. Multivariate analysis of ecological data. Version4. MjM Sofware Design, 237 pp, Gleneden Beach, Oregan.
  • Mucina, L., 1997 Classification of vegetation; past, present and future. Journal of Vegetation Science, 8: 751-760.
  • Ocakverdi, H., Çetik, R., 1982. Sultan Dağları Doğanhisar (Konya) Bölgesinin fitososyolojik ve fitoekolojik yönden incelenmesi. SÜ. Fen Edebiyat Fak Fen Derg 2: 73-90.
  • Özalp, G., 1989. Çitdere (Yenice – Zonguldak) Bölgesindeki Orman Toplumları ve Silvikültürel Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, İ. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 151 s., İstanbul.
  • Özalp, G., 1993. Datça (Reşadiye) yarımadasının bitki toplumları. İÜ. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Sayı 2, 79-99.
  • Özalp, G., Kavgacı, A., Tecimen, B. 2007. Demirköy-İğneada Longoz (su basar) ormanları ve çevresinin bitki toplumları ve kuruluş özelliklerinin belirlenmesi. İÜ Orman Fakültesi, TUBITAK-TOGTAG – 3313 No.lu proje. 208s.
  • Palmer, M., W., 2007. Ordination methods- an overwiev.http://ordination.okstate. edu/overwiev.htm.05,11,2007.
  • Podani, J., 1993. SYN – TAX –pc, computer programs for multivariate data analysis in ecology and systematics, Verison 5.0, User’s guide, Scientia Publishing, 102 pp, Budapest.
  • Serin, M., Eyce, B., 1994. Hadim (Konya) Aladağ (Orta Toroslar) ve çevresinin vejetasyonu. Tr. J. of Botany, 18:201-227.
  • Simith, P., G., 1980. The development of numerical classification and ordination. Plant Ecology, 42/1-3:1-9.
  • Ter Braak, C. J. F., 1986. Canonical Correspondance Analysis: A new eigenvector technique for multivariate direct gradienet analysis. Ecology, 67 (5): 1167-1179.
  • Ter Braak, C.J.F., Šmilauer, P. 2002. CANOCO Reference Manual and CanoDraw for Windows User’d Guide, Software for Canonical Community Ordination (version 4.5), 496 pp, Wageningen.
  • Tichy, L. 2002. JUICE, software for vegetation classification, Journal of Vegetation Science, 13: 45-453.
  • Uslu, T., 1977. A plant ecological and sociological research on the dune and maquis vegetation between Mersin and Silifke - Commun. Fac. Sci. Univ. Ank. 21 C2, suppl. 1 : 60 pp.
  • Uslu, T., Géhu, J.-M., 1990. Syntaxonomic units and flora of Turkish coastal dunes. Proceedings of the 2 nd Int. Colloquy on the Mediterranean Coasts and the Protection of the Environment, Council of Europe, Strasbourg 42 pp
  • Van der Maarel, E., 2005. Vegetation Ecology – An overview. In: E. van der Maarel (ed.), Vegetation Ecology, Blackwell Publishing, p. 1-51.
  • Wildi, O., Orlóci, L., (1996): Numerical Exploration of Community Patterns. A guide to the use of MULVA-5. 2nd edition. SPB Academic Publishing b.v., Amsterdam, 171 pp.
  • Whittaker, R. H., 1973. Approaches to classifying vegetation. In: R.H. Whittaker (ed.), Handbook of Vegetation Science 5, Ordination and classification of communities, p.325-342.
  • Varol, Ö., Tatlı, A., 2001. The vegetation of Çimen Mountains (Kahramanmaraş). Tur. J. of Botany, 25:335-358.
  • Yönelli, V., 1986. Belgrad Ormanındaki Orman Toplumlarının Yapısı ve Silvikültürel Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 61 s. İstanbul. (yayınlanmamış).
APA KAVGACI A, CARNI A, SILC U (2008). Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. , 188 - 201.
Chicago KAVGACI Ali,CARNI Andraz,SILC Urban Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. (2008): 188 - 201.
MLA KAVGACI Ali,CARNI Andraz,SILC Urban Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. , 2008, ss.188 - 201.
AMA KAVGACI A,CARNI A,SILC U Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. . 2008; 188 - 201.
Vancouver KAVGACI A,CARNI A,SILC U Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. . 2008; 188 - 201.
IEEE KAVGACI A,CARNI A,SILC U "Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları." , ss.188 - 201, 2008.
ISNAD KAVGACI, Ali vd. "Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları". (2008), 188-201.
APA KAVGACI A, CARNI A, SILC U (2008). Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, 0(2), 188 - 201.
Chicago KAVGACI Ali,CARNI Andraz,SILC Urban Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A 0, no.2 (2008): 188 - 201.
MLA KAVGACI Ali,CARNI Andraz,SILC Urban Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, vol.0, no.2, 2008, ss.188 - 201.
AMA KAVGACI A,CARNI A,SILC U Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A. 2008; 0(2): 188 - 201.
Vancouver KAVGACI A,CARNI A,SILC U Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A. 2008; 0(2): 188 - 201.
IEEE KAVGACI A,CARNI A,SILC U "Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları." Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, 0, ss.188 - 201, 2008.
ISNAD KAVGACI, Ali vd. "Bitki sosyolojisi çalışmalarında kullanılan sayısal metotlar ve bazı bilgisayar programları". Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A 2 (2008), 188-201.