Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi

Ayşe AYPAY, (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara, Türkiye)
Emine DURMUŞ (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya, Türkiye)
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi
12 4
Yıl: 2008 Cilt: 41 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 23 - 42 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi

Öz:
Bu çalışmanın amacı zorba, güvenli ve kaçınan tutum sergileyen öğrencilerin iş birliği yapma karakter özelliği açısından değerlendirilmesidir. Zorba, güvenli, kaçınan öğrenci ilişkileri tutumları, Koç (2006) tarafından geliştirilen öğrenci ilişkileri tutum ölçeği ile belirlenmiştir. İş birliği yapma karakter özelliği için Clonninger’in geliştirdiği ve Köse ve arkadaşları tarafından (2004) Türkçe’ye uyarlanan mizaç ve karakter envanterinin (TCI) iş birliği yapma alt ölçeği kullanılmıştır. İş birliği yapma karakter özelliği beş alt özellikten (sosyal kabullenme-sosyal hoşgörüsüzlük, empati duyma-sosyal ilgisizlik, yardım severlik-yardım sevmezlik, acımaintikamcılık, temiz kalplilik, vicdanlılık-kendine yarar sağlama) oluşmaktadır. Araştırma Ankara ilinde, 690 lise öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar tüm tutumların (zorba, kaçınan ve güvenli) iş birliği yapma karakter özelliği ile anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu göstermektedir. İş birliği yapma ölçeğinden yüksek puan alan öğrenciler, diğerlerinden daha fazla kendine güvenen tutum göstermektedir. İş birliği yapma ölçeğinden düşük puan alan öğrenciler de diğerlerinden daha fazla zorba ve zorbalıktan kaçınan tutum göstermektedir.
Anahtar Kelime: lise öğrencileri zorbalık zorba tutum zorbalıktan kaçınma iş birliği yapma öğrenci ilişkileri öğrenci davranışları Ankara öğrenci tutumları kendine güvenen tutum okul iklimi

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Evaluation of Cooperativeness as a Character Attribute For High Scool Students with Attitudes of Bully, Self-Confident and Avoidant from Bullying

Öz:
The purpose of this study was to evaluate the students who display bully, confident and avoidant attitudes in terms of their “cooperation” as a character attribute. The student relationships attitudes of bully, confident and avoidant were determined through The Student Relationships Attitude Scale (SRAS) developed by Koç (2006). For the “Cooperativeness” characteristic, The Cooperativeness subscale of The Temperament and Character Inventory (TCI) developed by Cloninger and addopted to Turkish by Köse and colleagues (2004) was used. Cooperativeness consists of five lower order traits (social acceptance vs social intolerance, empathy vs social disinterest, helpfulness vs unhelpfulness, compassion vs revengefulness: integrated conscience vs self-serving). The research is conducted on 690 high school students in Ankara. Results indicate that all of the attitutes (confident, avoidant, bully) significantly related to sub dimensions of cooperativeness character attribute. The students who scored higher on cooperativeness scale display more confident attitute than others. The students who scored lower on cooperativeness scale display more bully and avoidant attitutes than others.
Anahtar Kelime: student attitudes self confident attitude school climate high school students tyranny bully attitude avoidant from bullying cooperativeness student relationship student behaviors Ankara

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Camodeca, M. and Goosens, F.A. (2005). Aggression, social cognition, anger and sadness in bullies and victims. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46, (2), 186-197.
  • Casey, J. (2004). Using the school curriculum to support violence reduction. Children and violence: Europe and violence in schools-how to make a difference. Council of Europe. pp. 53-68.
  • Cloninger, C. (1987). A systematic method for clinical description and classification of personality variants. A proposal. Arch. Gen. Psychiatry, 44, 573–588.
  • Cowie, H. (2004). Developing pupil-led strategies to reduce violence in schools. Children and violence: Europe and violence in schools-how to make a difference. Council of Europe. pp. 69-80.
  • Çınkır, Ş. ve Karaman-Kepenekçi, Y. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Eğitim yönetimi. Bahar 2003: Ankara..
  • Derosier, M.E. and Marcus, S.R. (2005). Building friendships and combating bullying: Effectiveness of SSGRIN at one year follow up. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 34, (1), 140-150.
  • Durmuş, E. ve Gürgan, U. (2005). Lise öğrencilerinin şiddet ve saldırganlık eğilimleri. Türk Eğitim Bilimleri dergisi, 3, (3), 253-269. Ankara.
  • Elliott, M. (2002). Bullies and victims. In M.Elliott (Ed.), A practical guide to coping for schools: Bullying (3rd ed., pp.1-11). Great Britain: Pearson Education Limited.
  • Endresen, I.M. and Olweus, D. (2001). Self-reported empathy in Norwegian adolescents: Sex differences, age trends, and relationship to bullying. In A.C. Bohart, C. Arthur, and D.J. Stipek (Eds.), Constructive & destructive behavior: Implications for family, school & society (pp. 147-165). Washington, D.C.: American Psychological Association.
  • Espelage, D.L. and Swearer, S.M. (2003). Research on school bullying and victimization: What have we learned and where do we go from here?. School Psychological Review, 32, (3), 365-383.
  • Espelage, D.L., Mebane, S.E. and Adams, R.S. (2004). Empati, caring, and bullying: Toward an understanding of complex associations. In D.L. Espelage, S.M. Swearer (Eds.), Bullying in American schools: A socialecological perspective on prevention and intervention (pp. 37-61). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Fitzgerald, D. (1999). Bullying in our schools: Understanding and tackling bullying. Dublin: Blackhall Publishing.
  • Flannery, D.J. (2006). Violence and mental health in everyday life: Prevention and intervention strategies for children and adolescents. New York: AltaMira Press.
  • Fonagy, P., Twemlow, S.W., Vernberg, E., Sacco, F.C. and Little, T.D. (2005). Creating peaceful school learning environment: The impact of an antibullying programme on educational attainment in elementary schools. Medical Science Monitor, 11, (7), 317-325.
  • Fresán, A., Apiquian, R., Nicolini, H. and Cervantes, J.J. (2007). Temperament and character in violent schizophrenic patients. Schizophrenia Research, 94 , 74–80.
  • Frey, S. (2005). Gathering and communicating information about school bullying: Overcoming secrets and lies. Health Education, 105, (6), 409- 413.
  • Galvin, P. (2004). The rol of a school audit in preventing and minimising violence. Children and violence: Europe and violence in schools-how to make a difference. Council of Europe. pp. 23-39.
  • Horne, A.M., Orpinas, P., Newman-Carlson, D. and Bartolomucci, C.L. (2004). Elementary school bully busters program: Understanding why children bully and what to do about it. In D.L. Espelage, S.M. Swearer (Eds.), Bullying in American schools: A social-ecological perspective on prevention and intervention (pp. 297-325). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Koç, Z. (2006). Lise öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin yordanması. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
  • Köse, S., Sayar, K., Ak, İ., Aydın, N., Kalelioğlu, Ü., Kırkpınar, İ., Reeves, R.A., Przybeck, T.R. ve Cloninger, C.R. (2004). Mizaç ve Karakter Envanteri (Türkçe TCI): Geçerlik, Güvenirliği ve Faktör Yapısı. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 14, (3), 107-131.
  • Limber, S.P. (2004). Implementation of the olweus bullying prevention program in American schools. In D.L. Espelage, S.M. Swearer (Eds.), Bullying in American schools: A social-ecological perspective on prevention and intervention (pp. 351-363). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Miller, T.W., Kraus, R.F. and Veltkamp, L.J. (2005). Character education as a prevention strategy in school-related violence. The Journal of Primary Prevention, 26, (5), 455-466.
  • Nagoshi, C., Walter, D., Muntaner, C. and Haertzen, C.A. (1992). Validation of the Tridimensional Personality Questionnaire in a sample of male drug users. Pers. Individ. Differ. 13, 401–409.
  • O’Moore, A.M. (2002). Teachers hold the key to change. In M.Elliott (Ed.), A practical guide to coping for schools: Bullying (3rd ed., pp.154-179). Great Britain: Pearson Education Limited.
  • O’Moore, M. and Minton, S.J. (2004). Making the school environment safe. Children and violence: Europe and violence in schools-how to make a difference. Council of Europe. pp. 81-95.
  • Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Oxford, England: Blackwell Press.
  • Olweus, D. (1999). The nature of school bullying; a cross national perspective. London and New York: Routledge.
  • Olweus, D. (2005). A useful evaluation design, and effects of the Olweus bullying prevention programme. Psychology, Crime and Law, 11, (4), 389- 402.
  • Öğülmüş, S. (1995a). Okullarda (Liselerde) şiddet ve saldırganlık, Yayınlanmamış Araştırma Raporu. A.Ü.Eğitim Bilimleri Fakültesi.
  • Öğülmüş, S. (1995b). Liselerdeki şiddet ve saldırganlık olaylarının psikolojik temelleri. Orta Öğretimde Yeniden Yapılandırma. 6. Milli Eğitim Sempozyumu. Türk Yurdu Yayınları.
  • Parada, R.H. (2006). School Bullying: Psychosocial Determinants and Effective Intervention. A doctoral thesis submitted to the University of Western Sydney: Greater Western Sydney.
  • Pekel-Uludağlı, N. ve Uçanok, Z. (2005), Akran zorbalığı gruplarında yalnızlık ve akademik başarı ile sosyometrik statüye göre zorba/kurban davranış türleri. Türk psikoloji dergisi, 20(56).s.77-92.
  • Pellegrini, A.D., Bartini, M. and Brooks, F. (1999). School bullies, victims, and aggressive victims: Factors relating to group affiliation and victimization in early adolescence. Journal of Educational Psychology, 91, (2), 216-224.
  • Pietzak, D., Petersen, G.J. and Speaker, K.M. (1998). Perception of school violence by elementary and middle school personel. Professional School Counseling, 1, (4), 23-29.
  • Pişkin, M. ve Ayas, T. (2005) Akranlarına zorbalık yapan (zorba) ve zorbalığa uğrayan (kurban) lise öğrencilerinin “içedönüklük-dışadönüklük”, “utangaçlık” ve “özsaygı” değişkenleri bakımından incelenmesi. VIII.Psikolojik danışma ve rehberlik kongresi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi. İstanbul.
  • Pişkin, M. (2006). Akran zorbalığı olgusunun ilköğretim öğrencileri arasındaki yaygınlığının incelenmesi I. Şiddet ve Okul: Okul ve çevresinde çocuğa yönelik şiddet ve alınabilecek tedbirler sempozyumu bildiri özeti. İstanbul.
  • Ruchkin, V., Eisemann, M. and Cloninger, C. (1998). Behaviour/emotional problems in male juvenile delinquents and controls in Russia: The role of personality traits. Acta Psychiatr. Scand. 98, 231–236.
  • Salmivalli, L., Kaukiainer, A. and Voeten, M. (2005). Anti bullying intervention. Implementation and outcoma. British journal of educational psychology; 75 (3), 465-487.
  • Shaughnessy, J. (2004). Creating a school climate of convivencia trough whole school policies. Children and violence: Europe and violence in schoolshow to make a difference. Council of Europe. pp. 41-51.
  • Swam, R.C., Henry, K.L. and Kelly, K. (2006). Predictors of aggressive behaviors among rural middle school youth. Journal of Primary Prevention, 27, (3), 229-243.
  • Swearer, S.M., Grills, A.E., Haye, K.M. and Cary, P.T. (2004). Internalizing problems in students involved in bullying and victimization: Implications for intervention. In D.L. Espelage, S.M. Swearer (Eds.), Bullying in American schools (pp. 63-83). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Şirvanlı Özen, D. (2006). Akran zorbalığına maruz kalmanın olası yordayıcıları ve cinsiyet ile yaşa bağlı değişim. I.Şiddet ve Okul: Okul ve çevresinde çocuğa yönelik şiddet ve alınabilecek tedbirler sempozyumu bildiri özeti. İstanbul.
  • Whitaker, D.J., Rosenbluth, B., Valle, L.A. and Sanchez, E. (2004). Expect respect: A school-based intervention to promote awareness and effective responses to bullying and sex harassment. In D.L. Espelage and S.M. Swearer (Eds.), Bullying in American schools: A social-ecological perspective on prevention and intervention (pp. 327-350). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Whitted, K.S. and Dupper, D.R. (2005). Best practices for preventing or reducing bullying in schools. Children and Schools, 27, (3), 167-175.
  • Yang, S.J., Kim, J.M. and Kim, S.W. (2005). Bullying and victimization behaviours in boys and girls at south Korean primary schools. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 45, (1), 69-77.
  • Yurtal, F. ve Cenkseven, F. (2006). İlköğretim okullarında zorbalığın incelenmesi. I. Şiddet ve Okul: Okul ve çevresinde çocuğa yönelik şiddet ve alınabilecek tedbirler sempozyumu bildiri özeti. İstanbul.
APA AYPAY A, DURMUS E (2008). Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. , 23 - 42.
Chicago AYPAY Ayşe,DURMUS EMINE Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. (2008): 23 - 42.
MLA AYPAY Ayşe,DURMUS EMINE Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. , 2008, ss.23 - 42.
AMA AYPAY A,DURMUS E Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. . 2008; 23 - 42.
Vancouver AYPAY A,DURMUS E Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. . 2008; 23 - 42.
IEEE AYPAY A,DURMUS E "Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi." , ss.23 - 42, 2008.
ISNAD AYPAY, Ayşe - DURMUS, EMINE. "Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi". (2008), 23-42.
APA AYPAY A, DURMUS E (2008). Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(2), 23 - 42.
Chicago AYPAY Ayşe,DURMUS EMINE Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 41, no.2 (2008): 23 - 42.
MLA AYPAY Ayşe,DURMUS EMINE Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.41, no.2, 2008, ss.23 - 42.
AMA AYPAY A,DURMUS E Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2008; 41(2): 23 - 42.
Vancouver AYPAY A,DURMUS E Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2008; 41(2): 23 - 42.
IEEE AYPAY A,DURMUS E "Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41, ss.23 - 42, 2008.
ISNAD AYPAY, Ayşe - DURMUS, EMINE. "Zorba, Kendine Güvenen ve Zorbalıktan Kaçınan Tutumları Sergileyen Lise Öğrencilerinin İş Birliği Yapma Karakter Özelliği Açısından Değerlendirilmesi". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 41/2 (2008), 23-42.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 13:40

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları