Yıl: 2009 Cilt: 34 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 157 - 164 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması

Öz:
Bu çalışmada Türkiye’den (2 KKTC, 2 Güneydoğu Anadolu, 3 Akdeniz, 9 Kuzey Ege, 3 İzmir Yarımdası, 16 Güney Ege, 11 Akhisar-Manisa, 4 Marmara) ve diğer ülkelerden (1 Ürdün, 1 Filistin, 3 İspanya,1 Portekiz, 2 İtalya, 2 Yunanistan) olmak üzere toplam 60 adet ticari natürel zeytinyağı örneği, kemometrik yöntemler (Temel Bileşenler [PCA] Kümeleme [HCA] analizleri) yardımıyla triaçilgliserol (TAG) bileşenlerine göre sınıflandırılmış ve karakterize edilmişlerdir. Yağ örneklerinin TAG profilleri (ECN 42–ECN 50,LLL ve ana bileşenleri LOO, OOO, POO, PLO ve SOO) Avrupa Komisyonu (ABK) tarafından onaylanmış Yüksek Basınç Sıvı Kromatografisi ile belirlenmiştir. Türk natürel zeytinyağlarının TAG bileşenlerinin diğer zeytinyağı üreten ülkelerin ürünleri ile benzer olduğu ve bir örnek hariç (Filistin) analiz edilen tüm yağ örneklerindeki trilinolein (LLL) düzeylerinin, ABK tarafından farklı zeytinyağları için verilen en çok %0.5 düzeyini aşmadığı görülmüştür. Kümeleme analizi (HCA) sonuçlarına göre, Türk ve yabancı zeytinyağı örnekleri sırasıyla beş gruba ayrılmıştır. Temel bileşenler analizine (PCA) göre, Güney Ege (hâkim çeşit Memecik) yağ örneklerinin sınıflandırılmasında LOO/POO, OOO/POO ve OOO düzeylerinin sorumlu olduğu gözlenmiştir. Kuzey Ege (hâkim çeşit Ayvalık) örneklerinin ayrımında LOO parametresi büyük rol oynamıştır. Akhisar–Manisa yöresi örnekleri ise ECN48 ve ECN48/ECN46 parametreleri ile karakterize olmuştur.
Anahtar Kelime: HPLC triyosilgliserol sıvı kromotografi kimyasal analizler Türkiye zeytinyağı

Konular: Kimya, Analitik Fizik, Atomik ve Moleküler Kimya Gıda Bilimi ve Teknolojisi

Classification of virgin olive oils of domestic and foreign origin based on their triacylglycerol profiles with chemometric methods

Öz:
In this study, totally 60 commercial virgin olive oil samples of Turkish origin (2 Northern Cyprus, 2 Southeast Anatolia, 3 Mediterranean, 9 North Aegean, 3 Izmir peninsula, 16 South Aegean, 11 Akhisar-Manisa and 4 Marmara) and foreign origin (1 Jordan, 1 Palestine, 3 Spain, 1 Portugal, 2 Italy, 2 Greece) were classified and characterized on the basis of their triacylglycerol (TAG) profiles with chemometric methods (Principal Component Analysis, PCA and Hierarchical Cluster Analysis, HCA). TAG composition data (ECN 42–ECN 50, LLL and major fractions LOO, OOO, POO, PLO and SOO) in the oil samples was determined according to the HPLC method approved by the European Commission (EC). It was identified that the TAG compositions of olive oils of Turkish origin were similar to that of products from other olive–oil–producing countries. In all analyzed samples-except for the sample from Palestine, the value of trilinolein (LLL) did not exceed the maximum limit of 0.5% determined by the EC regulation for different olive grades. According to the HCA results, oils of Turkish and foreign origin were classified in five groups respectively. On the basis of chemometric analysis (PCA), it was observed that LOO/POO, OOO/POO and OOO levels were responsible for classification of oil samples from South Aegean–Turkey (dominating olive variety Memecik). LOO parameter played an important role in discrimination of North Aegean (dominating olive variety Ayvalik). Akhisar–Manisa oil samples (mostly Gemlik variety) were characterized with ECN48 and ECN48/ECN46 parameters.
Anahtar Kelime: Turkey olive oil HPLC triacylglycerols liquid chromatography chemical analysis

Konular: Kimya, Analitik Fizik, Atomik ve Moleküler Kimya Gıda Bilimi ve Teknolojisi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Dıraman H, Saygı H. 2006. Natürel Zeytinyağlarının Tanımlanmasında Kemometrik Teknikler: Dünyada ve Ülkemizdeki Durum.(Çağrılı Bildiri) Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Sempozyumu ve Sergisi,15-17 Eylül, 2006 İzmir. TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Yayını Sempozyum Kitabı (Editörler: M. Gül, S. Umdu) İçinde Sayfa: 305-314.
  • 2. EEC 1991. Characteristics of olive and olive pomace oils and their analytical methods. Regulation EEC/ 2568/ 91 and later modifications. Official Journal of the European Communities, L 248,1–82.
  • 3. Flor RV, Hecking LT, Martin BD.1993. Development of high–performance liquid chromatography criteria for determination of grades of commercial olive oils. Olivae, 48, 37–42.
  • 4. Boskou D. 1996. Olive Oil Chemistry and Technology. AOCS Press. Champaign, IL, USA. 161 p.
  • 5. Kiritsakis AK, 1998. Olive Oil: From the Tree to the Table. Food & Nutrition Pres Inc Trumbull, Connecticut.
  • 6. Aparacio R, Aparacio–Ruiz R. 2000. Authentication of vegetable oils by chromatographic techniques. J of Chromatography A, 881, 93–104.
  • 7. Ulberth F, Buchgraber M. 2000. Authenticity of fats and oils. E. J. Lipid Sci. Tech., 102, 687–694.
  • 8. Christopoulou E, Lazaraki M, Komaitis M, Kaselimis K. 2004. Effectiveness of determinations of fatty acids for the detection of adulteration of olive oils with vegetable oils. Food Chemistry, 84, 463–474.
  • 9. Stefanoudaki E, Kotsifaki F, Koutsaftakis A.1997. The potential of HPLC triglyceride for the classification of Cretan olive oils. Food Chemistry, 60, 425–432.
  • 10. Giacometti J, Milin Č. 2001. Composition and qualitative characteristics of virgin olive oils produced in northern Adriatic region, Republic of Croatia. Grasas y Aceites, 52, 397–402
  • 11. Jimenez Marquez A, Beltran Maza G. 2003. Applicacion de la differential de barrido (CDB) en la caracterization del aceite de oliva virgen. Grasas y Aceites, 54: 403–409.
  • 12. Aranda F, Gomez–Alanso S, Rivera del Alamo R.M, Salvador MD, Fregapane G. 2004. Triglyceride, total and 2 n-position fatty acid composition of Cornicobra virgin olive oil: Comparison with other Spanish cultivars. Food Chemistry, 86, 485–492.
  • 13. Diaz TG, Meras TD, Casas JS, Franco AM. 2005. Characterization of virgin olive oils according to its triglycerids and sterol composition by chemometric methods. Food Control, 16, 339–347.
  • 14. Tamendjari A, Angerosa F, Bellal MM. 2004. Influence of Bacterocera oleae infestation on olive oil quality during ripening of Chemlal olives. Italian Journal of Food Science, 16, 341–354.
  • 15. Ben Temime S, Taamalli W, Baccouri B , Abaza L, Douja D, Zarrouk M. 2006. Changes in olive oil quality of Chètoui variety according to origin of plantation. J.of Lipids, 13: 88–99.
  • 16. Ollivier D, Artaud J, Pinatel C, Durbec JP, Guèrère M. 2006. Differentiation of French virgin olive oil RDO’s by sensory characteristics, fatty acid and triacylglicerol compositions and chemometrics. Food Chemistry, 97, 382-393.
  • 17. Ünal MK, Gültekin G. 1996.Triglyceride Composition of Turkish Virgin Olive Oils. In: Advances in Oils and Fats, Antioxidants and Oilseed By-Products Volume II.” The Proceedings of The World Conference on Oilseed and Edible Oils Processing, Istanbul, October 6-10, 1996, Turkey.” Eds, Köseoğlu SS, Rhee KC, Wilson RF. Pages: 201-204. AOCS Press. Champaign, IL, USA.
  • 18. Gümüşkesen A, Yemişçioğlu F, Tibet Ü, Çakır M. 2003. Türkiye’deki Bazı Zeytin Çeşitlerinden Elde edilen Zeytinyağlarının Bölgesel Olarak Karakterizasyonu. Türkiye I. Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Sempozyumu 2-3 Ekim 2003, Çiğli-İzmir. Sempozyum Bildiri Kitabı (Editörler: Tunalıoğlu R ve Karahocagil P) TEAE Yayın No:112. Sayfa:216-226.
  • 19. http://www.mgokcebag.com/dosyalar/Haydi%20Laboratuar%20kuralım.zip
  • 20. Canözer Ö. 1991. Standart Zeytin Çeşitleri Katalogu. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı. TÜGEM. Mesleki Yayınlar Genel No: 334. Seri 16. Ankara.
  • 21. ZAE, Ekonomi ve İstatistik Şubesi 2007 yılı Kayıtları. Bornova–İzmir.
  • 22. SPSS 2001. Base 10.0 Applications Guide SPSS Inc. Chigago, USA.
  • 23. Aparacio R, Luna G. 2002. Characterisation of monovarietial virgin olive oils. Eur. J. Lipid Sci. Technol. 104, 614–627.
APA DIRAMAN H, Çam M, ÖZDER Y (2009). Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. , 157 - 164.
Chicago DIRAMAN Harun,Çam Mustafa,ÖZDER Yusuf Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. (2009): 157 - 164.
MLA DIRAMAN Harun,Çam Mustafa,ÖZDER Yusuf Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. , 2009, ss.157 - 164.
AMA DIRAMAN H,Çam M,ÖZDER Y Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. . 2009; 157 - 164.
Vancouver DIRAMAN H,Çam M,ÖZDER Y Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. . 2009; 157 - 164.
IEEE DIRAMAN H,Çam M,ÖZDER Y "Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması." , ss.157 - 164, 2009.
ISNAD DIRAMAN, Harun vd. "Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması". (2009), 157-164.
APA DIRAMAN H, Çam M, ÖZDER Y (2009). Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. GIDA, 34(3), 157 - 164.
Chicago DIRAMAN Harun,Çam Mustafa,ÖZDER Yusuf Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. GIDA 34, no.3 (2009): 157 - 164.
MLA DIRAMAN Harun,Çam Mustafa,ÖZDER Yusuf Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. GIDA, vol.34, no.3, 2009, ss.157 - 164.
AMA DIRAMAN H,Çam M,ÖZDER Y Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. GIDA. 2009; 34(3): 157 - 164.
Vancouver DIRAMAN H,Çam M,ÖZDER Y Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması. GIDA. 2009; 34(3): 157 - 164.
IEEE DIRAMAN H,Çam M,ÖZDER Y "Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması." GIDA, 34, ss.157 - 164, 2009.
ISNAD DIRAMAN, Harun vd. "Yerli ve yabancı kökenli bazı zeytinyağlarının trigliserit düzeylerine göre kemometrik sınıflandırılması". GIDA 34/3 (2009), 157-164.