Yıl: 2008 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 67 - 81 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler

Öz:
Bu çalışmada, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasıyla ortaya çıkan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Ülkeler arasındaki ortalama yaşam benzerliklerini ortaya koymak amacıyla hiyerarşik kümeleme analizi uygulanmıştır. Oluşturulan ikili değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü ve gücünü tespit etmek için korelasyon tekniği kullanılmıştır. Bağımlı değişken olarak seçilen ortalama yaşam süresi ve diğer değişkenler arasında fonksiyonel ilişki olup olmadığını bulmak için de doğrusal regresyon modelleri üretilmiştir. Bu analizlerin sonucunda, demografik, çevresel ve sağlık harcamaları gibi bazı sosyo-ekonomik değişkenler ile ortalama yaşam süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: sosyoekonomik faktörler korelasyon regresyon analizi demografik özellikler insani gelişme indeksi ortalama yaşam süresi sovyet sonrası devletler hiyerarşik küme analizi beşeri coğrafya

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

An examination of the relationships between life expectancy and socio-economic conditions for countries which became independent from USSR

Öz:
In this study, the relationships among socio-economic and environmental factors with life expectancy for countries which became independent from Soviet Union were examined. Hierarchical cluster analyses were used for determination of resembling country groups in terms life expectancy. In addition, correlation coefficient were used to be able determine linear relationships between paired socio-economic variables. And also, regression analysis used for identification of functional relationships between life expectancy and specified independent variables (predictors). The results showed that there are significant relationships between life expectancy and some socio-economic variables such as demographic, environmental and health expenditures.
Anahtar Kelime: life expectancy post soviet states hierarchical cluster analysis human geography socioeconomic factors correlation regression analysis demographic characteristics human development index

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağdaş, O. (2006) Orta Asya Türk Cumhuriyetleri’nin Bağımsızlık Sonrası Temel Makro Ekonomik Göstergeler Açısından Değerlendirilmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bişkek.
  • Akçalı, P. (2002) Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin Bağımsızlık Dönemi Temel Sorunlarına Genel Bir Bakış. Gürsoy-Naskali, E. ve Şahin, E. (Editör), Bağımsızlıklarının 10. Yılında Türk Cumhuriyetleri, Türkistan ve Azerbaycan Araştırma Merkezi Yayını, 17-33, Hollanda.
  • Arı, T. (1996) “Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği sonrasında Avrasya: din, etnik yapı, ekonomi ve dış politika”, Avrasya Dosyası, 3, (4), 27-44.
  • Avşar, B.Z.; Solak, F. (1994) Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri, Vadi Yayınları, Ankara.
  • Bilge, A.S. (1995) “Bağımsız Devletler Topluluğu ve Türkiye”, Avrasya Etüdleri, Türkiye İşbirliği ve Kalkınma Ajansı, 4, 63-100.
  • Demirkan, H. (1993) “Orta Asya Türk Cumhuriyetleri yer altı kaynakları potansiyeline yaklaşım”, Türkiye XIII. Madencilik Kongresi, 385-395.
  • Eherlich, I.; Lui, F. T. (1991) “Intergenerational trade”, Longevity, and Economic Growth. Journal of Political Economy, Vol. 99, No 5, pp. 1029-1059.
  • Elibüyük, M.; Altıbayev, G. (2002) Türkmenistan’ın Ekonomik Atlası, Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Reklamevi Basın Yayın Ofset Matbacılık, Ankara.
  • Gumpel, W. (1998) “Orta Asya Cumhuriyetlerinde ekonomik gelişme ve entegrasyon”, Avrasya Etüdleri, Türkiye İşbirliği ve Kalkınma Ajansı, 13, 19-33.
  • Günsoy, G. (2005) “İnsani gelişme kavramı ve sağlıklı yaşam hakkı”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 2, 35-52.
  • İrahimov, A.; Özözen, S. (2002) “Sovyet Sonrasında Yeni Bağımsız Türk Cumhuriyetleri:Sorunlar ve Gerçekler”, Gürsoy-Naskali, E. ve Şahin, E. (Editör), Bağımsızlıklarının 10. Yılında Türk Cumhuriyetleri, Türkistan ve Azerbaycan Araştırma Merkezi Yayını, 45-54, Hollanda.
  • Kar, M.; Ağır, H.; Gök, E. (2006) “Merkezi ve Doğu Avrupa ile Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinin makroekonomik performanslarının bir karşılaştırılması”, Genel Kurmay ATASE Başkanlığı, Stratejik Araştırmalar Dergisi, 4, 63-85.
  • McCarthy, F. D.; Wolf, H. (2001) “Comparative life expectancy in Africa”, Policy Research Working Paper-2668, Policy Research Paper WPS2668, The World Bank Development Research Group, Public Service Delivery, 18.
  • Özey, R. (1996) Tabiatı, İnsanı ve İktisadı ile Türk Dünyası, Öz Eğitim Yayınları, Konya.
  • Purtaş, F. (2005), Rusya Federasyonu Ekseninde Bağımsız Devletler Topluluğu, BRC Basım, Ankara.
  • Sandal, E.K., Karabulut, M. (2007) “Examination of the relationship between life expectancy and soccial, economic, environmental factors in Africa”, International Symposium on Geography (June 5-8 Kemer) Proceedings, 267-276.
  • Taban, S. (2006) “Türkiye’de sağlık ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi”, Sosyoekonomi, 2, 32-46. http://www.nationmaster.com (Ocak 2007)
APA GÜRBÜZ M, KARABULUT M (2008). SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. , 67 - 81.
Chicago GÜRBÜZ Mehmet,KARABULUT Murat SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. (2008): 67 - 81.
MLA GÜRBÜZ Mehmet,KARABULUT Murat SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. , 2008, ss.67 - 81.
AMA GÜRBÜZ M,KARABULUT M SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. . 2008; 67 - 81.
Vancouver GÜRBÜZ M,KARABULUT M SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. . 2008; 67 - 81.
IEEE GÜRBÜZ M,KARABULUT M "SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler." , ss.67 - 81, 2008.
ISNAD GÜRBÜZ, Mehmet - KARABULUT, Murat. "SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler". (2008), 67-81.
APA GÜRBÜZ M, KARABULUT M (2008). SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 6(1), 67 - 81.
Chicago GÜRBÜZ Mehmet,KARABULUT Murat SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. Coğrafi Bilimler Dergisi 6, no.1 (2008): 67 - 81.
MLA GÜRBÜZ Mehmet,KARABULUT Murat SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. Coğrafi Bilimler Dergisi, vol.6, no.1, 2008, ss.67 - 81.
AMA GÜRBÜZ M,KARABULUT M SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. Coğrafi Bilimler Dergisi. 2008; 6(1): 67 - 81.
Vancouver GÜRBÜZ M,KARABULUT M SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler. Coğrafi Bilimler Dergisi. 2008; 6(1): 67 - 81.
IEEE GÜRBÜZ M,KARABULUT M "SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler." Coğrafi Bilimler Dergisi, 6, ss.67 - 81, 2008.
ISNAD GÜRBÜZ, Mehmet - KARABULUT, Murat. "SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan ülkelerde ortalama yaşam süresi ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler". Coğrafi Bilimler Dergisi 6/1 (2008), 67-81.