Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri
Yıl: 2008 Cilt: 0 Sayı: 46 Sayfa Aralığı: 97 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri
Öz: Kaynağını Hacı Bektaş-ı Velî’den alan Bektaşîlik ve buna bağlı olarak ortaya çıkan edebiyat, benzeri zümre edebiyatları içerisinde her zaman bir adım önde olmuştur. Bektaşî zümresine mensup şairler, vücuda getirdikleri eserlerle hem benzeri zümre edebiyatlarını etkilemişler hem de ilk temsilcileri XVI. yüzyılda ortaya çıkacak olan Âşık edebiyatının oluşmasına zemin hazırlamışlardır. Zaman içerisinde bir takım değişim ve dönüşümler yaşamış olsa da Bektaşî geleneği içerisinde yetişmiş birçok şair vardır. Bu çalışmanın konusunu da Bektaşî geleneğinin günümüzdeki temsilcilerinden Hacıbektaşlı şair Haydar Kaim ve şiirleri oluşturmaktadır. Büyük bir çoğunluğu nefes ve düvaz imamlardan oluşan Haydar Kaim’in şiirleri incelendiğinde Bektaşi şiir geleneğinin ne kadar köklü ve muhteva açısından nasıl bir devamlılık arz ettiği görülecektir.
Anahtar Kelime: Konular:
A poet from Hacibektash who grew in Bektashi tradition: Haydar Kaim and His poems
Öz: The literature depends on Bektashism which takes birth from Hacı Bektaş always becomes one step ahead from other similar literatures. The poets who are companions of Bektashism influenced to other literatures by their poems, they also initiated to be formed Âşık literature which has appeared in XVth century. There are a lot of poets in Bektashi tradition which has experience some changings and transformations in course of time. Haydar Kaim who is from Hacıbektaş and one of contemporary representative of Bektashi tradition and his poems forms the subjects of our article. When the poems of Haydar Kaim which are mostly contain topics of nefeses and düvaz imams examine, it will be understand that how Bektashi poem tradition is continues as rooted and strongly according its content.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ASLANOĞLU, İbrahim. (2000). Pir Sultan Abdallar, İstanbul: Can Yayınları.
- ARSLANOĞLU, İbrahim. (2001). “Alevilikte Temel İnanç Unsurları ve Pratikler”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı 20, s. 33-134.
- ATEŞ, Süleyman. (1980). Kur’ân-ı Kerîm ve Yüce Meâli. Ankara: Kılıç Kitabevi.
- AYDEMİR, Yaşar. (2004). “Nefes”, Türk Dünyası Edebiyat Kavramları ve Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü, Cilt IV, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, s. 500.
- ERÖZ, Mehmet. (1990). Türkiye’de Alevîlik ve Bektâşîlik. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- ERTÜRK, Mustafa. (1997). “Havz-ı Kevser”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 16. İstanbul: DİVANTAŞ, s. 546-549.
- FIĞLALI, Ethem Ruhi. (1994). Türkiye’de Alevîlik ve Bektâşîlik. İstanbul: Selçuk Yayınları.
- GÖLPINARLI, Abdülbâki. (1992). Alevî-Bektâşî Nefesleri. İstanbul: İnkılâp Yayınları.
- GÖLPINARLI, Abdülbâki. (1995). Vilâyet-Nâme / Menâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektâş-ı Veli. İstanbul: İnkılâp Yayınları.
- GÜZEL, Abdurrahman. (2004). Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yayınları.
- GÜZEL, Abdurrahman. (2007). “Ahmed Yesevi, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre ve Kaygusuz Abdal’da Dört Kapı Kırk Makam”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı 41, s. 19-159.
- GÜZEL, Abdurrahman. (2007). “XVI. Yüzyıl Alevi-Bektaşi Edebiyatında Hazret-i Ali Motifi”, 2. Uluslararası Türk Kültür Evreninde Alevilik ve Bektaşilik Bilgi Şöleni Bildiri Kitabı Cilt 1, (hzl.: Dr. Filiz Kılıç-Tuncay Bülbül). Ankara: G.Ü. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayınları, s. 11-32.
- KARAMAN, Hayreddin vd. (tarihsiz). İlmihal I / İman ve İbadetler, İstanbul: DİVANTAŞ.
- KAYA, Doğan. (2007). Ansiklopedik Türk Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
- KILIÇ, Filiz-KÖKEL Coşkun-BÜLBÜL Tuncay. (2008a). Ana Hatlarıyla Horasan’dan Anadolu’ya Alevîlik ve Bektaşîlik / Erenler, Evliyalar, Ocaklar, Ritüeller ve Tarihî Süreç. Ankara: G.Ü. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayınları.
- KILIÇ, Filiz-KURTOĞLU Orhan-BÜLBÜL Tuncay. (2008b). Deniz Ali Baba Dergâhı Postnişini Haydar Cemil Baba (Haydarî) ve Şiirleri, Ankara: G.Ü. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayınları.
- KÖPRÜLÜ, Fuad. (1976). Türk Edebiyatı’nda İlk Mutasavvıflar. 3. bs., Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- NOYAN, Bedri. (1987). Bektaşîlik Alevîlik Nedir. 2. bs., Ankara: Doğuş Matbaacılık.
- OCAK, Ahmet Yaşar. (1992). “Balım Sultan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 5. İstanbul: DİVANTAŞ, s. 17-18.
- OCAK, Ahmet Yaşar. (1996). “Hacı Bektâş-ı Velî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 14. İstanbul: DİVANTAŞ, s. 455-458.
- ÖZTELLİ, Cahit. (1985). Bektaşî-Alevî Şiirleri Antolojisi / Bektaşi Gülleri, 2. bs., İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.
- SARIKÇIOĞLU, Ekrem. (2003). “Mehdî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 28. İstanbul: DİVANTAŞ, s. 369-371.
- SÖĞÜT, Salim. (2000). “İhram”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 21. İstanbul: DİVANTAŞ, s. 539-542.
- ULUDAĞ, Süleyman. (2005). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- UZUN, Mehmet. (1996). “Gülbank”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 14. İstanbul: DİVANTAŞ, s. 232-235.
- VAKTİDOLU, Adil Ali Atalay. (2007). İmam Cafer-i Sadık Buyruğu. İstanbul: Can Yayınları.
- YILMAZ, A. (1948). Tahtacılarda Gelenekler. Ankara: C.H.P. Halkevleri Yayınları.
- YILMAZ, Mehmet. (1992). Edebiyatımızda İslamî Kaynaklı Sözler (Ansiklopedik Sözlük). İstanbul: Enderun Kitabevi.
- YÖRÜKÂN, Yusuf Ziya. (1998), Anadolu’da Aleviler ve Tahtacılar. (Eklerle Yayıma Hazırlayan: Turhan Yörükân), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
| APA | Bekki S (2008). Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. , 97 - 130. |
| Chicago | Bekki Salahaddin Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. (2008): 97 - 130. |
| MLA | Bekki Salahaddin Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. , 2008, ss.97 - 130. |
| AMA | Bekki S Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. . 2008; 97 - 130. |
| Vancouver | Bekki S Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. . 2008; 97 - 130. |
| IEEE | Bekki S "Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri." , ss.97 - 130, 2008. |
| ISNAD | Bekki, Salahaddin. "Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri". (2008), 97-130. |
| APA | Bekki S (2008). Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 0(46), 97 - 130. |
| Chicago | Bekki Salahaddin Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 0, no.46 (2008): 97 - 130. |
| MLA | Bekki Salahaddin Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, vol.0, no.46, 2008, ss.97 - 130. |
| AMA | Bekki S Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. 2008; 0(46): 97 - 130. |
| Vancouver | Bekki S Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. 2008; 0(46): 97 - 130. |
| IEEE | Bekki S "Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri." Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 0, ss.97 - 130, 2008. |
| ISNAD | Bekki, Salahaddin. "Bektaşî geleneği içinde yetişen Hacıbektaşlı bir şair: Haydar Kaim ve şiirleri". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 46 (2008), 97-130. |
