Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları

ÖZMEN, Vahit; ÜNALAN, Pemra C.; GÜLLÜOĞLU, Bahadır M.; Özaydın, Ayşe Nilüfer; ÖNER, Birce R.; GORPE, Serra

Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları

Ayşe Nilüfer ÖZAYDIN, (Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Bahadır M. GÜLLÜOĞLU, (Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Pemra C. ÜNALAN, (Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Serra GORPE, (İstanbul Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İstanbul, Türkiye)

Birce R. ÖNER, (Meme Sağlığı Derneği, İstanbul, Türkiye)

Vahit ÖZMEN (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Meme Sağlığı Dergisi

39 1

Yıl: 2009 Cilt: 5 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 214 - 224 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları

Öz:

Amaç: İstanbul-Bahçeşehir'de yaşayan 40-69 yaşlardaki kadınların meme kanseri ile ilgili bilgileri, bilgilerinin kaynakları ve meme kanseri taramasına katılma davranışları hakkında bilgi toplamak amaçlanmıştır.Hastalar ve Yöntem: Topluma dayalı, kesitsel bir araştırmadır. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) listelerinden tesadüfen seçilen örneklemde, 908 kadında yürütülmüştür.Bulgular: Araştırmada, daha önce meme kanseri tanısı almamış her dört kadından üçü, Türkiye'de kadınlar arasında en sık görülen kanserin meme kanseri olduğunu bilmektedir. Görüşülen kadınların tamamı meme kanserinin mamografi ile erken tanı konulabilen ve tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu, mamografiyi, öncelikle birinci derece yakınlarında meme kanseri olanların risk altında olduğunu ve korunmak için periyodik hekim kontrollerine gidilmesi gerektiğini duymuş ve/ veya okumuş öğrenmişlerdi. Erken menarş ve geç menopoz araştırma grubunda en az bilinen risk faktörleri idi. Meme kanseri ile ilgili bilgiler öncelikle televizyon, gazete, doktor ve arkadaş/akraba'dan alınmakta, internet, kitap, broşür/poster, radyo ve hemşire ise en az yararlanılan kaynaklardır. Araştırma grubundaki sağlıklı kadınların %49.1'i son 2 yıl içerisinde mamografi çektirmiştir. Mamografi bilgisini doktordan alanlar, düzenli jinekologa gidenler, düzenli fizik egzersiz yapanlar, meme kanserli arkadaşı olanlar, daha üst sosyo ekonomik sınıfta, daha eğitimli ve 50-59 yaş gruplarındaki kadınların daha fazla mamografi çektirdikleri, mamografi yle ilgili bilgiyi televizyon ve arkadaşlarından almış olanların ise daha az mamografi çektirdikleri saptanmıştır. Kendi kendine meme muayenesi yapmak ile mamografi çektirmek arasında bir ilişki bulunmamıştır.Sonuç: Bahçeşehir'de yaşayan risk grubundaki kadınlarda, “meme kanseri farkındalığı”nın yaratılmış olduğu görülmektedir. Kadınlarımız, çalışmamızda en fazla etkin olduğu saptanan televizyon ve gazeteler aracılığı ve ‘uzman hekim danışmanlığındaki mesajlarla' daha ayrıntılı olarak bilgilendirilmelidir. Ulusal topluma dayalı/ücretsiz mamografik taramaların hedeflendiği ülkemizde bu tarama programlarının başarılı olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime: Mammography Access to Information Questionnaires Awareness Health Knowledge, Attitudes, Practice Breast Neoplasms Health Behavior Breast Self-Examination

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) World Health Statistics 2008. www.who.int/whosis/whostata
2) Eser SY. Türkiye’de kanser insidansı. Türkiye’de kanser kontrolu. Edit Tuncer M. 2007. SB, KSDB.
3) Hastalık yükü final rapor. SB-HMM.Başkent Üniv. 2004
4) www.ukdk.org/pdf/mevzuat/Ulusal_meme_tarama_standartları.pdf
5) http://ketem.org
6) Secginli S, Nahcivan NO. Factors associated with breast cancer screening behaviors in a sample Turkisk women: A questionnaire survey. Int J Nursing Studies 43 (2006)161-171. PMID [16427965]
7) Schettino MR, Hernández-Valero MA, Moguel R, Hajek RA, Jones LA. Assessing breast cancer knowledge, beliefs, and misconceptions among Latinas in Houston, Texas. J Cancer Educ. 2006 Spring;21(1 Suppl):S42-6.
8) Ozmen V. Breast cancer in the world and Turkey. J Breast Health 2008,4:6-12.
9) McPherson K et al. Breast cancer-epidemiology, risk factors and genetics. BMJ 2000, 321:624-26. PMID [10977847]
10) Vogel VG. Epidemiology, genetics and risk evaluation of postmenopausal women at risk of breast cancer. Menopause 2008, 15:782-789. PMID [18596599]
11) Shantakumar S et al. Reproductive factors and breast cancer risk among older women. Breast cancer Res Treat 2007, 102:365-374. PMID [17033925]
12) Braaten T et al. Education and risk of breast cancer in the Norwegian- Swedish women’s lifestyle and health cohort study. Int J Cancer 2004, 110:579-583. PMID [ 15122591]
13) Gulluoğlu BM. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde meme hastalıklarına yaklaşım. Türkiye Aile Hekimliği Derg. 2007.11(2):61-64.
14) Yaren A, Özkılınç G, Güler A, Öztop İ. European Journal of Cancer Care 2007;17: 278–284 doi: 10.1111/j.1365-2354.2007.00856.x About DOI
15) www.ukdk.org/pdf/mevzuat/Ulusal_meme_tarama_standartları.pdf
16) World Cancer Report, Edit Stewart BW and Kleihues P. IARC Pres, Lyon 2003.
17) Recommendation about Screening in Europe: OJL 327/34-38:EC, 2 Dec 2003.
18) Recommendation and rationale. Screening for breast cancer. USPSTF.2002.
19) Andersson I et al.Mammographic screening and mortality from breast cancer : the Malmo mammographic screening trial, BMJ, 1988, 297:943-948. PMID [3142562)
20) Shapiro S, Coleman EA. Boreder M, Codd M, de Koning H, Fracheboud J et al. For the International Breast Screening Network, and the European Networkof Pilot Project for Breast Cancer Screening. Breas cancer screenings programmes in 22 countries: current policies, administration and guidelines. Int J Epidemiol 1998;27:735-42. PMID [9839727]
21) Berg WA et all. Combined screening with ultrasound and mammography vs Mamography alone in women at elevated risk of breast cancer. JAMA 2008;299 (18) 2151-2163. PMID [18477782]
22) Orhan S. Cetinkaya F. Nuh Naci Yazgan Sağlık Ocağı bölgesindeki yetişkin kadınların meme kanseri konusundaki düşünce ve davranışları. Erciyes Univ. Sağlık Bilimleri derg.12 (3),11-16.
23) Discigil G, Sensoy N, Tekin N ve ark. Meme Sağlığı: Ege Bölgesinde yaşayan bir grup kadının bilgi, davranış ve uygulamaları. MMJ. 2007 (20) 1. http://www.marmaramedicaljournal.org/text.php3?id=405
24) Page A. Morrell S. Tewson R. Et al. Mamography screening participation: effects of media campaign targeting Italian-speaking women. Aust N Z J Public Health. 2005 Aug;29(4):365-71. PMID [ 16222935]
25) Cinsel Sağlık Üreme Sağlığı. Aile Planlaması Danışmanlığı. SB AÇSAP Gn Müd. Ankara 2005.
26) Luengo-Matos S, Polo-Santos M, Saz-Parkinson Z. Mammography use and factors associated with its use after the introduction of breast cancer screening programmes in Spain. Eur J Cancer Prev. 2006 Jun;15(3):242-8.
27) Cui Y, Peterson NB, Hargreaves M, Wen W, Patel K, Drake J, Munro HM, Signorello LB, Blot WJ. Mammography use in the Southern Community Cohort Study (United States). J Health Care Poor Underserved. 2007 Nov;18(4 Suppl):102-17.
28) Han Y, Williams RD, Harrison RA. Breast cancer screening knowledge, attitudes and practices among Korean American women. Oncology Nursing Forum 2000. 27.1585-1591. PMID [11103377]
29) Politika dökümanı: Kadın ve eğitim. http://www.ksgm.gov.tr/egitim. pdf (30 Temmuz 2009)
30) Dittgen A. Housing and household size in local population dynamics. Population 2005.60:3. 259-298. http://www.cairn.info/revue-populationenglish- 2005-3-page-259.htm (30 Temmuz 2009)

APA	Özaydın A, GÜLLÜOĞLU B, ÜNALAN P, GORPE S, ÖNER B, ÖZMEN V (2009). Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. , 214 - 224.
Chicago	Özaydın Ayşe Nilüfer,GÜLLÜOĞLU Bahadır M.,ÜNALAN Pemra C.,GORPE Serra,ÖNER Birce R.,ÖZMEN Vahit Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. (2009): 214 - 224.
MLA	Özaydın Ayşe Nilüfer,GÜLLÜOĞLU Bahadır M.,ÜNALAN Pemra C.,GORPE Serra,ÖNER Birce R.,ÖZMEN Vahit Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. , 2009, ss.214 - 224.
AMA	Özaydın A,GÜLLÜOĞLU B,ÜNALAN P,GORPE S,ÖNER B,ÖZMEN V Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. . 2009; 214 - 224.
Vancouver	Özaydın A,GÜLLÜOĞLU B,ÜNALAN P,GORPE S,ÖNER B,ÖZMEN V Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. . 2009; 214 - 224.
IEEE	Özaydın A,GÜLLÜOĞLU B,ÜNALAN P,GORPE S,ÖNER B,ÖZMEN V "Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları." , ss.214 - 224, 2009.
ISNAD	Özaydın, Ayşe Nilüfer vd. "Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları". (2009), 214-224.

APA	Özaydın A, GÜLLÜOĞLU B, ÜNALAN P, GORPE S, ÖNER B, ÖZMEN V (2009). Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. Meme Sağlığı Dergisi, 5(4), 214 - 224.
Chicago	Özaydın Ayşe Nilüfer,GÜLLÜOĞLU Bahadır M.,ÜNALAN Pemra C.,GORPE Serra,ÖNER Birce R.,ÖZMEN Vahit Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. Meme Sağlığı Dergisi 5, no.4 (2009): 214 - 224.
MLA	Özaydın Ayşe Nilüfer,GÜLLÜOĞLU Bahadır M.,ÜNALAN Pemra C.,GORPE Serra,ÖNER Birce R.,ÖZMEN Vahit Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. Meme Sağlığı Dergisi, vol.5, no.4, 2009, ss.214 - 224.
AMA	Özaydın A,GÜLLÜOĞLU B,ÜNALAN P,GORPE S,ÖNER B,ÖZMEN V Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. Meme Sağlığı Dergisi. 2009; 5(4): 214 - 224.
Vancouver	Özaydın A,GÜLLÜOĞLU B,ÜNALAN P,GORPE S,ÖNER B,ÖZMEN V Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. Meme Sağlığı Dergisi. 2009; 5(4): 214 - 224.
IEEE	Özaydın A,GÜLLÜOĞLU B,ÜNALAN P,GORPE S,ÖNER B,ÖZMEN V "Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları." Meme Sağlığı Dergisi, 5, ss.214 - 224, 2009.
ISNAD	Özaydın, Ayşe Nilüfer vd. "Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları". Meme Sağlığı Dergisi 5/4 (2009), 214-224.