Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma

DEMİREL, Yavuz; SEÇKİN, Zeliha; YENİÇERİ, Özcan

Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma

Özcan YENİÇERİ, (Niğde Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Niğde, Türkiye)

Yavuz DEMİREL, (Aksaray Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Aksaray, Türkiye)

Zeliha Seçkin (Aksaray Üniversitesi, Ortaköy Meslek Yüksek Okulu Aksaray, Türkiye)

Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

5 0

Yıl: 2009 Cilt: 0 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 83 - 99 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma

Öz:

Bu çalısmada, çalısanların örgütsel adalet algılamaları ile duygusal tükenmislikleri arasındaki iliski arastırılmıstır. Örgütsel adalet, dagıtımsal, islemsel ve etkilesimsel adalet alt boyutları ile incelenmistir. Arastırmanın örneklemi, Kayseri, Nigde ve Konya’da imalat sanayinde faaliyet gösteren üç isletme çalısanlarından olusturmaktadır. Arastırmada yüz-yüze anket yöntemi kullanılmıs olup ankete katılan çalısan sayısı 502’dir. Çalısmada üç temel hipotez gelistirilmistir. Hipotezler örgütsel adaletin alt boyutları ile duygusal tükenmislik arasında negatif veya pozitif iliski esas alınarak kurgulanmıstır. Elde edilen sonuçlara göre çalısanların dagıtımsal ve etkilesimsel adalet algılamaları ile duygusal tükenmislikleri arasında negatif iliskinin oldugu ve islemsel adalet ile duygusal tükenmislik arasında ise pozitif bir iliskinin oldugu görülmüstür.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adams, J. S. (1965), “Inequity in Social Exchange. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology,2: 267-299. Academi, New York.
Anion, L. (2006), “Reciprocal Effects of Burnout Symptoms and Police Culture Elements”, Tallinn University Press, 1-27.
Arı, G. S. ve Bal, E. Ç. (2008), “Tükenmislik Kavramı: Bireyler ve Örgütler Açısından Önemi”, Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 131-148.
Balcıoglu, İ., Memetali S. ve Rozant, R. (2008), “Tükenmislik Sendromu”, Dirim Tıp Gazetesi,, 83, 99-104.
Barutçu, E. ve Serinkan, C. (2008), “Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmislik Sendromu ve Denizli’de Yapılan Bir Arastırma”, EgeAkademik Bakıs, 8(2),541-561.
Budak, G. ve Sürgevil, O. (2005), “Tükenmislik ve Tükenmisligi Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İliskin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama”, D.E.Ü.İİ.B.F. Dergisi, 20(2), 95-108.
Cemaloglu, N. ve Erdemoglu Sahin D. (2007), “Ögretmenlerin Mesleki Tükenmislik Düzeylerinin Farklı Degiskenlere Göre İncelenmesi”, Kastamonu Egitim Dergisi, 15(2), 465-484.
Chiaburu Dan S. ve Lim Audrey, S. (2008), “Manager Trustworthiness or Interactional Justice? Predicting Organizational Citizenship Behaviors”, Journal of Business Ethics, 83, 453–467.
Chiu, C.M. ve Wang Eric, T.G. (2006), “Understanding Knowledge Sharing in Virtual Communities: An Integration of Expectancy Disconfirmation and Justice Theories, 11th Pacific-Asia Conference on Information Systems, 531-546.
Colquitt Jason, A. (2001), “On the Dimensionality of Organizational Justice: A Construct validation of a Measure”, Journal of Applied Psychology, 86(3), 386-400.
Çapri, B. (2006), “Tükenmislik Ölçeginin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalısması”, Mersin Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-77.
Dericiogulları, A. Konak, S. Arslan, E. ve Öztürk, B. (2007), “Ögretim Elemanlarının Tükenmislik Düzeyleri: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örnegi”, Fırat Saglık Hizmetleri Dergisi, 2(5), 13-23.
Engelbrecht, S. (2006), Motivation and Burnout in Human Service Work the Case of Midwifery in Denmark, Ph. D. Thesis.
Freudenberger, H. J. (1974), “Staff burn-out”, Journal of Social Issues, 30(1), 159-165.
Freudenberger, H. J. (1975), “The Staff Burn-out Syndroma in Alternative Institutions. Psychoteraphy”, Theory, Research and Practice, 12(1), 73-82.
Fischer, R. (2004), “Rewarding Employee Loyalty: An Organizational Justice Approach”, International Journal of Organizational Behaviour, 8(3), 486-503.
Forray, J. M. (2006), “Sustaining Fair Organization: An Interpretıve Vıew Of Justıce In Organızatıonal Life”, Group & Organization Management, 31(3), 359-387.
Giap, B. ve Hackermeier, I. (2005), “Organizational Citizenship Behavior and Perception of Organizational Justice in Student Jobs”, Psychoplogy of Excellence Instructional Design, Job Analysis & Job Design, 2-14.
Greenberg, J. (2004), “Stress Fairness to Fare No Stress: Managing Workplace Stress by Promoting Organizational Justice”, Organizational Dynamics, 33(4), 352-365.
Hair, Joseph F.; Anderson, Rolph E., Tatham, Ronald. and Black, William (1998), Multivariate Data Analysis, International (UK) Limited: Prentice- Hall, 730 s., London
Haris, L. (2002), “Achieving a Balance in Human Resourcing Between Employee Rights and Care for the Individual”, Busıness & Professıonal Ethıcs Journal, 21(2), 45-60.
Harris, K. J., Andrews, M. C. ve Kacmar, K. M. (2007), “The Moderating Effects of Justice on the Relationship Between Organizational Politics and Workplace Attitudes”, J Bus Psychol, 22, 135–144.
Hogan, R. L. ve McKnight M. A. (2007), “Exploring Burnout Among University Online Instructors: An Initial Investigation”, Internet and Higher Education, 10, 117-124.
Huang, Ing-C., Chuang, Chih-H. J. ve Lin, Hao-C. (2003), “The Role of Burnout in the Relationship Between Perceptions of Organizational Politics and Turnover Intentions”, Public Personel Management, 32(4), 519-531.
İnce, M. ve Gül, H. (2005), Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Baglılık, Konya: Çizgi Kitabevi.
Jackson, S. E. ve Schuler R. S. (1983), “Preventing Employee Burnout”, American Management Associations, 58-68.
Jahangır, N., Akbar M. ve Begum, N. (2006), “The Role of Social Power, Procedural Justice, Organizational Commitment, and Job Satisfaction to Engerder Organizational Citizenship Behavior”, ABAC Journal, 26(3), 21-36.
Kaçmaz, N. (2005), “Tükenmislik (Burnout) Sendromu”, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68, 29-32.
Kim, H. S. (2005), Organızatıonal Structure and Internal Communication as Antecedents of Employeeorganization Relationships in the Context of Organizational Justıce: A Multilevel Analysis, University of Maryland: Ph.D. Thesis.
Kwak, A. (2006). The Relationships of Organizational Injustice with Employee Burnout and Counterproductive Work Behaviors: Equity Sensitivity as A Moderator, Ph. D. Thesis, Central Michigan University.
Kwon, Jong-W. (2006), “Distrubutive and Procedural Justice as Predictors for Organizational Outcomes in korea and Malaysia: An Integrative Model”, The Business Review, 5(1), 253-257.
Leventhal, G. (1980), “What should be Done With Equity Theory? New Approaches to the Study of Fairness in Social Relationship. In K. Gergen, M. Greenberg, & R. Willis (Eds.), Social Exchanges: Advances in Theory and Research, New York: Plenum, 27-55.
Maslach, C. Schaufeli, W. B. ve Leiter M. P. (2001), “Job Burnout”, Annu. Rev. Psychol., 52, 379-422.
Maslach, C. ve Jackson, S. E. (1981), “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupatıonal Behavıour, 2, 99-113.
Maslach, C. ve Jackson, S. E. (1984), “Burnout in Organizational Settings”, Applied Social Psychology Annual, 5, Beverly Hills, CA: Sage.
Maslach, C. (2003), “Job Burnout: New Directions in Research and Intervention”, Current Directions in Psychologycal Science, 12, 189-192.
Moon, H. ve Kamdar D. (2008), “Meor We? The Role of Personality And Justice as Other- Centered Antecedents to Innovative Citizenship Behaviors Within Organizations”, Journal of Applied Psychology, 93(1), 84-94.
Nakip, M. (2003), Pazarlama Arastırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Seçkin Yayıncılık, 572 s., Ankara.
Otacıoglu, S. G. (2008), “Müzik Ögretmenlerinde Tükenmislik Sendromu ve Etkileyen Faktörler”, İnönü Üniversitesi Egitim fakültesi Dergisi, 9(15), Bahar, 103-116.
Ören, N. ve Turkoglu, H. (2006), “Ögretmen Adaylarında Tükenmislik”, Mugla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), Bahar, Sayı: 16, http://www.mu.edu.tr/sbe/sbedergi/dosya/N-Oren.pdf, Erisim: 25.03.2009.
Özdevecioglu, M. (2003), “Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranıslar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Arastırma”, Erciyes Üniversitesi, İİBF Dergisi, Sayı: 21, 77-96.
Paré, G. ve Tremblay, M. (2007), “The Influence of High-Involvement Human Resources Practices, Procedural Justice, Organizational Commitment, and Citizenship Behaviors on Information Technology Professionals’ Turnover Intentions”, Group & Organization Management, 32(3), 326-357.
Ramamoorthy, N. ve Flood P.C. (2004), “Gender and Employee Attitudes: The Role of Organizational Justice Perceptions”, British Journal of Management, 15, 247–258.
Schepman, S. B. ve Zarate, M. A. (2008), “The Relationship Between Burnout, Negative Affectivity and Organizational Citizenship Behavior for Human Services Employees”, Proceedings of World Academy of Science Engineering and Tecnology, 30, 437-442.
Skarlicki, D. P. ve Folger, R. (1997), “Retaliation in the Workplace: The Roles of Distributive, Procedural, and Interactional Justice”, Journal of Applied Psychology, 82(3), 434-443.
Tabachinck, Barbara G. and Fidell, Linda S. (2001), Using Multivariate Statistics, A Pearson Education Company, 996 s., Needham Heights.
Tekleab, A. G. Takeuchi R. ve Taylor M. S. (2005), “Extending the Chain of Relationships Among Organizational Justice, Social Exchange, and Employee Reactions: The Role of Contract Violations”, Academy of Management Journal, 48(1), 146-157.
Tsigilis, N. Zachopoulou, E. ve Grammatikopoulos, V. (2006), “Job Satisfaction and Burnout Among Greek Early Educators: A Comparison Between Public and Private Sector Employees”, Educational Research and Review, 1(8), 256-261.
Villanueva, Lytida S. (2006). An Examination of the Role of Self-Control in the Prediction of Counterproductive Work Behaviors: Does Cognition Matter?, Ph. D. Thesis, University of Houston
Yıldırım, F. (2007), “İs Doyumu ile Örgütsel Adalet İliskisi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(1), 354–279.
Yperen, N. W. V. Hagedoorn, M. Zweers, M. ve Postma, S. (2000) “Injustice and Employees’ Destructive Responses: The Mediating Role of State Negative Affect”, Social Justice Research, 13(3), 291-312.
Wesolowskı, M. A. ve Massholder, K. (1997), “Relational Demography in Supervisor-Subordinate Dyads: Impact on Subordinate Job Satisfaction, Burnout, and Perceived Procedural Justice”, Jounal of Organizational Behavior, 18, 351-367.
Wright, C. W. ve Sablnski, C. J. (2008), “Procedural Justice, Mood, and Prosocial Personality Influence on Organizational Citizenship Behavior”, North American Journal of Psychology, 10(2), 397-412.
Wong, Yuı-T. NGO H. Y. ve Wong, Chi-S. (2004), “Perceived Organizational Justice, Trust, and OCB: A Study of Chinese Workers in Joint Ventures and State-owned Enterprises”, http://www.jgxysx.net/DAOM/007_YuiTimWong.pdf Erisim: 30.03.2009.

APA	YENİÇERİ Ö, DEMİREL Y, SEÇKİN Z (2009). Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. , 83 - 99.
Chicago	YENİÇERİ Özcan,DEMİREL Yavuz,SEÇKİN Zeliha Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. (2009): 83 - 99.
MLA	YENİÇERİ Özcan,DEMİREL Yavuz,SEÇKİN Zeliha Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. , 2009, ss.83 - 99.
AMA	YENİÇERİ Ö,DEMİREL Y,SEÇKİN Z Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. . 2009; 83 - 99.
Vancouver	YENİÇERİ Ö,DEMİREL Y,SEÇKİN Z Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. . 2009; 83 - 99.
IEEE	YENİÇERİ Ö,DEMİREL Y,SEÇKİN Z "Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma." , ss.83 - 99, 2009.
ISNAD	YENİÇERİ, Özcan vd. "Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma". (2009), 83-99.

APA	YENİÇERİ Ö, DEMİREL Y, SEÇKİN Z (2009). Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(16), 83 - 99.
Chicago	YENİÇERİ Özcan,DEMİREL Yavuz,SEÇKİN Zeliha Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 0, no.16 (2009): 83 - 99.
MLA	YENİÇERİ Özcan,DEMİREL Yavuz,SEÇKİN Zeliha Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.0, no.16, 2009, ss.83 - 99.
AMA	YENİÇERİ Ö,DEMİREL Y,SEÇKİN Z Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2009; 0(16): 83 - 99.
Vancouver	YENİÇERİ Ö,DEMİREL Y,SEÇKİN Z Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2009; 0(16): 83 - 99.
IEEE	YENİÇERİ Ö,DEMİREL Y,SEÇKİN Z "Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma." Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0, ss.83 - 99, 2009.
ISNAD	YENİÇERİ, Özcan vd. "Örgütsel adalet ile duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma". Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 16 (2009), 83-99.