Yıl: 2009 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 121 - 138 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri

Öz:
Bu araştırmada, genel lise öğretmen ve öğrencilerinin görüşlerine dayalı olarak genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde demokratik tutum ve davranışları ne ölçüde sergilediklerini belirlemek amaçlanmıştır. Genel liselerde görev yapan öğretmenlerin görüşlerinin cinsiyet, mesleki kıdem ve branş; öğrencilerin görüşlerinin ise cinsiyet ve öğrenim gördükleri sınıf değişkenleri açısından incelenmesi araştırmanın alt amaçlarını oluşturmaktadır. Bu amaca ulaşmak üzere genel liselerde görev yapan öğretmenlere ve öğrenim gören öğrencilere “Demokratik Sınıf Yönetimi Ölçeği” uygulanmıştır. Araştırma, betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini 2005–2006 eğitim-öğretim yılında Malatya ili merkez ilçe belediye sınırları içinde bulunan resmi ortaöğretim okullarından genel liselerde görev yapan öğretmenler (N=916) ve öğrenim gören öğrenciler (N=22023) oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 8 genel lisedeki 227 öğretmen ve 953 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda öğretmen ve öğrenci görüşlerinin anlamlı biçimde farklılaştığı belirlenmiştir. Öğretmenler sınıfta demokratik davrandıklarını ifade ederken, öğrenciler tersini düşünmektedirler. Öğrenci görüşleri cinsiyet ve öğrenim gördükleri sınıf değişkenleri açısından anlamlı biçimde farklılaşmaktadır.
Anahtar Kelime: lise öğrencileri demokratik davranışlar öğretmen görüşleri Malatya sınıf yönetimi öğrenci görüşleri cinsiyet farklılıkları demokrasi eğitimi demokratik sınıf yönetimi ölçeği öğretmen davranışları lise öğretmenleri demokratik tutumlar

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Teacher' and students' views about the high school teachers' democratic classroom management behaviors

Öz:
The purpose of this research is to determine the teachers’ and students’ views about to what extend high school teachers display democratic attitudes and behaviors while managing classroom. This study also aims at investigating both teachers’ views according to gender, professional experiences, and subject variables and students’ views according to gender and grade variables. To this end “Democratic Classroom Management Scale” was administered on the participating teachers and students. The teacher of this descriptive study comprises of a total number of 916 teachers and a total number of 22.023 students from state high schools in Malatya city center during 2005-2006 semester. The sample of the study is 227 teachers and 953 students selected from 8 state high schools. Research results revealed that teachers’ and students’ views differed significantly. While teachers state that they behave in a democratic manner, students think the opposite. Also it was found that students’ views differed significantly according to gender and grade variables.
Anahtar Kelime: democracy education democratic classroom management scale teacher behaviors high school teachers democratic attitudes high school students democratic behaviors teacher views Malatya classroom management student opinions gender differences

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akpınar, B., & Turan, M. (2004). Avrupa birliğine uyum sürecinde ilköğretim öğretmenlerinin demokrasi ve demokrasi eğitimine bakış açısı. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu (20–21 Mayıs), Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi.
  • Arabacı, İ. B. (2005). Öğretme-öğrenme sürecine öğrencilerin katılımı ve sınıfta demokrasi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 316, 21–27.
  • Atasoy, A. (1997). İlköğretim ikinci kademe demokrasi eğitimi ve ilköğretim ikinci kademe öğretmen ve öğrencilerinin demokratik tutum ve davranışlarının karsılaştırılmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Aydoğan, İ., & Kukul, F. (2003). Öğretmen ile öğretim üyelerinin demokratik davranışlarının analizi. Eğitim Araştırmaları, 3(11), 23–32.
  • Aydın, A. (2000). Sınıf yönetimi. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Büyükkaragöz, S., & Kesici, Ş. (1996). Öğretmenlerin hoşgörü ve demokrasi tutumları. Eğitim Yönetimi, 2(3), 353–365
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum.(2. Basım). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Çelik, V. ( 2002). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Chomsky, N. (2007). Demokrasi ve eğitim. İstanbul: Bgst yayınları.
  • Demirtaş, H. (2003). Demokratik sınıf yönetimi ve inönü üniversitesi öğrencilerinin, öğretim elemanlarının sınıf yönetimi tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Sözlü Bildiri, 6-9 Temmuz, Malatya.
  • Doğanay, A.(1997). Türk politik kültürü ve gençliğin eğitimi. Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(16), 51-61.
  • Doğanay, A., & Sarı, M. (2004). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karsılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(39), 356–383.
  • Duman, T., & Koç, G. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi: Malatya.
  • Eğitim-Sen. (1998). Demokratik eğitim kurultayı. Ankara, 2-6 Şubat 1998.
  • Fidan, N., & Erden, M. (1993). Eğitime giriş. Dördüncü Baskı. Ankara: Meteksan A. Ş.
  • Güler, M. (2003). Sınıfla öğretmen ve öğrencilerin demokratik değerleri benimseme ve bunları davranışlara yansıtma düzeyleri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Gülmez, M. (1994). İnsan hakları ve demokrasi eğitimi. Ankara: TODAIE Yayınları.
  • Gündüz, M., & Gündüz F. (2002). Yurttaşlık bilinci. Ankara: Anı Yayıcılık.
  • Karakütük, K. (2001). Demokratik laik eğitim-çağdaş toplum olmanın yolu. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (-kavramlar-ilkeler-teknikler-). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kaya, A. (2005). Çocuklar için yalnızlık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 5(19), 220–237.
  • Kaya, Y. K. (1996). Eğitim yönetimi: kuram ve Türkiye’ deki uygulama. Ankara: Bilim Yayınları.
  • Kıncal, R., & Işık, H. (2003). Demokratik eğitim ve demokratik değerler. Eğitim Araştırmaları, 11, 54–58.
  • Kuzgun, Y. (2000). Eğitimde kendini gerçekleştirme. Editör: Ali Şimşek. Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
  • Oğuz, A. (2004). Demokratik değerlerin kazandırılmasında etkin öğretim yöntemleri. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu (20–21 Mayıs), Çanakkale: Onsekiz Mart Üniversitesi, 109-116.
  • Öktem, F. (1994). Okul aile işbirliği, aile ve eğitim. Ankara: TED Yayınları.
  • Perliger, A., Nisim, D. C., & Pedahzur, A. (2006). Democratic attitude among high-school pupils: The role played by perceptions of class climate. School Effectiveness and School Improvement, 17(1), 119-140.
  • Polat, T. (2003). Güçlü demokrasi ve okul. Eğitim Yönetimi ve Üniversitelerde Demokratik Yapılanma Sempozyumu. Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
  • Shechtman, Z. (2002). Validation of the democratic teacher belief scale (DTBS). Assessment In Education, 9 (3).
  • Sönmez, V. (2003). Dizgeli eğitimle sınıf ortamında doğrudan demokrasi. Eğitim Araştırmaları. Ankara: Bahar Yayınları.
  • Şahin, N. (2004). ÇOMÜ Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının demokratik sınıf ortamı ile ilgili görüşleri. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu (20–21 Mayıs), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 130-142.
  • Şimşek, Y., & Ceylan, M. (2004 ). Okul kültürünün demokrasi eğitimine etkisi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu (20–21 Mayıs), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 255-259.
  • Şişman, M. (1999). Öğretmenliğe giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • TDV. (1992). Demokrasi nedir? Çev: Levent Köker. Ankara.
  • Tocqueville, A. (1994). Amerika’da demokrasi. Çev: İhsan Şezal, Fatoş Dilber. Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Turan, S. (2001). Demokratik bir Toplum ve okulda bir lider olarak öğretmenin rolü. Eğitim Araştırmaları, 3(8), 120–125.
  • Uslu, M. (2003). İlköğretim ikinci kademede demokrasi eğitimi: öğretmen ve öğrencilerin demokratik davranışları sergileme düzeyleri (Sakarya ili örneği). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya.
  • Yıldırım, L. (1994). İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin demokratik tutum ve davranışları ile öğrencilerin demokratik davranışları arasındaki ilişkinin saptanması. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • Yücel, C., & Biri, İ. (2004). Demokrasi ve eğitim. Sosyoloji Araştırmalar Dergisi, 7(2), 35–47.
APA DURMUŞ YALÇIN G, DEMİRTAŞ H (2009). Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. , 121 - 138.
Chicago DURMUŞ YALÇIN Gülcan,DEMİRTAŞ Hasan Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. (2009): 121 - 138.
MLA DURMUŞ YALÇIN Gülcan,DEMİRTAŞ Hasan Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. , 2009, ss.121 - 138.
AMA DURMUŞ YALÇIN G,DEMİRTAŞ H Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. . 2009; 121 - 138.
Vancouver DURMUŞ YALÇIN G,DEMİRTAŞ H Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. . 2009; 121 - 138.
IEEE DURMUŞ YALÇIN G,DEMİRTAŞ H "Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri." , ss.121 - 138, 2009.
ISNAD DURMUŞ YALÇIN, Gülcan - DEMİRTAŞ, Hasan. "Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri". (2009), 121-138.
APA DURMUŞ YALÇIN G, DEMİRTAŞ H (2009). Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(28), 121 - 138.
Chicago DURMUŞ YALÇIN Gülcan,DEMİRTAŞ Hasan Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.28 (2009): 121 - 138.
MLA DURMUŞ YALÇIN Gülcan,DEMİRTAŞ Hasan Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.28, 2009, ss.121 - 138.
AMA DURMUŞ YALÇIN G,DEMİRTAŞ H Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009; 0(28): 121 - 138.
Vancouver DURMUŞ YALÇIN G,DEMİRTAŞ H Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009; 0(28): 121 - 138.
IEEE DURMUŞ YALÇIN G,DEMİRTAŞ H "Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.121 - 138, 2009.
ISNAD DURMUŞ YALÇIN, Gülcan - DEMİRTAŞ, Hasan. "Genel lise öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gösterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28 (2009), 121-138.