Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri

PINAR, Gül; Karahan, Azize; DOĞAN, NEVİN; ALGIER, Lale; PINAR, Tevfik; Abbasoğlu, Aysel; KUŞÇU, Esra

Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri

Gül PINAR, (Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Tevfik PINAR, (Kırıkkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Nevin DOĞAN, (Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Azize KARAHAN, (Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Lale ALGIER, (Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Aysel ABBASOĞLU, (Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Esra KUŞÇU (Başkent Üniversitesi, Maltepe Kadın Doğum Polikliniği, Ankara, Türkiye)

Dicle Tıp Dergisi

6 1

Yıl: 2009 Cilt: 36 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 258 - 266 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri

Öz:

Amaç: Tüm dünyada nüfusun yaşlanması ile birlikte osteoporozun sosyal ve ekonomik yükü artmaktadır. Osteoporoza ve osteoporotik kırıklara karşı önlem alabilme- nin ilk koşulu osteoporoz risk faktörleri hakkında sağlıkpersoneli ve bireylerin farkındalık bilincinin oluşmasıdır.Çalışmamızda Başkent Üniversitesi Menopoz Polikliniği’nde 45 yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörlerinin saptanması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 45 yaş ve üstü 272postmenapozal kadın alındı ve içlerinden lumbar vefemur boynu kemik yoğunluğu -2.5 SD altında olan 146osteoporotik hastada risk faktörleri araştırıldı.Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 53.9±8.3 yıl idi (4582) %87.9’u evli ve %55,1’i lise ve üzeri eğitime sahipti.Kadınların %68.8’i menopoza girmiştir. Osteoporoz tanısı alanların oranı %53,7’dir. Ailesinde osteoporoz öyküsü(%60,8), ailesinde minör travmaya bağlı kırık öyküsü(%69,8), kendinde düşme ve çarpmaya bağlı kırık öyküsü olanlarda (%71,0), osteoporoz dışında kronik hastalığı olan (%59,9), düzenli ilaç kullanan (%61,0), uzun süreyatağa bağımlı olan (%67,3), 3 cm ve üzerinde boydakısalma (%77,3) sırt-bel ağrısı (%61,1) ve sırtta kamburlaşması olanlarda (%70,9) osteoporoz daha sık idi(p<0.05). Osteoporoz risk faktörü sayısı >5 olanlarda osteoporoz görülme sıklığı da artmış bulundu (p<0.05).Sonuç: Osteoporoz risk faktörleri taşıyan kadınların düzenli kontrolü ve kemik yoğunluğu ölçümleri yararlı olacaktır.

Anahtar Kelime:

Konular: Cerrahi

Osteoporosis risk factors in the women over 45-years old

Öz:

Aim: The social and economic burden of osteoporosis isincreasing worldwide, as the population ages. The clinical evaluation of osteoporosis in clinical practise is depend on the avareness of patients and health staff. Theaim of this study was to determine osteoporosis risk factors on the female patients over 45-year old admitted tothe menopauses outpatient clinic at Baskent University.Materials and methods: A total of 272 patient over 45years of age with the complaint of menopause were included and Osteoporosis risk factors of 146 women whohad lumbar and femoral neck bone density of <2.5 SDwere investigated.Results: The mean age was 53.9±8.3 (range 45- 82)years. Patients characteristics were 87.9% married,68.8% in menopauses, 53.7% with the diagnosis of osteoporosis, and 55.1% graduate of high school or university. All subjects had at least one risk factor of osteo- porosis such as family history of osteoporosis (60.8%),fracture due to minor trauma (69.8%), history of fall related fracture (71.0%), chronic disease other than osteoporosis (59.9%), chronic medication (61.0%), dependenton bed for a long time (67.3%), loss of height of 3 cm ormore (77.3%), back pain (61.1%), and stoop (70.9%).Osteoporosis was diagnosed more in this group and difference was statistically significant (p<0.05). Coincidence of more risk factors (>5) led increased incidenceof osteoporosis (p<0.05).Conclusions: The individuals with risk factors of osteoporosis should be regularly controlled and preventivemeasures should be advised.

Anahtar Kelime:

Konular: Cerrahi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. World Health Organization Study Group: Assessment of fracture risk and its application to screening for postmenopausal osteoporosis. World Health Organ Tech Rep Ser 1994;843:1-129.
2. Arasıl T. Osteoporoz ve Tanımı, Osteoporoz, Epsilon Matbaacılık, 2002. 5-11, İstanbul.
3. Lane NE, Sambrook PN. The Epidemiology of Osteoporotic Fractures. In: Osteoporosis and the Osteoporosis of Rheumatic Diseases. 1st ed. Philadelphia: MosbyElsevier; 2006: 6.
4. Dilşen G. Osteoporozun Epidemiyolojisi, Osteoporoz, Epsilon Matbaacılık, 2002:11-23, İstanbul.
5. Boonen S, Vanderschueren D, Cheng XG, et al. Age-related (type II) femoral neck osteoporosis in men: biochemical evidence for both hypovitaminosis D- and androgen deficiency-induced bone resorption. J Bone Miner Res 1997; 12:2119-26.
6. Kanis J, Borgstrom F, De Laet C, et al. Assessment of fracture risk: review. Osteoporos Int 2005;16:581-589.
7. Dinçer G, Yüksel EK. Osteoporozun Kliniği ve Risk Faktörleri. Türkiye Klinikleri J Orthop & Traumatol-Special Topics 2008;1:27-31.
8. Guthrie J, Ebelling P ve Dennerstein L. Risk Factors for Osteoporosis, Medscape Women’s Health, 2000; :25-29.
9. Dündar P, Oral A, Eser E, Dinç G, Gülümser G. “Kadınlarda Osteoporoz ve Yaşam Kalitesi”, Sağlık ve Toplum 2003;13:47-57.
10. Klibanski A. “Osteoporosis Prevention, Diagnosis and Therapy”. South Med Journal 2000; 15:561-568.
11. Gökçe Y, Akarırmak Ü, Akyüz G, Arasıl T, et al. Osteoporoz, Modern Tıp Seminerleri Dizisi, Ed. Gökçe Y, Güneş Kitapevi Yayınları, 2001. Ankara.
12. Kim YE, Hyun NR, Shon HS, Park SY, Park H. Assessment of clinical risk factors to validate the probability of osteoporosis and subsequent fractures in Korean Women. Calcif Tissue Int 2008; 83:380–387.
13. Demir B, Haberal A, Geyik P, Baskan B, Ozturkoglu E, Karacay O, Deveci S. Identification of the risk factors for osteoporosis among postmenopausal women. Maturitas 2008;60:253-256.
14. Varenna M, Binelli L, Zucchi F, et al. Prevalence of osteoporosis by educational level in a cohort of postmenopausal women. Osteoporosis Int 1999;9:236-241.
15. Robitaille J, Yoon PW, Moore CA, Liu T, Irizarry DM., Looker AC, Khoury MJ. Prevalence, family history, and prevention of reported osteoporosis in U.S. women. Am J Prev Med 2008;35:130-134.
16. Tezcan S. Ankara’nın iki bölgesindeki 40 yaş ve üzeri kadınlar ile bazı okullardaki kadın öğretmenlerde osteoporoz bilgi düzeyi ve risk faktörü sıklığı, Osteoporoz Dünyasından 2002; 3:161-168.
17. Aksu A, Zinnuroğlu M, Karaoğlan B, Akın S, Kutsal YG, Atalay F, Dinçer G. Osteoporoz, eğitim durumu ve farkındalık düzeyi araştırma sonuçları. Osteoporoz Dünyasından 2005; 11: 36-40.
18. Siris E, Miller P, Barrett-Connor E, Faulkner KG, Wehren LE, Abbott T, Berger M. Identification and fracture outcomes of undiagnosed low bone mineral density in postmenopausal women: Results from the National Osteoporosis Risk Assesment. JAMA 2001; 286: 2815-2822.
19. Lips P, Van Schoor NM. Quality of life in patients with osteoporosis. Osteoporos Int 2005;16:447-55.
20. Erhan B, Gündüz B. Postmenopozal osteoporotik kadınlarda fraktürün yaşam kalitesi üzerine etkisi. Osteoporoz Dünyasından 2006;12: 31-34.
21. Kaplan S, Sergek E. ve Sertbaş G. Postemenopozal dönem kadınlarda kalkaneus kemik mineral yoğunluğu etkileyen faktörlerinin belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 8:76- 89.
22. Vestergaard P. Antiresorptive therapy for the prevention of postmenopausal osteoporosis: when should treatment begin? Treat Endocrinol 2005:4:263-77.
23. Chen T, Miller PD, Barrett EC, Weiss TW, Sajjan SG, Siris ES. An approach for identifying postmenopausal women age 50–64 years at increased short-term risk for osteo- porotic fracture. Osteoporos Int 2007;18:1287–1296.
24. Bensen R, Adachi JD, Papaioannou A. Evaluation of easily measured risk factors in the prediction of osteoporotic fractures. BMC Musculoskelet Disord 2005: 5:175-182.
25. Güzel R, Kozanoğlu E, et al. Vitamin D status and bone mineral density of veiled and unveiled Turkish women. J Womens Health Gend Based Med 2001; 10: 765-770.
26. Turhanoğlu AD, Özer C. Yaşlı kadınlarda osteoporoz tedavisinin yaşam kalitesine etkisi. Osteoporoz Dünyasından 2008;14:7-11.
27. Matkovic V, Ilich JZ, Andon MB, et al. Urinary calcium, sodium and bone mass of young females. Am J Clin Nutr 1995; 62: 417-25.
28. Eryavuz M, Akyüz G, Kutsal YG, Ardıç F, et al. Osteoporozu olan Türk kadınlarında karakteristik özellikler: Çok merkezli çalışma. Osteoporoz Dünyasından. 2002; 8: 21-26.
29. Kröger H, Tuppurainen M, et al. Bone mineral density and risc factors for osteoporosis. A population based study of 1600 perimenopausal women. Calcif Tissue Int 1994; 55: 1-7.
30. Hallström H, Wolk A, Glynn A, Michaëlsson K. Coffee, tea and caffeine consumption in relation to osteoporotic fracture risk in a cohort of Swedish women. Osteoporos Int 2006;17: 1055-1064.
31. Pothiwala P, Evans EM, Chapman KM. Ethnic variation in risk for osteoporosis among women: A review of biological and behavioral factors J Women’s Health 2006;15:450-455.
32. Nayak S, Roberts MS, Greenspan SL. Factors associated with diagnosis and treatment of osteoporosis in older adults, Osteoporos Int, 2009;7:198-201.
33. Thompson JM, Modin G, Arnoud CD, Lane NE. Not all postmenopausal women and chronic steroid and estrogen treatment are osteoporotic: Predictors of bone mineral densitiy. Calcified Tissue Int 1997; 61: 377-381.

APA	PINAR G, PINAR T, DOĞAN N, Karahan A, ALGIER L, Abbasoğlu A, KUŞÇU E (2009). Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. , 258 - 266.
Chicago	PINAR Gül,PINAR Tevfik,DOĞAN NEVİN,Karahan Azize,ALGIER Lale,Abbasoğlu Aysel,KUŞÇU Esra Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. (2009): 258 - 266.
MLA	PINAR Gül,PINAR Tevfik,DOĞAN NEVİN,Karahan Azize,ALGIER Lale,Abbasoğlu Aysel,KUŞÇU Esra Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. , 2009, ss.258 - 266.
AMA	PINAR G,PINAR T,DOĞAN N,Karahan A,ALGIER L,Abbasoğlu A,KUŞÇU E Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. . 2009; 258 - 266.
Vancouver	PINAR G,PINAR T,DOĞAN N,Karahan A,ALGIER L,Abbasoğlu A,KUŞÇU E Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. . 2009; 258 - 266.
IEEE	PINAR G,PINAR T,DOĞAN N,Karahan A,ALGIER L,Abbasoğlu A,KUŞÇU E "Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri." , ss.258 - 266, 2009.
ISNAD	PINAR, Gül vd. "Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri". (2009), 258-266.

APA	PINAR G, PINAR T, DOĞAN N, Karahan A, ALGIER L, Abbasoğlu A, KUŞÇU E (2009). Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. Dicle Tıp Dergisi, 36(4), 258 - 266.
Chicago	PINAR Gül,PINAR Tevfik,DOĞAN NEVİN,Karahan Azize,ALGIER Lale,Abbasoğlu Aysel,KUŞÇU Esra Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. Dicle Tıp Dergisi 36, no.4 (2009): 258 - 266.
MLA	PINAR Gül,PINAR Tevfik,DOĞAN NEVİN,Karahan Azize,ALGIER Lale,Abbasoğlu Aysel,KUŞÇU Esra Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. Dicle Tıp Dergisi, vol.36, no.4, 2009, ss.258 - 266.
AMA	PINAR G,PINAR T,DOĞAN N,Karahan A,ALGIER L,Abbasoğlu A,KUŞÇU E Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. Dicle Tıp Dergisi. 2009; 36(4): 258 - 266.
Vancouver	PINAR G,PINAR T,DOĞAN N,Karahan A,ALGIER L,Abbasoğlu A,KUŞÇU E Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri. Dicle Tıp Dergisi. 2009; 36(4): 258 - 266.
IEEE	PINAR G,PINAR T,DOĞAN N,Karahan A,ALGIER L,Abbasoğlu A,KUŞÇU E "Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri." Dicle Tıp Dergisi, 36, ss.258 - 266, 2009.
ISNAD	PINAR, Gül vd. "Kırk beş yaş ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri". Dicle Tıp Dergisi 36/4 (2009), 258-266.