Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı

CEYHAN, ESRA

Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı

Esra CEYHAN (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

15 0

Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1323 - 1355 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı

Öz:

Araştırmada, üniversite öğrencilerinin kimlik statüleri, temel internet kullanım amaçları ve cinsiyet ile problemli internet kullanımı arasındaki ilişkileri ortaya koymak amaçlanmıştır. 464 üniversite öğrencisinin katıldığı araştırmada, Problemli İnternet Kullanım Ölçeği, Genişletilmiş Objektif Ego Kimlik Statüsü Ölçeği ve Bilgi Anketi ile veriler toplanmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi ile elde edilen analiz sonuçları, problemli internet kullanımının en önemli yordayıcısının “tanımadıkları kişilerle sosyal ilişkiler kurma” amacıyla internet kullanımı olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda, problemli internet kullanımını önem sırasıyla “kimlik arayışı statüsü” ve “başarılı kimlik statüsü” (ters yönde), “eğlenme” amacı ile internet kullanımı, “tanıdıkları ve yakınları ile iletişim kurma” amacı ile internet kullanımının da önemli bir biçimde yordadığı bulunmuştur. Bu bulgular, genel olarak problemli internet kullanımında interneti kullanım amacının ve kimlik statülerinin önemli belirleyiciler olduğuna işaret etmektedir. Bu nedenle, sağlıksız internet kullanımını önlemeye yönelik rehberlik hizmetlerinin gerçekleştirilmesinde ve ileri çalışmalarda, bireylerin internet kullanım amaçlarının ve sahip olduğu kimlik statülerinin dikkate alınması önemli katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji

Predictiveness of identity status, main internet use purposes and gender on university students' the problematic internet use

Öz:

This study aims at revealing the relationships between the problematic Internet use of university students and their identity status, main Internet use purposes, and gender. A total of 464 university students participated in the study, and the research data were collected through the Problematic Internet Use Scale, the Extended Objective Measure of Ego Identity Status, and the Information Questionnaire. The results of the analyses carried out with hierarchical regression analysis revealed that the most important predictor of the problematic Internet use was the use of the Internet for the purpose of “establishing social relationships with unfamiliar people.” In addition, it was found that the problematic Internet use was significantly predicted by “identity moratorium status”, “identity achievement status” (negatively), the Internet use for “entertainment” purposes, and the Internet use for the purpose of “establishing relationships with friends and relatives”, respectively. These findings show that, in general, the Internet use purpose and the identity status are important determiners in problematic Internet use. For this reason, taking the Internet motives of individuals and their identity status into account contributes to guidance and counseling services for the prevention of unhealthy Internet use and future researches.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Atıcı, B. ve Dikici, A. (2003). İnternet kafelere giden bireylerin öğrenim düzeyleri ile interneti kullanım amaçları arasındaki ilişki (Elazığ örneği) [Çevrimiçi sürüm]. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 129-146.
Balcı, Ş. ve Ayhan, B. (2007). Üniversite öğrencilerinin internet kullanım ve doyumları üzerine bir saha araştırması. Selçuk İletişim, 5 (1), 174-197. Ulakbim veritabanından 11 Eylül 2009 tarihinde edinilmiştir.
Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: Development of a theory-based cognitive-behavioral measurement instrument. Computers in Human Behavior, 18, 553-575.
Caplan, S. E. (2003). Preference for online social interaction. A theory of problematic internet use and psychosocial well-being. Communication Research, 30 (6), 625-648.
Ceyhan, E. (2007). University students’ problematic internet use in terms of reasons for internet use. Proceedings of 6th WSEAS International Conference on Education and Educational Technology (EDU’07), Italy, (pp. 25-29). Venice: WSEAS Press.
Ceyhan, E., & Ceyhan, A. A. (2007). An investigation of problematic Internet usage behaviors on Turkish university students. Proceedings of 7. International Educational Technology Conference Volume: II (p. 115-120). North Cyprus: Near East University.
Ceyhan, E., Ceyhan, A. A. ve Gürcan, A. (2007). Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 387-416.
Chak, K., & Leung, L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of internet addiction and internet use. Cyberpsychology & Behavior, 7 (5), 559-570.
Choi, Y. J. (2001). Investigating Koreans’ internet use patterns and motivations and exploring vulnerability of internet dependency. Unpublished doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses veritabanından ulaşılabilir. (UMI No. 3021006).
Çakır-Balta, Ö. ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyenfaktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41 (1), 187-205. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/154/1149.pdf adresinden 11 Eylül 2009 tarihinde edinilmiştir.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
DiNicola, M. D. (2004). Pathological internet use among college students: The prevalence of pathological internet use and its correlates. Unpublished doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses veritabanından ulaşılabilir. (UMI No. 3133723).
Douglas, A. C., Mills, J. E., Niang, M., Stepchenkova, S., Byun, S., Ruffini C., et al. (2008). Internet addiction: Meta-synthesis of qualitative research for the decade 1996-2006. Computers in Human Behavior, 24, 3027-3044.
Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and crisis. NY: Norton
Everhard, R. A. (2000). Characteristics of pathological internet users: An examination of on-line gamers. Unpublished doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses veritabanından ulaşılabilir. (UMI No. 9988074).
Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2th ed.). London: Sage.
Gönül, A. S. (2002). Patolojik internet kullanımı (İnternet bağımlılığı/Kötüye kullanım). Yeni Symposium, 40 (3), 105-110.
Gross, E. F. (2004) Adolescent internet use: What we expect, what teens report. Journal of Applied Developmental Psychology, 25 (6), 633-649.
Hall, A. S., & Parsons, J. (2001). Internet addiction: College student case study using best practices in cognitive behavior therapy. Journal of Mental Health Counseling, 23 (4), 312-327.
Huang, Y. R. (2006). Identity and intimacy crisis and their relationship to internet dependence among college students. Cyberpsychology & Behavior, 9 (5), 571-576.
Kandell, J. J. (1998). Internet addiction on campus: The vulnerability of college students. Cyberpsychology & Behavior, 1, 11-17.
Kennedy, H. (2006). Beyond anonymity, or future directions for internet identity research. New Media & Society, 8 (6), 859-876.
Kim, H. K., & Davis, K. E. (2009). Toward a comprehensive theory of problematic internet use: Evaluating the role of self-esteem, anxiety, flow, and the self-rated importance of internet activities. Computers in Human Behavior, 25, 490-500.
Leung, L. (2004). Net-generation attributes and seductive properties of the internet as predictors of online activities and internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 7 (3), 333-348.
Li, S. M. &, Chung, T. M. (2006). Internet function and Internet addictive behavior. Computers in Human Behavior, 22 (6), 1067-1071.
Marcia, J. E. (2002). Adolescence, identity, and the Bernardone Family. Identity: An Internetional Journal of Theory and Research, 2 (3), 199-209.
Matsuba, M. K. (2006). Searching for self and relationships online. Cyberpsychology & Behavior, 9(3), 275-284.
Morahan-Martin, J., & Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16 (1), 13-29.
Morahan-Martin, J., & Schumacher, P. (2003). Loneliness and socail uses of the internet. Computers in Human Behavior 19(6), 659-671.
Mullis, R. L., Mullis, A. K., & Cornille, T. A. (2007). Relationships between identity formation and computer use among black and white adult females. Computers in Human Behavior, 23 (1), 415-423.
Nalwa, K., & Anand, A. P. (2003). Internet addiction in students: A cause of concern. Cyberpsychology & Behavior, 6 (6), 653-656.
Niemz, K., Griffiths, M., & Banyard, P. (2005). Prevalence of pathological internet use among university students and correlations with self-esteem, the general health questionnaire (GHQ), and disinhibition. Cyberpsychology & Behavior, 8 (6), 562-570.
Oğuz, B., Zayim, N., Özel, D. ve Saka, O. (2008). Tıp öğrencilerinin internette bilişsel durumları. Akademik Bilişim 2008 Konferansında sunulan bildiri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale. http://ab.org.tr/ab08/kitap /Bildiriler/120,1_90_AB08.pdf adresinden 10 Eylül 2009 tarihinde edinilmiştir.
Oral, B. (2004). Öğretmen adaylarının internet kullanma durumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (10), 1-10. Ulakbim veritabanından 11 Eylül 2009 tarihinde edinilmiştir.
Oskay, G. (1998). Genişletilmiş Objektif EGO Kimlik Statüsü Ölçeğinin (Extended Objective Measure of EGO Identity Status)-EOM-EIS’in Türkçeye uyarlaması-Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (9), 17-24.
Öztürk, Ö., Odabaşıoğlu, G., Eraslan, D., Genç, Y. ve Kalyoncu, Ö. A. (2007). İnternet bağımlılığı: Kliniği ve tedavisi. Bağımlılık Dergisi, 8, 36-41.
Scherer, K. (1997). College life online: healty and unhealty internet use. Journal of College Student Development, 38, 655-664.
Shaw, L. H., & Gant, L. M. (2002). Users divided? Exploring the gender gap in internet use. CyberPsychology & Behavior, 5 (6), 517-527.
Steinberg, L. (2007). Ergenlik (F. Çok, Yay. haz.). Ankara: İmge.
Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2007). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımı araştırması. http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?ind=605 adresinden 6 Şubat 2008 tarihinde edinilmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu (2008). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımı araştırması. http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?ind=605 adresinden 9 Mayıs 2009 tarihinde edinilmiştir.
Valkenburg, P. M., Schouten A. P., & Peter, J. (2005). Adolescents’ identity experiments on the internet. New Media & Society, 7 (3), 383-402.
Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2008). Adolescents’ identity experiments on the internet. Consequences for social competence and self-concept unity. Communication Research, 35 (2), 208-231.
Ward III, D. L. (2000). The relationship between psychosocial adjustment, identity formation, and problematic internet use. Unpublished doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses veritabanından ulaşılabilir. (UMI No. 9977896).
Weitzman, G. D. (2000). Family and individual functioning and computer/ internet addiction. Unpublished doctoral dissertation, ProQuest Dissertations and Theses veritabanından ulaşılabilir. (UMI No. 9989051).
Whang, L. S. M., Lee, S., & Chang, G. (2003). Internet over-users’ psychological profiles: A behavior sampling analysis on internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 6 (2), 143-150.
Yang, S. C., & Tung, C. J. (2007). Comparison of internet addicts and non-addicts in Taiwanese high school. Computers in Human Behavior, 23 (1), 79-96.
Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology & Behavior, 1 (3), 237-244.
Young, K. S. (2004). Internet addiction: a new clinical phenomenon and its consequences. American Behavioral Scientist, 48, 402-415.

APA	CEYHAN E (2010). Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. , 1323 - 1355.
Chicago	CEYHAN ESRA Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. (2010): 1323 - 1355.
MLA	CEYHAN ESRA Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. , 2010, ss.1323 - 1355.
AMA	CEYHAN E Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. . 2010; 1323 - 1355.
Vancouver	CEYHAN E Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. . 2010; 1323 - 1355.
IEEE	CEYHAN E "Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı." , ss.1323 - 1355, 2010.
ISNAD	CEYHAN, ESRA. "Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı". (2010), 1323-1355.

APA	CEYHAN E (2010). Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1323 - 1355.
Chicago	CEYHAN ESRA Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10, no.3 (2010): 1323 - 1355.
MLA	CEYHAN ESRA Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.10, no.3, 2010, ss.1323 - 1355.
AMA	CEYHAN E Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(3): 1323 - 1355.
Vancouver	CEYHAN E Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(3): 1323 - 1355.
IEEE	CEYHAN E "Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, ss.1323 - 1355, 2010.
ISNAD	CEYHAN, ESRA. "Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/3 (2010), 1323-1355.