Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması

Müge AKBAĞ, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Seval İMAMOĞLU ERDEN (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
41 0
Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 651 - 682 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması

Öz:
Bu araştırmanın amacı, cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duyguları üzerindeki yordayıcı gücünü sınamaktır. Araştırmaya Marmara Üniversitesi’nin farklı bölümlerinde öğrenim gören 360 (183 kız, 177 erkek) üniversite öğrencisi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak İlişkiler Anketi, Suçluluk-Utanç Ölçeği ve UCLA Yalnızlık Ölçeği kullanılmıştır. Yapılan hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda, cinsiyet değişkeninin tek başına sadece utanç duygusunu yordadığı tespit edilmiştir. Bağlanma stillerinin yordayıcılığı incelendiğinde, utanç duygusunun güvenli ve kayıtsız bağlanma ile yordandığı; buna karşın suçluluk duygusu üzerinde sadece kayıtsız bağlanmanın yordayıcı gücünün olduğu bulunmuştur. Ayrıca bulgular tüm bağlanma stillerinin yalnızlık duygusunun oluşmasında belirleyici rol oynadığını göstermektedir.
Anahtar Kelime: yalnızlık suçluluk-utanç ölçeği marmara üniversitesi utanç olumsuz sosyal duygular ilişkiler anketi bağlanma stilleri suçluluk duygusu cinsiyet yalnızlık ölçeği

Konular: Psikoloji

The prediction of gender and attachment styles on shame, guilt, and loneliness

Öz:
The purpose of this study is to examine the predictive power of attachment styles and gender on negative social emotions such as shame, guilt, and loneliness. The sample consists of 360 (183 female, 177 male) students attending to diff erent departments of Marmara University. The Relationships Questionnaire, Guilt-Shame Scale, and UCLA Loneliness Scale were used as instruments. Results obtained from hierarchical regression analysis showed that gender has a predictive power on shame, solely. When the predictivity of attachment styles on negative social emotions was examined, the results revealed that shame was predicted by secure and dismissing attachment style, whereas guilt was predicted by only dismissing attachment. Furthermore, all attachment styles played a determining role on loneliness.
Anahtar Kelime: negative social emotions relationships questionnaire attachment styles guilt feeling sex loneliness scale loneliness guilt-shame scale marmara university shame

Konular: Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Ainsworth, M., Blehar, M., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Bartholomew, K. & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61, 226- 244.
  • Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: Desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological Bulletin, 117, 497- 529.
  • Baumeister, R. F., Stillwell, A. M., & Heatherton, T. F. (1994). Guilt: An interpersonal approach. Psychological Bulletin, 115, 243-267.
  • Baumrind, D. (1979). Parental disciplinary patterns and social competence in children. Youth and Society, 9, 239-276.
  • Blain, M. D., Th ompson, J. M., & Whiff en, V. E. (1993). Attachment and perceived social support in late adolescence: The interaction between working models of self and others. Journal of Adolescent Research, 8, 226-241.
  • Borys, S. & Perlman, D. (1985). Gender diff erences in loneliness. Personality and Social Psychology Bulletin, 11, 63-74.
  • Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1. Attachment. New York: Basic Books.
  • Bowlby, J. (1977). The making and breaking of aff ectional bonds: Etiology and psychopathology in the light of attachment theory. British Journal of Psychiatry, 130, 201-210.
  • Bowlby, J. (1980). Attachment and loss. Volume III: Loss, sadness and depression. New York: Basic Books.
  • Bradshaw, J. (1988). Healing the shame that binds you. Deerfield Beach, FL: Health Communications.
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik (çev. D. İ. Erguvan-Sarıoğlu,). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Cassidy, J. & Berlin, L. J. (1994). The insecure/ambivalent pattern of attachment: Theory and research. Child Development, 65, 971-991.
  • Collins, N. L. & Read, S. J. (1990). Adult attachment working models, and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644-663.
  • Consedine, N. S. & Magai, C. (2003). Attachment and emotion experience in later life: The view from emotions theory. Attachment and Human Development, 5(2), 165- 187.
  • Çelik, Ş. (2004). The effects of an attachment oriented psychoeducational group training on improving the preoccupied attachment styles of university students. Unpublished doctoral dissertation, Middle East Technical University, Ankara.
  • Demir, A. (1990). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeylerini etkileyen bazı etmenler [The factors aff ecting the loneliness level of university students]. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Deniz, E., Hamarta, E., & Arı, R. (2005). An investigation of social skills and loneliness levels of university students with respect to their attachment styles in a sample of Turkish students. Social Behavior and Personality, 33(1), 19-32.
  • Deniz, M. E. (2006). The relationships between attachment styles with child-abuses and guilt-shame in adolescence. Eurasian Journal of Educational Research, 22, 89-99.
  • DiTommaso, E., Brannen-McNulty, C., Ross, L., & Burgess, M. (2003). Attachment styles, social skills and loneliness in young adults. Personality and Individual Differences, 35(2), 303-312.
  • Egeland, B., & Farber, E. (1984). Infant-mother attachment: Factors related to its development and changes over time. Child Development, 55, 753-771.
  • Fenster-Kuehl, E. D. (1993). Gender diff erences in empathy and seperationindividuation: An investigation of self-in-relation theory. Unpublished doctoral dissertation, Fairleigh Dickinson University.
  • Fossum, M. A. & Mason, M. J. (1986). Facing shame: Families in recovery. New York: Norton.
  • Galanaki, E.P. & Kalantzi-Azizi, A. (1999). Loneliness and social dissatisfaction: Its relation with children’s self-efficacy for peer interaction. Child Study Journal, 29(1), 1-22.
  • Garnett, D. R. (1991). Loneliness, shame, and attachment style. Unpublished doctoral dissertation, University of Missouri, Kansas City.
  • Griffin, D. & Bartholomew, K. (1994a). The metaphysics of measurement: The case of adult attachment. In K. Bartholomew & D. Perlman (Eds.), Attachment processes in adulthood: Advances in personal relationships (Vol. 5, pp. 17-52). London: Jessica Kingsley Publishers.
  • Griffin, D. & Bartholomew, K. (1994b). Models of self and others: Fundamental dimensions underlying measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology, 67(3), 430-445.
  • Gross, C. A. (1996). Shame: The self and relatedness. Unpublished doctoral dissertation, The Fielding Institute, CA.
  • Gross, C. A. & Hansen, N. E. (2000). Clarifying the experience of shame: The role of attachment style, gender, and investment in relatedness. Personality and Individual Differences, 28, 897-907.
  • Güroğlu, B. (2002). Prediction of academic achievement in Turkish adolecents from attachment style and mother’s parenting style variables. Unpublished master’s thesis, Bosphorus University, İstanbul.
  • Hazan, C. & Shaver, P. R. (1987). Conceptualizing romantic love as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.
  • Hazan, C. & Shaver, P. R. (1994). Attachment as an organizational framework for research on close relationships. Psychological Inquiry, 5, 1-22.
  • Hoffmann, M. L. (1998). Varieties of empathy-based guilt. In J. Bybee (Ed.), Guilt and children (pp. 91-112). Boston, MA: Academic Press.
  • Jones, W. H., Carpenter, B. N., & Quintana, D. (1985). Personality and interpersonal predictors of loneliness in two cultures. Journal of Personality and Social Psychology, 48, 1503-1511.
  • Kenny, M. E. & Rice, K. G. (1995). Attachment to parents and adjustment in late adolescent college students: Current status, applications and future considerations. The Counselling Psychologist, 23, 433-456.
  • Kobak, R. R. & Sceery, A. (1988). Attachment in late adolescence: Working models, affect regulation, and representations of self and others. Child Development, 59, 135-146.
  • Kochanska, G., Gross, J. N., Lin, M., & Nichols, K. E. (2002). Guilt in young children: Development, determinants, and relations with a broader system of standards. Child Development, 73(2), 461-482.
  • Kubany, E. S. & Watson, S. B. (2003). Guilt: Elaboration of a multidimensional model. The Psychological Record, 53, 51-90.
  • Kuşçu-Orhan, Ş. (1998). Prediction of prolonged seperation anxiety in preschoolers from maternal and child related variables. Unpublished master’s thesis, Bosphorus University, İstanbul.
  • Leary, M. R., Koch, E. J., & Hechenbleikner, N. R. (2007). Emotional responses to interpersonal rejection. In M. R. Leary (Ed.), Interpersonal rejection (pp. 145-166). New York: Oxford University Press.
  • Lewis, H. B. (1971). Shame and guilt in neurosis. New York: International Universities Press.
  • Main, M., Kaplan, N., & Cassidy, J. (1985). Security in infancy, childhood and adulthood: A move to the level of representation. Monographs of the Society for Research in Child Development, 50(1-2), 66-104.
  • Malatesta-Magai, C. Z. & Dorval, B. (1992). Language, aff ect, and social order. In M. Gunnar & M. Maratsos (Eds.), Minnesota Symposia on Child Psychology, Vol. 25: Modularity and constraints in language and cognition (pp. 139-178). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • McWhirter, B. T. (1997). Loneliness, learned resourcefulness, and self-esteem in college students. Journal of Counseling and Development, 75(6), 460-470.
  • Mikulincer, M. & Orbach, I. (1995). Attachment styles and repressive defensiveness: The accessibility and architecture of aff ective memories. Journal of Personality and Social Psychology, 68, 917-925.
  • Nurmi, J., Toivonen, S., Salmela-Aro, K., & Eronen, S. (1997). Social strategies and loneliness. Journal of Social Psychology, 137(6), 764-778.
  • Pamir-Arıkoğlu, A. A. (2003). Attachment styles and social-emotional adjustment in Turkish college students. Unpublished master’s thesis, Bosphorus University, İstanbul.
  • Parkinson, B., Fischer, A. H., & Manstead, A. S. R. (2005). Emotion in social relations: Cultural, group, and interpersonal processes. Philadelphia, PA: Psychology Press.
  • Peplau, L. A. & Perlman, D. (1982). Perspective on loneliness. In L. A. Peplau & D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research, and therapy (pp. 1-8). New York: Wiley Interscience.
  • Riggio, R., Th rockmorton, B., & DePaola, S. (1990). Social skills and self-esteem. Journal of Personality and Individual Diff erences, 11, 799-804.
  • Russell, D. (1996). The UCLA Loneliness Scale (Version 3): Reliability, validity, and factor structure. Journal of Personality Assessment, 66, 20-40.
  • Russell, D., Peplau, L. A., & Ferguson M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment, 12, 290-294.
  • Russell, D., Peplau, L. A., & Curtona, C. E. (1980). The revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent and discriminant validity evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 39(3), 472-480.
  • Shaver P. R. & Mikulincer, M. (2002). Attachment-related psychodynamics. Attachment and Human Development, 4, 133-161.
  • Silfver, M. (2007). Gender diff erences in value priorities, guilt, and shame among Finnish and Peruvian adolescents. Sex Roles, 56, 601-609.
  • Sümer, N. (2006). Categorical and dimensional comparison of the adult attachment measures. Turkish Journal of Psychology, 21(57), 1-22.
  • Sümer, N. & Güngör, D. (1999). Psychometric evaluation of adult attachment measures on Turkish samples and a cross-cultural comparison. Turkish Journal of Psychology, 14(43), 71-109.
  • Savaşır, I. & Şahin, N. H. (1997). Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Ankara: TPD Yayınları.
  • Tangney, J. P. & Dearing, R. L. (2002). Shame and guilt. New York: Guilford Press.
  • Weiss, R. S. (1989). Refl ections on the present state of loneliness research. In M.
  • Hojat & R. Crandall (Eds.), Loneliness: Theory, research and applications (pp. 51-56). London: Sage.
  • Wheeler, L., Reis, H., & Nezlek, J. (1983). Loneliness, social interaction, and sex roles. Journal of Personality and Social Psychology, 45, 943-953.
  • Wilbert, J. R., & Rupert, P. A. (1986). Dysfunctional attitudes, loneliness, and depression in college students. Cognitive Therapy and Research, 10, 71-77.
  • Woien, S. L., Ernst, H. A. H., Patock-Peckham, J. A., & Nagoshi, C. T. (2003). Validation of the TOSCA to measure shame and guilt. Personality and Individual Differences, 35, 313-326.
  • Zahn-Waxler, C., Kochanska, G., Krupnick, J., & McKnew, D. (1990). Patterns of guilt in children of depressed and well mothers. Developmental Psychology, 26(1), 51-59.
APA Akbağ M, İMAMOĞLU ERDEN S (2010). Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. , 651 - 682.
Chicago Akbağ Müge,İMAMOĞLU ERDEN Seval Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. (2010): 651 - 682.
MLA Akbağ Müge,İMAMOĞLU ERDEN Seval Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. , 2010, ss.651 - 682.
AMA Akbağ M,İMAMOĞLU ERDEN S Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. . 2010; 651 - 682.
Vancouver Akbağ M,İMAMOĞLU ERDEN S Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. . 2010; 651 - 682.
IEEE Akbağ M,İMAMOĞLU ERDEN S "Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması." , ss.651 - 682, 2010.
ISNAD Akbağ, Müge - İMAMOĞLU ERDEN, Seval. "Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması". (2010), 651-682.
APA Akbağ M, İMAMOĞLU ERDEN S (2010). Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 651 - 682.
Chicago Akbağ Müge,İMAMOĞLU ERDEN Seval Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10, no.2 (2010): 651 - 682.
MLA Akbağ Müge,İMAMOĞLU ERDEN Seval Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.10, no.2, 2010, ss.651 - 682.
AMA Akbağ M,İMAMOĞLU ERDEN S Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(2): 651 - 682.
Vancouver Akbağ M,İMAMOĞLU ERDEN S Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(2): 651 - 682.
IEEE Akbağ M,İMAMOĞLU ERDEN S "Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, ss.651 - 682, 2010.
ISNAD Akbağ, Müge - İMAMOĞLU ERDEN, Seval. "Cinsiyet ve bağlanma stillerinin utanç, suçluluk ve yalnızlık duygularını yordama gücünün araştırılması". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/2 (2010), 651-682.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
16-04-2024 22:18

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları