Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 923 - 987 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler

Öz:
Bu çalışmanın temel amacı; ortaöğretim coğrafya öğretiminde 2000 yılından günümüze (2009) kadar geçen süreçte yapılan coğrafya eğitimi araştırmalarını konu alanlarına göre sınıfl andırarak bundan sonraki araştırmalara ışık tutmak ve öncelik verilmesi gereken coğrafya eğitimi alanlarını tespit etmektir. Bu araştırmaya veri teşkil eden unsurlar literatür taraması sonucu elde edilmiştir. Arşiv taraması sonucu 2000–2009 yılları arasında yayınlanan ulusal ve uluslar arası hakemli 33 dergi ile 20 ulusal ve uluslar arası kongre ve sempozyumda sunulan bildiri çalışmaları incelenmiştir. Ayrıca belirtilen tarihler arasında coğrafya eğitimi alanında hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezleri tespit edilmiştir. Daha sonra elde edilen veriler frekans, yüzdeleme ve içerik analizine tabi tutularak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde yayınlanan bu makaleler, bildiriler ve tezler yayınlandıkları yer, tarih ve sayılarına göre kodlanarak bu şekilde 9 farklı ana konu başlığı altında bunlar sınıfl andırılmıştır. Sonuçta çalışmaların büyük bir kısmının öğrenme etkinlikleri, ölçme-değerlendirme ve program inceleme alanlarında gerçekleştirildiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel

Primary tendencies in research on geography education

Öz:
The principal aim of this study is to classify research on geography education performed in the process from 2000 to present, shed light on research hereafter, and determine the fields of geography education which should be given priority. The items that constitute data of this research are obtained as a result of data scan. As a result of archive scan, 33 magazines and papers submitted in the 20 national and international congresses and symposia between 2000 and 2009 are examined. Furthermore, post-graduate and PhD theses prepared in the field of geography education between stated dates are determined. Then, the obtained data were subjected to analysis of frequency, percentage, application and content to evaluate. In the analysis of data, these articles, papers, and theses were encoded depending on place, date, and number of publication and classified under 9 diff erent subject titles. Consequently, a large part of studies were determined to have been in the fields of learning activities, measurement-evaluation, and program development.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akdeniz, A. R., Karamustafaoğlu, O. & Keser, O. F. (2000). Fizik eğitim ve öğretiminde güncel araştırma alanları. IV. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Sempozyumu içinde (s. 259-266). Ankara, Hacettepe Üniversitesi.
  • Akengin, H. (2008). Coğrafya öğretmenlerinin yenilenen lise coğrafya öğretim programı hakkındaki görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 18, 1-20.
  • Akınoğlu, O. (2006). Coğrafya eğitiminin etkililiği ve sorunları. Marmara Coğrafya Dergisi, 12, 77-96.
  • Aksoy, B., Sönmez, F., Merey, Z. & Kaymakçı, S. (2009). Sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin değerlendirilmesi. IV. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi içinde (s. 91). İstanbul, Marmara Üniversitesi.
  • Alkış, S. (2007). Coğrafya eğitiminde yükselen paradigma: Sürdürülebilir bir dünya. Marmara Coğrafya Dergisi, 15, 55-65.
  • Alkış, S. (2009). Turkish geography trainee teachers’ perceptions of geography. International Research in Geographical and Environmental Education (IRGEE), 18(2), 123- 136. Retrieved January 7, 2010, from http://www.informaworld.com/smpp/ content~db =all~content=a911910378.
  • Bednarz, S. (2000). Geography education research in the journal of geography 1988-1997. International Research in Geographical and Environmental Education (IRGEE), 9(2), 128-140. Retrieved January 3, 2010, from http://www.informaworld.com/smpp/content ~db=all~content=a908041134.
  • Büyükalan, S. F. (2003). Ders kitabı ve öğretim programı ilişkisi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Cin, M. & Öztürk, İ. (2002). A review of the literature on concept learning in physical geography. Boğaziçi University Journal of Education, 11(1), 5-14.
  • Cin, M. (2004). İlköğretim 1. sınıf öğrencilerinin deniz kavramını algılamaları üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 4(1), 7-23.
  • Cin, M. (2007). Alternative views of the solar system among Turkish students. International Review of Education, 51(1), 62-77.
  • Çiftçi, Ö., Çeçen, M. A. & Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 206-219. http://www.e-sosder.com/dergi/22206-219.pdf adresinden 07.01.2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Cohen, L. & Manion, L. (2001). Research methods in education (5th Edt.). Newyork: Routledge
  • Demiralp, N. & Öztürk, M. (2007). Coğrafya eğitiminde ölçme ve değerlendirme yöntemleri. S. Karabağ & S. Şahin (Ed.), Kuram ve uygulamada coğrafya eğitimi içinde (s. 225-266). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Demirci, A. (2004). Türkiye ve ABD`de ortaöğretim coğrafya eğitim ve öğretiminin müfredatlar, metodlar ve kullanılan araç-gereçler açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Demirci, A. (2008). Öğretmenler için coğrafi bilgi sistemleri. İstanbul: Fatih Üniversitesi.
  • Demirkaya, H. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının küresel ısınma kavramı algılamaları ve öğrenme stilleri: Fenomenografik bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 8, 32-58. http://www.edam.com.tr/kuyeb/tr/onceki_sayilar. asp?act=detay&ID=33 adresinden 09.01.2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Doğanay, H. (1993). Coğrafyaya giriş, metodlar, ilkeler ve terminoloj. Ankara: Gazi Büro Kitabevi.
  • Doğanay, H. (2002). Coğrafya öğretim yöntemleri. Erzurum: Aktif Yayınevi.
  • Duman, B. & Atar, E. (2004). Data show teknolojisinin coğrafya derslerinde soyut konuların öğretilmesinde öğrencilerin akademik başarısı ve motivasyonu üzerindeki etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(4), 85-89. http://www.tojet.net/ articles/3411.pdf adresinden 03.01.2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Efe, R. (1996). Coğrafya’da yeni yaklaşımlar, coğrafya eğitiminde çağdaş yöntem ve teknikler. Marmara Coğrafya Dergisi, 1, 135-149.
  • Efe, R. (2002). Coğrafyada beş temel kavram ve bunların öğretim metod ve teknikleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 27-42.
  • Fisher, C. & Binns, T. (Eds.) (2000). Issues in geography teaching. London: Routledge.
  • Foley, M. (1996). The really practical guide to primary geograpy. United Kindom: Stanley Thornes.
  • Geçit, Y. (2008a). Liselerimizdeki coğrafya öğretim amaçlarına yönelik tarihsel bir analiz. Marmara Coğrafya Dergisi, 18, 111-137.
  • Geçit, Y. (2008b). Cumhuriyetten günümüze (1923-2005) lise coğrafya müfredat programının (öğretim programının) incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Geçit, Y. (2009). Trabzon merkez ortaöğretim öğrencinin görüşleri doğrultusunda yeni (2005) Coğrafya Öğretim Programı ve yapılandırmacı kuram ilişkisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 19, 30-54.
  • Gerber, R. (2000). International research in geographical education: Refl ections from the retiring chair of the commission on geographical education. International Research in Geographical and Environmental Education, 9(3),195-196. Retrieved January 2, 2010, from http://www.informaworld.com/smpp/content~db=all~content=a908041234.
  • Gerber, R. (2001). The state of geographical education in countries around the world. International Research in Geographical and Environmental Education, 10(4),349-362. Retrieved January 3, 2010, from http://www.informaworld.com /smpp/content~db=all~ content=a908038860.
  • Graves, N. (2001). The evolution of research in geographical education in France. International Research in Geographical and Environmental Education, 10(1),4-19. Retrieved January 3, 2010, from http://www.informaworld.com/smpp/content~db=all~content =a908039010.
  • Güngördü, E. (2006). Coğrafya öğretim yöntemleri ve çağdaş öğretim yaklaşımları. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Hardwick, S. W. & Holtgrieve, D. G. (1996). Geography educators: Standarts, themes and copcenps. USA: New Jersey, Prentice-Hall.
  • İncekara, S. (2007). Ortaöğretim coğrafya eğitiminde uluslar arası eğilimler ve Türkiye örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 16, 109-130.
  • Karabağ, S. & Şahin, S. (2007a). The place of new geography curriculum in devoloping students’ word perception. Paper presented at the meeting of the Changing Geographies: İnnovative Curricula, The Institute of Education, London, UK.
  • Karabağ, S. & Şahin, S. (2007b). Kuram ve uygulamada coğrafya eğitimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Karabağ, S. (1998). Coğrafya öğretiminde anahtar sorular ve kavramlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 25-41.
  • Karakuyu, M. (2008). Coğrafya eğitiminde öğretmen olmak ve öğretmen kalabilmek. R. Özey & A. Demirci (Ed.), Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar içinde (s. 341-363). İstanbul: Aktif Yayınevi.
  • Karamustafaoğlu, O. (2009). Fen ve teknoloji eğitiminde temel yönelimler. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 87-102.
  • Karatepe, A. (2007). Coğrafi bilgi teknolojilerinin coğrafya öğretiminde kullanılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kaya, İ. (2008). Eleştirel düşünce, sosyal teori ve coğrafya eğitimi. R. Özey & A. Demirci (Ed.), Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar içinde (s. 321-340). İstanbul: Aktif Yayınevi.
  • Kent, A. (2000). Geography’s changing image and status - some international perspectives. International Research in Geographical and Environmental Education, 9(2),157-159. Retrieved January 5, 2010, from http://www.informaworld.com/smpp/content~db=all~ content=a908041136.
  • Kent, A. (2006). Histories of geographical education. International Research in Geographical and Environmental Education, 15(4),307-323. Retrieved January 5, 2010, from http:// www.informaworld.com/smpp/content~db=all~content=a907114082.
  • Koçman, A. & Sütgibi, S. (2004). Geographical education and training at Turkish universities. International Research in Geographical and Environmental Education, 13(1),97- 102. Retrieved January 3, 2010, from http://www.informaworld.com/ smpp/content~db =all~content=a907369890.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2005). Coğrafya Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Morgan, J. (2002). ‘Teaching geography for a better world’? The postmodern challenge and geography education. International Research in Geographical and Environmental Education, 11(1),15-29. Retrieved January 6, 2010, from http://www.informaworld.com/ smpp/content~db=all~content=a908038913.
  • Myers, M. P. & Savage, T. (2005). Enhancing student comprehension of social studies material. The Social Studies, January/ February, 18-23.
  • Özey, R. & Demirci, A. (Ed.) (2008). Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar. İstanbul: Aktif Yayınevi.
  • Özey, R. (1998). Türkiye üniversitelerinde coğrafya eğitimi ve öğretimi. İstanbul: Özeğitim Yayınları.
  • Özgüç, N. & Tümertekin, E. (2000). Coğrafya, geçmiş-kavramlar-coğrafyacılar. İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • Öztürk, M. & Alkış, S. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının coğrafya ile ilgili algılamaları. İlköğretim Online Dergisi, 8(3),782-797. http://ilkogretim-online.org.tr/vol8say3/ v8s3m13.pdf adresinden 08.01.2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Öztürk, M. (2005a). Devoloping the EU and European dimension in geography education in Turkey: Student teacher’ attitudes and the role of initial teacher education. Unpublished doctoral dissertation, University of Nottingham, UK.
  • Öztürk, M. (2005b). Küreselleşen ve yerelleşen dünyada coğrafya öğretmen eğitimi. H. Kıran (Ed.). XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi içinde (s. 262-266). Denizli, Pamukkale Üniversitesi.
  • Öztürk, M. (2007). Coğrafya: Gelişimi, içeriği, eğitimi. S. Karabağ & S. Şahin (Ed.), Kuram ve uygulamada coğrafya eğitimi içinde (s. 3-51). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Öztürk, M. (2008). Coğrafya derslerinde planlama. R. Özey & A. Demirci (Ed.), Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar içinde (s. 23-56). İstanbul: Aktif Yayınevi.
  • Papadimitriou, F. (2001). Evaluating scientific papers on geographical and environmental education. International Research in Geographical and Environmental Education, 10(1),1-3. Retrieved January 6, 2010, from http://www.informaworld.com/ smpp/content~db=all~content=a908039008.
  • Robertson, M. (2003). Australasian geographical educational research trends in the context of teacher education. International Research in Geographical and Environmental Education, 12(3),259-262. Retrieved January 6, 2010, from http://www.informaworld. com/smpp/content~db=all~content=a908041284.
  • Sağlam, M. & Yüksel, İ. (2007). Program değerlendirmede meta-analiz ve metadeğerlendirme yöntemleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18,175-189. http://sbe.dumlupinar.edu.tr/18/175.pdf18 adresinden 26.12.2009 tarihinde edinilmiştir.
  • Seyhan, H. (1995). Bilgisayar teknolojisi ve coğrafya araştırmaları. Türk Coğrafya Dergisi, 30, 143-162.
  • Stoddart, D.R. (1986). On geography and its history. Oxford, Blackwell.
  • Şahin, C. (2001). Türkiye’de coğrafya öğretimi –sorunlar, çözüm önerileri. Ankara: Gündüz Eğitim Yayınları.
  • Şahin, S. & Karabağ, S. (2005). An evaluation of geography and geography education in Turkey. In K. Donert & P. Charzynski (Eds.), Changing horizons in geography education (pp. 202-205). Geography in European Higher Education, Poland, Torun, Herodot network publishing.
  • Taş, H. İ. (2007). Coğrafya eğitimi. İstanbul: Aktif Yayınları.
  • Turoğlu, H. (2000). Coğrafi bilgi sistemlerinin temel esasları. İsatanbul: Acar Matbacılık.
  • Üçışık, S. & Demirci, A. (2002). 21. yüzyılda çağdaş coğrafya bilimi ve temel unsurları. Marmara Coğrafya Dergisi, 5, 117-133.
  • Ünlü, M. & Alkış, S. (2006). Okul öncesi coğrafya derslerinin irdelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 14, 17-28.
  • Yanpar, T. (2007). Etkili ve anlamlı öğrenme için kuramsal yaklaşımlar ve yapılandırmacılık. C. Öztürk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 85-109). Ankara: Pegema Yayıncılık.
  • Yaşar, O. & Seremet, M. (2007). A comparative analysis regarding pictures ıncluded in secondary school geography textbooks taught in Turkey. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(2),157-188. Retrieved January 2, 2010, from http://www.informaworld.com/smpp/content~db=all~content=a907109873.
  • Yaşar, O. & Seremet, M. (2009). An evaluation of changes to the secondary school geography curriculum in Turkey in 2005. International Research in Geographical and Environmental Education, 18(3),171-184. Retrieved January 6, 2010, from http://www. informaworld.com/smpp/content~db=all~content=a913585628.
APA Geçit Y (2010). Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. , 923 - 987.
Chicago Geçit Yılmaz Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. (2010): 923 - 987.
MLA Geçit Yılmaz Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. , 2010, ss.923 - 987.
AMA Geçit Y Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. . 2010; 923 - 987.
Vancouver Geçit Y Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. . 2010; 923 - 987.
IEEE Geçit Y "Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler." , ss.923 - 987, 2010.
ISNAD Geçit, Yılmaz. "Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler". (2010), 923-987.
APA Geçit Y (2010). Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 923 - 987.
Chicago Geçit Yılmaz Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10, no.2 (2010): 923 - 987.
MLA Geçit Yılmaz Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.10, no.2, 2010, ss.923 - 987.
AMA Geçit Y Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(2): 923 - 987.
Vancouver Geçit Y Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(2): 923 - 987.
IEEE Geçit Y "Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, ss.923 - 987, 2010.
ISNAD Geçit, Yılmaz. "Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/2 (2010), 923-987.