Yıl: 2010 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 171 - 182 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu

Öz:
2004 ve 2005 yıllarında Derik ilçesinde yapılan bu çalışmada 70 badem tipi işaretlenmiştir. Bu tiplerin meyve özellikleri ve çiçeklenme tarihleri belirlenmiştir. Tipler üzerinde yapılan gözlem ve değerlendirmelere göre belirli seleksiyon kriterleri esas alınarak tipler tartılı derecelendirmeye tabi tutulmuştur. Çalışma sonunda puanları daha yüksek olan 13 badem tipi seçilmiştir. Seçilen tiplerin sırasıyla iç randımanı % 21.32±6.72- 66.89±31.47, iç badem ağırlığı 0.78±0.08-1.17±0.21 g, kabuklu meyve ağırlığı 1.75±0.36-4.7±0.13 g arasında değişmiştir. Ayrıca, seçilen tiplerde çift içlilik bulunmamıştır.
Anahtar Kelime: Prunus amygdalus seleksiyon doğal türler Prunus dulcis Mardin Türkiye badem

Konular: Biyoloji Ekoloji Ziraat Mühendisliği Entomoloji

Selection of native almonds (Prunus amygdalus L.) growing in Derik (Mardin) district

Öz:
In this study carried out in 2004 and 2005 years, 70 almond types were labelled in Derik district. Flowering dates and the fruit properties of these types were determined. According to the observations and the evaluations made on the types, they were subjected to weighted ranked method depend on the certain selection criteria. As a result of the study, 13 promising almond types having the higher scores were selected. Kernel ratio, kernel weight and fruit weight with shell of the selected types were ranged from 21.32±6.72 to 66.89±31.47 %, from 0.78±0.08 to 1.17±0.21 g, from 1.75±0.36 to 4.7±0.13 g, respectively. In addition, double kernel ratio in the selected types were not found.
Anahtar Kelime: Prunus dulcis Mardin Turkey almonds Prunus amygdalus selection native species

Konular: Biyoloji Ekoloji Ziraat Mühendisliği Entomoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonim (2007). http://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (Erişim tarihi: 10 Kasım, 2009).
  • Anonim (2008). http://www.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (Erişim tarihi: 10 Kasım, 2009).
  • Aslantaş R, Güleryüz M (1995). Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde doğal olarak yetişen bademlerin (A. communis L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde bir araştırma. II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt I (Meyve); 370–374, Adana.
  • Balta MF (2002). Elazığ Merkez ve Ağın ilçesi bademlerinin (Prunus amygdalus L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar (Doktora tezi), YYÜ. Fen Bil. Enst., Van.
  • Beyhan Ö, Bostan SZ (1995). Darende bademlerinin (P. Amygdalus L.) seleksiyon yolu ile ıslahı üzerine bir araştırma. KSÜ Fen Bil. Enst. Dergisi Cilt: 1, Sayı. 1, Kahramanmaraş.
  • Beyhan Ö, Şimşek M (2007). Kahramanmaraş Merkez ilçe bademlerinin (Prunus amygdalus L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde bir araştırma. Bahçe 36 (1-2); 11-18. Yalova, 11-18.
  • Bostan Z, Cangi R, Oğuz Hİ (1995). Akdamar Adası bademlerinin seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine araştırmalar. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1 (Meyve), 370-374, Adana.
  • Cangi R, Şen SM (1991). Vezirköprü ve çevresinde yetiştirilen bademlerin seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine araştırmalar. YYÜ Zir. Fak. Dergisi (1/3); 131–152, Van.
  • Çağlar S, Güngör MK, Küden A, Kaşka N (1995). Badem yetiştiriciliğinde saçak köklü çöğür ve fidan eldesi üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. ÇÜ Zir. Fak. Bahçe Bitkileri Bölümü. 3-6 Ekim 1995. Cilt: 1, 384-388
  • Dokuzoğuz M, Gülcan R, Aşkın A (1968). Ege Bölgesi bademlerinin seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar. EÜ Zir. Fak. Yayınları No: 148, İzmir, 39 s.
  • Dokuzoğuz M, Gülcan R (1973). Ege Bölgesi Bademlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı ve Seçilmiş Tiplerin Adaptasyonu Üzerine Araştırmalar. TÜBİTAK, No:22.
  • Gerçekçioğlu R, Güneş M (1999). A research on improvement of almond (Prunus amygdalus L.) by selection of wild plants grown in Tokat Central district. XI. grempa meeting on pistacio and almonds. Harran University, Faculty of Agriculture – Pistacio Research and Application Center, 1- 4 September 1999, Şanlıurfa, Turkey.
  • Gülcan R, Dokuzoğuz M, Aşkın A, Mısırlı A (1989). Evaluation of Selected Almond Clones Czecholavak Scientific and Technical Soc. Agr. Soc. House of Technology of the Esvis the Third Workshop on Clonal Selection in Tree Fruit. 5-8 September. BRNO. Czechoslovakia.
  • Kalyoncu İH (1990). Konya Apa Baraj Gölü çevresinde yetiştirilen üstün özellikli badem (Prunus amygdalus L.) tiplerinin belirlenmesi üzerine bir seleksiyon çalışması. OMÜ Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi.
  • Karadeniz T, Balta F, Cangi R, Yarılgaç T (1996). Adır Adası (Van Gölü) bademlerinin (Amygdalus communis L.) seleksiyon yoluyla ıslahı – 1. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu, Samsun, 338-343.
  • Karadeniz T, Erman P (1996). Siirt’te yetiştirilen bademlerin (Amygdalus communis L.) seleksiyonu. Tarımsal kalkınmanın 150. yıldönümü. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu. OMÜ Zir. Fak. 10-11 Ocak 1996, Samsun, 324-331.
  • Kaşka N, Küden AB, Küden A (1993). Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden seçilmiş badem tiplerinin Adana ekolojik koşullarına adaptasyonu üzerinde çalışmalar. Doğa Türk ve Orman Dergisi. Cilt:17. Sayı: 1. Ankara. 97-109.
  • Küden AB, Küden A (2000). Badem Yetiştiriciliği. TÜBİTAK – Tarp Yayınları. 18s.
  • Özbek S (1971). Bağ-Bahçe Bitkileri Islahı. AÜ Zir. Fak. Yayınları No: 419, Ankara, 386s.
  • Özbek S (1977). Genel Meyvecilik. ÇÜ Zir. Fak. Yayınları No: 111, s. 386.
  • Rugini E, Monastr F (2003). Temperate Fruits. In S.K. Mitra, D.S. Rathora and T.K. Bose (Eds), Display Printers (P) LTD. India, ISBN 81-900171-1-X, Volume II, 344-414.
  • Şen SM (1986). Ceviz Yetiştiriciliği. OMÜ Zir. Fak. Samsun, 220 sf.
  • Şimşek M (1996). Kahramanmaraş Merkez ilçesi ve bağlı köylerinde bademin (Amygdalus communis L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine bir araştırma. KSÜ Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi. 95 s.
  • Şimşek M (2008). Hilvan ilçesi ve bağlı köylerinde yetiştirilen bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. HRÜ Zir. Fak. Dergisi, 12(49); 33-39.
  • Şimşek M, Çömlekçioğlu S, Osmanoğlu A (2010). Çüngüş ilçesinde doğal olarak yetişen bademlerin seleksiyonu üzerinde bir araştırma. HRÜ Zir. Fak. Dergisi, 14(1), 37-44.
  • Şimşek M, Küden AB (2007). Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesinin bahçecik köyünde doğal olarak yetişen bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde bir araştırma. ÇÜ Zir. Fak. Dergisi, 22(1); 125–132.
APA ŞİMŞEK M, OSMANOĞLU A (2010). Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. , 171 - 182.
Chicago ŞİMŞEK Mikdat,OSMANOĞLU Abdullah Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. (2010): 171 - 182.
MLA ŞİMŞEK Mikdat,OSMANOĞLU Abdullah Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. , 2010, ss.171 - 182.
AMA ŞİMŞEK M,OSMANOĞLU A Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. . 2010; 171 - 182.
Vancouver ŞİMŞEK M,OSMANOĞLU A Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. . 2010; 171 - 182.
IEEE ŞİMŞEK M,OSMANOĞLU A "Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu." , ss.171 - 182, 2010.
ISNAD ŞİMŞEK, Mikdat - OSMANOĞLU, Abdullah. "Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu". (2010), 171-182.
APA ŞİMŞEK M, OSMANOĞLU A (2010). Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 20(3), 171 - 182.
Chicago ŞİMŞEK Mikdat,OSMANOĞLU Abdullah Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 20, no.3 (2010): 171 - 182.
MLA ŞİMŞEK Mikdat,OSMANOĞLU Abdullah Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, vol.20, no.3, 2010, ss.171 - 182.
AMA ŞİMŞEK M,OSMANOĞLU A Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2010; 20(3): 171 - 182.
Vancouver ŞİMŞEK M,OSMANOĞLU A Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2010; 20(3): 171 - 182.
IEEE ŞİMŞEK M,OSMANOĞLU A "Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 20, ss.171 - 182, 2010.
ISNAD ŞİMŞEK, Mikdat - OSMANOĞLU, Abdullah. "Derik (Mardin) ilçesinde doğal olarak yetişen Bademlerin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 20/3 (2010), 171-182.