Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi

TAŞDEMİR, MEHMET; Kurnaz, Şefika; Tay, Bayram

Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi

Bayram TAY, (Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir, Türkiye)

Şefika KURNAZ, (Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Mehmet TAŞDEMİR (Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir, Türkiye)

İlköğretim Online (elektronik)

4 1

Yıl: 2010 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 241 - 255 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi

Öz:

Bu çalışma, sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim 4., 5., 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin nedensellik kavramına ilişkin bilgi ve becerilerinin ne düzeyde olduğu ve bunun sınıf ve okul (sosyo-ekonomik çevre) durumuna göre değişip değişmediğini betimlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada "betimleyici araştırma" yöntemi kullanılmış ve veriler nicel yöntemle elde edilmiştir. Sınırlandırılmış evren kullanılan bu çalışmada, nicel yöntemin örneklemini 465 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Çocuklarda nedensellik kavramına ilişkin toplam başarı puanları ile sınıf düzeyleri ve sosyo-ekonomik çevre arasındaki fark anlamlıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

The development of causality concept of primary school students in the instruction of social studies

Öz:

The purpose of the study is to identify the causality concepts of 4th., 5th., 6th. and 7th. grade primary school students' competence and knowledge levels and if there were any significant differences according to the classroom and school (socia-economic surroundings) of the students. In this study descriptive research method was used and the data was collected by quantitatively. Following results were obtained in this research. 1. The difference between the total scores of students and classroom level in causality (Fp^!)- 15,707, p<. 01). 2. There is a significant difference between total accomplishment according to the social-economic levels of the students (t(463)=17,101, p<.01).

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akarsu, B. (1998). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yayınları.
Akdeniz, A. R. (2005). Problem Çözme, Bilimsel Süreç ve Proje Yönteminin Fen Eğitiminde Kullanımı. Fen ve Teknoloji Öğretimi. Çepni, S. (Ed.). Ankara: Pegem A Yayıncılık, ss. 93114.
Arıca, H. (1998). İstatistik "Yöntemler ve Uygulamalar". Ankara: Meteksan A.Ş.
Aristotales, (1989). Orgonon IV. İkinci Analitikler. Çeviren: H. R. Atademir. İstanbul: Meb Yayınları.
Arslan, A. (Gürsel) ve Tertemiz, N. (2004). İlköğretimde Bilimsel Süreç Becerilerinin Geliştirilmesi.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (4), 479-492.
Ayas, A. P., Çepni, S., Johnson, D. ve Turgut, M.F. (1997). Kimya Öğretimi. Ankara: Yök/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Yayınları.
Berkant, H. G. (2002a). Ortaöğretim biyoloji derslerinin biyolojik nedenselliğe dayalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adana: Ç. Ü., Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Berkant, H. G. (2002b). Ortaöğretim Biyoloji Derslerinin Biyolojik Nedenselliğe Dayalı Olarak İşlenmesi, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara, http://www.fedu.metu.edu.tr /UFBMEK-5/b kitabi/PDF/Biyoloji/bildiri/t13d.pdf, adresinden 11 Aralık 2005 tarihinde alınmıştır.
Berzonsky, M.D. (1971). The role of familiarity in children's explanations of physical causality. Child Development, 42 (3), 705-715.
Charles, C.M. (2003). Öğretmenler İçin Piaget İlkeleri. Çeviren: Gülten Ülgen. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları. Çilenti, K. (1985). Fen Eğitimi Teknolojisi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
De Avıla, E. & Struthers, J.A. (1967). Development of a group measure to assess the extent of pre-logical and pre-causal thinking ın primary school age children. Boulder Valley School District Re-2, Boulder, Co.
Denkel, A. (1996). Anlam ve Nedensellik. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş "Nitel, Nicel ve Eleştirel Kuram Metodolojileri". Ankara: Anı Yayıncılık.
Erbaş, S, Şimşek, N. ve Çınar, Y. (2005). Fen Bilgisi Laboratuarı Ve Uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Fuson, K. (1976). Piagetian stages in causality: children's answers to "why". Elementary School Journal, 77 (2), 150-158.
Gander, M. J. & Gardıner, H. W. (2004). Çocuk ve Ergen Gelişimi. Yayına Hazırlayan: Bekir Onur, Ankara: İmge Kitapevi.
Hagger, M.S, Chatzısarantıs, N.L.D., Culverhouse, T.B. & Stuart, J.H. (2003). The processes by which perceived autonomy support in physical education promotes leisure-time physical activity ıntentions and behavior a trans-contextual model. Journal Of Educational Psychology, 95 (4), 784-795.
Hendrıcks, C.C. (2001). Teaching causal reasoning through cognitive apprenticeship: what are results from situated learning? The Journal Of Educational Research, 94 (5), 302-311.
Howe, A. & Johnson, J. (1975). Intellectual Development And Elementary Science: Some Implications From Piagetian Research. Science and Children, 13 (2), 30-31.
Inagakı, K., G. Hatano & K. Inagakı. (2006). Do young children possess dinstinct causalities for the three core domains of thought? http://www.interdisciplines.org/causality/papers/2 adresinden 5 Mayıs 2006 tarihinde alınmıştır.
Karadeniz, G. (2002). Çocukta Kavram Gelişimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. http://www.koniks .com/data/doc/KAV GEL.doc. adresinden 15 Haziran 2006 tarihinde alınmıştır.
MEB, (2005a). 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Programı. Ankara: MEB Yayınları.
MEB, (2005b). 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Programı. Ankara: MEB Yayınları.
Özçınar, Ş. (1997) Bilimde nedensellik ilkesi: nedensellik ilkesi açısından olgucu felsefe üzerine eleştirel bir inceleme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özlem, D. (2003). Bilim Felsefesi "Ders Notları". İstanbul: İnkılâp Kitabevi Sanayi Ve Ticaret A.Ş.
Pıaget, J. (1969). The child's conception of physical causality. Translated By Maijorie Gabain. Littlefield: Adams & Co.
Pıaget, J. (1982). Yapısalcılık. Çeviren: Füsun Akatlı. İstanbul: Dost Kitapevi Yayınları.
Pıaget, J. (2004). Çocukta Zihinsel Gelişim. Çeviren: Hüsnü Portakal. İstanbul: Cem Yayınevi.
Pıaget, J. (2005). Çocuğun Gözüyle Dünya. Çeviren: İsmail Yerguz. Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
Pıaget, J. (2007a). Çocukta Dil ve Düşünce. Çeviren: Sabri Esat Siyavuşgil, Günümüz Türkçesi: Yusuf Turan Günaydın. Ankara: Palme Yayınları.
Pıaget, J. (2007b). Çocukta Karar verme ve Akıl Yürütme. Çeviren: Sabri Esat Siyavuşgil, Günümüz Türkçesi: Yusuf Turan Günaydın. Ankara: Palme Yayınları.
Schlottmann, A. (1999). Seeing ıt happen and knowing how ıt works how children understand the relation between perceptual causality and underlying mechanism. Developmental Psychology, 35 (1), 303-317.
Spılıotopoulou, V. (2001). Entities of the world and causality in children's thinking. Research In Science Education, 113-118.
Stepans, J. & Kuehn, C. (1985). Children's conceptions of weather. Science and Children, 23 (1), 4447.
Subbotsky, E. (2005). The permanence of mental objects testing magical thinking on perceived and ımaginary realities. Developmental Psychology, 41 (2), 301-318.
Sunal, C. (1981). The child and the concept of change. Social Education, 45 (6), 438-441.
Taşdemir, M. (2000). Eğitimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Ocak Yayınları.
Taşdemir, A, Tay, B. ve Yıldırım, K. (2007). Çoklu zeka kuramı destekli öğretimin öğrencilerin neden-sonuç ilişkisi kurabilmeleri üzerine etkilerinin araştırılması. The Proceeding Of 7th International Educational Technology Conference, 3-5 Mayıs 2007. Near East University, North Cyprus, Lefkoşe, ss: 4-9.
Tay, B. (2007). Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara: G.Ü., Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Turgut, F., Baker, D., Cunningham, R. & Piburn, M. (1997). İlköğretim Fen Öğretimi. Ankara: Yök/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Yayınları.
Verma, G.K. and K. Mallıck. (1999). Researching education: perfectives and techniques. Philadelphia: Open University Press.
Wıley, J. and J.F. Voss (1999). Constructing arguments from multiple sources tasks that promote understanding and not just memory for text. Journal Of Educational Psychology, 91 (2), 301311.
Vygotsky, L.S. (1998). Düşünce ve Dil. Çeviren: S. Koray. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.

APA	Tay B, Kurnaz Ş, TAŞDEMİR M (2010). Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. , 241 - 255.
Chicago	Tay Bayram,Kurnaz Şefika,TAŞDEMİR MEHMET Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. (2010): 241 - 255.
MLA	Tay Bayram,Kurnaz Şefika,TAŞDEMİR MEHMET Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. , 2010, ss.241 - 255.
AMA	Tay B,Kurnaz Ş,TAŞDEMİR M Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. . 2010; 241 - 255.
Vancouver	Tay B,Kurnaz Ş,TAŞDEMİR M Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. . 2010; 241 - 255.
IEEE	Tay B,Kurnaz Ş,TAŞDEMİR M "Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi." , ss.241 - 255, 2010.
ISNAD	Tay, Bayram vd. "Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi". (2010), 241-255.

APA	Tay B, Kurnaz Ş, TAŞDEMİR M (2010). Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. İlköğretim Online (elektronik), 9(1), 241 - 255.
Chicago	Tay Bayram,Kurnaz Şefika,TAŞDEMİR MEHMET Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. İlköğretim Online (elektronik) 9, no.1 (2010): 241 - 255.
MLA	Tay Bayram,Kurnaz Şefika,TAŞDEMİR MEHMET Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. İlköğretim Online (elektronik), vol.9, no.1, 2010, ss.241 - 255.
AMA	Tay B,Kurnaz Ş,TAŞDEMİR M Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. İlköğretim Online (elektronik). 2010; 9(1): 241 - 255.
Vancouver	Tay B,Kurnaz Ş,TAŞDEMİR M Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi. İlköğretim Online (elektronik). 2010; 9(1): 241 - 255.
IEEE	Tay B,Kurnaz Ş,TAŞDEMİR M "Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi." İlköğretim Online (elektronik), 9, ss.241 - 255, 2010.
ISNAD	Tay, Bayram vd. "Sosyal bilgiler öğretimi kapsamında ilköğretim öğrencilerinde nedensellik kavramının gelişimi". İlköğretim Online (elektronik) 9/1 (2010), 241-255.